အီရတ္ ႏိုင္ငံတြင္ ဆဒမ္ဟူစိန္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့စဥ္က လူနည္းစု ဆြန္နီမြတ္စလင္တုိ႔က အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ျဖစ္၍ လူမ်ားစု ရွီးယိုက္တုိ႔က အုပ္ခ်ဳပ္ခံ
လူတန္းစား ျဖစ္ခဲ့သည္။
အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ဆဒမ္ဟူစိန္သည္ လူအစုလိုက္ အၿပံဳ လိုက္ ေသေစႏုိင္ေသာ WMD လက္နက္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားသည္ ဟူေသာ အေၾကာင္း ျပခ်က္ျဖင့္ အီရတ္ ကို Air Land Battle Doctrine က်င့္သံုး၍ ၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ၿပီး ဆဒမ္ဟူစိန္ကို ျဖဳတ္ခ်ကာ အစိုးရ သစ္တစ္ရပ္ကို တင္ေပးခဲ့သည္။
ထုိအခ်ိန္တြင္ ဆဒမ္ဟူစိန္ လက္ထက္ကအုပ္ခ်ဳပ္ခံ ျဖစ္ေသာ ရွီးယိုက္တုိ႔သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ျဖစ္ လာၾကၿပီး ဆြန္နီတုိ႔က အုပ္ခ်ဳပ္ခံမ်ား ဘ၀သို႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့သည္။ အီရတ္ အစိုးရ အဖြဲ႕ကို ရီွးယိုက္ ဘာသာ၀င္ ႏူရီအယ္လ္- မာလိကီက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္၍ ဖြဲ႕စည္း ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဆြန္နီ မ်ဳိးႏြယ္၀င္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ တရစ္အယ္လ္-ဟာရွာမီက ဒုတိယသမၼတ ေနရာယူ၍ အျခား ရွီးယိုက္ မ်ဳိးႏြယ္၀င္ ကဒ္လူမ်ဳိးက သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ဆြန္နီ မြတ္စလင္ တစ္ဦးက လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ျဖစ္ လာ သည္။
ယင္းလူ႔အဖြဲ႕ အစည္း တစ္ခုအတြက္ အထက္ႏွင့္ ေအာက္က ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္သြားေသာ အခါ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ မရွိေတာ့ေသာ ဆြန္နီတုိ႔က ရွီးယိုက္တုိ႔ အေပၚ ေက်နပ္မႈ မရွိေတာ့ေခ်။ ရွီးယိုက္တုိ႔ ေနထုိင္ရာ ရပ္ကြက္မ်ားႏွင့္ အစိုးရ ဌာနမ်ား အနီးတြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲ မႈမ်ား တျဖည္းျဖည္း ျဖစ္ေပၚလာၿပီး လူအေသ အေပ်ာက္မ ်ားလာသည္။ ထုိအခါ ရီွးယိုက္တုိ႔က ဆြန္နီတုိ႔ လက္ခ်က္ဟု စြပ္စြဲလာသည္။ ေနာက္ဆံုး ရွီးယိုက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဆြန္နီ ဒုတိယ သမၼတကို ဗံုး ေပါက္ကြဲမႈမ်ား အတြက္ ဖမ္း၀ရမ္း ထုတ္သျဖင့္ ဆြန္နီ အမ်ားစုက တူရကီ ႏုိင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးရသည္ အထိ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ထိုအခါမွ စ၍ ရွီးယိုက္ႏွင့္ ဆြန္နီတို႔ အၾကား မေျပမလည္ အျပန္အလွန္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ မႈမ်ား ျဖစ္လာေတာ့သည္။ အစိုးရ အဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ဂိုဏ္းဂဏ ျပႆနာကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ႀကိဳးစား လာခဲ့ရသည္။
ဆြန္နီ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အစိုးရ အေပၚ ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပမႈ မ်ားသည္ ၿပီးခဲ့ေသာ ငါးလ၊ ေျခာက္လခန္႔တြင္ ပိုမိုမ်ားျပား လာခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ မ်ားသည္ အေမရိကန္တုိ႔ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ ခ်ီ၍ အီရတ္ ႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ ထားျခင္း၏ မွားယြင္းမႈ အက်ဳိးဆက္ ဟု ေျပာရမည္ ျဖစ္သည္။
