အေမရိကန္ အရာရွိမ်ားပါေသာ အဖြဲ႔ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္စခန္း ေလ့လာ

အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ားပါဝင္သည့္ အဖြဲ႔တဖြဲ႔သည္ ယခု လ ၁၆ ရက္ေန႔က ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္၊ စစ္တေကာင္း တိုင္း၊ ေကာ့စ္ဘာဇာခ႐ိုင္၊ ဦးကီယာၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား သို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

အေမရိကန္ Civilian Security, Democracy And Human Rights Department မွ အတြင္းေရးမႉး Maria, ဒုတိယ လက္ေထာက္ အတြင္းေရးမႉး Keli Clements ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ Dan Mozena တို႔ ပါဝင္ေသာအဖြဲ႔သည္ ကူတူပါလန္ေက်းရြာရွိ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး (UNHCR) မွ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားသည့္ စခန္းႏွင့္ UNHCR မွ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳသည့္ စခန္းမ်ားကို သြားေရာက္ကာ ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါအဖြဲ႔သည္ ကူတူပါလန္ ဒုကၡသည္စခန္းရွိ UNHCR အသိအမွတ္ျပဳ ဒုကၡသည္မ်ား၊ အသိအမွတ္ျပဳမခံရေသာ ဒုကၡသည္မ်ား ေနထိုင္သည့္ ေနရာမ်ားႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားကို လွည့္လည္ ၾကည့္႐ႈေၾကာင္း ဒုကၡသည္တဦးျဖစ္သူ ကိုေမာင္သိန္း (ခ) အအူအာမက္က ေျပာသည္။

၎က “က်ေနာ္တို႔ စခန္းတခုလံုးကို လိုက္ၾကည့္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡသည္ေတြထဲက ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ သက္ႀကီးရြယ္အိုတခ်ိဳ႕ကို ေခၚျပတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို စစ္ေဆးေမးျမန္းတာမ်ိဳးေတာ့ မရွိဘူး။ စခန္းတာဝန္ခံေတြနဲ႔ပဲ ေျပာဆိုသြားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

ယင္းအဖြဲသည္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ မခံရသူေတြကို က်န္းမာေရး အကူအညီေပးေနသည့္ ေဟာ္လန္ နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္အဖြဲ႔ (MSF – Holland) ၏ ေဆးခန္းသုိ႔လည္း သြားေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ဒုကၡသည္တဦးျဖစ္သည့္ ႏိုဒူေဟာက္ မာဇီ က “UNHCR က ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး အျပည့္အဝ ေထာက္ပံ့ေပးတာက နည္းနည္းပဲရွိတယ္။ က်န္တဲ့အမ်ားစုက ဘာအကူအညီမွ မရဘူး။ ဒုကၡသည္ေတြ စားစရာ မေလာက္ဘူး၊ ေက်ာင္းမတက္ႏိုင္တဲ့ ကေလးေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ” ဟု ေျပာသည္။

ဘဂၤလာေဒ့ရွ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ေနာ္ယာပါရာ၊ ေလဒန္းႏွင့္ ကူတူပါလန္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ရွိသည့္အနက္ ကူတူပါလန္ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ UNHCR မွ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ကူညီေထာက္ပံ့ေပးထားသူ ၁၂၀၀၀ ေက်ာ္၊ UNHCR ဒုကၡသည္ကတ္သာ ရရွိသူ ၁၇၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ UNHCR က ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳသူ ၁ သိန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“UN က ဒုကၡသည္ စခန္းထဲမွာ သူငယ္တန္းကေန ၇ တန္းအထိ တက္ႏိုင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြ ေဆာက္ေပးထားတယ္။ ၇ တန္းေအာင္ရင္ေတာ့ အျပင္မွာတက္ရတယ္။ အျပင္မွာ တက္တဲ့လူေတြကိုလည္း UN က စရိတ္ေထာက္ပ့ံေပးတယ္” ဟု စခန္းအတြင္းမွ ေက်ာင္းဆရာတဦးက ေျပာသည္။

စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဘဂၤါလီစာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ ျမန္မာစာ၊ သခ်ၤာ စသည္တို႔ သင္ၾကားေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳမခံရသူမ်ား၏ သားသမီးမ်ားမွာမူ မိဘ အုပ္ထိမ္းသူမ်ား၏ အေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး ေက်ာင္းမတက္ႏိုင္သူမ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ကိုေမာင္သိန္း (ခ) အအူအာမက္က ေက်ာင္းထားႏိုင္သည့္ မိသားစုမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ “သူတို႔က်ေတာ့ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းကေန ျပည္ပေရာက္သြားၾကတဲ့ လူေတြက ေထာက္ပံ့တာေတြ ရွိတယ္။ ေဒသတြင္းမွာ အလုပ္ ထြက္လုပ္ၾကတာေတြ ရွိတယ္။ အဆင္ေျပတဲ့လူေတြက်ေတာ့ ကေလးေတြကို ေက်ာင္းထားႏိုင္တယ္။ အဆင္မေျပတဲ့ လူေတြက်ေတာ့ ေက်ာင္းမထားႏိုင္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။

Ref: ဧရာ၀တီ 

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ရွိ ကူတူပါလန္ ဒုကၡသည္စခန္း ျမင္ကြင္း (ဓာတ္ပံု – Physicians for Human Rights)