သမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ရခိုင္ အေရး ေနာက္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ေနမူ အေပၚ ေ၀ဖန္ေဆာင္းပါး စိတ္၀င္စားစရာေကာင္း

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မူ ျဖစ္စဥ္ အတြင္းမွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ သူေတြ အေပၚ သမၼတၾကီး ဦးသိန္းစိန္မွ (ျပင္ပ ပေယာဂေတြေၾကာင့္) ေက်ာသား ရင္သားခြဲျခားျပီး ဘက္ လိုက္ ေဆာင္ရြက္ ေနတယ္ဆိုျပီး ေ၀ဖန္မူမ်ား ထြက္ေပၚေန တဲ့ ေနရာ မွာ အခု ေနာက္ဆံုး ထြက္လာတဲ့ ျပည္တြင္း အေျခစိုက္ Coral Arakan News Agency မွ သတင္း ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္က စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းတဲ့ အတြက္ စာဖတ္ပရိသတ္ေတြနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးလိုက္ပါတယ္။

(အယ္ဒီတာအဖြဲ႕)

————————————————

ပီတာေဖး၊ ၀ီရသူ၊ ဦးသိန္းစိန္၊ ေက်ာတစ္ရာ ရင္တစ္ရာ နဲ႔ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ား

(ဟန္ေမာင္သိန္း၊ စစ္ေတြ၊ ၂ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၂၊ Coral Arakan News Agency)

မိုက္ကယ္ပီတာေဖး ဆိုတဲ့ အေမရိကန္ခ်ာတိတ္တစ္ေယာက္ စင္ကာပူမွာ သူမ်ား ကားေတြကို မႈတ္ေဆးေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္မႈတ္ၿပီး ညစ္ပတ္ပ်က္စီးေစတဲ့အတြက္စင္ကာပူတရားရံုးတစ္ရံုးက သူ႔ကို ၁၉၉၄-ခုႏွစ္ မတ္လ သံုးရက္ေန႔မွာ ေထာင္ဒဏ္ေလးလ၊ ဒဏ္ေငြ စင္ကာပူေဒၚလာ သံုးေထာင့္ငါးရာ နဲ႔ ႀကိမ္ဒဏ္ေျခာက္ခ်က္ က်ခံေစလို႔ အမိန္႔ ခ်မွတ္လိုက္ ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ၊ အေမရိကန္ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္သူ မ်ားစြာတို႔က ႀကိမ္ဒဏ္မေပးဖို႔ တညံညံ ကန္႔ကြက္ေနၾကတဲ့ၾကားထဲက စင္ကာပူ တရားစီရင္ေရး စနစ္ဟာ အေမရိကန္သား မိုက္ကယ္ေဖး ကို ႀကိမ္ဒဏ္ ေလးခ်က္ မျဖစ္မေနစီရင္ခဲ့ပါတယ္။

ကမၻာႀကီးရဲ႕ စၾကာ၀ေတးမင္းစံရာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို အာခံၿပီးသကာလ စင္ကာပူႏိုင္ငံ ေသးေသး ေလး ဟာ မိမိတို႔မူ၊ မိမိတို႔ ဥပေဒေတြအတိုင္း ေနထိုင္ေဆာင္ရြက္တာကို မည္သည့္ႏိုင္ငံက ၀င္ေရာက္ ဖိအားေပး စြက္ဖက္ ခိုင္းေစတာမ်ိဳးလုပ္လို႔႔ မရဘူးလို႔ စင္ကာပူက သက္ေသျပ ရပ္တည္သြားခဲ့ပါ တယ္။