တစ္ဖန္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာအစုိးရက ဆႏၵျပလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဆဒမ္ဟူစိန္လက္ထက္က ယခင္ ဘာ့သ္ပါတီ ေဟာင္းတို႔၏လက္ခ်က္ႏွင့္ အယ္လ္ကိုင္ဒါတို႔လက္ခ်က္ဟူ၍ စာတမ္းထိုး ေခါင္းစဥ္ တပ္ေပး သည္။ အေမရိကန္ တပ္မ်ားရွိစဥ္ ကတည္းက အသံုး ခ်ခဲ့သည့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ သတင္းေပး ဆိုသူမ်ားကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာေတြ ေပးၿပီး ဘာ့သ္ ပါတီ၀င္ ေဟာင္းမ်ားအား လူထု လႈပ္ရွားမႈ မ်ားတြင္ မပါ၀င္ ႏိုင္ေစရန္ စီမံထားသည္။
ဧၿပီ ၂၃ ရက္က ဟာ၀ီဂ်ာတြင္ သပိတ္စခန္း ဖြင့္၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵ ျပေနေသာ ဆြန္နီ မြတ္စလင္ တုိ႔ကို အစိုးရ၏ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕တို႔က ၀င္ေရာက္ ေခ်မႈန္းခဲ့ရာ လူေပါင္း ၂၅၀ ခန္႔ ေသဆံုးသြားခဲ့ ရသည္ဟု ဆိုသည္။
ဆြန္နီ မြတ္စလင္ တုိ႔၏အခ်က္အခ်ာ ျဖစ္သည့္ အန္ဘာ ျပည္နယ္တြင္ တုိင္းရင္းသား တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရာ အီရတ္ႏုိင္ငံ အတြင္းရွိ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ကဲ့သို႔ ဂ်ီဟတ္ ၀ါဒီမ်ား အမ်ားအျပား ပါ၀င္ ခဲ့သည္ဟု ၾကားရ၍ အေျခအေနမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာရွိေၾကာင္းကို ျပသ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရာမာဒီ၌လည္း ဆႏၵျပ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားကို အစိုးရ တပ္မ်ားက ၀င္ေရာက္ စီးနင္းျခင္းမ်ား၊ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ၾကသည္။
ဟာ၀ီဂ်ာကိစၥမွာ အလြန္ အ႐ုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္ဆုံး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါလီမန္မွ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲဲ႕၍ အျဖစ္အမွန္ကုိ ေဖာ္ထုတ္သြားမည္ဟု သိရသည္။ ေသဆုံးသူ အခ်ဳိ႕မွာ လက္တြင္ ႀကိဳးတုပ္ထားလ်က္ ေသဆုံးေနၿပီး၊ အခ်ဳိ႕မွာ ေနာက္ေက်ာဘက္မွ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္ထား ခံရေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဆုိလုိ သည္မွာ ၎တုိ႔အား ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ကြပ္မ်က္ပစ္သည့္ ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဤျဖစ္ရပ္မွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ အေမရိကန္ တပ္မ်ား ျပန္ လည္ ႐ုပ္သိမ္းသြားသည့္ ေနာက္ပုိင္း အီရတ္ ႏုိင္ငံ၏ တည္ၿငိမ္မႈကုိ အဆုိးရြားဆုံး ၿခိမ္းေျခာက္ ခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ ဟာ၀ီဂ်ာသပိတ္စခန္း အနီးရွိ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ တုိက္ခုိက္ခံရမႈေၾကာင့္ သပိတ္စခန္းအတြင္း လက္နက္မ်ားရွိ၊မရွိ ၀င္ေရာက္စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ ရြက္ဖ်င္တဲမ်ားကုိ ဖ်က္ပစ္ရန္ အတြက္သာ ရည္ရြယ္ေသာ္ လည္း လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ကုိ သပိတ္ စခန္းမွ စတင္ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ အေျခအေန ျဖစ္သြား ရေၾကာင္း အစုိးရက ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
အစုိးရ အဆိုအရ သပိတ္ စခန္းတြင္ ေသာင္းက်န္းသူ မ်ားႏွင့္ အစြန္းေရာက္ သမားမ်ားသာ က်န္ရွိ သျဖင့္ ေသဆုံး သူ ၂၃ ဦးတြင္ အယ္လ္ကုိင္ဒါ အဖြဲ႕၀င္ မ်ားႏွင့္ ဘာ့သ္ပါတီ၀င္ ေဟာင္းမ်ားပါ၀င္ သည္ကုိ ေတြ႕ရွိရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။ ဤအခ်က္ကုိ ေထာက္႐ႈ၍ အီရတ္ ႏုိင္ငံသည္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈကုိ ရရွိရန္ မလြယ္ကူ ေၾကာင္းႏွင့္ ရွီးယုိက္-ဆြန္နီအၾကား အျပန္အလွန္ တုိက္ခုိက္ ၾကေသာ ျပည္တြင္းစစ္သုိ႔ ဦးတည္ ေနသည္ဟုဆုိရမည္ ျဖစ္ ပါေၾကာင္း ေရးသား လုိက္ရ ေပသည္။
