Tuesday, December 18, 2012

အေမရိကန္ျပည္တြင္း လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး

Photo: အေမရိကန္ျပည္တြင္း လက္နက္ထိန္းခ်ဳပ္ေရး

Tuesday, 18 December 2012
ဒီဇင္ဘာ ၁၄ရက္ ေသာၾကာေန႔က Connecticut ျပည္နယ္ Newtown ၿမိဳ႕ကေလးက Sandy Hook မူလတန္းေက်ာင္းမွာ မူလတန္း ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေလး ၂၀နဲ႔ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာမႀကီး အပါအ၀င္ ဆရာမ ၆ဦးကုိေသဆံုးေစခဲ့တဲ့ ေသနတ္ပစ္ခတ္မႈဟာ အေမ ရိကန္သမိုင္းမွာ အဆိုး၀ါးဆံုး ေၾကကြဲဖြယ္ျဖစ္ရပ္ တခုျဖစ္ၿပီး ဒီျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ မွာ ေသနတ္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ထိန္း ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ တေက်ာ့ျပန္ ေတြ႔လာခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလို အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးမႈ လုပ္သူ ေတြရွိ ေနသလို တခ်ိန္မွာပဲ ေမရီလန္းျပည္နယ္ Baltimore ၿမိဳ႕မွာေတာ့ ေသနတ္အစား တျခားပစၥည္းေတြ ၀ယ္ယူဖို႔ အလဲအလွယ္လုပ္တဲ့ အစီအစဥ္ အတြက္ တက္တက္ႁကြႁကြ ပါ၀င္သူေတြက သူတို႔ရဲ့ ေသနတ္ေတြကို လာအပ္ေနၾကတာပါ။ အျပည့္အစံုကုိေတာ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ က ေျပာျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အခုလို ၀မ္းနဲေၾကကြဲဖြယ္ လူအမ်ားအျပား တၿပိဳင္ထဲ ေသဆံုးမႈ တခုႀကံဳလာတိုင္း ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ ခြင့္ျပဳ ထားတဲ့ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင္ဆိုင္ရာ ပိုၿပီးတင္းၾကပ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ရင္ ဒီလိုေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္မႈေတြ ပိုေလ်ာ့ပါးသြားေလမလားလို႔ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျဖကေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။

အခုျဖစ္ပြါးခဲ့သလိုမ်ိဳး ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္ေသဆံုးရမႈ ျဖစ္ရပ္ဆိုးေတြ ျဖစ္ပြါးေနေပ မယ့္ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ဥပေဒကိုတိုးၿပီး တင္းၾကပ္ဖို႔ လက္မခံသူ ေတြဘက္က အႏိုင္ရသြားတာ မ်ားပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အိမ္ေထာင္စုအားလံုးေပါင္းရဲ့ သံုးပံုတပံုမွာ ေသနတ္ပိုင္ဆိုင္သလို အစိုးရပိုင္းမွာဆိုရင္လည္း ထပ္တင္းၾကပ္ဖို႔ အဆိုျပဳလိုက္တိုင္း သံသယေတြနဲ႔ပဲ သံသရာလည္ေနတာပါ။

ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ျပဳထားတာဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ခုခံကာကြယ္ဖို႔ ျဖစ္ၿပီး ဒါဟာ အေျခခံ ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေသနတ္ကိုင္ ေဆာင္ခြင့္ လိုလားသူေတြက ဥပေဒ ကိုေထာက္ျပ ျငင္းဆိုၾကပါတယ္။

Neil Kravitz ဟာ ေမရီလန္ျပည္နယ္က လိုင္စင္ရ ေသနတ္နဲ႔ က်ည္ဆံ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္သူတဦးပါ။

" အခုလိုပစ္ခတ္မႈျဖစ္ခဲ့ရတာဟာ အေတာ့္ကို ေၾကကြဲဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီအမႈမွာ ဆိုရင္ စိတ္မႏွံ႕သူတေယာက္ရဲ့ လက္ထဲ သူ႔အေမရဲ့ ေသနတ္ေတြ ေရာက္သြားၿပီး အခုလို သူမ်ားေတြကို ေလွ်ာက္ပစ္သတ္တဲ့ ဆိုး၀ါးတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ခဲ့သလို ဒါက ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္ ေသနတ္ အတြက္ ကိုယ္တာ၀န္ယူတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္လိုလူနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။"

