စစ္ေဘးသင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ လူကုန္ကူးမႈ ျမင့္တက္

ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား (ဓာတ္ပံု – Reuters)

စစ္ေဘးသင့္ေဒသျဖစ္သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္သည္ လူကုန္ကူးမႈျဖစ္စဥ္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြား သည့္ ေဒသ မ်ားစာရင္းတြင္ အဆင့္ (၄) ေနရာ၌ ရွိေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ စခန္းတခ်ိဳ႕သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္တြင္ရွိေနၿပီး စာနပ္ရိကၡာ မလံုေလာက္ျခင္း၊ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈ မရွိျခင္းစသည့္ အေျခအေနမ်ားေၾကာင့္ လူကုန္ကူးခံရမႈ မ်ားေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါေဒသသို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံမွ သိရသည္။

“တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ကိုယ္ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ေတာ့ အျပစ္ေျပာလို႔ မရဘူး။ ဒီေဒသကလည္း စားနပ္ရိကၡာ မျပည့္စံု၊ ၿပီးေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့ေတြ ျဖစ္ေနေတာ့ သူတို႔ေတြက အလုပ္လုပ္ဖို႔ အားသန္ေနၾကတယ္ေလ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ဖို႔ကို ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႔ ေခၚတယ္။ သူတို႔လူမ်ိဳး ယြမ္ ၁၀၀ ေလာက္ ေပးရမယ့္အစား ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြကို ယြမ္ ၂၀ နဲ႔ ေပးေခၚတာေတြရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ Camp ေတြမွာ လံုၿခံဳမႈပိုင္း အားနည္းတယ္” ဟု ကခ်င္စစ္ေရွာင္စခန္းမ်ားကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သည့္ အျဖဴေရာင္တြဲလက္မ်ားအဖြဲ႔မွ ကိုဘိုဘိုက ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ေဘးသင့္ေဒသမ်ားသည္ လူကုန္ကူးမႈ မ်ားေနၿပီး စစ္ပြဲေၾကာင့္ စာရင္းအတိ အက် ေကာက္ယူႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရသည္။

“မၿငိမ္းခ်မ္းေသးတဲ့ ေဒသျဖစ္ေတာ့ ဒီျပႆနာေတြက ရွိပါတယ္။ အခုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကို ေဆာင္ရြက္ေနၿပီဆိုေတာ့ တ႐ုတ္ျပည္မွာေနထိုင္တဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္၀င္လာေအာင္လုပ္မွာပါ။ တ႐ုတ္ျပည္က အရာရွိေတြနဲ႔လည္း လူကုန္ကူးခံရတဲ့ကိစၥေတြ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ သူတို႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကိစၥေတြ၊ တားဆီးေရးေတြ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ” ဟု လူကုန္ကူးမႈတားဆီးေရး ဗဟိုအဖြဲ႔မွ ရဲမႉးခ်ဳပ္ ခင္ေမာင္စီက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ လူကုန္ကူးခံရမႈ ေလ်ာ့နည္းေစေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသား အတည္ျပဳျခင္း၊ ယာယီႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ထုတ္ေပးျခင္းတို႔ကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ယခုႏွစ္အတြင္း နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္ေသာ တာခ်ီလိတ္-မယ္ဆိုင္၊ ျမ၀တီ-မဲေဆာက္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္း-ရေနာင္း ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ လူကုန္ကူးမႈဆိုင္ရာ နယ္စပ္ဆက္ဆံေရး႐ံုး ဖြင့္လွစ္ရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ နယ္ေျမ မေအးခ်မ္းျခင္း၊ စစ္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္း စသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားေၾကာင့္ လူကုန္ကူးမႈႏွင့္ ပတ္သတ္၍ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မည္ မဟုတ္ေသးေၾကာင္း လူကုန္ကူးမႈတားဆီေရး ဗဟုိအဖြဲ႔က ေျပာသည္။

“စစ္ပြဲေတြအတြင္းမွာ ဒုကၡသည္စခန္းက ကေလးေတြကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္ေတြက လာေခၚတယ္။ တခ်ိဳ႕မိဘေတြကလည္း ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴနဲ႔ ထည့္လုိက္တယ္။ Camp ေတြ အားလံုးကိုေတာ့ ဘယ္သူလာေခၚေခၚ မသြားပါနဲ႔၊ ဘယ္သူကိုမွ မယံုၾကည္ဖို႔ ေခၚတုိင္းမလုိက္ဖို႔ေတာ့ ေျပာထား၊ ပညာေပးထားပါတယ္” ဟု တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တြင္ လူကုန္ကူးမႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေဆာင္ ရြက္ေန သည့္ ေဒၚမိုင္းဂ်ာက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တြင္ ကခ်င္ စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္း ၂၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ဒုကၡသည္ ၄ ေသာင္းေက်ာ္ ရွိေနေၾကာင္း၊ အသက္ ၁၅ ႏွစ္၊ ၁၆ ႏွစ္ဝန္းက်င္ အိမ္ေထာင္မက်ေသးသူ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအား အဓိက ပစ္မွတ္ထား၍ လူကုန္ကူးေနေၾကာင္း သိရသည္။

