ႏ်ဴကလီယားမျပန္႔ပြားေရး ျမန္မာလက္မွတ္ထိုးမည္

ျမန္မာအစိုးရကအဏုျမဴလက္နက္မျပန္႔ပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ ဆက္တဲြ လုိက္နာရမယ့္ အခ်က္ေတြကို ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္း အင္ ေအဂ်င္စီ IAEA နဲ႔ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အတည္ျပဳလုိက္တယ္လို႔ သတင္းထုတ္ျပန္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြ အတြင္း ျမန္မာအစိုးရဟာ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ႐ုရွားတို႔နဲ႔

ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ႏ်ဴကလီယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တစ္ခု ေဆာက္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြ ထြက္ေပၚခဲ့တာပါ။ အခုလိုမ်ဳိး ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္က ဆံုးျဖတ္မႈဟာ အေမရိကန္သမၼတ ဘာရတ္ခ္ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္ မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္ လာေရာက္ ခဲ့တာ နဲ႔လည္း တုိက္ဆိုင္ခဲ့တာပါ။ ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ဦးစံမိုေဝက အျပည့္အစံု တင္ျပေပးထား ပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံခဲ့တာနဲ႔ ႏ်ဴကလီ ယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတယ္ဆိုတဲ့ သံသယေတြ ထြက္ေပၚေနခဲ့ရာမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္း အေမရိကန္သမၼတ ဘာရတ္ခ္ အုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္ မလည္ပတ္ ခင္ တရက္အလိုမွာပဲ ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴစြမ္းအင္ ေအဂ်င္စီ IAEA ရဲ႕ မူဝါဒေတြ နဲ႔ ေနာက္တုိးလုိက္နာရမယ့္ အခ်က္ေတြကုိ လက္ခံဖို႔အတြက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က အတည္ျပဳလုိက္ တယ္လို႔ သတင္းထုတ္ျပန္္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖဲြ႔ဝင္ ႏုိင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္တာနဲ႔အညီ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ (၁၈၇၄) ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ အခိုင္အမာ ဆံုးျဖတ္ထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတို႔ၾကား နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္ဆံေနမႈအေပၚ စိုးရိမ္ေနတဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ေရာက္လာခ်ိန္မွာ အခုလို ေၾကညာခ်က္ထုတ္တာဟာ တုိက္ဆိုင္မႈရွိေနေပမဲ့ အရင္ကတည္းက ႏ်ဴကလီယား ထုတ္လုပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္လည္း မရွိခဲ့တာမို႔ ဒါကို ပိုမို ေပၚ လြင္ေအာင္ ထုတ္ျပန္တာပါလို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ံုးရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ေရး အတြင္းေရးမႉး ဦးဉာဏ္ထြန္းက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“သမၼတႀကီးကေနၿပီးေတာ့ အဲဒီလို မူဝါဒ ခ်မွတ္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တာပဲ ရွိပါတယ္။ အဏုျမဴ မျပန္႔ပြားေရးဆိုတာကလည္း က်ေနာ္တို႔က အစကတည္းက လုပ္ဖို႔လည္း မရည္ရြယ္ဘူး၊ ရည္ရြယ္ထားတာ မဟုတ္တာကို ေပၚလြင္ေအာင္လို႔ပါ။ ပိုၿပီးေတာ့ ခုိင္မာတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ တရပ္ အေနနဲ႔ က်ေနာ္တို႔က ထုတ္ျပေနတာပါခင္ဗ်။ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။”

ဒါေပမဲ့ အေမရိကန္သမၼတရဲ႕ ဒုတိယ အမ်ဳိးသားအႀကံေပး လံုၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ IAEA ရဲ႕ ေနာက္တုိး လုိက္နာေဆာင္ရြက္ရန္ အခ်က္ေတြအေပၚ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚ ႀကိဳဆိုတဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ႏ်ဴကလီယား မျပန္႔ပြားေရးဟာ ကမၻာႀကီးအတြက္ေကာ၊ အေမရိကန္အတြက္ပါ အေရးပါပါတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာ အဏုျမဴ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဏုျမဴ စြမ္းအင္ ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သံသယရွိတဲ့ေနရာေတြကို လာေရာက္စစ္ေဆး ၾကည့္႐ႈခြင့္ ျပဳမွာပါလား။

“စစ္ေဆးမႈကို လက္ခံသြားဖို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ မပါပါဘူး။ မပါပါဘူးဆိုတာက လက္မခံဘူးလို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ဆက္တဲြ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအရကေတာ့ ဒီ မူဝါဒ အတုိင္းပဲ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္ဗ်။”

ျမန္မာသမၼတ႐ံုးရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉး ဦးဉာဏ္ထြန္းပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ အတြင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ႐ုရွားတုိ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ႏ်ဴကလီးယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးခင္ေမာင္ဝင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ၿငိိမ္းခ်မ္းစြာ အသံုးျပဳဖို႔အတြက္ ႏ်ဴကလီယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တစ္ခု တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ IAEA အဖဲြ႔ကို အေၾကာင္းၾကားထားခဲ့တယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေျပာဆိုခ်က္ မထြက္ခင္ ႐ုရွားကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏ်ဴကလီယား ဓာတ္ေပါင္းဖို တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ ေဆြးေႏြးစကား ေျပာဆိုိဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဉာဏ္ထြန္းကေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းဆိုပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ဆီကေနၿပီး အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာလည္း မရွိပါဘူးခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ ျပင္ပမီဒီယာေတြကေန သူတို႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဲဒါေတြကို ဘာမွ ေဆာင္ရြက္တာ မရွိပါဘူးခင္ဗ်။ က်ေနာ္သိရသေလာက္ေတာ့ အဲဒီအစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာမွ လုပ္ထားတာမရွိဘူးလို႔ သိရတယ္ခင္ဗ်။ အဲဒီအစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ထားတာ ဘာညာလည္း မၾကားမိပါဘူးခင္ဗ်။ ၂၀၀၂ ဆိုေတာ့လည္း နည္းနည္းေတာ့ ၾကာသြားၿပီေပါ့ေနာ္။ ၾကာသြားၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီအစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီဘက္အစိုးရပိုင္းမွာေတာ့ ဘာမွ အဲဒါေတြ လုပ္ထားတယ္၊ ျပဳတယ္လည္း မၾကားပါဘူးခင္ဗ်။”

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ IAEA စတင္ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ကတည္းက အဖဲြ႔ဝင္ျဖစ္ခဲ့ၿပီိး ၁၉၉၂ ခုႏွစ္၊ အဏုျမဴလက္နက္ မျပန္႔ပြားေရးစာခ်ဳပ္၊ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ေနာက္ဆက္တဲြ ေစာင့္ၾကည့္ထိန္းသိမ္းေရး စာခ်ဳပ္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အဏုျမဴလက္နက္ ကင္းစင္ေရးစာခ်ဳပ္၊ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ႏ်ဴကလီယား စမ္းသပ္မႈ တားဆီးေရး သေဘာတူညီခ်က္ စတာေတြကို သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့ပါတယ္။

VOA(ျမန္မာပိုင္း)

 

ႏ်ဴကလီယားထုတ္လုပ္ရာမွာ အသံုးျပဳသည့္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို ျမန္မာျပည္အတြင္းမွာ ေတြ႔ရစဥ္။