အီဂ်စ္သမၼတသစ္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးကို ဖယ္ရွား

အီဂ်စ္ သမၼတသစ္ Mohamed Morsi ဟာ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ထိပ္ဆံုး စစ္ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးကို ရာထူးကေန ဖယ္ရွားလိုက္ပါၿပီ။ ကာကြယ္ေ ရး၀န္ႀကီး Mohammed Hussein Tantawi နဲ႔ အီဂ်စ္စစ္တပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ Sami Annan တို႔ကို ရာထူးကေန အၿငိမ္းစားေပး လိုက္ၿပီဆိုၿပီး ေၾ ကညာသြား တာပါ။ စစ္ေသြးၾကြေတြကေန အီဂ်စ္စစ္သား ၁၇ ဦးကို မၾကာခင္က သတ္ျဖတ္မႈျဖစ္ၿပီးေနာက္၊ ေျမာက္ပိုင္း Sinai နယ္ေျမ စစ္ဆင္ေရးေတြအေပၚ တင္းမာမႈျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ

စစ္တပ္အတြင္း အခုလို အေျပာင္းအလဲေတြ ရိွလာတာျဖစ္တယ္လို႔ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ Edward Yeranian က ကိုင္ရိုၿမိဳ႕ကေန သတင္းေရးသားေပးပို႔ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ေပးပါမယ္။

အခုလို ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Tantawi နဲ႔ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ Annan တို႔ကို သမၼတ ေမာ္စီက ရာထူးကဖယ္ရွားလိုက္တဲ့ သတင္းဟာအီဂ်စ္လူမ်ိဳး အမ်ားစု ရာမဒန္ဥပုသ္လ သီလေစာင့္ေနၾကတဲ့ ၿငိမ္သက္ ေအးခ်မ္းေနတဲ့ ေႏြရာသီကာလကို လႈပ္ခတ္သြားေစတယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

ဒီ စစ္ဖက္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးကို အစားထိုးလိုက္တဲ့ သတင္းကိုေတာ့ သမၼတ ေျပာခြင့္ရသူ Yasser Ali က ႏိုင္ငံေတာ္ ရုပ္သံကေန ေၾကညာသြားတာပါ။ ဒါ့အျပင္ စစ္တပ္မႈးေတြကို လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာေပးထားတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြကိုလည္း သမၼတ ေမာ္စီက ပယ္ဖ်က္လိုက္တယ္လို႔ ေၾကညာသြားပါတယ္။

ဒု သမၼတအျဖစ္နဲ႔ Mohmoud Mekki ကို သမၼတက အမည္စာရင္း တင္သြင္းလိုက္ၿပီးေတာ့၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Mohammed Hussein Tantawi ၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ Sami Annan တို႔ ရာထူးကေန အနားယူဖို႔ သမတက အမိန္႔ေပးလိုက္ၿပီလို႔ သမတေမာ္စီ ေျပာခြင့္ရသူက အာရပ္ဘာသာစကားနဲ႔ ေျပာသြားတာပါ။

ၿပီးတဲ့ေနာက္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးသစ္ျဖစ္လာတဲ့ Abdel Fattah al Sissi က်မ္းသစၥာဆိုပဲြမွာ သမၼတ ေမာ္စီလည္း တတ္ေရာက္ေနတာကို အစိုးရပိုင္ ရုပ္ျမင္သံၾကားမွာ ေဖာ္ျပသြားပါတယ္။
တိုု္င္းျပည္နဲ႔ သမၼတ စံနစ္ကို ကာကြယ္သြားမယ္၊ ဖဲြ႔စည္းပံုနဲ႔ ဥပေဒေတြ ေလးစားလိုက္နာပါ့မယ္၊ ျပည္သူအက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ တိုင္းျပည္နယ္စပ္မ်ဥ္းေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သြားပါ့မယ္ဆိုၿပီး ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးသစ္က က်မ္းက်ိန္ သစၥာဆိုသြားပါတယ္။

အခုလို သမၼတ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္ ဖဲြ႔စည္းပံုဆိုင္ရာ အၾကပ္အတည္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရိွ မရိွဆိုတာေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိ မရွင္းေသးပါဘူး။ အခု သမတ ေရြးေကာက္ပဲြမလုပ္ခင္ကပဲ၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး Tantawi နဲ႔ ဗဟိုစစ္ေကာင္စီက ထိပ္တန္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြဟာ ဖဲြ႔စည္းပံုထဲမွာ သူတို႔ စစ္တပ္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ခ်ဲယူထားခဲ့တာပါ။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒါဟာ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရအၾကား အာဏာခ်ိန္ခြင္မွ်ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး သံုးသပ္သူေတြလည္း ရိွပါတယ္။

သမၼတသစ္ ေမာ္စီနဲ႔ အီဂ်စ္စစ္ေကာင္စီက ထိပ္တန္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအၾကား တင္းမာမႈေတြရိွေနခ်ိန္မွာ သမၼတ က အခု လုပ္ရပ္မ်ိဳး လုပ္မယ္လို႔ အမ်ားက မထင္မွတ္ထားပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းကပဲ တင္းမာမႈျဖစ္ေနတဲ့ Sinai ေဒသကို သမတသစ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Tantawi တို႔ သြားေရာက္စဥ္၊ မွတ္တမ္းသတင္း ဓါတ္ပံုေတြမွာ ႏွစ္ဦးစလံုး မၿပံဳးမရႊင္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီ ေဒသမွာေတာ့ အစၥလာမ္ စစ္ေသြးၾကြေတြကို အစိုးရစစ္တပ္က စစ္ဆင္ေရးလုပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတ ေမာ္စီရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႕ တရားမွ်တမႈပါတီ အႀကီးအကဲ Essam Elarian ကေတာ့ အီဂ်စ္ျပည္သူေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ေက်ာ္ၾကာေအာင္ မွ်တတဲ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အိပ္မက္ မက္ခဲ့ရတာပါလို ႔ေျပာပါတယ္။ အီဂ်စ္ႏုိင္ငံမွာ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေနာက္၊ အီဂ်စ္ေခါင္းေဆာင္တိုင္းဟာ စစ္တပ္အႏြယ္ေတြျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အခု သမၼတေမာ္စီလက္ထက္က်မွ လြတ္ကင္းလာတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

သမၼတေဟာင္း ေဟာစနီ မူဘာရက္ဟာ သူ သမတျဖစ္စဥ္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ Tantawi ကို ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့တာပါ။ Tantawi ကို မူဘာရက္ရဲ႕ လက္သပ္ေမြးထားသူျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အရင္ေပါက္ၾကားခဲ့တဲ့ Wikileaks မွတ္တမ္းေတြမွာ အရင္ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးတဦးက မွတ္ခ်က္ေပး ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးပါတယ္။

အခုလို ထိပ္တန္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးကို ရာထူးက အနားေပးလိုက္တဲ့ သမၼတသစ္ ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ အီဂ်စ္စစ္တပ္က ဘယ္လို တုန္႔ျပန္လိမ့္မလဲဆိုတာေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ ဒါမွမဟုတ္ အီဂ်စ္ရဲ႕ အျမင့္ဆံုး တရားေရးပိုင္းကေရာ သမတရဲ႕ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းဦးမလားဆိုတာလည္း ေစာင့္ၾကည့္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

From -VOA