ျမ၀တီ
အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ဆဒမ္ဟူစိန္သည္ လူအစုလိုက္ အၿပံဳ လိုက္ ေသေစႏုိင္ေသာ WMD လက္နက္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ထားသည္ ဟူေသာ အေၾကာင္း ျပခ်က္ျဖင့္ အီရတ္ ကို Air Land Battle Doctrine က်င့္သံုး၍ ၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ၿပီး ဆဒမ္ဟူစိန္ကို ျဖဳတ္ခ်ကာ အစိုးရ သစ္တစ္ရပ္ကို တင္ေပးခဲ့သည္။
ထုိအခ်ိန္တြင္ ဆဒမ္ဟူစိန္ လက္ထက္ကအုပ္ခ်ဳပ္ခံ ျဖစ္ေသာ ရွီးယိုက္တုိ႔သည္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ျဖစ္ လာၾကၿပီး ဆြန္နီတုိ႔က အုပ္ခ်ဳပ္ခံမ်ား ဘ၀သို႔ ေရာက္ရွိသြားခဲ့သည္။ အီရတ္ အစိုးရ အဖြဲ႕ကို ရီွးယိုက္ ဘာသာ၀င္ ႏူရီအယ္လ္- မာလိကီက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အျဖစ္ ေခါင္းေဆာင္၍ ဖြဲ႕စည္း ႏုိင္ခဲ့သည္။ ဆြန္နီ မ်ဳိးႏြယ္၀င္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ တရစ္အယ္လ္-ဟာရွာမီက ဒုတိယသမၼတ ေနရာယူ၍ အျခား ရွီးယိုက္ မ်ဳိးႏြယ္၀င္ ကဒ္လူမ်ဳိးက သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ဆြန္နီ မြတ္စလင္ တစ္ဦးက လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ ျဖစ္ လာ သည္။
ယင္းလူ႔အဖြဲ႕ အစည္း တစ္ခုအတြက္ အထက္ႏွင့္ ေအာက္က ေျပာင္းျပန္ ျဖစ္သြားေသာ အခါ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ မရွိေတာ့ေသာ ဆြန္နီတုိ႔က ရွီးယိုက္တုိ႔ အေပၚ ေက်နပ္မႈ မရွိေတာ့ေခ်။ ရွီးယိုက္တုိ႔ ေနထုိင္ရာ ရပ္ကြက္မ်ားႏွင့္ အစိုးရ ဌာနမ်ား အနီးတြင္ ဗံုးေပါက္ကြဲ မႈမ်ား တျဖည္းျဖည္း ျဖစ္ေပၚလာၿပီး လူအေသ အေပ်ာက္မ ်ားလာသည္။ ထုိအခါ ရီွးယိုက္တုိ႔က ဆြန္နီတုိ႔ လက္ခ်က္ဟု စြပ္စြဲလာသည္။ ေနာက္ဆံုး ရွီးယိုက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဆြန္နီ ဒုတိယ သမၼတကို ဗံုး ေပါက္ကြဲမႈမ်ား အတြက္ ဖမ္း၀ရမ္း ထုတ္သျဖင့္ ဆြန္နီ အမ်ားစုက တူရကီ ႏုိင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးရသည္ အထိ ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ ထိုအခါမွ စ၍ ရွီးယိုက္ႏွင့္ ဆြန္နီတို႔ အၾကား မေျပမလည္ အျပန္အလွန္ လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ မႈမ်ား ျဖစ္လာေတာ့သည္။ အစိုးရ အဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ဂိုဏ္းဂဏ ျပႆနာကို အတတ္ႏုိင္ဆံုး ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ႀကိဳးစား လာခဲ့ရသည္။
ဆြန္နီ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ အစိုးရ အေပၚ ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပမႈ မ်ားသည္ ၿပီးခဲ့ေသာ ငါးလ၊ ေျခာက္လခန္႔တြင္ ပိုမိုမ်ားျပား လာခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ ဤျဖစ္စဥ္ မ်ားသည္ အေမရိကန္တုိ႔ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ ခ်ီ၍ အီရတ္ ႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ ထားျခင္း၏ မွားယြင္းမႈ အက်ဳိးဆက္ ဟု ေျပာရမည္ ျဖစ္သည္။
တစ္ဖန္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာအစုိးရက ဆႏၵျပလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဆဒမ္ဟူစိန္လက္ထက္က ယခင္ ဘာ့သ္ပါတီ ေဟာင္းတို႔၏လက္ခ်က္ႏွင့္ အယ္လ္ကိုင္ဒါတို႔လက္ခ်က္ဟူ၍ စာတမ္းထိုး ေခါင္းစဥ္ တပ္ေပး သည္။ အေမရိကန္ တပ္မ်ားရွိစဥ္ ကတည္းက အသံုး ခ်ခဲ့သည့္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ သတင္းေပး ဆိုသူမ်ားကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာေတြ ေပးၿပီး ဘာ့သ္ ပါတီ၀င္ ေဟာင္းမ်ားအား လူထု လႈပ္ရွားမႈ မ်ားတြင္ မပါ၀င္ ႏိုင္ေစရန္ စီမံထားသည္။
