၂ ႏွစ္သားအစိုးရအေပၚ အကဲျဖတ္ျခင္း

သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအတြက္ လက္က်န္သံုးႏွစ္တာကာလအတြင္း စီးပြားေရးအျမန္ဆံုးဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္လုိေနၿပီျဖစ္သည္

လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္ အစိုးရသစ္တက္လာခဲ့စဥ္က ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အနာဂတ္အတြက္ လူအမ်ားစု ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာ မထားခဲ့ၾကပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းျဖစ္သူ ယခင္အစိုးရ၏ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္ခဲ့ရာမွ သမၼတသစ္ျဖစ္လာေသာ ဦးသိန္းစိန္ထံမွလည္း အေျပာင္းအလဲမ်ား ျမစ္ဖ်ားခံ လာမည္ဟု ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာအကဲခတ္သူ အမ်ားစုပင္ ေတြးမထားခဲ့ၾကပါ။

သို႔ေသာ္ ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရအဖဲြ႕သက္တမ္း ၂ ႏွစ္ျပည့္ခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈမ်ားမွာ ေမွ်ာ္လင့္မထားေသာ အေျခအေနထက္ ေရွ႕သို႔ပိုေရာက္လာေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာအကဲခတ္သူမ်ားက သံုးသပ္သည္။

“အစိုးရနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သိပ္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ မထားခဲ့ပါဘူး။ ဒီေလာက္ထိ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့၊ ဒီေလာက္ထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိုလိုလားတဲ့၊ ဒီေလာက္ထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလိုလားတဲ့ အစိုးရ တစ္ရပ္ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ကိုမထင္ထားခဲ့ပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခုက ႀကံ႕ခိုင္ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးပါတီက အစိုးရျဖစ္ေနလို႔လဲ ဒီေလာက္ထိျဖစ္လာမယ္လို႔ မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တာ” ဟု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ ပါတီဥကၠ႒ ဦးခင္ေမာင္ေဆြကမွတ္ခ်က္ေပးသည္။

“ဒီဖဲြ႕စည္းပံုအရ တက္လာတဲ့ အစိုးရကေတာ့ လူမေျပာင္းေပမယ့္ မူေျပာင္းမယ္လို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့တယ္။ နည္းနည္းေလးေတာ့ ပြင့္လင္းလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ခဲ့တယ္။ အခုလက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ ၂၀၁၅ ေနာက္ပိုင္းမွ ျဖစ္လာႏိုင္စရာရွိ တယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့တာ။ လက္ရွိ အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီေလာက္ေျပာင္းလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ကိုမထင္ခဲ့တာ။ ေမွ်ာ္လည္း မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ဘူး။ ပထမဆံုး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ အထင္ရွားဆံုးကေတာ့ ျမစ္ဆံုကိစၥေပါ့” ဟု ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးေနသန္ေမာင္က သံုးသပ္သည္။

ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ရပ္ဆိုင္းျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ အခ်က္အခ်ဳိ႕ ျပင္ဆင္၍ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၀င္ေရာက္ႏိုင္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးခဲ့ျခင္း၊ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြ လြတ္လပ္စြာက်င္းပေပးကာ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္း၊ လြတ္လပ္ စြာ ဆႏျပခြင့္ျပဳျခင္း၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အမ်ားစုႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း၊ အစိုးရ ၀န္ထမ္းမ်ား၏ ပင္စင္လစာတိုးေပးကာ ေထာက္ပံ့ေၾကး တိုးေပးျခင္း၊ ဖုန္းေစ်းႏႈန္းမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ေပးျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားတိုင္း ကားတင္သြင္းခြင့္ ျပဳျခင္း၊ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ျပဳ ျခင္း၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္ေနေသာ ေငြလဲႏႈန္းကို တစ္ဆင့္ခ်င္းပယ္ဖ်က္ကာ
ထိန္းေက်ာင္းေငြလဲႏႈန္းရွင္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ျခင္း၊ အစိုးရ အဖဲြ႕အတြင္း ေကာင္းမြန္ေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း၊ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးစေသာ က႑မ်ားတြင္ ေျဖေလွ်ာ့မႈမ်ားစြာ၊ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းစေသာ မွတ္တိုင္မ်ားစြာကို အစိုးရသစ္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ားက ၂ ႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း ပူးေပါင္းစိုက္ထူႏိုင္ခဲ့ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ၂ ႏွစ္သားအစိုးရ (မွတ္ခ်က္-ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရ မွာ ၂၀၁၁ မတ္ ၃၀ တြင္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို စတင္တာ၀န္ယူ၍ ၂၀၁၃ မတ္ ၃၀ တြင္ ၂ ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္သည္) ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ား၏ စြမ္းေဆာင္မႈအေပၚ နယ္ပယ္ေပါင္းစံုမွ ပုဂၢဳိလ္မ်ား၊ သာမန္ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ေတာင္းခံရာတြင္ ေကာင္းမြန္သည္ဟု အမွတ္ေပးၾကသည္။

