Thursday, April 4, 2013

အကင္ေတြက ကင္ဆာျဖစ္ေစႏုိင္သလား

Photo: အကင္ေတြက ကင္ဆာျဖစ္ေစႏုိင္သလား
Thursday, April 4, 2013

အကင္ေတြက တကယ္ကို အရသာရွိလွပါတယ္။ အရသာရွိသေလာက္ က်န္းမာေရးကိုလည္း အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အနီေရာင္ရွိတဲ့ အသားေတြ၊ ၾကက္၊ ငွက္ေတြနဲ႔ ငါးေတြကို ကင္လိုက္တဲ့အခါ ထြက္လာတဲ့ ဓာတ္ေပါင္းပစၥည္း Heterocyclic Amines ဟာ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ Carcinogen ဓာတ္တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသားေတြကို မီးေသြးေပၚတင္ကာ ကင္တဲ့အခါထြက္လာတဲ့ Polycyclic Aramatic hydrocarbon ဆိုတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ိဳးဟာလည္း ကင္ဆာကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီဓာတ္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးက
က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းပါဘူး။ ပထမတစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ Heterocyclic Amines က အသားမွာပါရွိတဲ့ Creatinine အမိုႏိုအက္စစ္ေတြက ျမင့္မားတဲ့ အပူခ်ိန္မွာ ၿပိဳကြဲၿပီး ထြက္ရွိလာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အသား၊ ငါးေတြကို ကင္တဲ့အခါ၊ ဖုတ္တဲ့အခါမွာ ထြက္ရွိလာတတ္ပါတယ္။

ဒုတိယတစ္မ်ိဳးကေတာ့ အသားေတြကို ကင္ရာမွာ မီးေသြးပူေတြအေပၚ အဆီေတြက်လို႔ ထြက္ရွိလာတဲ့ မီးခိုးေတြဟပ္တာေၾကာင့္ ကင္တဲ့အသားထဲက ထြက္ရွိလာတဲ့ ဓာတ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္ေတြအရ အကင္ေတြအစားမ်ားတဲ့ သူေတြမွာ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ ပန္ကရိယကင္ဆာစတဲ့ ကင္ဆာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ျမင့္မားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီကင္ဆာေတြျဖစ္ေစတဲ့ တျခားအခ်က္ေတြကေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အသက္အရြယ္ အိုမင္းျခင္း စတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အကင္ေတြက က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းေပမယ့္ အရသာ ေကာင္းလြန္းလွတာေၾကာင့္ လံုးဝေရွာင္ဖို႔ဆိုတာ သိပ္မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အကင္ကင္နည္းကို ေဝမွ်ေပးလိုက္ပါတယ္။ American Institute for Cancer Research ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြပါ။

Polycyclic Aromatic Hydrocarbon ေတြဟာ မီးေသြးပူေတြေပၚ အသားရဲ႕အဆီေတြက်လို႔ ထြက္ရွိလာတဲ့ မီးခိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ ဓာတ္ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ မီးေသြးမသံုးဘဲ ဂက္စ္နဲ႔ကင္ရတဲ့ အကင္စက္မွာသာ ကင္ေပးပါ။ ဒီဓာတ္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးဟာ အသားေတြကို အပူရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ကင္ရာမွာ ထြက္ရွိလာတတ္ပါတယ္။ အကင္စက္မွာ အပူရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ မကင္ရေလေအာင္ အသားေတြကို မကင္ခင္မွာ မိုက္က႐ိုေဝ့ဖ္ မီးဖိုထဲထည့္ၿပီး အပူေပးထားသင့္ပါတယ္။ အကင္ကင္ရာမွာ စပ္ထားတဲ့အခ်ဥ္ရည္ သုတ္ေပးျခင္းကလည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီအခ်ဥ္ရည္ေတြက အသားေတြ မီးမကၽြမ္းေအာင္ ကာကြယ္ေပးလို႔ပါ။ အခ်ဥ္ရည္ စပ္ရာမွာ အရသာခပ္စပ္စပ္ ဒါမွမဟုတ္ ႐ွလကာရည္တို႔ သံပရာရည္တို႔လို အက္စစ္အေျခခံတဲ့ အခ်ဥ္အရသာ မ်ားမ်ားစပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