ဧၿပီ ၂၃ ရက္က ဟာ၀ီဂ်ာတြင္ သပိတ္စခန္း ဖြင့္၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵ ျပေနေသာ ဆြန္နီ မြတ္စလင္ တုိ႔ကို အစိုးရ၏ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕တို႔က ၀င္ေရာက္ ေခ်မႈန္းခဲ့ရာ လူေပါင္း ၂၅၀ ခန္႔ ေသဆံုးသြားခဲ့ ရသည္ဟု ဆိုသည္။
ဆြန္နီ မြတ္စလင္ တုိ႔၏အခ်က္အခ်ာ ျဖစ္သည့္ အန္ဘာ ျပည္နယ္တြင္ တုိင္းရင္းသား တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕စည္းလိုက္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရာ အီရတ္ႏုိင္ငံ အတြင္းရွိ အယ္လ္ကိုင္ဒါ ကဲ့သို႔ ဂ်ီဟတ္ ၀ါဒီမ်ား အမ်ားအျပား ပါ၀င္ ခဲ့သည္ဟု ၾကားရ၍ အေျခအေနမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာရွိေၾကာင္းကို ျပသ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရာမာဒီ၌လည္း ဆႏၵျပ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားကို အစိုးရ တပ္မ်ားက ၀င္ေရာက္ စီးနင္းျခင္းမ်ား၊ ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ ခဲ့ၾကသည္။
ဟာ၀ီဂ်ာကိစၥမွာ အလြန္ အ႐ုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္ဆုံး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါလီမန္မွ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲဲ႕၍ အျဖစ္အမွန္ကုိ ေဖာ္ထုတ္သြားမည္ဟု သိရသည္။ ေသဆုံးသူ အခ်ဳိ႕မွာ လက္တြင္ ႀကိဳးတုပ္ထားလ်က္ ေသဆုံးေနၿပီး၊ အခ်ဳိ႕မွာ ေနာက္ေက်ာဘက္မွ ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္သတ္ထား ခံရေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဆုိလုိ သည္မွာ ၎တုိ႔အား ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးၿပီးေနာက္ ကြပ္မ်က္ပစ္သည့္ ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ ဤျဖစ္ရပ္မွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ အေမရိကန္ တပ္မ်ား ျပန္ လည္ ႐ုပ္သိမ္းသြားသည့္ ေနာက္ပုိင္း အီရတ္ ႏုိင္ငံ၏ တည္ၿငိမ္မႈကုိ အဆုိးရြားဆုံး ၿခိမ္းေျခာက္ ခဲ့ေသာ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ ဟာ၀ီဂ်ာသပိတ္စခန္း အနီးရွိ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ တုိက္ခုိက္ခံရမႈေၾကာင့္ သပိတ္စခန္းအတြင္း လက္နက္မ်ားရွိ၊မရွိ ၀င္ေရာက္စစ္ေဆးရန္ႏွင့္ ရြက္ဖ်င္တဲမ်ားကုိ ဖ်က္ပစ္ရန္ အတြက္သာ ရည္ရြယ္ေသာ္ လည္း လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ကုိ သပိတ္ စခန္းမွ စတင္ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ အေျခအေန ျဖစ္သြား ရေၾကာင္း အစုိးရက ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
အစုိးရ အဆိုအရ သပိတ္ စခန္းတြင္ ေသာင္းက်န္းသူ မ်ားႏွင့္ အစြန္းေရာက္ သမားမ်ားသာ က်န္ရွိ သျဖင့္ ေသဆုံး သူ ၂၃ ဦးတြင္ အယ္လ္ကုိင္ဒါ အဖြဲ႕၀င္ မ်ားႏွင့္ ဘာ့သ္ပါတီ၀င္ ေဟာင္းမ်ားပါ၀င္ သည္ကုိ ေတြ႕ရွိရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။ ဤအခ်က္ကုိ ေထာက္႐ႈ၍ အီရတ္ ႏုိင္ငံသည္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈကုိ ရရွိရန္ မလြယ္ကူ ေၾကာင္းႏွင့္ ရွီးယုိက္-ဆြန္နီအၾကား အျပန္အလွန္ တုိက္ခုိက္ ၾကေသာ ျပည္တြင္းစစ္သုိ႔ ဦးတည္ ေနသည္ဟုဆုိရမည္ ျဖစ္ ပါေၾကာင္း ေရးသား လုိက္ရ ေပသည္။
ျမ၀တီ
No comments:
Post a Comment