အာဖရိကႏိုင္ငံေတြမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနတဲ့ အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ဟာ အခုဆိုရင္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့အထိ စိုးရိမ္ေရမွတ္ အျမင့္ဆံုးကိုေရာက္ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရမႈေၾကာင့္ ေသဆံုးမႈႏႈန္း ကလည္း တစ္ရက္ၿပီးတစ္ရက္ျမင့္မားလ်က္ရွိရာ အခုဆို ရင္ ေသဆံုးသူဦးေရ ၉ဝဝ ခန္႔အထိ ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာသတင္းဌာနေတြမွာ လည္း ေရးသားေဖာ္ျပ ေနတာေတြ႕ရတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ေရာဂါကူးစက္ခံရသူ ၁၆ဝဝ အထိရွိေနၿပီး ေရာဂါကူးစက္မႈႏႈန္းဟာလည္း လ်င္လ်င္ ျမန္ျမန္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအရပ္ရပ္ ကိုအခ်ိန္တိုအတြင္း ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားမွာကို(WHO)ကမၻာ့က်န္းမာ ေရးအဖြဲ႕ႀကီးကလည္း စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္လာပါၿပီ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ခုခ်ိန္အထိ အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ကူး စက္ခံထားရသူေတြ႕ရွိျခင္း မရွိေသးေပမယ့္ လိုအပ္တဲ့ႀကိဳ တင္ကာကြယ္ေရးအစီအစဥ္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ထားႏိုင္ဖို႔လည္း အလြန္အေရးႀကီးေနၿပီျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔လည္း အီဘိုလာဗိုင္း ရပ္စ္ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိသင့္သိထိုက္သည္မ်ားႏွင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ က်န္းမာေရးဝန္ ႀကီးဌာနေရာဂါႏွိမ္နင္းေရးမွ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာစိုးလြင္ၿငိမ္းႏွင့္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ေမး - အီဘိုလာဗိုင္းရပ္ဆိုတာ ဘာပါလဲဆရာ။
ေျဖ - အီဘိုလာဆိုတာဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါတစ္မ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ သူက ဘက္တီးရီးယားနဲ႔မတူဘူး။ ဗိုင္းရပ္စ္ဆိုတာက ေလက တစ္ဆင့္ကူးစက္တာ။ ထိေတြ႕ကိုင္တြယ္ရင္းက ကူးစက္ တာ။ ဗိုင္းရပ္ရွိသူရဲ႕ေသြး၊ တံေတြး၊ ေခြၽး၊ မစင္စတဲ့ဟာေတြက ေနကူးစက္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါပါ။အီဘို လာဗိုင္းရပ္စ္က ဘာလဲ ဆိုေတာ့ အင္မတန္ျပင္းထန္ၿပီး အသက္ပါဆံုး႐ႈံးႏိုင္တဲ့ အဖ်ားေရာဂါတစ္မ်ိဳးပါ။ သူက ခႏၶာကိုယ္အတြင္းကလီ စာေတြ၊ ႏွလံုးအဆုတ္၊ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္ရွိသမွ်အ ကုန္လံုးကို ပ်က္စီးေစႏိုင္တယ္၊ ေရာဂါျဖစ္ရင္လည္းေသ ဆံုးတာက ရာခိုင္ႏႈန္း ၉ဝ ေလာက္ရွိတယ္။
ေမး - အီဘိုလာေရာဂါက ဘယ္မွစတင္ျဖစ္ပြားတာလဲ။
ေျဖ - စတင္ျဖစ္ပြားတာေတာ့ ဒီႏွစ္မတ္လေလာက္က တည္းက အေနာက္အာဖရိကကေနစတင္ျဖစ္တာ၊ အဲဒီတုန္း ကကူးစက္ၿပီး ေရာဂါပ်ံ႕ႏွ႕ံမႈကဒီေလာက္မဆိုးဘူး။ ဇူလိုင္ လထဲမွာကူးစက္မႈက ထင္တာထက္ပိုၿပီး ျမန္ဆန္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အခ်ိန္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ကူးစက္ၿပီးေတာ့ အာရွအထိပါကူးစက္လာခဲ့တယ္။