“ဦးဇင္းက ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကို ျဖစ္ေစခ်င္တာက အဲဒီ စင္ကာပူနမူနာ အတိုင္း ျဖစ္ေစခ်င္တာ” လို႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ မစုိးရိမ္ တုိက္သစ္ ၊ ဓမၼသဟာယေက်ာင္းနာယက ဆရာေတာ္ ဘဒၵ ႏၱဝိစိတၱာဘိဝံသ – ဝီရသူ (မစုိးရိမ္) က Coral Arakan သတင္းဌာနကို ေျပာျပသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ “ဥပေဒအတိုင္းပဲ လုပ္သင့္တာေပါ့။ အျပစ္ရွိရင္ အျပစ္ရွိတဲ့အတိုင္း စီရင္ရမွာေပါ့” လို႔ ဆရာေတာ္ က ေျပာပါတယ္။

ေနာက္တစ္ေန႔ စက္တင္ဘာလ ႏွစ္ရက္ေန႔ မနက္ ၁၀-နာရီနဲ႔ ၁၁-နာရီၾကား မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ ‘သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကို ေထာက္ခံဆႏၵျပပြဲ’ မက်င္းပမီ တစ္ရက္က ညကိုးနာရီခြဲ အခ်ိန္မွာ Coral Arakan က ဆရာေတာ္ ၀ီရသူကို ေမးျမန္းေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါ အခုလို ေျဖၾကားသြားတာျဖစ္ပါတယ္။

ညမထြက္ရအမိန္႔ကို ေဖါက္ဖ်က္ပါတယ္ဆိုပီးေတာ့ မၾကာေသးခင္က ေထာင္ဒဏ္ခ်လိုက္တဲ့ (၆၃) ေယာက္ ထဲ မွာ အမ်ားစုဟာ တိုင္းရင္းသား ရခိုင္တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေတာ့ ဇြန္လကေန ယခု အခ်ိန္အထိ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မၿငိမ္မသက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စြပ္စြဲ ဖမ္းဆီးထားသူ ရခိုင္လူမ်ိဳးအေရအတြက္ဟာ စုစုေပါင္း (၃၁) ေယာက္ရွိပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဆရာေတာ္ေျပာသလို အျပစ္ရွိရင္ ရွိသလို စီရင္ရဲ႕လားလို႔ တစ္ဘက္ကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေရးအခင္းျဖစ္ေပၚေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္တယ္လို႔ယူဆရတဲ႔ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳး UN နဲ႔ iNGO ၀န္ထမ္းေတြကို အရႈိရိႈျပန္လႊတ္ေပးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အဲသလို ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ဘဂၤါလီဆယ္ေယာက္ထဲ က ခုနစ္ေယာက္ကို ၾသဂုတ္ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တယ္။

အဲသလို လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ INGO ၀န္ထမ္း ဘဂၤါလီေတြဟာ အေရးအခင္းမွာ အမွန္တကယ္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ ရရွိထားၿပီးသားေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သူတို႔ကို ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူသြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးက ဇူလိုင္ ၃၀ ရက္ေန႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာ႐ုံးေဟာင္း ရွင္းလင္းပြဲမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုခဲ့တဲ့

သူေတြျဖစ္တယ္။

က်န္တဲ့သံုးေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေရႊ (WFP)၊ ဦးခင္ေမာင္ဟာ (UNHCR) နဲ႔ ေဒၚခ်ိဳေလးမာခါတုန္ (CSSEP)တို႔ကို ၾသဂုတ္လ ၂၄-ရက္ေန႔မွာ မလြဲမေရွာင္သာ ျပစ္ဒဏ္ေတြခ်မွတ္ျပခဲ့ဲၿပီး၊ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ရဲ႕အမိန္႔အရ လႊတ္လိုက္ျပန္ပါတယ္။ ဒါဟာ မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ (OIC) နဲ႔မူဆလင္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ဖိအားေၾကာင့္လို႔ တခ်ိဳ႕က ယူဆၾကပါ တယ္။