ဒီကိစၥမွာ ျပႆနာ အရင္းခံက လူတဦးတေယာက္ရဲ့ တာ၀န္ခံႏိုင္မႈ က အဓိကလို႔ သူက ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေသနတ္ဆိုတဲ့ အရာကို ေမာ္ေတာ္ကားလို အသံုးတည့္တဲ့ အရာတခုအျဖစ္ သူကသတ္မွတ္ၿပီး တာ၀န္ခံႏိုင္မႈ မရွိတဲ့ လူရဲ့ လက္ထဲေရာက္သြားရင္ ေသေစႏိုင္တဲ့ လက္နက္တခု ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ သူက ခံယူပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ Connecticut ျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ Chris Dodd ကေတာ့ အခုလို လူတဦးတေယာက္ရဲ့ တာ၀န္ခံႏိုင္မႈ ေပၚမူတည္ၿပီး ကာလၾကာရွည္စြာ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြကေန အေမရိကန္ ကေလးငယ္ေတြရဲ့ အသက္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေနအထား ရွိမရွိ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တာ၀န္ကို အားလံုးက စုေပါင္းၿပီး ယူၾကဖို႔ပါ။

“ဒီကေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ေန႔တိုင္း အႏၱရာယ္ၾကားမွာ သြားလာေနၾကရတာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ည္ဆံအျပည့္နဲ႔ ေသနတ္ေတြသယ္ၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင့္ေတြရေနလို႔ဆိုတာကို ေတြးမိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္အေတာ့္ကို လန္႔သြားပါတယ္။"

တခ်ိန္ထဲမွာပဲ စေနေန႔က Maryland ျပည္နယ္ Baltimore ၿမိဳ႕က ကုန္တိုက္ႀကီးထဲမွာ ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္ေတြပါ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေသနတ္နဲ႔ တျခားပစၥည္းလဲလွယ္ေရး အစီအစဥ္ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္လႈပ္ရွား လာသူ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ေသနတ္ ဒါမွမဟုတ္ မွတ္ပံုတင္မရွိတဲ့ ေသနတ္ေတြကို ေဒသခံ ေတြက ရဲေတြကိုအပ္ၾကသလို ေသနတ္လာအပ္ သူေတြကို ရဲေတြက ေဒၚလာတရာတန္ ပစၥည္း၀ယ္ခြင့္ လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးပါတယ္။

"အခုလာၿပီးအပ္တဲ့ေသနတ္ေတြ အားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။ Connecticut မွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ပစ္ခတ္မွႈက သိပ္ကိုေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ဒါမ်ိဳး ထပ္ၿပီး ျဖစ္တာမျမင္ခ်င္ေတာ့ ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ဒီ Baltimore ၿမိဳ႕မွာမျဖစ္ေစခ်င္တာပါ။"

ရာသီဥတုက သိပ္ကို ေအးေနေပမယ့္ ဘယ္လ္တီမိုး ၿမိဳ႕ခံေတြဟာ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ တန္းစီၿပီး ေသနတ္ေတြ အပ္ေနၾကပါတယ္။

"အခုလို လုပ္တာဟာ ကေလးေတြရွိတဲ့ အိမ္ေတြမွာ ရွိေနတဲ့ ေသနတ္ေတြကို ဖယ္ပစ္ဖို႔ အေကာင္းဆံုး လုပ္ရပ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ကေလးရွိတဲ့ ေနရာမွာ ေသနတ္ အနီးအနားမွာ ရွိေနတာမ်ိဳးဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မေကာင္းဘူး ဆိုတာ က်မတို႔ အားလံုး သိေနတာပဲေလ"

စေနေန႔ တေန႔ထဲမွာတင္ ေသနတ္ အလက္ေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္ လာၿပီး အပ္ႏွံခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီအစီအစဥ္ကို လုပ္ဖို႔ ကမကထလုပ္တဲ့ သူကေတာ့ တျခား ၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း အလားတူ လုပ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ Connecticut က ျဖစ္ရပ္ကို လက္ေတြ႔ ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ေဒသခံေတြ ကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္မႈကို ထိမ္းခ်ဳပ္ဖို႔ လုိေနၿပီ လို႔ေျပာဆိုၾကသလို ဒီလိုျဖစ္ရပ္ဆိုး မျဖစ္သင့္ပဲ ျဖစ္ပြါးခဲ့ရတာအတြက္ ေဒၚသထြက္ေနၾကပါတယ္။

