ေဒါက္တာေနလင္း (ဆိပ္ကမ္းမဲဆႏၵနယ္) က ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္း၊ အပူပိုင္းေဒသရွိ ျပည္သူမ်ား မ်က္စိ ေဝဒနာမ်ားစြာ ခံစားေနရမႈကို အထူး အစီအစဥ္ျဖင့္ ကုသေပးရန္ အဆိုကို ေဆြးေႏြးျခင္း

ေလးစားအပ္တဲ့ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီးႏွင့္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားခင္ဗ်ား။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး၊ ဆိပ္ကမ္းမဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေနလင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကေန႔ တင္ျပေဆြးေႏြးမယ့္ အပိုင္းကေတာ့ ေတာင္သာ မဲဆႏၵနယ္မွ ဦးေအာင္ေသာင္းရဲ႕ အဆိုႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ ႏိုင္ငံ့တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံ မ်ားႏွင့္ေပါင္းစပ္ၿပီး တင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ မ်က္စိေဝဒနာရွင္ မ်က္စိမျမင္တဲ့ ဦးေရ မ်ားျပားမႈအတိုင္းအတာဟာ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ အဓိကက်န္းမာေရးျပႆနာ ဟုတ္လား၊ မဟုတ္လားဆိုတာ ကို ပထမဆန္းစစ္ ၾကည့္ဖို႔လိုပါ မယ္။ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားျဖစ္တဲ့ HIV, AIDS, ေနာက္တစ္ခါ မေလးဒီယား၊ TB အစရွိတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါမ်ား အျဖစ္မ်ားသလို Non-Conmunicable Diece ေခၚတဲ့ ကင္ဆာေရာ ဂါေတြ၊ ေသြးတိုးေရာဂါေတြ၊ ႏုလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါေတြအစရွိတဲ့ ေရာဂါ မ်ားလည္း အဓိက က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မ်က္စိေရာဂါေဝဒနာဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ အဓိက က်န္းမာေရး ျပႆနာဟုတ္၊ မဟုတ္ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒါေတြကို စဥ္းစား ဆုံးျဖတ္ ေဆာင္႐ြက္ သြားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မ်က္စိေရာဂါ ျဖစ္ပြားမႈ အေျခအေနကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ က်န္းမာေရး စာရင္းဇယားမ်ားအရ ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ Population ၁ သိန္းမွာ ၅၂၀ ေလာက္ မ်က္မျမင္ဦးေရ ရွိပါတယ္။ ရာခိုင္ႏႈန္း အားျဖင့္ဆိုလို႔ရွိရင္ ၀.၅၂ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိပါတယ္။ ေနာက္အဓိက မ်က္စိမျမင္တဲ့ အဓိက ေဝဒနာရွင္မ်ားဟာ အထူး သျဖင့္ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ကေတာ့ ခုနက ဆရာႀကီးေျပာသြားသလို မ်က္ခမ္းစပ္ေရာဂါ၊ အတြင္းတိမ္ေရာဂါ၊ ေရတိမ္ေရာဂါ၊ ေနာက္မ်က္စိအတြင္းပိုင္း အလႊာပ်က္စီးတဲ့ေရာဂါႏွင့္ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံေတြမ်ားေၾကာင့္၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ မ်က္စိထိခိုက္ ဒဏ္ရာရ ေရာဂါေတြ၊ ဒါေတြ ဟာ ႏိုင္ငံမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ ေတာင္သာ ၿမိဳ႕နယ္အပါအဝင္ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အပူပိုင္းေဒသမ်ားမွာ အဓိကျဖစ္တဲ့ မ်က္စိေဝဒနာေ တြကို ျပန္ၾကည့္ မယ္ဆိုရင္လည္း အဓိကအားျဖင့္ ေရတိမ္ေရာဂါႏွင့္ အတြင္းတိမ္ေရာဂါမ်ားသာ အျဖစ္မ်ားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ လက္ရွိတစ္တိုင္းျပည္လုံးအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန အထူးကုေဆး႐ုံႀကီး ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး မ်က္စိအထူးကုေဆး႐ုံႀကီးအပါအဝင္ တိုင္းေဒသႀကီးေ တြ၊ ျပည္နယ္မ်ားမွာရွိတဲ့ ေဆး႐ုံမ်ားမွာ ႏွစ္စဥ္ ကုသေပးရတဲ့ႏႈန္းကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လူဦးေရ ၁၀ သိန္းမွာ ၈၆၀ ပတ္ဝန္း က်င္ေလာက္သာ ပုံမွန္ႏွစ္စဥ္ ခြဲစိိတ္ေပးရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပ်မ္းမၽွအားျဖင့္ ႏွစ္စဥ္လူ နာဦးေရ ေဆး႐ုံ အားလုံးအေနနဲ႔ လူနာဦးေရ ၃၀၀၀၀ ကေန ၅၀၀၀၀ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ ႏွစ္စဥ္ခြဲစိတ္ကုသေပး ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဓိက မ်က္စိအတြင္းတိမ္မ်က္စိေရာဂါ အဓိက ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက အရင္းတုန္းက ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ကေနစၿပီး  မ်က္ခမ္းစပ္ႏွင့္ မ်က္မျမင္တိုက္ဖ်က္ေရး  စီမံကိန္းစတင္ခဲ့တာ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္တစ္ျပည္လုံးမွာ ၄၃ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိေပမယ့္ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း၊ အပူပိုင္းေဒသေတြမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ကင္းစင္သြားတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္အတြင္းတိမ္ေရာဂါဆိုလို႔ရွိရင္လည္း အဓိက ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းက အသက္အ႐ြယ္ အပိုင္းအျခားအရ၊ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ဇီဝျဖစ္စဥ္ေျပာင္းလဲမႈအရ၊ မ်က္စိအတြင္းပိုင္းမွာရွိတဲ့ မွန္ဘီလူးထူထဲ မာေၾကာလာၿပီးေတာ့ အတြင္းတိမ္ျဖစ္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ဆက္စပ္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္တဲ့ ေသြးတိုး ေရာဂါတို႔၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါတို႔ အစရွိသည္ျဖင့္ ဒါေတြလည္း ေပါင္းစပ္ျဖစ္လာတာ၊ ေနာက္ မ်က္စိထိခိုက္ ဒဏ္ရာရလို႔ အတြင္းတိမ္ျဖစ္တာ၊ ေနာက္တစ္ခါ ဓာတုပစၥည္းေတြေၾကာင့္ ေတာက္ဆိပ္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ အတြင္းတိမ္ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ စာရင္းဇယားမ်ားအရေရာ၊ ေရာဂါျဖစ္ပြားရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းအရေရာ အဓိက မ်က္စိေရာဂါဟာ က်န္းမာေရး ျပႆနာတစ္ခု ေတာ့ ျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ျမန္မာတစ္ျပည္ လုံးရဲ႕ ျဖစ္ပြားမႈအေျခအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည္‌့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဓိက ဦးစားေပး ေဆာင္႐ြက္ ရမယ့္ ျပႆနာတစ္ခုေတာ့ မဟုတ္ပါေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ လက္ရွိက်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနအပါအဝင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ NGO မ်ား အေနနဲ႔လည္း ဒီေရာဂါကာကြယ္ကု သေရး ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ အားလုံး ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန အေနနဲ႔ဆိုရင္လည္း ဆရာႀကီးေျပာသြားသလိုပဲ မ်က္ခမ္းစပ္ႏွင့္ မ်က္စိမျမင္ေရာဂါ ေဝဒနာ တိုက္ဖ်က္ေရးစီမံကိန္းမ်ားကို ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္း စစ္ကိုင္းအထက္၊ မေကြး၊ မႏၲေလး၊ ပဲခူးအေရွ႕ ဒါေတြမွာ ဦးစားေပးေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ အပူပိုင္း ေဒသစိမ္းလန္းစိုေျပေရး စီမံကိန္း၊ ေက်းလက္ေဒသေရရရွှိေရးစီမံကိန္းအစရွိသည့္ျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ား ကလည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ေနၾကသလို NGO အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ဇီဝိတဒါနေဆး႐ုံ၊ သီတဂူဇီဝိတဒါနေ ဆး႐ုံ၊ ေ႐ႊျပည္ဟိန္း၊ အလင္းေရာင္ေဖာင္ေဒးရွင္းစသည့္ျဖင့္ ဟိုတစ္ေန႔က တင္ျပသြားတဲ့ သီေပါမဲဆႏၵနယ္ က ဦးရဲထြန္းရဲ႕ အခမဲ့ မ်က္စိကုသတဲ့လုပ္ငန္းေတြ  ဒီလူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း က်န္းမာေရးေစာင္‌့ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ တစ္တတ္တစ္အားႏွင့္ ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္ေနၾကတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီကာကြယ္ကုသေရးအပိုင္းမွာေတာ့ အတတ္ႏိုင္ဆုံးႀကိဳးစား ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ လက္ရွိအခက္အခဲ စိန္ေခၚမႈ၊ အခက္အခဲႏွင့္စိန္ေခၚမႈေတြ ကေတာ့ အဓိက နံပါတ္(၁) အခ်က္ ကေတာ့ မ်က္စိလူနာရွင္မ်ားရဲ႕အပိုင္း၊ နံပါတ္(၂)  က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာနကေန ေဆာင္႐ြက္ေနရတဲ့ အေနအထား၊ နံပါတ္(၃) အခ်က္ကေတာ့ ေငြေရးေၾကးေရး အပိုင္း၊ နံပါတ္(၄) အခ်က္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုအတြင္းမွာ ကြင္းဆင္းၿပီးေတာ့ နယ္လွည့္ေဆးကုသ ေရးေဆာင္ ႐ြက္ေနတဲ့ အပိုင္းဆိုၿပီးေတာ့ စိန္ေခၚမႈ ၄ ခုရွိပါတယ္။ အဲဒီ ၄ ခုမွာ လူနာရွင္ရဲ႕ အပိုင္းက ေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံမ်ားအရဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီေရာဂါဟာ အသက္အ႐ြယ္ႀကီးျ မင့္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အသက္ႀကီးပိုင္းလူႀကီးမ်ားဟာ ခြဲစိတ္ရန္ မေၾကာက္ပါ ႏွင့္။ ေမတၱာေစတနာေရွ႕ထားၿပီး အခမဲ့ ခြဲစိတ္ေပးတာေတာင္ လက္မခံဘူး။ ဒါကၽြန္ေတာ္တို႔ မ်က္စိ ေဝဒနာရွင္လူနာေတြ အပိုင္းမွာ၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က စရိတ္စက ေငြေၾကး၊ ေငြေၾကးပိုင္းမွာ ဆိုလို႔ရွိရင္ လူနာရွင္တစ္ေယာက္ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းလာေရာက္ျပသမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မ်က္စိအဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့တဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ ကိုယ့္ရဲ႕သားသမီး သို႔မဟုတ္ ေဆြးမ်ိဳးသားခ်င္း တစ္ေယာက္ေယာက္ကို အေဖာ္ေခၚၿပီးလာ ရပါတယ္။ မ်က္စိမခြဲခင္ စမ္းသပ္ဖို႔၊ မ်က္စိခြဲတဲ့အခ်ိန္၊ မ်က္စိခြဲၿပီး Follow up ျပန္ေခၚတဲ့အခါမွာ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ လာရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီအေဖာ္မပါဘဲႏွင့္ လာလို႔မရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ဒီလူနာတစ္ေယာက္ဟာ လာတဲ့လမ္းစရိတ္၊ စားစရိတ္၊ တည္းခိုစရိတ္၊ အေထြေထြ မေမၽွာ္မွန္းႏိုင္တဲ့ စရိတ္စကေတြ စသည္ျဖင့္ လူနာရွင္မ်ားအပိုင္းမွာလည္း ဒါအခက္အခဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါဟာ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔က လည္း တစ္တိုင္းတစ္ျပည္လုံးမွာရွိတဲ့ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္း မ်က္မျမင္ တိုက္ဖ်က္ေရး စီမံကိန္းအပါအဝင္ မ်က္စိအထူးကု ဆရာဝန္ႀကီးေတြကို လက္ရွိေမြးထုတ္ထားတာ ၃၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါေတြလည္း ဝန္ႏွင့္အား မမၽွေအာင္ သင္ၾကားေရး ေဆး႐ုံေတြမွာေရာ၊ စီမံကိန္း လုပ္ငန္းေတြမွာေရာ ျဖန္႔ခြဲၿပီး တာဝန္ယူ ေဆာင္႐ြက္ေနရတဲ့ အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။ ပြင့္လင္းရာသီေရာက္မွသာ အလႉရွင္မ်ားရဲ႕ အစီအစဥ္ႏွင့္ နယ္လွည့္ခြဲစိတ္ ေဆာင္႐ြက္ၾကရ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ခြဲစိတ္တဲ့အခါမွာ ေငြေရးေၾကးေရးအပိုင္း၊ ေငြေၾကးေရး အပိုင္းမွာဆိုလို႔ရွိရင္ မ်က္လုံးတစ္လုံးကို ခြဲစိတ္ဖို႔ရာ မခြဲစိတ္မီ၊ ခြဲစိတ္တဲ့အခ်ိန္၊ ေနာက္ခြဲစိတ္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ သုံးစြဲရတဲ့ေဆးဝါး၊ ဒီေဆးဝါးကဆိုရင္ သုံးစြဲတဲ့ကုမၸဏီ၊ သုံးစြဲတဲ့ေဆးအမ်ိဳးအစား ဒီအေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိ ဘယ္ေလာက္ကုန္က်လည္းဆိုရင္ ေငြေၾကး အရ ၂၀၀၀၀ ကေန ၁၀၀၀၀၀ အထိ ကုန္က်ပါတယ္။ သုံးစြဲတဲ့ ေဆးဝါးအမ်ိဳးအစားႏွင့္ ကုမၸဏီ၊ ႏိုင္ငံ အေပၚမူတည္ၿပီး ကုန္က်တဲ့စရိတ္စက ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ဆရာဝန္၊ သူနာျပဳေတြရဲ႕ အပိုလစာ၊ ေနာက္တစ္ခါ ေရ၊ မီးကိစၥ၊ ေနာက္တစ္ခါ ခြဲစိတ္ကိရိယာေတြရဲ႕ မတည္ပစၥည္းတန္ဖိုး၊ ဒါေတြမပါ ေသးပါဘူး။ ေဆးဝါးပစၥည္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အနည္းဆုံးကုန္က်စရိတ္က က်ခံသုံးစြဲရတာ ၂၀၀၀၀ က ေန ၁၀၀၀၀၀ ေလာက္ရွိပါတယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေတာ္ ပိုင္ ေဆး႐ုံမ်ားအေနနဲ႔ကလည္း ေဆးပေဒသာပင္ ကေနက်ခံသုံးစြဲတာ သို႔မဟုတ္ စရိတ္မၽွေပးစနစ္နဲ႔ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိပါတယ္။ ထို႔အတူ  NGO အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ႕ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနနဲ႔လည္း