“တိုင္းရင္းသားေတြ အတူတကြ ေနႏိုင္တဲ့ ဥပေဒတရပ္ လိုပါတယ္”

ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ ဒု စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဂြန္ေမာ္ (ဓာတ္ပံု – နန္းသီရိလြင္ / ဧရာဝတီ)

ကခ်င္ လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) ႏွင့္ ျမန္မာ အစိုးရတပ္မေတာ္တို႔ အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည္မွာ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္လာၿပီ ျဖစ္သည္။ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ၉ ႀကိမ္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၁ ႀကိမ္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေသာ္လည္း တိက်သည့္ ႏွစ္ဘက္

သေဘာတူညီခ်က္ ကတိက၀တ္မ်ား မရရွိခဲ့ေပ။ အစိုးရဘက္မွ KIA တပ္မ်ားကို စစ္ေရးအရွိန္ေလွ်ာ့ေပးရန္ ေတာင္းဆိုေနသကဲ့သို႔ KIA ဘက္မွလည္း ခံစစ္သာရွိၿပီး တပ္မေတာ္ကသာ တပ္ဆုတ္ေပးရမည္ဟု ေျပာဆိုေနမႈမ်ား ရွိေနသည္။ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ (KIO)၊ KIA ႏွင့္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္အၾကား စစ္ေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအေျခေနမ်ားကို KIA  ဒု စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္ကို ဧရာဝတီသတင္းေထာက္ နန္းသီရိလြင္က ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါသည္။

ေမး။     ။ ေရႊလီ ေဆြးေႏြးပြဲကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္ ကိုယ္တုိင္ ဘာေၾကာင့္ မတက္ခဲ့တာလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ စေမးခ်င္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္ အစိုးရဘက္က ဘယ္သူေတြ လာမယ္ဆိုတဲ့ လူစာရင္း ႀကိဳရထားတာရွိပါသလား။

ေျဖ။     ။ ေဆြးေႏြးပြဲ ဘာလို႔ မတက္သလဲဆိုေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက KIO ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ေတြ႔တာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲ အေျခအေနေတြနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္အေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ KIO ကေန လိုအပ္တဲ့ သူေတြကို ျပန္ၿပီးတက္ဖို႔ အစီအစဥ္ပါ။ ေဆြးေႏြးမယ့္ နာမည္စာရင္းေတြ ႀကိဳမရဘူး။ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာ ႀကိဳၿပီး အေၾကာင္းၾကားတာ မရွိဘူး။ ဟိုကေန အေၾကာင္းၾကားတာကေတာ့ ေအာက္တိုဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ရက္စြဲနဲ႔ အေၾကာင္းၾကားတာက ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေတြ လာမယ္လို႔ အေၾကာင္းၾကားတဲ့ စာပဲရတယ္။ ဒီစာကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ဒီကေနလည္း ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ေတြ သြားၾကတာ။ ဒါေပမယ့္ တကယ္လို႔ ဟုိမွာ လိုအပ္တဲ့ အေျခအေနအရ KIO ကေန ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ထဲမွာ မပါေပမယ့္ လိုအပ္ရင္ သြားဖို႔က အဆင္သင့္ရွိပါတယ္။ သြားမယ္ဆိုရင္လည္း ဒီကေန သံုးနာရီခြဲေလာက္ပဲ ၾကာပါတယ္။

ေမး။     ။ ေဆြးေႏြးပြဲရက္ကိုေရာ KIO က ေရြးခဲ့တာလား။

ေျဖ။     ။ ရက္က ေအာက္တိုဘာလ မကုန္ခင္မွာ လုပ္ရေအာင္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔က ၃၀ ကေန စရင္ ေကာင္းမယ္ထင္တယ္လို႔ ျပန္အေၾကာင္းၾကားလိုက္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ၃၁ လို႔ ေျပာလိုက္ရင္လည္း က်ေနာ္တို႔က ဒီလရဲ႕ ေနာက္ဆံုးရက္ကို သြားေရြးသလို ျဖစ္ေနမယ္။ ၂၈ ကေတာ့ တနဂၤေႏြ ျဖစ္ေနေတာ့ ၂၉ ကို မမီႏိုင္ဘူးဆိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ စလုပ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး အေၾကာင္းျပန္လိုက္တာ။ သူတို႔ဘက္ကေန ၃၀ ရက္ေန႔ လုပ္ဖုိ႔ သေဘာတူတယ္လို႔ ျပန္အေၾကာင္း ၾကားလာတယ္။

ေမး။     ။ အခု ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဦးေအာင္မင္းက ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္လာေစရမယ္လို႔ ေျပာသြားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ အေပၚမွာေရာ KIO ရဲ႕ သေဘာထားက ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။

ေျဖ။     ။ KIO ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာ အရင္ကတည္းကပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လို ပံုစံလဲဆိုတာေတာ့ ျပန္ညွိရမယ္။ ဥပမာ အခု ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကေန ေျပာေနတဲ့ Road Map အတုိင္းပဲ ေဆြးေႏြးမလား၊ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အမ်ားေတြ႔ႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိမလားဆိုတာ ျပန္ညွိရမယ္။