ေမး - ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရျပီဆိုရင္ ဘယ္လိုလကၡဏာေတြ ျပႏိုင္လဲ။
ေျဖ - ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရၿပီဆိုရင္ ပထမဆံုး အျပင္းဖ်ား မယ္။ ကိုယ္လက္ေတြကိုက္ခဲမယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဝမ္းေတြ ဆီးေတြသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ေသြးပါမယ္။ ေသြးပါတဲ့အဆင့္ ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကိုေနာက္က်သြားၿပီ။ ၿပီးေတာ့ေက်ာက္ ကပ္နဲ႔အသည္း လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြပ်က္စီးမယ္။ တခ်ိဳ႕ ဆိုကိုယ္ခႏၶာအတြင္းအျပင္အထိပါ အျပင္းအထန္ေသြး ယိုစီးတာေတြျဖစ္မယ္။ ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ၿပီး ႏွစ္ရက္နဲ႔ ၂၁ ရက္အတြင္း ေရာဂါလကၡဏာ ျပႏိုင္တယ္။ အျခားအဖ်ား ေရာဂါေတြနဲ႔ဆင္တူႏိုင္လို႔ ေရာဂါဟုတ္မဟုတ္ကို ဓာတ္ ခြဲစမ္းသပ္ၾကည့္မွသာ သိႏိုင္တယ္။
ေမး - အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္က ဘယ္ကေနၿပီး ဘယ္လိုစျဖစ္ တာလဲ။
ေျဖ - အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ကအသီးစားတဲ့လင္းႏို႔ တစ္မ်ိဳး ကျဖစ္တယ္လို႕ယူဆလို႕ရတယ္။ အဲဒီလင္းႏို႔ ကေန တစ္ ဆင့္ သမင္၊ ဒရယ္၊ ေမ်ာက္ဝံတို႔ဆီ ကူးစက္ကုန္တာေပါ႔။ ၿပီးေတာ့မွ အေနာက္အာဖရိကကိုေရာက္လာတာ။
ေမး - ခုအီဗိုလာဗိုင္းရပ္စ္က ဘယ္လိုလူမ်ိဳးေတြကို အဓိက ကူးစက္လဲ။
ေျဖ - အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္က အသက္အရြယ္မေရြး၊ လူႀကီး လူငယ္မေရြးကူးစက္ႏိုင္တယ္၊ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ ဗိုင္းရပ္စ္ ျဖစ္ေနတဲ့သူကို ထိေတြ႕မိသူမွန္သမွ် ကူးစက္ႏိုင္လို႕ပဲ၊ အထူးသျဖင့္ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြ လူနာကိုအနီးကပ္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ေနရတဲ့ မိသားစုေတြကအမ်ားဆံုးကူး စက္ခံရတာေပါ႕။
ေမး - ဗိုင္းရပ္စ္ကဘယ္ေလာက္အထိပ်ံ႕ႏွံ႔ေနျပီလဲ။
ေျဖ - စျဖစ္တဲ့အေနာက္အာဖရိကအပါအဝင္သူနဲ႔ နယ္ နိမိတ္စည္းမ်ဥ္းခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြအပါအဝင္ အခု အာရွအထိပါေရာက္ေနၿပီ။ ျမန္မာနဲ႔ထိစပ္ေနတဲ့တ႐ုတ္နဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ အထိပါဗိုင္းရပ္စ္ကပ်ံ႕ႏွံ႔လာေနၿပီ။ အဲဒါကိုႏိုင္ငံ တကာအသိုင္းအဝိုင္းကလဲ စိုးရိမ္ေနရတဲ့အဆင့္ကိုေရာက္ ေနၿပီ။
ေမး - ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္းေတြဆီမွာပါ ဗိုင္းရပ္စ္ကပ်ံ႕ႏွံ႕ေန ၿပီဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာ ေရာက္လာႏိုင္တဲ့အေျခအေန ရွိလား။
ေျဖ - အခ်ိန္မေရြးေရာက္လာႏိုင္တယ္။ မေရာက္လာဘူး လို႔အာမမခံႏိုင္ဘူး။ ခုေတာ့ဒီႏိုင္ငံမွာ ဗိုင္းရပ္္စ္မေရာက္ လာေသးဘူး။
ေ မး - ဒါဆိုရင္ ဘယ္လိုကာကြယ္မႈေတြကို လုပ္ထားရမွာ ပါလဲ။
