ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အေျခခံအေဆာက္အအံု

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို လက္ခံဖို႔အတြက္ အေျခခံအေဆာက္အအံုနဲ႔ စြမ္းရည္ ျဖည့္ တင္းမႈေတြ လိုအပ္ေနေသးတယ္ဆိုေပမဲ့ အလုပ္အကိုင္သစ္ ဖန္တီးေရးနဲ႔ လူထုကို တုိက္႐ိုက္ အက်ဳိး ရွိေစမယ့္ လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိေနပါတယ္ လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ
မႈ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဝါရွင္တန္ဒီစီက ဗီြအိုေအ႐ံုးကို ဗုဒၶဟူးေန႔တုန္းက ေရာက္လာ ခဲ့တဲ့ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးစိုးသိန္းက ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းနဲ႔ သီးသန္႔ ေမးျမန္းခန္းမွာ အခုလို ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ အကူအညီေတြ လက္ခံဖို႔အတြက္ အဓိကရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အခက္အခဲေတြကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဦးစိုးသိန္းကို ေမးတဲ့အခါမွာ အခုလို စၿပီးေတာ့ ေျဖပါတယ္။


ေျဖ။    ။ Infrastructure development လည္း လုိတာပဲဗ်။ Institution ေတြက လိုတာပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္institution ေတြမွာ ေပၚလစီေတြက လိုက္ျပင္ေပးရတယ္။ ဆိုၾကပါစို႔- For example, Trade Globalization ေပါ့။ Banking ကို အသံုးျပဳေအာင္ေပါ့။ Banking ကို use လုပ္ေအာင္ သြက္သြက္လက္လက္နဲ႔ သံုးႏုိင္ေအာင္ လုပ္ဖို႔လည္းလုိတယ္။ တဘက္ကလည္း က်ေနာ္တို႔အပါအဝင္ က်ေနာ္တို႔ ဝန္ထမ္းေတြ ဒါေတြကလည္း mind set ေတြကို လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ရာမွာ သြက္သြက္လက္လက္ ေျပာင္းေပးဖို႔ လိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အရင္တုန္းက အာဏာပိုင္ အဖဲြ႔အစည္းလို႔ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တာဝန္ရွိတဲ့လူ။ အဲဒါ mind set ကို ေျပာင္းတာ။ တခါ ဝန္ထမ္းေတြက် လုပ္ပုိင္ခြင့္ရွိသူ။ အခုေတာ့လည္း အက်ဴိးေဆာင္သူ၊ ကူညီသူေပါ့။ ဒီလိုေတာ့ ေျပာင္းတာပဲဗ်ာ။ capacity building ေတြလည္း အမ်ားႀကီးလုပ္တာပဲ။

ေမး။   ။ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာလုပ္ႏုိင္စြမ္းရည္ေပါ့ေနာ္။ လုပ္ႏိုင္စြမ္းရည္ကေရာ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိတယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ယူဆပါသလဲ ခင္ဗ်။

ေျဖ။    ။ လုပ္ႏိုင္စြမ္းရည္နည္းတယ္လို႔လည္း တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္အေပၚမွာပဲ ခ်ိန္ဆၿပီးေတာ့ ဖိတ္ေခၚထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ နည္းေတာ့ နည္းေနတယ္။ လံုးဝနည္းတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္ မဆိုလုိဘူး။ ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြက telent ေတာ့ ရွိတယ္။ အရည္အခ်င္းရွိတယ္။ ဒါေလးေတြကို က်ေနာ္တို႔က တခု တခု ေပါင္းစပ္ေပးလုိက္႐ံုပဲ။ ဥပမာအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုေနတာက- က်ေနာ္တို႔ ဦးစားေပးေနတာက စိုက္ပ်ဳိးေရးနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ agro-based industry ေတြ၊ ေနာက္ cycling change agriculture နဲ႔ ပတ္သက္လို႔။ Agriculture products ေတြကို value added လုပ္မယ္၊ ဒီ - agriculture of products Enterprise ေတြေပါ့။ ၿပီးရင္ SME development၊ ထို႔အတူပဲ job creation ေပါ့ဗ်ာ။ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရေအာင္၊ service of sector  ဆိုရင္လည္း tourism sector တို႔၊ အျခား services sector တို႔၊ ဒါေတြ လုပ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ capacity က သိပ္ေတာ့ အမ်ားႀကီး မလုိေသးဘူးမဟုတ္ဘူး။ လိုတယ္။ လိုတာေတာ့ မွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ fitting နည္းနည္းျဖစ္တယ္။ ၿပီးရင္ infrastructure မွာလည္း လက္ရွိက အဲဒီေလာက္ လွ်ပ္စစ္မီးလည္း က်ေနာ္တို႔ ေပးႏုိင္တယ္။ သိပ္ေမွ်ာ္မွန္းၿပီး စက္႐ံုအႀကီးႀကီးေတြ သံမဏိစက္႐ံုႀကီးေတြ လုပ္မယ္ဆိုရင္လည္း လတ္တေလာမွာ မီးမေပးႏုိင္ဘူး၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့လူလည္း မရွိေသးဘူး။