အသားကိုသုတ္တဲ့ အခ်ဥ္ရည္ သိပ္ၿပီးရႊဲေနရင္လည္း မီးေတာက္ ပိုျပင္းလာတတ္တာေၾကာင့္ အေနေတာ္သာ သုတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အသားတစ္ေပါင္ကို အခ်ဥ္ရည္ခြက္ တစ္ဝက္စာေလာက္သာ သုတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အသားေတြမွာ အဆီနည္းၿပီး အသားက်စ္တာကို ေရြးပါ။ ဒါမွ မီးေတာက္ထဲ အဆီေတြမက်မွာပါ။ ၾကက္သားကက္တလိပ္၊ ပုစြန္၊ ငါးနဲ႔ အသားျပားေတြကို ေရြးပါ။ နံ႐ိုး၊ ဝက္အူေခ်ာင္းနဲ႔ အသားေခ်ာင္းေတြကိုေတာ့ မေရြးခ်ယ္ပါနဲ႔။ အဆီေတြ မ်ားလြန္းတာေၾကာင့္ပါ။ အသားတံုးေတြ လွီးရာမွာ ခပ္ေသးေသးသာလွီးပါ။ ဒါမွ ကင္တဲ့အခါ ျမန္ျမန္က်က္လြယ္မွာျဖစ္ၿပီး အပူနဲ႔ၾကာၾကာထိေတြ႕မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ကင္တဲ့အခါ စပေရးဘူးထဲ ေရထည့္ၿပီး အနားမွာေဆာင္ထားပါ။ မီးထေတာက္တဲ့အခါ ေရနဲ႔ျဖန္းေပးႏိုင္ေအာင္လို႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ အသား၊ ငါးေတြကို မီးဖိုေပၚ တိုက္႐ိုက္မတင္ဘဲ အေပါက္ေတြပါတဲ့ အလူမီနီယမ္အလႊာေတြနဲ႔အတူ မီးခံသံျပားေတြေပၚ တင္ကင္ပါ။

အသားေတြကို မီးခိုး၊ မီးေတာက္ေတြကေန ကာကြယ္ေပးသလို မီးေတာက္ေတြ၊ မီးေသြးေတြေပၚ အဆီေတြ မက်ေအာင္လည္း ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ အကင္ေတြစားရာမွာ တူးေနတဲ့ ေနရာေတြကို မစားပါနဲ႔။ တူးေနတာေတြကို ျခစ္လိုက္ပါ။ ဒီအတူးေတြက က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၲရာယ္အရွိဆံုး အရာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို ကင္စားႏိုင္ပါတယ္။ အသားကင္ထဲမွာပါတဲ့ ဓာတ္ေတြကသာ က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိတာပါ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကိုေတာ့ စိတ္ခ်လက္ခ် စားႏိုင္ပါတယ္။ အတူးေတြကိုတာ့ မစားမိပါေစနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ အကင္ေတြစားတဲ့အခါ သံပရာရည္ကဲ့သို႔ အခ်ဥ္ရည္တစ္ခုခု တြဲေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သံပရာသီး၊ ေရွာက္သီးညႇစ္ၿပီး စားသင့္ပါတယ္။ အခ်ဥ္မွာပါတဲ့ အက္စစ္ဓာတ္ေတြက အကင္ရဲ႕ အႏၲရာယ္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးတာေၾကာင့္ပါ။

ဗဟုသုတ ဟင္းေပါင္းအိုးႀကီး အကင္ေတြက တကယ္ကို အရသာရွိလွပါတယ္။ အရသာရွိ သေလာက္ က်န္းမာေရးကိုလည္း အႏၲရာယ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အနီေရာင္ရွိတဲ့ အသားေတြ၊ ၾကက္၊ ငွက္ေတြနဲ႔ ငါးေတြကို ကင္လိုက္ တဲ့အခါ ထြက္လာတဲ့ ဓာတ္ေပါင္းပစၥည္း Heterocyclic Amines ဟာ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ Carcinogen ဓာတ္တစ္မ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အသားေတြကို မီးေသြးေပၚတင္ကာ ကင္တဲ့အခါထြက္လာတဲ့ Polycyclic Aramatic hydrocarbon ဆိုတဲ့ ဓာတ္တစ္မ်ိဳးဟာလည္း ကင္ဆာကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီဓာတ္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကက်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းပါဘူး။ ပထမ တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ Heterocyclic Amines က အသားမွာပါရွိတဲ့ Creatinine အမိုႏိုအက္စစ္ေတြ က ျမင့္မား တဲ့ အပူခ်ိန္မွာ ၿပိဳကြဲၿပီး ထြက္ရွိလာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အသား၊ ငါးေတြကို ကင္တဲ့အခါ၊ ဖုတ္တဲ့အခါမွာ ထြက္ရွိလာတတ္ပါတယ္။