ကခ်င္စစ္ပဲြ၊ ရခုိင္ ပဋိပကၡ၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္အေရးႏွင့္ မိတၳီလာ အၾကမ္းဖက္မႈအေပၚ အစိုးရ၏ ကိုင္တြယ္ပံုမ်ားမွာ ညံ့ဖ်င္းေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာအကဲခတ္သူမ်ားက ဆိုသည္။ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ေအာက္ေျချပည္သူ လူထုခံစားခြင့္ရေစရန္ အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္ေသာ စီးပြားေရးဖံြ႕ၿဖဳိးေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ေသးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးျခင္း၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ အားနည္းျခင္း၊ ၀န္ႀကီးဌာန အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအားနည္းျခင္း၊ သမၼတႏွင့္ အစိုးရအဖဲြ႕က တပ္မေတာ္အေပၚ ၾသဇာေညာင္းမႈနည္းပါးျခင္း၊ ျပည္သူ အမ်ားစုလိုလားေသာ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေသးျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားမွာ အစိုးရအဖဲြ႕၏ အားနည္းခ်က္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အထက္ပါ ပုဂၢဳိလ္မ်ားက သံုးသပ္သည္။

ႏိုင္ငံေရး
“အစိုးရနဲ႔ အင္န္အယ္လ္ဒီၾကားမွာ နားလည္မႈေတြရွိလာၿပီး လက္တဲြလုပ္ေဆာင္လာၾကတယ္။ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရလာတာ၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာက အေကာင္းဘက္တိုးတက္မႈေတြပါ။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရ ၂ ႏွစ္သက္တမ္းအတြင္း တိုင္းရင္းသားေတြ လိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္နဲ႔ တန္းတူရည္တူ ရွိေရးကို မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေသးဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက အရင္ထက္စာရင္ တိုးတက္လာတယ္။ ဒါေပမဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အဆင့္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ကို ဘယ္လိုဆက္သြားမလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာပါ” ဟု ၀ါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီး ဦးသာဘန္းက ေျပာသည္။

“အစိုးရသက္တမ္း ၂ ႏွစ္အတြင္း အစိုးရအေနနဲ႔ တိုးတက္မႈကို ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္လာတာကို ေတြ႕ရတယ္။ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ထဲထဲ၀င္၀င္ ေျပာၾကဆိုၾကတာေတြ ရွိလာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဘက္မွာလည္း၂ ႏွစ္အတြင္း ပိုအားရွိလာတယ္” ဟု ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ပါတီဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦးကလည္း သံုးသပ္သည္။

ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းရပ္ဆိုင္းမႈမွ စတင္ကာ ျပည္သူမ်ားမလိုလားေသာ စီမံကိန္းအခ်ဳိ႕ရပ္ဆိုင္းေပးခဲ့ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျပဳကာ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသစ္တြင္ ပါ၀င္ခြင့္ျပဳမႈ၊ တရား၀င္ဆႏၵျပခြင့္ျပဳမႈ၊ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ေပးမႈ၊ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒမွ အခ်က္အခ်ဳိ႕ ျပင္ေပးကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ ဒီခ်ဳပ္အမတ္မ်ား လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၀င္ေရာက္လာမႈ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား ပိုမိုလြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳမႈ၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႕အစည္း ၁၀ ဖဲြ႕ႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲႏိုင္မႈ၊ လူထုမႀကဳိက္ႏွစ္သက္ေသာ ၀န္ႀကီးအခ်ဳိ႕ အပါအ၀င္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ား အနားေပးျခင္း၊ ဌာနေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္မႈ၊ လူထုအသံကို အစိုးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္က ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ အေလးေပးနားေထာင္လာမႈ၊ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ဳိင္ျဖစ္ေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ား ပီျပင္စြာ အလုပ္လုပ္လာမႈစေသာ အေျပာင္းအလဲ အေရြ႕မ်ားစြာမွာ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါသည္။