ဒါေပမဲ့ financial sector မွာက်ေတာ့ လူလိုတာ သိသာလာတယ္။ Financial sector ေတြကို ဖံြ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္တဲ့အခါမွာ capital market တို႔၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြေပါ့ဗ်ာ။ ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ဖို႔ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတာ့ လိုတာ အမွန္ပဲ။

ေမး။   ။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေရာ ႏုိင္ငံတကာကေရာ ကမ္းလွမ္းတာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ၾကားရပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဝင္ေနၾကၿပီလား။

ေျဖ။    ။ မွန္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ကမ္းလွမ္းပါတယ္။ လုပ္လည္း စလုပ္ေနပါၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ကမ္းလွမ္းတဲ့အခါမွာ grant ေတြရွိတယ္၊ aid ေတြ ရွိတယ္၊ loan ေတြ ရွိတယ္။ ဒါေတြအေပၚမွာ စံနစ္တက် စဥ္းစားၿပီးေတာ့- ဒါေတြ အားလံုး ကလည္း ေပးခ်င္တုိင္းေပးၿပီး ယူခ်င္တိုင္းယူလို႔ မရဘူး၊ သူမ်ားႏုိင္ငံလိုလည္း ျဖစ္အံုးမယ္။ ေနာက္ တခါ အစိုးရထဲက က်ေနာ္တို႔လို တာဝန္ရွိသူေတြကလည္း ဒီဟာေတြ အေပၚမွာ ပ်က္စီးသြားႏုိင္တယ္ေလ။

ေမး။   ။ အခုလို ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေတြ ယူတဲ့အခါမွာ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာလည္း သူတို႔မွာ လည္း ေငြေၾကးျပႆနာေပါ့ေနာ္။ ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္းေတြ ႀကံဳတဲ့ ထုိင္းတို႔၊ မေလးရွားတို႔မွာ ျဖစ္တဲ့အခါမွာ IMFတို႔၊ World Bank တို႔က အကူအညီေတြ ယူခဲ့ရပါတယ္။ ယူတဲ့အခါမွာ သူတို႔ေပးတဲ့ package ေတြမွာ တခ်ဳိ႕ လူထုက မႀကိဳက္တာေတြ ရွိတယ္။ ဆိုလိုတာက အေျခခံလူတန္းစား၊ အေျခခံလူထုအတြက္ အက်ဳိးမရွိတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ ျမင္တာမ်ဳိးေတြလည္းရွိတယ္။ ဆိုလုိတာက အားလံုးကို ႏုိင္ငံေတာ္ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးလုိက္ၿပီးေတာ့ ပုဂၢလိကပိုင္ လုပ္တာတို႔၊ ဒါမ်ဳိးေတြလည္း ဝင္လာႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအေပၚမွာေရာဝန္ႀကီးတို႔အေနနဲ႔ စဥ္းစားမႈရွိလား၊ ဘယ္လို စဥ္းစားထားလဲ။

ေျဖ။    ။ ဒါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ အေလးထားပါတယ္။ အရမ္းဝင္လာတုိင္းလည္း က်ေနာ္တို႔ အရမ္းမလုပ္ဘူး။ အခုနက က်ေနာ္ေျပာၿပီးၿပီေပါ့။ က်ေနာ္တုိ႔က စီမံခန္႔ခဲြမႈ Driver seat ကို ယူမယ္ဆိုတာက က်ေနာ္တို႔က reform strategy for economic development နဲ႔ inline ျဖစ္ေအာင္ check လုပ္တာ။ လုပ္တာေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ႏုိင္တယ္၊ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ႏုိင္တယ္၊ စံနစ္တက်ျဖစ္ေအာင္လုပ္ႏုိင္တယ္၊ transparent ျဖစ္ရမယ္။ grass root people ေတြကို ထိေရာက္တဲ့ျမင္သာတဲ့အက်ဳိးရွိဖို႔ ျဖစ္ဖို႔- အဲဒီေပတံနဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းတယ္။ အဲဒီေပတံမဟုတ္ရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ား ခဏေနအံုး။ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားမယ္။

ဒါကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးစိုးသိန္း ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။ ကိုသားညြန္႔ဦးက ဗီြအိုေအ စတူဒီယုိထဲမွာ ေမးျမန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။