အဏၰဝါ ေဂဟစနစ္ ကၽြန္းစုမွ စတင္ထိန္းသိမ္းရန္ ျပင္ဆင္

ရန္ကုန္ (မဇၥ်ိမ)။   ။ ဇီဝမ်ဳိးစံု မ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ေရသံယံဇာတမ်ားတည္ရွိရာ တနသၤာရီတုိင္း၊  ကၽြန္းစုၿမိဳ႕နယ္၌ သႏၲာေက်ာက္တန္း၊ ပင္လယ္ျမက္ခင္း အပါအဝင္ အဏၰဝါေဂဟစနစ္ ထိန္းသိမ္းျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို ယခုႏွစ္အတြင္းေဆာင္ရြက္သြားရန္ အဆိုျပဳထားေၾကာင္း ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာန တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာ သည္။


ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ေမြးျမဴေရးႏွင့္ ေရလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီးဌာန၊ ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိး ကြဲႏွင့္ သဘာဝ ထိန္းသိမ္းေရးအသင္း(BANCA)ႏွင့္ အဂၤလန္နုိင္ငံ အေျခစုိက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ တိရစာၦန္မ်ဳိးစံုႏွင့္ ပန္းမံမ်ား ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ (FAUNA & FLORA International- FFI) တို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ FFI က ဝန္ႀကီးဌာနသို႔ အဆုိျပဳလႊာ တင္ထားသည္။

ဝန္ႀကီးဌာန ခြင္႔ျပဳခ်က္ ရလွ်င္ရခ်င္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ငါးလုပ္ငန္း ဦးစီးဌာန၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ မ်ဳိးသုဥ္းရွားပါးေရသတၱဝါ ထိန္းသိမ္းေရး ဌာန လက္ေထာက္ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးျမသန္းထြန္း က ေျပာသည္။

“ကၽြန္းစုၿမိဳ႕နယ္ကေန ကနဦးနဲ႔ စမယ္။ အဲဒီမွာရွိတဲ့ သယံဇာတေတြ၊ ေရေန သတၱဝါမ်ား ေနထုိင္ရာေဒ သေတြ၊ သႏၲာေက်ာက္တန္းနဲ႔ ပင္လယ္ျမက္ခင္းျပင္ေတြကုိ ထိခုိက္ ပ်က္စီးမႈ မရွိေအာင္ ကာကြယ္မွာ ျဖစ္တယ္” ဟု ဦးျမသန္းထြန္း က ဆိုသည္။

ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ငါးႏွစ္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေဒသခံမ်ား ကိုယ္တုိင္ ထိန္းသိမ္းမႈတြင္ ပါဝင္လာေစေရးအတြက္ ပညာေပးက႑ပါ ပူးတြဲ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

စီမံကိန္း ပထမႏွစ္အတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ တသန္းကို FFI က ေထာက္ပံေပးသြားမည္ဟု အဆုိပါ လုပ္ငန္းတြင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မည့္သူ တဦးက ေျပာသည္။

FFI က ကၽြန္းစုတြင္ ထိန္းသိမ္းမႈ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္အတြက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ လာေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈ မရခဲ့ေပ။

ယခုစီမံကိန္းတြင္ သႏၲာေက်ာက္တန္းမ်ားရွိ အဏၰဝါေဂဟစနစ္ ေလ့လာေရး၊ အဏၰဝါ ေဂဟစနစ္ကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ ရွာေဖြသတ္မွတ္ျခင္း၊ ေဒသခံ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းႏွင့္ လူမႈေရးဆုိင္ ရာ ေလ့လာျခင္း စသည္တို႔ကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။

“အဲဒီ ေဒသကုိ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ေရသယံဇာတေတြ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ လာမယ္။ ငါးရိကၡာ ဖူလံုမႈ ရွိလာမယ္။ ျပည္သူလူထုပါ ပူးေပါင္း ပါဝင္ေစမွာ ျဖစ္တဲ့အ တြက္ ေဒသခံျပည္ သူေတြ အသိပညာ ဗဟုသုတ ရလာမယ္။ သူတုိ႔က သဘာဝ သယံဇာတေတြရဲ႕ အေရးပါမႈကုိ သိသြား မယ္” ဟု ဦးျမသန္းထြန္း က ဆုိသည္။

သႏၲာေက်ာက္တန္းႏွင့္ ပင္လယ္ျမက္ခင္းျပင္တုိ႔သည္ ငါး၊ ပုစြန္တုိ႔ ေနထုိင္က်က္စား ေပါက္ဖြားျခင္း အတြက္ အထူးအေရးပါသည့္ အတြက္ ယင္းေဒသကုိ ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္းျခင္းျဖင့္ ေရသယံဇာတ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈကုိ မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျဖစ္လာေစမည္ဟု ဆိုသည္။

သႏၲာေက်ာက္တန္းႏွင့္ ပင္လယ္ျမက္ခင္းျပင္တုိ႔၏ အေရးပါမႈကုိလည္း “အဲဒီေနရာမွာက သႏၲာေက်ာက္တန္း (Coral)ေတြ အရမ္းမ်ားတယ္။ ေရသံယံဇာတ ထိန္းသိမ္းျခင္း ဆုိတာကလည္း တကမၻာလံုးမွာ ဒီသႏၱာေက်ာက္တန္းေတြ၊ ပင္လယ္ျမက္ေတြကုိ ထိန္းတာ။ ဒါေတြကုိ ဘာလုိ႔ထိန္းလဲဆုိရင္ ကမ္း႐ုိးတန္းမွာ ဆုိရင္ ငါးေတြ၊ ပုစြန္ေတြရဲ႕ သားေပါက္ေတြအတြက္ ပင္လယ္ေရေန သယံဇာတ ထိန္းသိမ္းေစာင္ေရွာက္မႈလည္း ျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔အတြက္ အဓိကပဲ” ဟု BANCA မွ တာဝန္ရွိသူ တဦးက ေျပာသည္။

ပင္လယ္ကမ္းေျခတေလွ်ာက္ ေအာက္ေျခဒရြတ္ဆြဲပုိက္(Bottom Trawl)မ်ားျဖင့္ ငါးမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးသည့္အတြက္ သႏၲာေက်ာက္တန္း အမ်ားအျပား ပ်က္စီးရၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ငါးဖမ္းဆီးရရွိမႈ နည္းလာေစသည္။ သႏၲာေက်ာက္တန္းမ်ားကုိ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ျခင္းျဖင့္ ငါး၊ ပုစြန္ ထုတ္လုပ္မႈ လည္း ျပန္လည္ ျမင့္တက္လာေစမွာ ျဖစ္သည္။

ၿမိတ္ကၽြန္းစုေဒသတြင္ ကၽြန္း အႀကီး၊ အေသးေပါင္း ၈၀၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီး ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ ဧရိယာတြင္
ေရသံယံဇာတ ထိန္းသိမ္း သြားရန္ အေရးပါသည့္ ေနရာတခုလည္း ျဖစ္သည္။