အဆိုပါ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ကမၻာ့ၾသဇာအႀကီးဆံုး အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား၊ ၿဗိတိန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္း၊ ကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္တို႔အပါအ၀င္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ခရီးစဥ္မ်ား ေပၚေပါက္လာသည္။ အေမရိကန္ ဥေရာပသမဂၢအဖဲြ႕၀င္ႏိုင္ငံမ်ား၊ ေနာ္ေ၀း၊ ၾသစေၾတးလ်စေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈမ်ား ဖယ္ရွားေပးခဲ့ျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အေျပာင္းအလဲအမ်ားစုမွာ သမၼတႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး အခ်ဳိ႕မွ အစျပဳထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခင္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ား မေမွ်ာ္လင့္ႏိုင္
ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆု ဆန္ခါတင္စာရင္းတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသလို ျပည္ပႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕ရွိ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားက ေပးအပ္ေသာ ဂုဏ္ျပဳဆုမ်ား ဦးသိန္းစိန္က ပထမဆံုးအႀကိမ္ ရရွိခဲ့သည္။

“တစ္ခ်ိန္လံုး ကၽြန္ေတာ္တို႔က တစ္ပါတီစနစ္တို႔ စစ္အစိုးရတို႔ ေအာက္မွာ ေနလာခဲ့ရတာ။ အခုမွ စၿပီးဒီမိုကေရစီလုပ္တယ္ဆိုေတာ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္ပဲရွိတဲ့အခ်ိန္ေလးမွာ အသားေတာ့ ဘယ္က်ႏိုင္ဦးမလဲ။ သို႔ေသာ္ သူတို႔အရင္လုပ္ခဲ့တာေတြနဲ႔စာရင္ေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ဟာကေတာ့ တျခားဟာေတြထက္ ထူးျခားတာေပါ့” ဟု အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ သဘာပတိအဖဲြ႕၀င္ ဦးတင္ဦးကလည္း ေျပာသည္။

တစ္ႏွစ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္၊ ႏွစ္ႀကိမ္သာေခၚၿပီး အလုပ္ျဖစ္မည္ မဟုတ္ဟု လူအမ်ားထင္ထားခဲ့ေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ားမွာ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ဳိင္တာ၀န္ ပီျပင္စြာ လုပ္ကိုင္လာမႈမ်ားကလည္း မေမွ်ာ္လင့္ေသာ အေျပာင္းအလဲပင္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဒီခ်ဳပ္ပါတီ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ၿပဳိင္ကာ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ၀င္ေရာက္လာျခင္း၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ႏိုင္ငံဖံြ႕ၿဖဳိးေရးအတြက္ အေျပာင္းအလဲမ်ားစြာ ျပဳလုပ္လာျခင္း၊ လႊတ္ေတာ္မ်ား ပံုမွန္က်င္းပ အသက္၀င္လာျခင္း စသည္တို႔မွာ ယခင္စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊ မေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားက ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲကို ပိုမိုျမန္ဆန္ ခရီးေရာက္ေစခဲ့ေၾကာင္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။

“ထင္သာျမင္သာအရွိဆံုး အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ေနထိုင္တဲ့ ျပည္သူေတြဟာ အရင္ မေတာ္၊ မတရား ခံခဲ့ၾကရတဲ့ အတင္းအဓမၼ ေျမယာသိမ္းယူခံခဲ့ရတာေတြ၊ အက်င့္ပ်က္၀န္ထမ္း ႀကီးႀကီးငယ္ငယ္ေတြရဲ႕ မေတာ္တေရာ္ လုပ္ရပ္ေတြေအာက္မွာ မတရားခံခဲ့ရတာေတြ၊ တရားစီရင္ေရးနယ္ပယ္မွာ ေငြမ်ားတရားႏိုင္ဆိုတဲ့ အစဥ္အလာဆိုးေတြကို ခ်က္ခ်င္း အေျပာင္းအလဲ မလုပ္ႏိုင္တာပဲ” ဟု ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးရဲထြန္းက အစိုးရအဖဲြ႕ အားနည္းခ်က္ကို ေထာက္ျပသည္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္တြင္ အစိုးရယႏၲရား၏ ေအာက္ေျခအဆင့္ထိ ႀကီးႀကီးမားမား အေျပာင္းအလဲမ်ား မျပဳလုပ္ႏိုင္ေသးျခင္းမွာ အစိုးရအဖဲြ႕၏ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီႏွင့္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) ဥကၠ႒မ်ားျဖစ္ေသာ ဦးခင္ေမာင္ေဆြႏွင့္ ဦးသုေ၀တို႔က ေျပာသည္။