ဒီေတာ့ အခုလို ဘဂၤလီေတြကိုလႊတ္ၿပီး ရခိုင္ေတြကိုဖမ္းထားတဲ့အတြက္ သမၼတႀကီးကို ေထာက္ခံ တာ ျဖစ္ပါသလားလို႔ Coral Arakan ကေမးေတာ့ “မဟုတ္ပါဘူး။ ဆန္ရင္းနာနာဖြတ္ ဆိုတဲ့ စကားပံုကို ဒီေနရာမွာက်င့္သံုးၿပီးေတာ့ ကိုယ့္လူကိုနာေစ ဟိုဘက္ကလူကိုသာေစ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဦးဇင္းတို႔ဆႏၵျပတာဟာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္တုန္းက က်ဴးေက်ာ္ခိုး၀င္သူ ဘဂၤလီေတြကို UNHCR အကူအညီနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြအျဖစ္ စခန္းသြင္း ထားရွိဖို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တတိယႏိုင္ငံတခုခုသို႔ ပို႔ေဆာင္ဖို႔ အစရွိသည္ အားျဖင့္ ျပတ္ျပတ္ သားသား ေျပာသြားတာေတြကို ေထာက္ခံတာျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေျဖဆိုပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ကုသမဂၢအထူးသံတမန္ ေသာမတ္ အိုေယး ကြင္တားနားက ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ ေလ့လာ- ၿပီးေနာက္ ျမန္မာ့ျပည္တြင္းေရး စြက္ဖက္ေျပာဆိုတဲ့ စကားေတြကို ဒီဆႏၵထုတ္ေဖၚပြဲေတြက ရႈတ္ခ်သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာေတာ္က ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ေရးရာ တက္ၾကြလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္သူတစ္ဦးျဖစ္သူ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေန ခိုင္ေက်ာ္ေဇာကေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ သမၼတႀကီးရဲ႕လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက ဟိုမွာ သည္မွာ ေရွ႕ေနာက္တလြဲကေလးေတြ ရွိေနလို႔ သတိနဲ႔ စာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။

ဥပမာအားျဖင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို ၾသဂုတ္လ ၂၃-ရက္ေန႔မွာတင္သြင္းဖို႔လုပ္ၿပီးမွ မတင္သြင္းပဲ ေရြ႕ဆိုင္း လိုက္ရတဲ့ သမၼတရဲ႕ သ၀ဏ္လႊာနဲ႔ ပူးတြဲထည့္ေပးလိုက္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး သံုးသပ္ခ်က္ပါ အခ်က္အလက္အလြဲေတြဟာ ပင္မအပိုင္း ျဖစ္တဲ့ သ၀ဏ္လႊာအပိုင္း မဟုတ္ဘူးပဲ ထားပါေတာ့၊ သံုးသပ္တဲ့ အထဲမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လို မလို ဆိုတာကို ေတြးစရာ မလိုေလာက္ေအာင္ ရွင္းေနတဲ့ အပိုင္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါမ်ိဳးကို ပူးတြဲပါသြားေအာင္ ထည့္ေပး ႏိုင္တဲ့သူေတြ သမၼတဆီေပါက္ေရာက္ တယ္ဆိုေတာ့ သတိထားစရာပဲ လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

အဲသည္ ပဋိပကၡ သံုးသပ္ခ်က္မွတ္တမ္းမွာ ရခုိင္ျပည္အတြင္းျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္၊ ဆူပူမႈေတြဟာ RNDP နဲ႔ ရခိုင္မ်ဳိးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ရဲ႕ ေသြးထုိးလံႈေဆာ္ မႈေတြ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚရတာဆိုတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္ေတြပါသြားခဲ့တယ္။

