Wednesday, October 8, 2014

ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံး ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ အေမရိကန္ေတာင္းဆုိ

Photo: ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံး ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ အေမရိကန္ေတာင္းဆုိ
Wednesday, October 8, 2014

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး ႁခြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖဲြ႔ေတြက မေန႔က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

အဂၤါေန႔က သမၼတအမိန္႔နဲ႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ျပဳလိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသား ၃၀၀၀ ေက်ာ္မွာ လက္ရွိစာရင္းေတြအရ ကုလသမဂၢက လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စာရင္းေတြထဲက တဦး အပါအ၀င္ အမႈတဲြ ၂ ဦး၊ AAPP က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၁ ဦး စုစုေပါင္း ၄ ဦးပဲ ပါ၀င္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မအင္းၾကင္းႏိုင္က တင္ျပထားပါတယ္။

အဂၤါေန႔က လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee ကေန လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ MSF နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖဲြ႔ ၀န္ထမ္းေဟာင္း ေရွ႕ေန ဦးေက်ာ္လွေအာင္နဲ႔ အမႈတဲြျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္ျမင့္နဲ႔ သားအဖလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ KIA နဲ႔ ဆက္သြယ္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ တိုင္းရင္းသား ကိုမာလဟာ ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ကေန လြတ္ေျမာက္လာတယ္လို႔ AAPP ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း ကိုဘိုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

ဒီတႀကိမ္ သမၼတလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးတဲ့အထဲမွာ ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္းအရာရွိ ဗိုလ္မွဴးသိန္းေဆြနဲ႔ အျခားအရာရွိ ၈ ဦးလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အက်ဥ္းသားေတြကို ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးေနတဲ့အထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္ အလြန္နည္းေနတာကို ႏိုင္ငံတကာအစိုးရနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့အဖဲြ႔ေတြက ျမန္မာအစိုးရကို ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။

မေန႔ကျပဳလုပ္တဲ့ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနေျပာခြင့္ရ Jen Psaki က ျမန္မာအစိုးရက အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာ အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အခုလို တိုက္တြန္းပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ အက်ဥ္းသားေတြကို ဒီကေန႔ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာကို က်မတို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီလိုလႊတ္ေပးခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္အားလံုးကို က်မတို႔ မသိရေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စိစစ္ေရးေကာ္မတီကတဆင့္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဆက္လက္ၿပီး အျမန္ဆံုး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့ လူေတြအေပၚလည္း ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႁခြင္းခ်က္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္းပါတယ္။”

AI လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႔ႀကီးကလည္း ေရွ႕ေနဦးေက်ာ္လွေအာင္ ကို လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ႀကိဳဆိုေပမဲ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ျမန္မာအစိုးရ တကယ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာ ယံုၾကည္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးလႊတ္ေပးဖို႔ အခုလို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။

“႐ိုဟင္ဂ်ာတဦးျဖစ္သူ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ ဦးေက်ာ္လွေအာင္ ကို လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ သတင္းဟာ ေကာင္းတဲ့သတင္းပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဴိးေဖာက္မႈေတြကို မီးေမာင္းထိုးျပေနသူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကို တႏွစ္ေက်ာ္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အျပစ္မရွိဘဲ အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားခဲ့တာပါ။ အဂၤါေန႔က လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ဒါဟာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အက်ဴိးမရွိတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္ ေရွ႕ေနဦးေက်ာ္လွေအာင္ဟာ စစ္ေတြသားျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြမွာ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္တဦးအေနနဲ႔ စစ္ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံရတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္အစိုးရက သူ႔ကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉ရ ခုႏွစ္မွာ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၉၈ မွာ MSF မွာ ၀န္ထမ္းအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္လွေအာင္ကို ၂၀၁၃ ဇူလိုင္လက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္မႈနဲ႔ စစ္ေတြတရား႐ံုးက ၂၀၁၄ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၁ ႏွစ္ခဲြ ခ်မွတ္ခဲ့တာပါ။ သူ႔ကို ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ စစ္ေတြေထာင္ကေန ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လႊတ္ေပးခဲ့တဲ့ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခု ႏို၀င္ဘာလတုန္းက အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ မသြားေရာက္မီ ထိုစဥ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အပါအ၀င္ အက်ဥ္းသားေပါင္း ၄၅၂ ဦး လႊတ္ေပးခဲ့ရာမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ မပါ၀င္ခဲ့ပါဘူး။

အခုတႀကိမ္လည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ သမၼတအိုဘာမားရဲ႕ ျမန္မာ ခရီးစဥ္မတိုင္မီ အက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ေစာေစာပိုင္းက ကတိေပးခဲ့ေပမဲ့ AAPP အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းေတြအရ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္ ၇၀ နီးပါး ရွိေနပါတယ္။

ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး ႁခြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ အဖဲြ႔ေတြက မေန႔က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
အဂၤါေန႔က သမၼတအမိန္႔နဲ႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ျပဳလိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသား ၃၀၀၀ ေက်ာ္မွာ လက္ရွိစာရင္းေတြအရ ကုလသမဂၢက လႊတ္ေပး ဖို႔ ေတာင္း ဆို ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စာရင္းေတြထဲက တဦး အပါအ၀င္ အမႈတဲြ ၂ ဦး၊ AAPP က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၁ ဦး စုစုေပါင္း ၄ ဦးပဲ ပါ၀င္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မအင္းၾကင္းႏိုင္က တင္ျပထားပါတယ္။