“ေအာက္ေျခအထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ မေရာက္တာ၊ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ ပဋိပကၡအသြင္ ျဖစ္လာတာေတြဟာ အစုိးရရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြလုိ႔ ေျပာလို႔ရတယ္” ဟု ဦးခင္ေမာင္ေဆြက ဆက္လက္ေျပာသည္။

သာမန္မႈခင္းမွ စတင္ၿပီး လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးအသြင္ ႀကီးထြားလာခဲ့ေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မိတၳီလာၿမိဳ႕တို႔တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ အစိုးရအဖြဲ႕၏ ကုိင္တြယ္ပံု၊ လက္ပံေတာင္းေတာင္ သပိတ္စခန္း အင္အားသံုး ၿဖိဳခြင္းမႈတို႔မွာ အစိုးရ၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အႏုတ္ျပေစခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းစစ္မီး တာရွည္ေစခဲ့ေသာ ကခ်က္ျပည္နယ္ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ သမၼတက တပ္မေတာ္အေပၚ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈအေပၚ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။

ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ (KIO)၊ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA)ႏွင့္ အပစ္ရပ္စဲၿပီး ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ရခုိင္ပဋိပကၡအေကာင္းဆံုး ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္၊ အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ အျပန္အလွန္ထိန္းေက်ာင္းမႈ ပုိမိုအသက္၀င္ရန္၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို အမ်ားျပည္သူ လုိလားေသာ ဒီမိုကေရစီ ပိုမိုခိုင္မာေစရန္အတြက္ ျပင္ဆင္ရန္၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ ထိေရာက္စြာ တုိက္ဖ်က္ရန္၊ တရားဥပေဒ စုိးမိုးေရးအတြက္ ပိုမိုေဆာင္ရြက္ရန္လုိေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားက အႀကံျပဳသည္။

စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းမ်ား ဆက္တုိက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ၾကားမွ ကုမၸဏီ၏အရြယ္အစားမွာ ႏွစ္ႏွစ္အတြင္း လုပ္ငန္းမ်ား မေကာင္း၍ ေသးသြားေၾကာင္း Golden Crop ကုမၸဏီ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒၚထူးထူးလတ္က ေျပာသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အဓိကႀကံဳေတြ႕ရသည္မွာ အိမ္ၿခံေျမရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတြင္သာ ေငြအမ်ားစု စီး၀င္ေနၿပီး က်န္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေငြလည္ပတ္မႈ နည္းပါးျခင္း၊ အေသးစား၊ အလတ္စား လုပ္ငန္းမ်ားကုိ အစိုးရက ဘဏ္ေခ်းေငြႏွင့္ အျခားကူညီပံ့ပိုးေပးမႈ မရွိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚထူးထူးလတ္က သံုးသပ္သည္။

“အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ၅၀ ဖိုးရွိရင္ ၁၀၀ ဖိုးေလာက္ လုပ္ႏုိင္တယ္။ ဒီမွာက ၁၀၀ ဖုိးရွိရင္ ၅၀ ဖုိးပဲ လုပ္ႏုိင္တယ္” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