အလႉရွင္ေတြ၊ ေစတနာ သဒၵါတရားထက္သန္တဲ့ လူေတြအေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့က ရတဲ့ေငြေၾကးေပၚမွာ ခ်င့္ခ်ိန္သုံးစြဲၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ေနရတဲ့ အပိုင္းရွိပါတယ္။ ခုနကေျပာသလို လူနာဘက္ပိုင္း ျပန္ၾကည့္ေတာ့လည္း ခရီးအကြာအေဝးေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ အနည္းဆုံး ခုနကတင္ျပခဲ့သလို ေနစရိတ္၊ စားစရိတ္၊ တည္းခို စရိတ္၊ အေထြေထြမေမၽွာ္လင့္ႏိုင္တဲ့ စရိတ္စကေတြ၊ ဒီစရိတ္စကေတြ အားလုံးဟာ ၂၀၀၀၀ ကေန ၅၀၀၀၀ ၾကားထဲမွာရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေငြေရးေၾကးေရးအပိုင္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ စိန္ေခၚမႈ တစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္အထူးအစီအစဥ္ႏွင့္ နယ္လွည့္ခြဲစိတ္မႈ ေဆာင္႐ြက္တဲ့ေနရာ မွာလည္း ေစတနာရွင္အလႉရွင္ေတြရဲ႕ မတည္မႈေပၚမူတည္ၿပီး ေဆာင္႐ြက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေတြ႕အႀကဳံ အရ ဆိုရင္ မခြဲစိတ္မီ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္ေရးအပိုင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာ ရပ္ကြက္၊ ေက်း႐ြာ၊ ၿမိဳ႕နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီးအစရွိသည္ျဖင့္ အာဏာပိုင္အဆင့္အကုန္လုံးႏွင့္ ႀကိဳတင္ၫွိႏႈိင္းရပါတယ္။ ၫွိႏႈိင္းၿပီး တဲ့ေနာက္မွာ ခြဲစိတ္မယ့္လူနာ၊ မ်က္စိျပသလိုတဲ့လူနာေတြ ကို ေက်း႐ြာေတြအထိ လိုက္ၿပီးေတာ့ သတင္း ပို႔ရပါတယ္။ သတင္းေပးရပါတယ္။ သတင္းေပးၿပီးတဲ့အခါ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရရွိၿပီးတဲ့အခါ က်မွ လူနာဦးေရဘယ္ေလာက္ စုေဆာင္းရရွိသလဲ။ ဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္ရတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကလည္း ခြဲစိတ္ဖို႔ကို သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ေဆး႐ုံေတြကို ျပင္ဆင္ရပါ တယ္။ ပိုးသတ္ရတာတို႔၊ ေနာက္တစ္ခါ ဒီခြဲစိတ္တဲ့ကိရိယာေ တြကို ေပါင္းတင္ ဖို႔အတြက္ျပင္ဆင္ရတာ၊ ေရကိစၥ၊ မီးကိစၥ၊ ေက်း႐ြာေတြမွာ မီးမရွိေတာ့ မီးစက္ငွားရတဲ့ ကိစၥ အမ်ားႀကီးႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူနာေတြကိုလည္း ေက်း႐ြာေတြကေန ခြဲစိတ္တဲ့ေနရာၿမိဳ႕နယ္အထိ Transport ကိစၥစီစဥ္ေပးရတယ္။ လိုအပ္လို႔ရွိရင္ တည္းဖို႔စီစဥ္ေပးရ တယ္။ စားဖို႔ေသာက္ဖို႔ စီစဥ္ေပးရတယ္။ ခြဲစိတ္ၿပီးျပန္ေတာ့ လည္း ျပန္လိုက္ပို႔ရတယ္။ ဒါအျပင္ လာခြဲ တဲ့ ဆရာဝန္၊ ဆရာမေတြကိုလည္း ဒီအလႉရွင္၊ ေစတနာရွင္ေတြက ထိုက္သင္‌့တဲ့ လက္ေဆာင္ပစၥည္း ေတြ ဝယ္ေပးရေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ တစ္ႀကိမ္ တစ္ႀကိမ္ နယ္လွည့္ခြဲစိတ္ေဆာင္႐ြက္မယ္ ဆိုလို႔ရွိ ရင္လည္း သိန္း ၃၀၀ ႏွင့္ ၄၀၀ ၾကား ကုန္ပါတယ္။ ျပန္ၾကည့္လိုက္လို႔ရွိရင္ ခြဲတာႏွင့္ အက်ိဳးရွိလား၊ မရွိလား ျပန္စဥ္းစားဖို႔လိုမယ္။ ဆရာဝန္တစ္ေယာက္က လူနာ တစ္ေယာက္ကို ၁၅ မိနစ္ႏႈန္းနဲ႔ တြက္လို႔ ရွိရင္ တစ္နာရီကို ၄ ေယာက္ထြက္ပါတယ္။ ၈ နာရီ အဆက္မျပတ္ခြဲမယ္ဆိုရင္ လူနာ ၃၂ ေယာက္။ အဲဒီေတာ့ ဆရာဝန္တစ္ေယာက္တည္းခြဲလို႔ မရဘူး။ ၁၀ ေယာက္ေလာက္ ဝိုင္းခြဲရင္ေတာ့ တစ္ရက္မွာ လူနာ ၁၅၀ ပဲ ၿပီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၅ ရက္ေလာက္ ခြဲမယ္ဆိုရင္ ဒါ ၁၀၀၀ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ၿပီး တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကုန္တဲ့ သိန္း ၃၀၀ နဲ႔ပဲ အနည္း ဆုံးတြက္လို႔ရွိရင္ အေထြေထြကုန္က်စရိတ္ဟာ ခုနတင္ျပခဲ့သလိုပဲ ၂၀၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀၀ ပတ္ဝန္းက်င္ေလာက္ ကုန္က်ပါတယ္။ ဒါေငြေရးေၾကး ေရး အပိုင္းတင္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီမ်က္စိေရာဂါ နယ္လွည့္ခြဲစိတ္ကုသတာေရာ၊ နယ္ဘက္အစိုးရဌာနေတြက ေဆာင္႐ြက္တာေရာအစရွိသည္ျဖင့္ ဒါေတြ ေဆာင္႐ြက္တဲ့အခါမွာ ဒီေငြေရးေၾကးေရးအပိုင္းဟာ ကန္႔သတ္ခ်က္ႏွင့္အတားအဆီး တစ္ခုျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ေတြ႕ရွိရပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေျဖရွင္းေဆာင္႐ြက္ရမယ့္နည္းလမ္းေတြ Ways Forward ေတြကေတာ့ ခုနက ဆရာႀကီးလည္း တင္ျပသြားသလိုပဲ တစ္ႏိုင္ငံလုံးကို ဦးစားေပးအစီအစဥ္ႏွင့္ ေဆာင္႐ြက္ရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ထို႔အတူပဲ မ်က္စိေဝဒနာဟာ အခုခြဲၿပီး အခုေပ်ာက္သြားမယ့္ေရာဂါမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေရာဂါႀကီး ဟာ Age Process အရ ျဖစ္ေနတဲ့ေရာဂါျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရွိေနၿမဲ၊ ျဖစ္ေနၿမဲေရာဂါ ကၽြန္ေတာ္ တို႔လည္း အသက္ႀကီးလာရင္ ျဖစ္မွာပဲ။ ဒီေရာဂါႀကီးဟာ စဥ္ဆက္မျပတ္ျဖစ္ေနတဲ့ေရာဂါ Sentain Action သြားမယ့္ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကလည္း က်န္းမာေရး က႑၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ဒီထက္ဒီထက္ တိုးျမႇင့္ၿပီးေဆာင္႐ြက္မွသာ မ်က္စိဆရာဝန္ေတြ ပိုမိုေမြးထုတ္ ရအုန္းမယ္။ ဆရာဝန္၊ ဆရာမေတြ၊ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေမြးထုတ္ရအုန္းမယ္။ ေဆး႐ုံသုံးပစၥည္း ေတြ ဒီထက္ျပန္ၿပီးေတာ့ ျဖည့္စည္းဝယ္ယူရအုန္းမယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုကို ျဖတ္ေက်ာ္ ရအုန္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ မ်က္စိအလင္း ျပန္လည္ရရွိေရးအတြက္ အဆိုျပဳတင္ျပသြားတဲ့ အဘဦးေအာင္ေသာင္းရဲ႕ အဆိုဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ အက်ိဳးရွိလုပ္ငန္း၊ အက်ိဳးျပဳတဲ့လုပ္ငန္းတစ္ခုေတာ့ ျဖစ္ေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဥကၠ႒ႀကီးစကားအရ ေျပာရ မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အရာရာကို စနစ္တက် စီမံခန္႔ခြဲေဆာင္႐ြက္ရမယ့္ လုပ္ငန္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ ေျပာၾကားရင္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕တင္ျပခ်က္ကို ေထာက္ခံတင္ျပအႀကံျပဳ တင္ျပအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။