လူကုန္ကူးခံရၿပီး ျပန္လြတ္ေျမာက္လာသည့္ အမ်ိဳးသမီးတဦး “က်မတု႔ိက အရမ္းဆင္းရဲေတာ့ ပိုက္ဆံရခ်င္တာနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္မွာသြားၿပီး အလုပ္လုပ္မိပါတယ္။ အဲဒီအိမ္က အမ်ိဳးသမီးက နင့္ကို ငါ ပိုက္ဆံနဲ႔ ၀ယ္ထားတယ္ဆိုၿပီး မတရားခုိင္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်မကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတဲ့အခါလည္း လုပ္တယ္။ က်မ ရဲေတြသြားတုိင္ေတာ့ သူတို႔ ထြက္ေျပးလြတ္သြားတယ္” ဟု ဆိုသည္။

စစ္ျဖစ္ပြားမႈကို အေၾကာင္းျပကာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားရွိ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအား အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံသားႏွင့္ လက္ထပ္ပါက ေကာင္းမြန္စြာ ေနထိုင္ရမည္ဟု ေျပာဆိုစည္း႐ံုးမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ မိဘမ်ား မသိဘဲ ေပ်ာက္ဆံုးမႈမ်ားလည္း ရွိေနသျဖင့္ ထိုကဲ့သို႔ မျဖစ္ေစရန္ ပညာေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ျပည္ထဲသို႔ အလုပ္သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္မည္ဆိုပါက ကခ်င္အမ်ိဳးသမီး အစည္းအ႐ံုး-ထိုင္းႏိုင္ငံ (KWAT) သို႔ လာေရာက္ အေၾကာင္းၾကားရန္ မွာၾကားထားေၾကာင္း၊ သို႔မွသာ အလုပ္လုပ္သည့္ေနရာႏွင့္ အလုပ္ရွင္ကိုသိကာ ေပ်ာက္ဆံုးပါက ရွာေဖြရ လြယ္ကူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚမိုင္းဂ်ာက ဆိုသည္။

၂၀၀၆ မွ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ ၅ ႏွစ္တာအတြင္း လူကုန္ကူးမႈ အျဖစ္မ်ားဆံုး ၿမိဳ႕မ်ားအနက္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ လူကုန္ကူးခံရသူ စုစုေပါင္း ၁၂၈ ဦးအထိရွိေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာန လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးကာကြယ္ေရး ဗဟုိအဖြဲ႔မွ သိရသည္။

အဆိုပါ ၅ ႏွစ္တာအတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနား၊ ၀ုိင္းေမာ္၊ ဗန္းေမာ္၊ ဖားကန္႔တို႔တြင္ လူကုန္ကူးမႈ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး မန္စီ၊ မိုးညွင္း၊ မိုးေမာက္၊ လြယ္ဂ်ယ္၊ မိုးေကာင္းတို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ကုလသမဂၢ အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာ လူကုန္ကူးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ (UNIAP) မွ တာ၀န္ရွိသူတဦး၏ အဆိုအရ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားအား အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ လက္နက္ကိုင္ ၿခိမ္းေျခာက္ ေခၚေဆာင္၍ ေရာင္းစားမႈမ်ား ယခုလအတြင္းတြင္ပင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္၊ စစ္ေဘးဒဏ္ ခံရသူမ်ား၊ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးသူမ်ားႏွင့္ အယံုလြယ္သူမ်ားကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားကာ လူကုန္ကူးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ေျပးေရွာင္ေနရသည့္ ျပည္သူမ်ား လူကုန္ကူးခံရမႈမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ေစာင့္ၾကည့္ေပးေစခ်င္ေၾကာင္း UNIAP မွ တာဝန္ရွိသူက ဆိုသည္။

ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ လူကုန္ကူးခံရမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ပြားေသာ ေဒသ ၁၇ ခုရွိၿပီး ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ပြားကာ ယင္းေနာက္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မႏၲေလးတိုင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဧရာဝတီတိုင္း၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္ စသည္တို႔ ပါဝင္သည္။

လူကုန္ကူးခံရသူမ်ား အမ်ားဆံုး ပို႔ေဆာင္ခံရသည့္ႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ထိုင္းသို႔ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။