Friday, April 26, 2013

ေဆးမတိုးတဲ့ ဌက္ဖ်ားပိုးအေပၚ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္



Photo: ေဆးမတိုးတဲ့ ဌက္ဖ်ားပိုးအေပၚ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္
FRIDAY, APRIL 26, 2013 

ေတာ့တဲ့ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါပိုးေတြသာ တျခားေနရာေတြကို ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားရင္ ကမာၻ႕က်န္းမာေရး ျပႆနာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႕ ကမာၻ႕က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO က ပညာရွင္ေတြက သတိေပးလိုက္ပါတယ္။

ျပီးခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ငွက္ဖ်ားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆး
တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ Artemisinin ေဆးဝါးသံုးစြဲျပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ဆံုး
ရႈံးရမႈကို ၇၅ ရာခိုင္ႏံႈးအထိ ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္နဲ႕ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံေတြက ေဒသ
တခ်ိဳ႕မွာ ပ်ံ႕ပြားတဲ့ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပိုးေတြဟာArtemisinin ေဆးရဲ႕တုိက္
ဖ်က္မႈဒဏ္ကိုခံႏုိင္ရည္ရွိလာတဲ့အတြက္ ေဆးမတိုးေတာ့သလိုျဖစ္ေနတယ္
လို႕လည္း သိရပါတယ္။

အခုလို ငွက္ဖ်ားပိုးေတြ ေဆးျပီးေနတဲ့ျပႆနာကိုသာ မေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတိုက္ဖ်က္ဖို႕ နည္းလမ္းလံုးဝမရွိေတာ့တဲ့ အေျခအေနေရာက္
သြားမယ္လို႕လည္း ဆိုပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ Artemisinin ေဆးမတိုးျခင္းကို အေရးေပၚတံု႕ျပန္မႈအစီအစဥ္ (ERAR) ကို စတင္လိုက္ျပီလို႕လည္း WHO က ေၾကျငာထားျပီး ငွက္ဖ်ားတိုက္ဖ်က္ေရးအစီအစဥ္ရဲ႕ ဗဟိုဌာနကို ဖႏြမ္းပင္ျမိဳ႕မွာ ထားရွိမွာျဖစ္တယ္လို႕ သိရပါတယ္။

မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသက ေဆးမတိုးတဲ့ ငွက္ဖ်ားပိုးပ်ံ႕ႏွံ႕ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ၄ ႏိုင္ငံသာမက လာအိုႏိုင္ငံနဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံက ေဒသတခ်ိဳ႕မွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပေပ်ာက္ေရး အေထာက္အပံ့ေတြကို မဟာဗ်ဴဟာခ်ျပီး အရွိန္တိုးျမွင့္ၾကိဳးပမ္းသြားမယ္လို႕လည္း WHO က ေၾကျငာထားပါတယ္။

မေန႕ကပဲ WHO အဖြဲ႕က အရာရွိေတြနဲ႕ ဘယ္လဂ်ီယံႏိုင္ငံက မင္းသမီး Astrid တို႕ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံက ရြာတစ္ရြာကို ကြင္းဆင္းသြားေရာက္ျပီး ငွက္ဖ်ားေရာဂါကာကြယ္ေရးပစၥည္းေတြ ေဝေပးခဲ့တယ္လို႕ သိရပါတယ္။

ကမာၻတဝွမ္းမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါကူးစက္ခံရသူ ႏွစ္စဥ္ ၂၁၉ သန္းေလာက္ရွိၿပီး ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း ၆ သိန္းေလာက္ ဌက္ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးရတယ္လို႕ WHO က ခန္႕မွန္းထားပါတယ္။

ဌက္ဖ်ားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေတြ ႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့အတြက္ ဌက္ဖ်ားေရာဂါကူးစက္မႈႏွဳန္း ၂၀% ေရာ့က်လာၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ခုအခါမွာ ေဆးမတိုးတဲ့ ဌက္ဖ်ားေရာဂါပိုးအတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾက
တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ABC Radio Australia
ေတာ့တဲ့ ငွက္ဖ်ား ေရာဂါပိုးေတြသာ တျခားေနရာေတြကို ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားရင္ ကမာၻ႕ က်န္းမာေရး ျပႆနာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႕ ကမာၻ႕က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ WHO က ပညာရွင္ေတြက သတိေပး လိုက္ပါတယ္။

ျပီးခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ငွက္ဖ်ားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရး ေဆးတစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ Artemisinin ေဆးဝါးသံုးစြဲျပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ငွက္ ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ဆံုးရႈံးရမႈကို ၇၅ ရာခိုင္ႏံႈးအထိ ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္နဲ႕ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံေတြက ေဒသတခ်ိဳ႕မွာ ပ်ံ႕ပြားတဲ့ ငွက္ ဖ်ားေရာ ဂါပိုးေတြဟာArtemisinin ေဆးရဲ႕ တုိက္ဖ်က္မႈဒဏ္ကို ခံႏုိင္ရည္ရွိလာတဲ့ အတြက္ ေဆး မတိုးေတာ့သလိုျဖစ္ေနတယလို႕လည္း သိရပါတယ္။

အခုလို ငွက္ဖ်ားပိုးေတြ ေဆးျပီးေနတဲ့ျပႆနာကိုသာ မေျဖရွင္းႏိုင္ရင္ ငွက္ဖ်ားေရာဂါတိုက္ဖ်က္ဖို႕ နည္းလမ္းလံုးဝမရွိေတာ့တဲ့ အေျခအေနေရာက္သြားမယ္လို႕လည္း ဆိုပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ Artemisinin ေဆးမတိုးျခင္းကို အေရးေပၚတံု႕ျပန္မႈအစီအစဥ္ (ERAR) ကို စတင္လိုက္ျပီလို႕လည္း WHO က ေၾကျငာထားျပီး ငွက္ဖ်ားတိုက္ဖ်က္ေရးအစီအစဥ္ရဲ႕ ဗဟိုဌာနကို ဖႏြမ္းပင္ျမိဳ႕မွာ ထားရွိမွာျဖစ္တယ္လို႕ သိရပါတယ္။

မဲေခါင္ျမစ္ဝွမ္းေဒသက ေဆးမတိုးတဲ့ ငွက္ဖ်ားပိုးပ်ံ႕ႏွံ႕ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ၄ ႏိုင္ငံသာမက လာအိုႏိုင္ငံနဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံက ေဒသတခ်ိဳ႕မွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါပေပ်ာက္ေရး အေထာက္အပံ့ေတြကို မဟာဗ်ဴဟာခ်ျပီး အရွိန္တိုးျမွင့္ၾကိဳးပမ္းသြားမယ္လို႕လည္း WHO က ေၾကျငာထားပါတယ္။

မေန႕ကပဲ WHO အဖြဲ႕က အရာရွိေတြနဲ႕ ဘယ္လဂ်ီယံႏိုင္ငံက မင္းသမီး Astrid တို႕ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံက ရြာတစ္ရြာကို ကြင္းဆင္းသြားေရာက္ျပီး ငွက္ဖ်ားေရာဂါကာကြယ္ေရးပစၥည္းေတြ ေဝေပးခဲ့တယ္လို႕ သိရ ပါတယ္။

ကမာၻတဝွမ္းမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါကူးစက္ခံရသူ ႏွစ္စဥ္ ၂၁၉ သန္းေလာက္ရွိၿပီး ႏွစ္စဥ္ လူေပါင္း ၆ သိန္းေလာက္ ဌက္ဖ်ားေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးရတယ္လို႕ WHO က ခန္႕မွန္းထားပါတယ္။

ဌက္ဖ်ားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေတြ ႀကိဳးစားလုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့အတြက္ ဌက္ဖ်ားေရာဂါကူးစက္မႈႏွဳန္း ၂၀% ေရာ့က်လာၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ခုအခါမွာ ေဆးမတိုးတဲ့ ဌက္ဖ်ားေရာဂါပိုးအတြက္ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေနၾက
တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ABC Radio Australia

No comments:

Post a Comment