ဒီလို ပါသြားတဲ့ လြဲမွားသံုးသပ္ခ်က္ ဆယ္ခ်က္ေလာက္မွာ ရခိုင္ပါတီေတြကို ယိုးမယ္ဖြဲ႔တာ၊ ရဟန္းေတာ္ေတြ ကို စြပ္စြဲတာေတြပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လံုး၀မဟုတ္မွန္ေၾကာင္းကို လူအမ်ားက ၾကားတယ္ဆိုရံုနဲ႔ သိသာႏိုင္တဲ့အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ကုန္သည္ စီးပြားေရး သမားေတြက ဘဂၤလီေတြရဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို အေခ်ာင္ရယူခ်င္လို႔ျဖစ္ရတာ ဆိုတဲ့ ျပစ္တင္စြပ္စြဲမႈေတြ ေရာေကာေသာေကာ ပါလာခဲ့တယ္။

ဒီေတာ့ ယံုၾကည္လို႔ ပံုအပ္တာကို မက်င့္သံုးပဲ သမၼတႀကီးကို သတိတရားနဲ႔သာ ေမတၱာထား ခ်င္သူေတြ ေျပာတာကေတာ့၊ ဟုတ္ပါၿပီ၊ တရားမွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္ တကယ္ တမ္း ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို မုိက္ကယ္ေဖးလို ႀကိမ္ဒဏ္ေလးခ်က္ေပးတယ္ပဲထားပါေတာ့၊ တိုင္းရင္း သား ေတြကိုေတာ့ ေက်ာတစ္ရာရင္တစ္ရာ ႀကိမ္ရိုက္ၿပီး ၿမိဳင္အရပ္ကို ႏွင္ေနရင္ေတာ့ ဒုကၡပါပဲ၊ သမၼတႀကီးကိုေတာ့ သတိတရားနဲ႔မွ ေမတၱာထားမွျဖစ္မယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ေသခ်ာတာကေတာ့ ေထာက္ခံပါတယ္လို႔ဆႏၵျပမွာကိုေတာင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဘက္က စိုးရိမ္တႀကီး နဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာျဖစ္တယ္။ ဆရာေတာ္၀ီရသူတို႔ ႀကိဳၿပီး တင္ျပထားတဲ့ လက္ကိုင္ဆိုင္းဘုတ္ စာသား ဆယ့္ငါးခုဟာ ပိတ္ပင္ခံရၿပီး၊ “သမၼတၾကီးကုိ ေထာက္ခံျခင္းျဖင့္ အမိျမန္မာျပည္ကုိ ကယ္တင္ပါ” ဆိုတဲ့ ဗီႏိုင္းနဲ႔ UNHCR မဟာမင္းႀကီးကို သမၼတႀကီး ကေျပာခဲ့တဲ့ အဓိကအခ်က္ သံုးခ်က္ပါ ဗီႏိုင္းတို႔ကိုပဲ ဆႏၵျပပြဲမွာ ခြင့္ၿပဳထားတယ္လို႔ သိရတယ္။ မႏၱေလးအန္အယ္လ္ဒီရံုးနားကို မေရာက္ေအာင္ ဆႏၵျပစီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ေပးတဲ့ နယ္ေျမကိုလည္း ကန္႔သတ္ထားလိုက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ေထာက္ခံဆႏၵျပမယ္ဆိုတာေတာင္ ဆႏၵျပမွာကို သူတို႔ ေၾကာက္ေနၾကသလားမသိဘူး” လို႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းတစ္ဦးျဖစ္သူ ဆရာေတာ္ ၀ီရသူက မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။ “ဆရာေတာ္က ဟိုမွာ ဇြန္လ စျဖစ္တယ္ဆိုကတည္းက ထိန္းေပး လာတာပါ။ ကိုယ့္တကာတကာမေတြကိုလည္း ထိန္းတယ္။ ဟိုဘက္က မူဆလင္ေတြကိုလည္း ထိန္းတယ္” လို႔ေျပာျပတယ္။

ဒါေပမဲ့ အေရးအခင္းမၿငိမ္သက္သြားခင္ေလးမွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ “၀ီရသူသေဘာထား” ဆိုတဲ့ ဆရာေတာ္ ရဲ႕ေၾကျငာခ်က္ႀကီးကလည္း ဘဂၤါလီေတြရဲ႕ အႏၱရယ္ကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ တယ္။