“အစုိးရပုိင္းက စက္႐ံုတစ္ခုတည္ေဆာက္မယ္ဆုိရင္လည္း လွ်ပ္စစ္မီးတို႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးတုိ႔ ရေအာင္လုပ္ေပးမယ္ဆို တာမ်ိဳးကို အခုက အာမခံမေပးႏုိင္ေသးဘူး” ဟု Eastern Alliance ကုမၸဏီမ်ားအုပ္စု၏ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္စြာျမင့္ကလည္း ေျပာသည္။ ျပည္ပပို႔ကုန္လုပ္ငန္း လုပ္သူတစ္ဦးက ေငြလဲႏႈန္းျဖစ္သင့္ေသာ ႏႈန္းထက္ နည္း၍ လုပ္ငန္းမ်ား အခက္ေတြ႕ေနေၾကာင္း ေျပာပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ပံုမွန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ားစုမွာ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးၿပီး အစိုးရ၏ ပံ့ပိုးမႈမရွိဘဲ အေျပာင္းအလဲမ်ားၾကား လုပ္ရင္းကိုင္ရင္း ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားျဖင့္ ႀကံဳရကာ လုပ္ငန္းအရြယ္အစား ပုိေသးလာေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ ေငြေၾကးအင္အား ေတာင့္တင္းေသာ ကုမၸဏီႀကီးမ်ား၊ အဆက္အသြယ္ေကာင္းရွိေသာ ကုမၸဏီမ်ား၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား၊ မီဒီယာလုပ္ငန္းမ်ား စေသာလုပ္ငန္းမ်ားမွာ ထုိကာလအတြင္း ပိုႀကီးထြားလာခဲ့သည္။ ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ စီးပြားေရး ေရခံေျမခံတြင္ အိမ္ၿခံေျမရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားမွာလည္း အက်ိဳးမ်ားဆဲျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

“ေျပာေတာ့ ဘာျဖစ္မယ္၊ ညာျဖစ္မယ္နဲ႔ လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ေတာ့ အခုထိ အက်ိဳးမခံစားရေသးဘူး။ လယ္သမားေတြ ေႂကြးတင္လုိ႔ ထမင္းတစ္နပ္ေလွ်ာ့စားလို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ လုိအပ္တဲ့ အရင္းအႏီွးတို႔ လယ္ယာေျမအေပါင္ထားခြင့္တို႔ကို ေပးပါလုိ႔ ေတာင္းေနတာ။ အခုထိမရေသးဘူး။ လယ္သမားေတြအေနနဲ႔ေတာ့ အခုထိ အစိုးရလုပ္ေနတာေတြက ထိထိေရာက္ေရာက္ အက်ိဳးမခံစားရေသးဘူး” ဟု ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီး အဂၤပူၿမိဳ႕နယ္ ကြင္းေကာက္ေက်းရြာအုပ္စုမွ ဦးတင္ထြန္းကဆိုသည္။

ယခင္ လူတစ္စုသာ လုပ္ခြင့္ျပဳခဲ့ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ငန္းရွင္မ်ား လြတ္လပ္စြာလုပ္ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္း၊ အက္ဖ္အီးစီ (ႏုိင္ငံျခား ေငြလဲလက္မွတ္)ကုိ ျပန္႐ုပ္သိမ္းျခင္း၊ ပို႔ကုန္ရေငြ သတ္မွတ္ခ်က္ျပင္ဆင္ေပးကာ ေဒၚလာႏွင့္ က်ပ္ေငြလဲႏႈန္းကို ထိန္းေက်ာင္းေငြလဲႏႈန္းရွင္စနစ္ က်င့္သံုးျခင္း၊ ဘဏ္လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ေလွ်ာ့ေပါ့ျခင္း၊ ႏုိင္ငံပုိင္လုပ္ငန္းအမ်ားစု ပုဂၢလိကပုိင္ျပဳျခင္း၊ ဖုန္းေစ်းမ်ား ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ ကားသြင္းခြင့္ျပဳရာမွ ႏုိင္ငံသားတုိင္း ကားသြင္းခြင့္ျပဳျခင္း၊ လယ္သမားမ်ား စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ တိုးေပးျခင္း၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ပိုမိုလြယ္ကူေအာင္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးျခင္း၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးစီမံကိန္း ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္ေနသည့္ၾကားမွ ႏုိင္ငံစီးပြားေရး က်ဆင္းေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ေျပာပါသည္။