ေျဖ - လက္ရွိမွာေလဆိပ္၊ ဆိပ္ကမ္းနဲ႔နယ္စပ္ေဒသအဝင္ အထြက္ေတြမွာေစာင့္ၾကပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနတယ္၊ ခုအခ်ိန္အထိေတာ့ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံထားရတဲ့သူတစ္ ေယာက္မွ် စစ္ေဆးေတြ႕ရွွိျခင္းမရွိေသးဘူး။ ေဆး႐ံု၊ေဆး ခန္းေတြမွာလဲ ကာကြယ္ကုသေရးလုပ္ငန္းအျပင္ ေဆး႐ံုထဲ မွာလဲေဆးနဲ႔ ေဆးျပင္ဆင္မႈေတြကိုလည္း ျပဳလုပ္ထားတယ္။
ေမး - လက္ရွိမွာတစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ေသဆံုး သူဦးေရဘယ္ေလာက္ထိရွိေနျပီလဲ။
ေျဖ - ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္မွာတစ္ကမၻာလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ကူးစက္ခံရသူလို႔ အတည္ျပဳထားၿပီးသူ ၁၃၂၃ဦးရွိၿပီ။ အတည္ ျပဳၿပီးသားသူကိုေျပာတာေနာ္။ ကူးစက္ခံရတယ္လို႕ယူဆ တဲ့အဆင့္မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီထဲမွာမွ ေသဆံုးၿပီးသူဦးေရက ၇၂၉ ဦးရွိေနၿပီ။ ေရာဂါျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာကိုျပည္ပကကြၽမ္း က်င္ပညာရွင္ေတြကိုလႊတ္ထားၿပီးေတာ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေန တယ္။ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကေတာ့ သိပ္မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေသးဘူး။ ခုထိေရာဂါကူးစက္ပံုရဲ႕ဇစ္ျမစ္ကိုေသခ်ာမသိရေသးဘူး။
ေမး - ဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရၿပီလို႔ သံသယရွိရင္ဘာလုပ္ သင့္သလဲ။
ေျဖ - ကိုယ္အပူခ်ိန္ျမင့္မားလာၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေရာဂါျဖစ္ေနတယ္ လို႕သံသယရွိရင္ နီးစပ္ရာက်န္းမာေရး ဌာနေတြမွာသြားျပသင့္တယ္။
ေမး - ဗိုင္းရပ္စ္မကူးစက္ေအာင္ေရာ ဘယ္လိုေနထိုင္သင့္ သလဲ။
ေျဖ - အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို လူေတြ သတိထားမိလာေအာင္ ပညာေပးၿပီး မိမိကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကာကြယ္တာအေကာင္းဆံုးပဲ။ ဘယ္လိုကာကြယ္ရမလဲဆို ေတာ့ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ လုပ္ရမယ္၊ ေရာဂါရွိတဲ့သူ ကိုလံုးဝကိုေရွာင္ရွား ရမယ္။ ေရာဂါရွိတဲ့သူကိုျပဳစုမယ္ ဆို ရင္လဲ တစ္ကိုယ္ေရသံုးကာကြယ္ေရးပစၥည္းေတြျဖစ္တဲ့ လက္အိတ္၊ ဝတ္႐ံု၊ မ်က္ႏွာဖံုး၊ မ်က္မွန္၊ မ်က္ႏွာစည္းေတြကို အသံုးျပဳသင့္တယ္၊၊
ေမး - အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ကိုတားဆီးဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာသီး သန္႔အဖြဲ႕အစည္းရွိလား။
ေျဖ - က်န္းမာေရးအေနနဲ႔ကေတာ့ ကူးစက္ေရာဂါကို ႏိွမ္နင္းဖို႔ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ဆားစ္ေရာဂါျဖစ္ကတည္းက ေသခ်ာ စီမံခ်က္ေတြခ်ၿပီးေဆာင္ရြက္လာတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာလဲ ၾကက္၊ ငွက္၊ လူတုပ္ေကြးေရာဂါေတြ၊ ကမၻာ့လူ တုပ္ေကြး ေရာဂါေတြဒါေတြကိုစီမံခ်က္ခ်ၿပီး လုပ္ခဲ့တဲ့အတိုင္းပဲကာ ကြယ္မႈေတြလုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။
ဇြဲမာန္၊ ေအးမိုးကိုကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းသည္။
- ရန္ကုန္တိုင္းမ္ ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ (၁၀)၊ အမွတ္ (၃၀)
Yangon Media Group
No comments:
Post a Comment