ေမး။     ။ ဦးေအာင္မင္းကေတာ့ ႏို၀င္ဘာမွာ ထပ္ေတြ႔ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ KIO ဘက္က ႏို၀င္ဘာမွာ ေတြ႔ႏိုင္ပါသလား။

ေျဖ။     ။ အဓိကကေတာ့ ခုနကေျပာသလို ဘယ္လို ပံုစံ ေဆြးေႏြးၾကမလဲ ဆိုတာကို သေဘာတူၾကရင္ အခ်ိန္မေရြး ေတြ႔လုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဘက္ကေန ေျပာထားတာကေတာ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ေအာက္ကို ၀င္ပါ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ပါလို႔ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ထားရင္ ေရွ႕ကို ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးရတာ အခက္အခဲ ရွိႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ မထားဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးၾကမယ္၊ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါက်မွ ဘယ္လို ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေဆြးေႏြးမလဲ၊ ဒါကို အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ညွိႏႈိင္းခ်င္တယ္။

ေမး။     ။ ဒါဆိုရင္ အပစ္မရပ္ဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမယ္၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေတာအတြင္းမွာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ေပးပါလို႔ ဆိုလိုခ်င္တာပါလား။

ေျဖ။     ။ အေျခခံဥပေဒဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ ေက်ာ႐ိုးျဖစ္တာကိုး။ KIO ရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ ၂၀၀၈ ဥပေဒက ျပည့္စံုမႈမရွိဘူး။ အေျခခံဥပေဒထဲမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား အခြင့္အေရးကို အာမခံခ်က္ ေပးမထားဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီလို အာမခံခ်က္မ်ိဳးကို ေပးထားႏိုင္တဲ့ အေျခခံဥပေဒမ်ိဳး ျဖစ္ရမယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ အတူတကြ ေနႏိုင္တဲ့ ဥပေဒတရပ္လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒကို ေျပာေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေဆြးေႏြးရမွာေပါ့။ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မထားတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ိဳး ေတြ႔ခ်င္တယ္လို႔ ဒါေၾကာင့္ ေျပာေနရတာပါ။

ေမး။     ။ အစိုးရ ၿငိမ္းေကာ္မတီနဲ႔ တရား၀င္ေရာ အလြတ္သေဘာပါ ေတြ႔ခဲ့ၾကတာ အခုေရႊလီ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ၁၀ ႀကိမ္ေျမာက္ ရွိၿပီလို႔ သိရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ၾကန္႔ၾကာေနတာပါလဲ။ တကယ္လို႔ ၿငိမ္းေကာ္မတီမွာ ဦးေအာင္မင္း အစား ေဒၚေအာာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆိုရင္ေရာ KIO အေနနဲ႔ ဘယ္လို သေဘာထားမလဲ။

ေျဖ။     ။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ မူပါပဲ။ တကယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္လာၿပီးေတာ့ KIO ကို ၂၀၀၈ ထဲကို လာပါလုိ႔ ေျပာရင္ေတာ့ ဒါအဆင္ေျပႏိုင္မယ္ မထင္ဘူး။ တကယ္လို႔ ဘယ္သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၀၈ ထဲကို ၀င္လာပါဆိုတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ညွိႏိႈင္းၾကမယ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အဆင္ေျပႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ KIO အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘယ္သူဘယ္၀ါလာမွ ဆိုတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကေန တာ၀န္ေပးလိုက္တဲ့ ဘယ္သူနဲ႔ မဆို ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာကို ႀကိဳၿပီး ေျပာထားၿပီးသားပဲ။ KIO ရဲ႕ ခံယူခ်က္က ဒီျပည္တြင္းစစ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ စစ္ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လုိ႔ ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းခ်င္တယ္။ အခု အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းေရး တပ္ဆုတ္တာတို႔၊ ခံစစ္၊ ထိုးစစ္တို႔ တပ္ေတြကို ခြာရမယ္လို႔ ေျပာတဲ့ဟာေတြ အကုန္လံုးက ဒါ စစ္ေရးနည္းလမ္းျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္ေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းတယ္ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို အၿပီးသတ္ မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူးလို႔ KIO က ယံုၾကည္တယ္။

ေမး။     ။ ခု ေနာက္ဆံုး ေရႊလီေဆြးေႏြးပြဲကိုေရာ စိတ္ေက်နပ္မႈ ရခဲ့ပါသလား။

ေျဖ။     ။ ၃၀ ရက္ေန႔ အစည္းအေ၀းတုန္းက KIO ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဆြန္လြတ္ဂမ္က ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို အခု အစည္းအေ၀းကေနစၿပီး လုပ္သြားဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္တာ၊ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား မပါရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ဒီအခ်ိန္ကေန စတင္ဖို႔ ဆိုၿပီး ေတာင္းဆိုလိုက္တာ။ အဲလို ေတာင္းဆိုလိုက္တာနဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္က ေနာက္ အစည္းအေ၀းကို ဘယ္မွာ လုပ္မလဲလို႔ ေမးလိုက္ျခင္းဟာ ဒီအစည္းအေ၀းမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို မစႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတယ္လို႔ KIO က  ယူဆတယ္။