ဟန္ေရးျပင္ေန႐ံုသာမက ႏုိင္ငံျခားရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ၀င္လာရန္မွာ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးရန္၊ ေျမေစ်းသင့္တင့္ေသာ ႏႈန္းျဖစ္ရန္၊ ဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိရန္လုိေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာသည္။ လုပ္အားခ ေစ်းသက္သာ႐ံုတစ္ခုတည္းနဲ႔ မ၀င္ရဲၾကဘူး” ဟု ဦးေမာင္ေမာင္ေလးက ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပးသည္။

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္အမ်ားစုက လွ်ပ္စစ္မီးအပါအ၀င္ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးလာရန္၊ အေသးအလတ္စားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ကူညီပံ့ပုိးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္၊ သင့္တင့္ေသာ ေငြလဲႏႈန္းျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ အေကာက္ခြန္လုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုလြယ္ကူေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ ထုိက္သင့္ေသာ အခြန္ႏႈန္း ျပင္ဆင္ေပးရန္၊ ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး လုပ္ငန္းမ်ိဳးစံုအတြက္ ေခ်းေငြလြယ္ကူစြာ ရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ သင့္တင့္ေသာ ေျမေစ်းႏႈန္းျဖစ္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လုိလားၾကေၾကာင္း တညီတၫြတ္တည္း ေျပာသည္။

အစိုးရက အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းမ်ား ပိုမိုဖန္တီးေပးရန္ႏွင့္ လူတစ္ဦးခ်င္းစီကလည္း ႏုိင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ပိုမိုႀကိဳးစားရန္လုိေၾကာင္း လုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕က သံုးသပ္သည္။

လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး
“စစ္အစိုးရလက္ထက္ကဆုိ စည္ပင္လည္း ေၾကာက္ရ။ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္လည္း ေၾကာက္ရ။ ေဘာင္းဘီ၀တ္တဲ့သူဆုိ အကုန္ေၾကာက္ရတယ္။ အရင္က လုိင္စင္မဲ့ဆုိက္ကား ဖမ္းမိရင္ ေမာ္ေတာ္ပီကယ္႐ံုးမွာ က်ပ္ ၁၂၀၀၀ နဲ႔ ေရြးရတယ္။ စည္ပင္ဆုိရင္ အပုိင္သိမ္းျဖစ္တာ။ အခုက အဖမ္းအဆီး သိပ္မရွိေတာ့ဘူး။ အမ်ားႀကီး လြတ္လပ္သြားၿပီ” ဟု ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ အေႏွးယာဥ္လုပ္သား ဦးမ်ိဳးကေျပာသည္။

“ဒီ ၂ ႏွစ္အတြင္း အမ်ားႀကီး တုိးတက္လာတယ္။ ဖုန္းကိုင္ႏုိင္တဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္လာတယ္။ ကားေစ်းေတြလည္း အမ်ားႀကီးက်သြားတယ္။ အရင္ကလိုပဲ ဟိုလူေၾကာက္ရ၊ ဒီလူေၾကာက္ရ မရွိေတာ့ဘူး။ မဟုတ္တာလုပ္ရင္ တိုင္လို႔ရေနၿပီ” ဟု ရန္ကင္းၿမိဳ႕နယ္မွ မနီထြန္းကလည္း ဆုိပါသည္။ မဆလေခတ္၊ န၀တေခတ္၊ နအဖေခတ္တို႔ထက္ လက္ရွိ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ကို ပိုမို ႏွစ္သက္ေၾကာင္း မနီထြန္းက ဆက္ေျပာသည္။

ပြင့္လင္းလာေသာေခတ္တြင္ မင္းမဲ့စ႐ိုက္ဆန္ဆန္လူသတ္မႈႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ၿပီးေနာက္ ျပည္သူမ်ားဘ၀လံုၿခံဳေရးအတြက္ အစိုးရက အာမခံေပးႏိုင္ရန္၊ ေငြမ်ားတရားႏုိင္ အေျခအေနမွ ဥပေဒအထက္တြင္ မည္သူမွ်မရွိဘဲ လူတိုင္းတန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရရန္၊ ေနေရးအတြက္ အဆင္ေျပေစရန္ တန္ဖိုးနိမ့္ အိမ္ရာစီမံကိန္းမ်ား ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ရန္၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ပိုမိုပီျပင္ရန္ လုိေၾကာင္းလည္း လူအမ်ားစုက အႀကံျပဳသည္။

ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး က႑အတြက္ အစုိးရသစ္က အသံုးစရိတ္ တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ တုိးျမႇင့္လာေသာ္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ရမည္ဟု လူအမ်ားကသံုးသပ္သည္။ ပုဂၢလိကေက်ာင္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ခြင့္ျပဳျခင္း၊ အေျခခံႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးျမႇင့္တင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနေသာ္လည္း လူတုိင္းပညာသင္ႏုိင္ေရးအတြက္ အခမဲ့ပညာသင္ၾကားေပးမႈကုိ တုိးခ်ဲ႕ရန္၊ သင္႐ိုးမ်ား ျပင္ဆင္ရန္၊ ဆရာ၊ ေက်ာင္းသားအခ်ိဳး ညီမွ်ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ပညာေရးက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကုိ ေရတုိ၊ ေရရွည္အတြက္ စဥ္းစားကာ မူ၀ါဒခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ၿပီး မၾကာခဏ မူ၀ါဒစမ္းသပ္ျခင္းမ်ိဳး မလုပ္ရန္ ပညာရွင္မ်ားက အႀကံျပဳသည္။

ႏုိင္ငံ၏ လူအမ်ားစုမွာ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ပင္ ႐ုန္းကန္ေနရခ်ိန္တြင္ ေဆးကုသစရိတ္မ်ား ႀကီးျမင့္ေနေသာေၾကာင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ပိုမိုပီျပင္စြာ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား အဟာရျပည့္၀စြာ စားသံုးတတ္ေရးအတြက္ ပညာေပးမႈမ်ား ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ျပည္သူအမ်ားစုက ၎တို႔၏ ဆႏၵကို ေျပာသည္။

သံုးသပ္ခ်က္
အစိုးရသစ္က လက္က်န္သံုးႏွစ္တြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ပုိမိုပီျပင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္တရား မွ်တစြာ က်င္းပေပးရန္၊ ႏွစ္ႏွစ္ဆက္ ေထာက္ပံ့ေၾကး တိုးေပးထားေသာ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ျမင့္မားလာေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လုိေၾကာင္းလည္း အထက္ပါ ပုဂၢိဳလ္မ်ားက အႀကံျပဳသည္။

“က်န္တဲ့သံုးႏွစ္မွာ အဓိကထားၿပီး လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ၀န္ထမ္းေလာကမွာ အရင္အမူအက်င့္မေပ်ာက္တဲ့ သန္႔ရွင္းေသာ အစုိးရျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ စစ္တပ္ထဲက လူေတြ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကုိ ပုိ႔ေနတဲ့ကိစၥ။ ထပ္မလုပ္ဖို႔” ဟု ႏုိင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအကဲခတ္သူတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဆရာၾကည္မင္းက အႀကံျပဳသည္။

၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏုိင္ရရွိထားေသာ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ပါတီ၏ အေျခခံအုတ္ျမစ္ကုိ ဒီမုိကေရစီနည္းက် ေရြးခ်ယ္တည္ေဆာက္ရန္ လုိေၾကာင္းလည္း ဦးရဲထြန္းက ေျပာသည္။ နာမည္ေကာင္းမရွိသူမ်ားကို ပါတီအတြင္း ရွင္းလင္းမႈမျပဳလုပ္ႏုိင္ျခင္းမွာ အာဏာရပါတီအေပၚ လူထုယံုၾကည္မႈနည္းေစေၾကာင္း ၎က အႀကံေပးသည္။

“အစုိးရအေနနဲ႔ က်န္ရွိတဲ့ သက္တမ္းသံုးႏွစ္အတြင္းမွာ စီးပြားေရးကို ပိုၿပီးျမင့္တက္လာေအာင္ အဓိကထား ႀကိဳးစားသင့္တယ္။ သံုးႏွစ္အတြင္းမွာ စီးပြားေရးေကာင္းေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကို ထိိခိုက္လာႏုိင္တယ္။ ျပည္သူေတြ ကုိယ္၌က ေနာက္ျပန္သြားခ်င္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြ ၀င္လာႏုိင္တယ္။ စီးပြားေရးကုိ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လ်င္လ်င္ျမန္ျမန္ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ရမယ္” ဟု ဦးေနသန္ေမာင္က အႀကံျပဳသည္

ေရးသားသူ- သတင္းအဖြဲ႕

7DaysNewsJournal