ဗြီအုိေအဒီဇင္ဘာ ၁၄ရက္ ေသာၾကာေန႔က Connecticut ျပည္နယ္ Newtown ၿမိဳ႕ကေလးက Sandy Hook မူလတန္းေက်ာင္းမွာ မူလတန္း ေက်ာင္း သားေက်ာင္းသူေလး ၂၀နဲ႔ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာမႀကီးအပါအ၀င္ ဆရာမ ၆ဦးကုိေသဆံုးေစ ခဲ့တဲ့ ေသနတ္ ပစ္ခတ္မႈဟာ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အဆိုး၀ါးဆံုး ေၾကကြဲ ဖြယ္ျဖစ္ရပ္တခုျဖစ္ၿပီး ဒီျဖစ္ရပ္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ေသနတ္ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အေျခအတင္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ တေက်ာ့ျပန္ ေတြ႔လာခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုအေျခ အတင္ ေဆြးေႏြးမႈလုပ္သူ ေတြရွိ ေနသလို တခ်ိန္ မွာပဲ ေမရီလန္းျပည္နယ္ Baltimore ၿမိဳ႕မွာေတာ့ ေသနတ္အစား
တျခားပစၥည္းေတြ ၀ယ္ယူဖို႔ အလဲအလွယ္လုပ္တဲ့ အစီအစဥ္အတြက္ တက္တက္ႁကြႁကြ ပါ၀င္သူေတြက သူတို႔ရဲ့ ေသနတ္ေတြကို လာအပ္ေနၾကတာပါ။ အျပည့္အစံုကုိေတာ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ က ေျပာျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အခုလို၀မ္းနဲေၾကကြဲဖြယ္ လူအမ်ားအျပားတၿပိဳင္ထဲ ေသဆံုးမႈ တခုႀကံဳ လာတိုင္း ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင္ဆိုင္ရာ ပိုၿပီးတင္းၾကပ္တဲ့ ဥပေဒေတြထုတ္ျပန္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ရင္ ဒီလိုေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္မႈေတြ ပိုေလ်ာ့ပါးသြားေလ မလားလို႔ ေမးခြန္းေတြ ထုတ္တတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျဖကေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။

အခုျဖစ္ပြါးခဲ့သလိုမ်ိဳး ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခတ္ေသဆံုးရမႈ ျဖစ္ရပ္ဆိုးေတြ ျဖစ္ပြါးေနေပမယ့္ ေသနတ္ ကိုင္ေဆာင္ ခြင့္ဥပေဒကို တိုးၿပီး တင္းၾကပ္ဖို႔လက္မခံသူ ေတြဘက္က အႏိုင္ရသြားတာမ်ားပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ အိမ္ေထာင္စုအားလံုးေပါင္းရဲ့ သံုးပံုတပံုမွာေသနတ္ပိုင္ဆိုင္သလို အစိုးရပိုင္းမွာဆိုရင္လည္း ထပ္တင္းၾကပ္ဖို႔ အဆိုျပဳလိုက္တိုင္း သံသယေတြနဲ႔ပဲ သံသရာ လည္ေနတာပါ။

ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ျပဳထားတာဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုခုခံကာကြယ္ဖို႔ ျဖစ္ၿပီး ဒါဟာအေျခခံ ရပိုင္ခြင့္ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေသနတ္ ကိုင္ ေဆာင္ခြင့္ လိုလားသူေတြက ဥပေဒ ကိုေထာက္ျပ ျငင္းဆိုၾကပါတယ္။

Neil Kravitz ဟာ ေမရီလန္ျပည္နယ္က လိုင္စင္ရ ေသနတ္နဲ႔ က်ည္ဆံ အေရာင္းအ၀ယ္လုပ္သူတဦးပါ။

" အခုလိုပစ္ခတ္မႈျဖစ္ခဲ့ရတာဟာ အေတာ့္ကို ေၾကကြဲဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီအမႈမွာ ဆိုရင္ စိတ္မႏွံ႕သူ တေယာက္ရဲ့လက္ထဲ သူ႔အေမရဲ့ ေသနတ္ေတြ ေရာက္သြားၿပီး အခုလိုသူမ်ားေတြကို ေလွ်ာက္ပစ္သတ္တဲ့ ဆိုး၀ါးတဲ့ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ခဲ့သလို ဒါက ကိုယ့္ကိုယ္ပိုင္ ေသနတ္အတြက္ ကိုယ္တာ၀န္ယူတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္လို လူနဲ႔ သက္ဆိုင္ တယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။"