ေမး။     ။ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ေရႊလီ ေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရတပ္နဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္တာ ရွိလား။

ေျဖ။     ။ တိုက္ပြဲက  ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္ေနတယ္။ ေအာက္တိုဘာ၂၈ ေလာက္ကတည္းက ရွမ္းျပည္နယ္ တပ္မဟာ ၄ ေဒသဘက္မွာ အဓိက ထိုးစစ္ေတြ လုပ္လာတယ္။ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ တပ္ရင္း ၃ ေဒသ၊ ဆဒံုးေဒသမွာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က အင္အားျဖည့္တယ္။ ၃၀ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။

ေမး။     ။ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း) နဲ႔လည္း အပစ္ရပ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ရွိတယ္။ KIA ကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးေနရင္း တဘက္က ထုိးစစ္ဆင္ေနတယ္၊ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း တပ္ေတြ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ဆိုေတာ့ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အစိုးရေရာ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားေတြေရာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ဘာေတြ ညွိႏိႈင္းဖို႔ လိုေနတာပါလဲ။

ေျဖ။     ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာရတာခက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတယ္ဆိုတာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္တာလည္း သိပ္မရွင္းဘူး။ အပစ္အခတ္ ရပ္ထားတာကို ယာယီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတယ္။ ျပည္သူ႔စစ္ ျဖစ္သြားတာက ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲလို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ KIO အပါအ၀င္ တျခား တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြလည္း လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု အပစ္ရပ္ထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ဘာမွ မေျပာေသးဘူးဆိုတာလည္း အဲဒီအဆင့္ကို မေရာက္ေသးလုိ႔ပါ။ အဲဒီအဆင့္ကို ေရာက္သြားလို႔ရွိရင္ ျပန္ၿပီး ျပႆနာ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္လာရင္ေတာ့ စစ္ေရးေရာ တျခားကိစၥေတြပါ အကုန္ ေျပလည္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္ေလ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာတာ။ ဒီႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ညွိႏိႈင္းၿပီး ျပဳျပင္လိုက္ၿပီဆိုရင္ ဒီအစြယ္အပြားျဖစ္တဲ့ ျပႆနာေတြအကုန္လံုး ေျပလည္သြားမယ္လုိ႔ KIO က ဒီလိုပဲ ယံုၾကည္တယ္။

ေမး။     ။ ၿငိမ္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းက ေရႊလီမွာ KIO ကို အခ်က္ေလးခ်က္ ေတာင္းဆိုသြားပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ေတြကို လိုက္ေလ်ာေပးဖို႔ ရွိမရွိ သိခ်င္ပါတယ္။

ေျဖ။     ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားေနတုန္းပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လက္ေတြ႔က်ဖို႔ လိုပါတယ္။ ပူတာအို လမ္းေတြဆိုတာက က်ေနာ္တို႔ တပ္မဟာ ၁ ေဒသဘက္ကို ျဖတ္ေနရတဲ့ လမ္းေတြ၊ အဲဒီေတာ့ တစံုတရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ေသခ်ာ အခိုင္အမာ လုပ္ၿပီးမွပဲ က်ေနာ္တို႔က ႏွစ္ဘက္ အျပန္အလွန္ ကတိေပးရမယ့္ ကိစၥျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ လက္ေတြ႔က်ဖို႔ လိုပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာ တကယ္ျဖစ္ႏိုင္လား မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား ဆိုတာကို အဓိက က်ေနာ္တို႔က အေျခအေနၾကည့္ရဦးမွာပါ။

ေမး။     ။ အစိုးရ ၿငိမ္းေကာ္မတီက ဒီႏွစ္ မကုန္ခင္မွာ UNFC (ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ) နဲ႔ ေတြ႔ျဖစ္ေအာင္ ေတြ႔မယ္လို႔လည္း ေျပာထားျပန္တယ္။ တကယ္လို႔ UNFC နဲ႔ ၿငိမ္းေကာ္မတီ ေတြ႔တဲ့အခါ KIO ကေရာ ပါ၀င္ဖို႔ ရွိလား။

ေျဖ။     ။ KIO ကေတာ့ UNFC ရဲ႕ အဖြဲ႔၀င္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ UNFC ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ပါသင့္ရင္ ပါမယ္။ UNFC ကေနၿပီးေတာ့ ပါစရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာရင္ KIO က ပါဖို႔ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ ဒါကေတာ့ UNFC ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာပဲ မူတည္မွာပါ။     ။

From -ဧရာ၀တီ