“ဝ” ေဒသမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈ မရွိေတာ့ေၾကာင္း UWSP ေျပာ

ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နာမည္ေက်ာ္ခဲ့တဲ့ “ဝ” ေဒသမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္မႈ လံုးဝ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္း ညီညႊတ္ေရး ပါတီ (UWSP) ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္း ညီညႊတ္ေရး တပ္မေတာ္ (UWSA) ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသ အတြင္းမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈေတြ ရွိေနဆဲပဲလို႔ ႏိုင္ငံတကာ က ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူေတြနဲ႔ “ဝ” ေဒသခံတခ်ဳိ႕က ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနေၾကာင္း ဧရာဝတီက ေမးျမန္းမႈ အေပၚ UWSP က အခုလို ျငင္းဆန္ တုံ႔ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
UWSP ရဲ႕ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေအာင္ျမင့္ က “၂၀၀၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး က်ေနာ္တို႔ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲမွာ ဘိန္းတပင္မွ မစိုက္ေတာ့ပါဘူး။ အခ်ိန္မေရြး ႀကိဳက္သလို လာေရာက္ စစ္ေဆးႏိုင္ပါတယ္”လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။
UWSA ထိန္းခ်ဳပ္ေဒသတြင္းမွာ မူလက ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္မႈေတြ ရွိခဲ့ေပမယ့္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ကမၻာ့မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး ေန႔ကစၿပီး ေဒသတြင္း ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈေတြမရွိေတာ့ေအာင္ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ကိုင္တြယ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈ ကင္းစင္နယ္ေျမ ျဖစ္လာခဲ့တာလို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
“ဝ”ေဒသအတြင္းမွာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈေတြကေတာ့ ေလ်ာ့က်သြားတာမွန္ေပမယ့္ အျမစ္ျပတ္ေပ်ာက္ကြယ္သြားတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ေနရာတခ်ဳိ႕ရွိေနဆဲပဲလို႔ ဘိန္းဘုရင္ ဦးခြန္ဆာရဲ႕ ေမာ္ထိုင္း တပ္မေတာ္ (MTA)မွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ဖူးတဲ့ အရာရွိေဟာင္းတဦးက ဧရာဝတီကိုေျပာပါတယ္။ သူဟာ “ဝ” ေဒသအတြင္းမွာ လက္ရွိ စီးပြားေရး လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လုပ္ငန္း ရွင္ တဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
“အရင္တုန္းကလို မ်ားမ်ားစားစား စိုက္တာေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘိန္းစိုက္ရာသီ ေရာက္ရင္ေတာ့ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ စိုက္ ေနတာေတြ႔တယ္။ ဘိန္းပင္ေတြက ဟိုအရင္တုန္းကလိုေတာ့ မေကာင္းေတာ့ဘူး။ အပင္ေတြလွီတယ္။ အထြက္လည္း နည္းလာ တယ္။ ဘိန္းစိုက္တဲ့ လူေတြၾကေတာ့ တျခားစီးပြားေျပာင္းလုပ္ဖို႔ ခက္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆိုရင္ ဘိန္းစိုက္တာက အျမတ္မ်ားမ်ားရၿပီး ဝင္ေငြေကာင္းလို႔ပဲ”လို႔လည္း MTA အရာရွိေဟာင္း က ဆိုပါတယ္။
ဦးေအာင္ျမင့္ ကမူ“က်ေနာ္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမမွာကေတာ့ ဘိန္းတပင္မွကို မရွိေတာ့တာ။ သူမ်ားေတြေျပာေနတဲ့ ေနရာေတြက က်ေနာ္တို႔ နယ္ေျမနဲ႔ စပ္ၾကားေနရာေတြမွာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဒသထဲမွာ စိုက္တာေတြ႔တယ္ ဆိုရင္ ေနရာကိုသာ ေျပာ လိုက္ က်ေနာ္တို႔ တခါတည္းလိုက္ျပမယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
UWSP အေနနဲ႔ အခုလို ေျပာဆိုေနေပမယ့္လည္း “ဝ”ေဒသထဲကို သြားေရာက္ေလ့လာဖို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ သတင္း မီဒီယာေတြကိုေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိ ဝင္ေရာက္ခြင့္ မေပးေသးပါဘူး။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ “ဝ” ေဒသမွာ ဘိန္းအစားထိုး သီးႏွံအျဖစ္ ရာဘာပင္ေတြ စိုက္ပ်ဳိးဖို႔ UWSP က ေဆာ္ၾသခဲ့ၿပီး အခု ဆိုရင္ “ဝ” ေဒသတြင္းမွာ ရာဘာစိုက္ပ်ဳိး ဧက သံုးသိန္းေက်ာ္ရွိၿပီလို႔လည္း ဦးေအာင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။ ဘိန္းအစား အျခားအစား ထိုး သီးႏွံေတြ စိုက္ပ်ဳိးေစခဲ့သလို ကုန္သြယ္ ကူးသန္းမႈ လြယ္ကူေစဖို႔ အတြက္ ေဒသတြင္း ၿမိဳ႕ခ်င္းဆက္ လမ္းေတြကိုလည္း UWSP ရဲ႕စီမံမႈနဲ႔ ေဖာက္လုပ္ ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈ ဆိုင္ရာ႐ံုး(UNODC) က အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ဘိန္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကြင္းဆင္း ေလ့လာ ခ်က္အရ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ဘိန္း ၈၇၀ မက္ထရစ္တန္ ထုတ္လုပ္ထားတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၿပီး ကမာၻေပၚမွာ အာဖဂန္နစၥတန္ ၿပီးရင္ ဒုတိယ အႀကီးဆံုး ဘိန္းစိုက္ပ်ိဳးတဲ့ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ထုတ္ျပန္ လိုက္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရက ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး ေအာင္ျမင္ရမယ္လို႔ ေၾကညာ ထား ေပမယ့္ UNODC ရဲ႕ ၂၀၁၃ အစီရင္ခံစာ ေတြ႕ရွိခ်က္မွာေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ထုတ္လုပ္မႈထက္စာရင္ ၂၆ ရာခိုင္ႏႈန္း တိုးတက္လာတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
UWSA ဟာ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္၊ ကူးသန္းမႈနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ အဖြဲ႔တဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရက ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ UWSA အႀကီးအကဲ ေဝေရွာက္ခမ္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ကို မူးယစ္ေဆးဝါး ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ခဲ့ၿပီး ေဝေရွာက္ခမ္ကို ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကတည္းက အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ သန္းနဲ႔ ဖမ္းမိန္႔ ထုတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
UWSP ဟာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ အရ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ “ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ တိုင္း” အျဖစ္ ခ႐ိုင္ ၂ ခု၊ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ၿမိဳ႕နယ္
အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရရွိထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ UWSP ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ေနာက္ပိုင္း အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခြင့္ရ ‘ဝ’ ျပည္နယ္ တည္ေဆာက္ဖို႔ တစိုက္မတ္မတ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြထဲမွာ အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုးျဖစ္တဲ့ UWSA ဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) အဖြဲ႔ကေန ခြဲထြက္ခဲ့တဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ၁၉၈၉ မွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၿပီး တိုက္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ထပ္မံ လက္မွတ္ထိုးထားပါတယ္။
burma.irrawaddy