ဒီကိစၥမွာ ျပႆနာအရင္းခံက လူတဦးတေယာက္ရဲ့ တာ၀န္ခံႏိုင္မႈကအဓိကလို႔ သူက ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေသနတ္ဆိုတဲ့ အရာကို ေမာ္ေတာ္ကားလို အသံုးတည့္တဲ့ အရာတခုအျဖစ္ သူကသတ္မွတ္ၿပီး တာ၀န္ခံႏိုင္မႈမရွိတဲ့ လူရဲ့ လက္ထဲေရာက္ သြားရင္ ေသေစႏိုင္တဲ့ လက္နက္တခု ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္လို႔ သူက ခံယူပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ Connecticut ျပည္နယ္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ Chris Dodd ကေတာ့ အခုလို လူတဦးတေယာက္ရဲ့ တာ၀န္ခံႏိုင္မႈ ေပၚမူတည္ၿပီး ကာလၾကာရွည္စြာ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြကေန အေမရိကန္ ကေလးငယ္ေတြရဲ့ အသက္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အေနအထား ရွိမရွိ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တာ၀န္ကို အားလံုးက စုေပါင္းၿပီး ယူၾကဖို႔ပါ။

“ဒီကေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ ေန႔တိုင္း အႏၱရာယ္ၾကားမွာ သြားလာေနၾကရတာပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ည္ဆံအျပည့္နဲ႔ ေသနတ္ေတြသယ္ၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင့္ေတြရေနလို႔ဆိုတာကို ေတြးမိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အေတာ့္ကို လန္႔သြားပါတယ္။"

တခ်ိန္ထဲမွာပဲ စေနေန႔က Maryland ျပည္နယ္ Baltimore ၿမိဳ႕က ကုန္တိုက္ႀကီးထဲမွာ ၿမိဳ႕နယ္ အာဏာပိုင္ေတြပါ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေသနတ္နဲ႔ တျခားပစၥည္းလဲလွယ္ေရး အစီအစဥ္ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္လႈပ္ရွား လာသူ အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္အျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ေသနတ္ ဒါမွမဟုတ္ မွတ္ပံုတင္မရွိတဲ့ ေသနတ္ေတြကို ေဒသခံ ေတြက ရဲေတြကိုအပ္ၾကသလို ေသနတ္လာအပ္ သူေတြကို ရဲေတြက ေဒၚလာတရာတန္ ပစၥည္း၀ယ္ခြင့္ လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးပါတယ္။

"အခုလာၿပီးအပ္တဲ့ေသနတ္ေတြ အားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။ Connecticut မွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ ပစ္ခတ္မွႈက သိပ္ကိုေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ဒါမ်ိဳး ထပ္ၿပီး ျဖစ္တာ မျမင္ခ်င္ေတာ့ ပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ဒီ Baltimore ၿမိဳ႕မွာမျဖစ္ေစခ်င္တာပါ။"

ရာသီဥတုက သိပ္ကို ေအးေနေပမယ့္ ဘယ္လ္တီမိုး ၿမိဳ႕ခံေတြဟာ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ တန္းစီၿပီး ေသနတ္ေတြ အပ္ေနၾကပါတယ္။

"အခုလို လုပ္တာဟာ ကေလးေတြရွိတဲ့ အိမ္ေတြမွာ ရွိေနတဲ့ ေသနတ္ေတြကို ဖယ္ပစ္ဖို႔ အေကာင္းဆံုး လုပ္ရပ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ ကေလးရွိတဲ့ ေနရာမွာ ေသနတ္ အနီးအနားမွာ ရွိေနတာမ်ိဳးဟာ ဘယ္ေတာ့ မွ မေကာင္းဘူး ဆိုတာ က်မတို႔ အားလံုး သိေနတာပဲေလ"

စေနေန႔ တေန႔ထဲမွာတင္ ေသနတ္ အလက္ေပါင္း ၅၀၀ ေလာက္ လာၿပီး အပ္ႏွံခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီအစီအစဥ္ကို လုပ္ဖို႔ ကမကထလုပ္တဲ့ သူကေတာ့ တျခားၿမိဳ႕ေတြမွာလည္း အလားတူလုပ္ဖုိ႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ Connecticutက ျဖစ္ရပ္ကို လက္ေတြ႔ ျမင္ ခဲ့ရတဲ့ ေဒသခံေတြကေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္မႈကို ထိမ္းခ်ဳပ္ဖို႔လုိေနၿပီ လို႔ေျပာဆိုၾကသလို ဒီလိုျဖစ္ရပ္ဆိုး မျဖစ္သင့္ပဲ ျဖစ္ပြါးခဲ့ ရတာအတြက္ ေဒၚသထြက္ေနၾကပါတယ္။

ဗြီအုိေအ

No comments:

Post a Comment