အဂၤါေန႔က လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသားေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ Ms. Yanghee Lee ကေန လႊတ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ MSF နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖဲြ႔ ၀န္ထမ္းေဟာင္း ေရွ႕ေန ဦးေက်ာ္လွေအာင္နဲ႔ အမႈတဲြျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္ျမင့္နဲ႔ သားအဖလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ KIA နဲ႔ ဆက္သြယ္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ တိုင္းရင္းသား ကိုမာလ ဟာ ျမစ္ႀကီးနားေထာင္ကေန လြတ္ေျမာက္လာတယ္လို႔ AAPP ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း ကိုဘိုၾကည္က ေျပာ ပါ တယ္။

ဒီတႀကိမ္ သမၼတလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးတဲ့အထဲမွာ ေထာက္လွမ္းေရး ေဟာင္းအရာရွိ ဗိုလ္မွဴးသိန္းေဆြနဲ႔ အျခားအရာရွိ ၈ ဦးလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အက်ဥ္းသားေတြကို ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးေနတဲ့ အထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အေရအတြက္ အလြန္နည္းေနတာကို ႏိုင္ငံတကာအစိုးရနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့အဖဲြ႔ေတြ က ျမန္မာ အစိုးရ ကို ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။

မေန႔ကျပဳလုပ္တဲ့ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနေျပာခြင့္ရ Jen Psaki က ျမန္မာအစိုးရက အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာ အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုး ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ အခုလို တိုက္တြန္းပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ အက်ဥ္းသားေတြကို ဒီကေန႔ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာကို က်မတို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီလိုလႊတ္ေပးခဲ့ တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္အားလံုးကို က်မတို႔ မသိရေသးပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား စိစစ္ေရးေကာ္မတီကတဆင့္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ဆက္လက္ၿပီး အျမန္ဆံုး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔နဲ႔ လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့ လူေတြအေပၚ လည္း ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႁခြင္းခ်က္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္းပါတယ္။”

AI လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႔ႀကီးကလည္း ေရွ႕ေနဦးေက်ာ္လွေအာင္ ကို လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ႀကိဳဆိုေပမဲ့ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ျမန္မာအစိုးရ တကယ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာ ယံုၾကည္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးလႊတ္ေပးဖို႔ အခုလို တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။

“႐ိုဟင္ဂ်ာတဦးျဖစ္သူ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ ဦးေက်ာ္လွေအာင္ ကို လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ သတင္းဟာ ေကာင္းတဲ့သတင္းပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဴိးေဖာက္မႈေတြကို မီးေမာင္းထိုးျပေနသူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကို တႏွစ္ေက်ာ္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အျပစ္မရွိဘဲ အာဏာပိုင္ေတြက ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားခဲ့တာပါ။ အဂၤါေန႔က လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ အက်ဥ္းသားအေရအတြက္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီး ရွိတယ္ ဆိုေပမဲ့ ဒါဟာ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က အက်ဴိးမရွိတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။”

အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္ ေရွ႕ေနဦးေက်ာ္လွေအာင္ဟာ စစ္ေတြသားျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြမွာ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရး ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္တဦးအေနနဲ႔ စစ္ေတြမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာက္ခံရတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္အစိုးရက သူ႔ကို ဖမ္းဆီး ေထာင္ဒဏ္ ၁၄ ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၉ရ ခုႏွစ္မွာ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၉၈ မွာ MSF မွာ ၀န္ထမ္းအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္လွေအာင္ကို ၂၀၁၃ ဇူလိုင္လက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္မႈနဲ႔ စစ္ေတြတရား႐ံုးက ၂၀၁၄ စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔ မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၁ ႏွစ္ခဲြ ခ်မွတ္ခဲ့တာပါ။ သူ႔ကို ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ စစ္ေတြေထာင္ကေန ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔ လႊတ္ေပးခဲ့တဲ့ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခု ႏို၀င္ဘာလတုန္း က အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား ျမန္မာႏိုင္ငံကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ မသြားေရာက္မီ ထိုစဥ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား အပါအ၀င္ အက်ဥ္းသားေပါင္း ၄၅၂ ဦး လႊတ္ေပးခဲ့ရာမွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ မပါ၀င္ခဲ့ပါဘူး။

အခုတႀကိမ္လည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ ႏို၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးညီလာခံ တက္ေရာက္ဖို႔ သမၼတ အိုဘာမားရဲ႕ ျမန္မာ ခရီးစဥ္မတိုင္မီ အက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုး ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္ က ေစာေစာပိုင္းက ကတိေပးခဲ့ေပမဲ့ AAPP အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ျပဳစုထားတဲ့ စာရင္းေတြ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အေရအတြက္ ၇၀ နီးပါး ရွိေနပါတယ္။

ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)

No comments:

Post a Comment