ျမန္မာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အေမရိကန္ ဒီမိုကေရစီ ေလ့လာ

ဂြ်န္စ္ေဟာ့ပ္ကင္းတကၠသိုလ္ (Johns Hopkins University) ေရာက္ ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား (ဓာတ္ပံု – ဧရာဝတီ)

အေျခခံ ခိုင္မာၿပီးျဖစ္ေသာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ဒီမိုကေရစီစနစ္၊ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ဥပေဒျပဳ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေလ့လာခြင့္ ရခဲ့ေသာ ျမန္မာ ပါတီစံု လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ရရွိခဲ့ေသာ သင္ခန္းစာမ်ားကို အေျခတည္စ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေရးအတြက္ အသံုးခ်မည္ဟု ေျပာဆိုလိုက္သည္။

လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ ဥပေဒၾကမ္း ေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးတီခြန္ျမတ္က အေမရိကန္ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားကို ျမန္မာလႊတ္ေတာ္သို႔ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းအစီရင္ခံစာတြင္ ေတြ႔ႀကံဳေလ့လာရသမွ်ႏွင့္ အေမရိကန္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ႐ႈေထာင့္မွအျမင္တို႔ ပါဝင္မည္ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္ေပါင္း ကြန္ဂရက္အေနျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည့္ စနစ္တို႔ ပါဝင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“ကမာၻႀကီး ဘယ္လို ေျပာင္းလဲေနတယ္ ဆိုတာရယ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လို အေျပာင္းအလဲေတြ ႏိုင္ငံမွာ လုပ္လို႔ ရႏိုင္တယ္ဆိုတာကို လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကို ေလ့လာေစပါတယ္” ဟု ဦးတီခြန္ျမတ္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ျမန္မာလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ အေမရိကန္ ဆီးနိတ္တာမ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီး ကြန္ဂရက္ ေကာ္မတီမ်ားႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

“ခရီးစဥ္က အေတာ္ကို အက်ိဳးရွိပါတယ္။ ေနရာတိုင္းက ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ႀကိဳဆိုၾကၿပီး ေလ့လာစရာေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါ” ဟု ဦးတီခြန္ျမတ္က ဆိုသည္။

ျမန္မာျပည္တြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား က်ယ္ျပန္႔စြာ ျဖစ္ေပၚေနၿပီး ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေနာက္ျပန္ မလွည့္ႏိုင္ေၾကာင္း ဦးတီခြန္ျမတ္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

၎က “ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ဖို႔ဆိုတာက လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္အားလံုးရဲ႕ တူညီေသာ ဆႏၵပါ” ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ အေမရိကန္ ဥပေဒျပဳ အမတ္မ်ား ေတြ႔ဆံုစဥ္ ျမန္မာျပည္အေပၚ ဆက္လက္က်န္ရွိေနသည့္ တင္းက်ပ္မႈမ်ားႏွင့္ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးရန္ ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ မၾကာမီ အေကာင္အထည္ေပၚမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ဦးတီခြန္ျမတ္က ေျပာသည္။

ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔တြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ (ေအာက္လႊတ္ေတာ္) ႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ (အထက္လႊတ္ေတာ္) တို႔မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၄ ဦးစီပါဝင္သည္။ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွ ဦးတီခြန္ျမတ္၊ ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးေမာင္တိုး၊ ဥပေဒၾကမ္း ေကာ္မတီမွ ဦးစတီဖင္ႏွင့္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာ ေဇာ္ျမင့္ေမာင္တို႔ ပါဝင္သည္။

အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးတင္ျမင့္၊ ဥပေဒမူၾကမ္းေကာ္မတီမွ စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွထြန္း၊ ျပည္သူ႔ေငြစာရင္း ေကာ္မတီ အဖြဲ႔ဝင္ ဦးစတီဗင္ သာပိုက္၊ အစိုးရ၏ အာမခံခ်က္မ်ား၊ ကတိမ်ားႏွင့္ တာဝန္ခံခ်က္မ်ား စိစစ္ေရး ေကာ္မတီအဖြဲ႔ဝင္ ဦးထြန္းေက်ာ္တို႔ ပါဝင္သည္။

ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ေလ့လာေရး ခရီးစဥ္အတြင္း ဂြ်န္စ္ေဟာ့ပ္ကင္းတကၠသိုလ္ (Johns Hopkins University) ရွိ ေပါလ္ အိပ္ခ်္ နစ္ဇ္ အဆင့္ျမင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရးေက်ာင္း (Paul H. Nitze School of Advanced International Studies) သို႔ သြားေရာက္ေလ့လာျခင္း၊ ဆီးနိတ္တာ ဂ်င္မ္ ဝက္ဘ္ (Jim Webb) ႏွင့္ ဂ်ိမ္းစ္ အင္ဟို႔ဖ္ (James Inhofe) တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း၊ Capitol Hill သို႔ သြားေရာက္ေလ့လာျခင္း၊ ဥပေဒျပဳ အမတ္မ်ား၊ ႐ႈေထာင့္မ်ိဳးစံုမွ ဥပေဒျပဳေရးအတြက္ သံုးသပ္ေရး၊ သတင္းစုေဆာင္းေရးႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ဆိုင္ရာ ကြန္ဂရက္ဝန္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပါတီဝင္ ေဒါက္တာ ေဇာ္ျမင့္ေမာင္က “အေမရိကန္မွာ ကြန္ဂရက္က အလုပ္လုပ္ၿပီး လည္ပတ္ေနသလဲဆိုတာကို ေလ့လာဖို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ခဲ့ပါတယ္” ဟု ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္၌ ခ်ီးက်ဴးအားက်စရာေကာင္းသည္မွာ ဥပေဒျပဳသူမ်ားသည္ ကမာၻ႔အေကာင္းဆံုး ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေကာင္းစြာ ေလ့လာသင္ၾကားထားသည့္ အဆင့္ျမင့္ ပညာတတ္မ်ားျဖစ္ၿပီး ကြန္ဂရက္တြင္ အေရးပါသည့္ေနရာမွ ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာ ေဇာ္ျမင့္ေမာင္က ဆိုသည္။

“က်ေနာ္တို႔မွာ ေသခ်ာ ေလ့လာသင္ၾကားထားတဲ့သူေတြ မရွိဘူး။ အထူးသျဖင့္ ဥပေဒျပဳ အမတ္ေတြထဲမွာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးလုပ္ရတယ္၊ ကိုယ္တိုင္ အင္တာနက္ဆိုင္သြား၊ ေဒါင္းလုဒ္ေတြဆြဲခ်၊ ကိုယ့္ဖာသာ သုေတသနေတြ လုပ္ရတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီက အစပ်ိဳး႐ံုပဲရွိေသးတယ္။ ဒီ (အေမရိကန္) က ဒီမိုကေရစီစနစ္ကေန သင္ယူဖို႔ အမ်ားႀကီး လိုေသးတယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔သည္ ေမရီလန္း (Maryland) ျပည္နယ္ရွိ အန္နာပိုလစၥ (Annapolis) သို႔လည္း သြားေရာက္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ မူဝါဒေရးရာႏွင့္ ဖက္ဒရယ္အစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္းမ်ားလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

SAIS မွ အာရွႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရး ပ႐ိုဂရမ္ ဒါ႐ိုက္တာ ကားလ္ ဂ်က္ဆင္က “စစ္အစိုးရလႊမ္းမိုးတဲ့ အထီးက်န္ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရးစနစ္အသီးသီးကေန စီးပြားေရး ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိလာမယ့္ ဒီမိုကေရစီေပၚထြန္းေရးအတြက္ ၂၀၁၀ ကတည္းက ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ မထင္မွတ္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္လာပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ တျခား လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားသည္လည္း အေမရိကန္၊ ထိုင္း၊ စင္ကာပူ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ၾသစေၾတးလ်တို႔သို႔ ေလ့လာေရးခရီးမ်ား သြားေရာက္လ်က္ရွိၾကသည္။ စင္ကာပူႏွင့္ ၾသစေၾတးလ်ခရီးစဥ္တို႔သို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးေရႊမန္းဦးေဆာင္၍ သြားေရာက္လ်က္ရွိသည္။