တကယ္ေတာ့ အစိုးရဘက္ကအပါအ၀င္ ဗမာျပည္မဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တက္ႀကြ လႈပ္ရွားသူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီဘဂၤါလီဆူပူမႈစျဖစ္တယ္ဆိုကတည္းက ဒါကို ျပည္မဘက္ ကို ေရာက္မလာေအာင္ ထိန္းႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုလည္း ဆူပူမႈကို ကူးစက္လာမွာကို စိုးရိမ္တဲ့အတြက္ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က သတိနဲ႔ ကန္႔သတ္ထားပံုရပါတယ္။

ျပည္တြင္းက အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚမွာကေတာ့ ျပည္တြင္းက ဗမာအပါအ၀င္ အျခား တိုင္းရင္းသားေတြ အားလံုးရဲ႕အျမင္မွာ ဒီအေရးအခင္းဟာ လူဦးေရအားျဖင့္နယ္ခ်ဲ႕ က်ဴးေက်ာ္မႈခံရတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္ လို႔ ေျပာဆိုေရးသားေနၾကတယ္။

ရွစ္ဆယ့္ရွစ္မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုႀကီးဟာ ဒီအေရးအခင္းမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား မ်ားဘက္က ျပတ္ျပတ္သာသားမွန္မွန္ကန္ကန္ ေတာက္ေလွ်ာက္ ရပ္တည္ေျပာဆိုခဲ့သူျဖစ္ေပမယ့္၊ ေနာက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ (မြန္-တရုတ္ကျပားတစ္ဦးျဖစ္သူ) မင္းကိုႏိုင္ ဆီက ဒီအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိတိပပ ကိုးကားစရာစကား “quotable quote” ရယ္လို႔ မယ္မယ္ရရ ဘာမွ ထြက္မလာေသးဘူးလို႔ ရခိုင္အေရးေစာင့္ၾကည့္သူ ရန္ကုန္က ေက်ာင္းဆရာ တစ္ဦးက ဆိုပါတယ္။

ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္း ဆယ္နာရီမွာ စေတာ့မယ့္ သမၼတႀကီးကိုေထာက္ခံပြဲမွာ ပါ၀င္ဆင္ႏႊဲၾကမယ့္ မႏၱေလး အန္အယ္ဒီလူငယ္မ်ားထဲက တစ္ဦးျဖစ္သူ မလွလွျမင့္က ညႀကီးမင္းႀကီး ဆယ္နာရီ ေလာက္မွာ ဖုန္းဆက္ေမးမလို႔ ႀကိဳးစားတဲ့ Coral Arakan ကိုေျပာတာကေတာ့၊ မနက္ဖန္ အလုပ္ေတြမ်ားမွာ မို႔လို႔ အခုေစာေစာအိပ္ေနတာ လို႔ဆိုပါတယ္။ မနက္မွေမးပါလားလို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီေတာ့ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရရင္ ဒီေန႔မနက္မွာ လုပ္ၾကေတာ့မယ့္ ဆႏၵထုတ္ေဖၚပြဲရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ မလွလွျမင့္၊ ဆရာေတာ္၀ီရသူ နဲ႔ အျခားသံဃာေတာ္မ်ား၊ ဆႏၵေဖၚထုတ္ရာမွာ ပါ၀င္ၾကမယ့္ သူအားလံုး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသားမ်ား အားလံုး တို႔ဟာ . . . ေဒသခံျဖစ္ရဲ႕ သားနဲ႔ ေက်ာတစ္ရာ ရင္တစ္ရာ ႀကိမ္ဒဏ္ခတ္ၿပီး ၿမိဳင္အရပ္ကို အႏွင္ခံရမယ့္ ေဘးကေန ေ၀းႏိုင္ၾကပါေစလို႔ ဆုေတာင္း ေမွ်ာ္လင့္မိတယ္။