ဒုတိယတစ္မ်ိဳးကေတာ့ အသားေတြကို ကင္ရာမွာ မီးေသြးပူေတြအေပၚ အဆီေတြက်လို႔ ထြက္ရွိလာတဲ့ မီးခိုးေတြဟပ္တာေၾကာင့္ ကင္တဲ့အသားထဲက ထြက္ရွိလာတဲ့ ဓာတ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္ေတြအရ အကင္ေတြအစားမ်ားတဲ့ သူေတြမွာ အူမႀကီးကင္ဆာ၊ ပန္ကရိယကင္ဆာစတဲ့ ကင္ဆာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ျမင့္မားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီကင္ဆာေတြျဖစ္ေစတဲ့ တျခားအခ်က္ေတြ ကေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အသက္အရြယ္ အိုမင္းျခင္းစတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အကင္ေတြက က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းေပမယ့္ အရသာ ေကာင္းလြန္းလွတာေၾကာင့္ လံုးဝေရွာင္ဖို႔ဆိုတာ သိပ္မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေလ်ာ့နည္းေစႏိုင္တဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ အကင္ကင္နည္းကို ေဝမွ်ေပးလိုက္ပါတယ္။ American Institute for Cancer Research ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြပါ။

Polycyclic Aromatic Hydrocarbon ေတြဟာ မီးေသြးပူေတြေပၚ အသားရဲ႕အဆီေတြက်လို႔ ထြက္ရွိလာတဲ့ မီးခိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ ဓာတ္ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ မီးေသြးမသံုးဘဲ ဂက္စ္နဲ႔ကင္ရတဲ့ အကင္စက္မွာသာ ကင္ေပးပါ။ ဒီဓာတ္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးဟာ အသားေတြကို အပူရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ ကင္ရာမွာ ထြက္ရွိလာတတ္ပါတယ္။ အကင္စက္မွာ အပူရွိန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ မကင္ရေလေအာင္ အသားေတြကို မကင္ ခင္မွာ မိုက္က႐ိုေဝ့ဖ္ မီးဖိုထဲထည့္ၿပီး အပူေပးထားသင့္ပါတယ္။ အကင္ကင္ရာမွာ စပ္ထားတဲ့ အခ်ဥ္ရည္ သုတ္ေပးျခင္းကလည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ရွိေစပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီအခ်ဥ္ရည္ေတြက အသားေတြ မီးမကၽြမ္းေအာင္ ကာကြယ္ေပးလို႔ပါ။ အခ်ဥ္ရည္ စပ္ရာမွာ အရသာ ခပ္စပ္စပ္ ဒါမွမဟုတ္ ႐ွလကာရည္တို႔ သံပရာရည္တို႔လို အက္စစ္အေျခခံတဲ့ အခ်ဥ္အရသာ မ်ားမ်ား စပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

အသားကိုသုတ္တဲ့ အခ်ဥ္ရည္ သိပ္ၿပီးရႊဲေနရင္လည္း မီးေတာက္ ပိုျပင္းလာတတ္တာေၾကာင့္ အေနေတာ္ သာ သုတ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အသားတစ္ေပါင္ကို အခ်ဥ္ရည္ခြက္ တစ္ဝက္စာေလာက္သာ သုတ္ေပးသင့္ ပါတယ္။ အသားေတြမွာ အဆီနည္းၿပီး အသားက်စ္တာကို ေရြးပါ။ ဒါမွ မီးေတာက္ထဲ အဆီေတြ မက်မွာပါ။ ၾကက္သားကက္တလိပ္၊ ပုစြန္၊ ငါးနဲ႔ အသားျပားေတြကို ေရြးပါ။ နံ႐ိုး၊ ဝက္အူေခ်ာင္းနဲ႔ အသားေခ်ာင္းေတြကိုေတာ့ မေရြးခ်ယ္ပါနဲ႔။ အဆီေတြ မ်ားလြန္းတာေၾကာင့္ပါ။ အသားတံုးေတြ လွီးရာမွာ ခပ္ေသးေသးသာလွီးပါ။ ဒါမွ ကင္တဲ့အခါ ျမန္ျမန္က်က္လြယ္မွာျဖစ္ၿပီး အပူနဲ႔ၾကာၾကာထိေတြ႕မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ကင္တဲ့အခါ စပေရးဘူးထဲ ေရထည့္ၿပီး အနားမွာေဆာင္ထားပါ။ မီးထေတာက္တဲ့ အခါ ေရနဲ႔ျဖန္းေပးႏိုင္ေအာင္လို႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ အသား၊ ငါးေတြကို မီးဖိုေပၚ တိုက္႐ိုက္မတင္ဘဲ အေပါက္ေတြပါတဲ့ အလူမီနီယမ္အလႊာေတြနဲ႔အတူ မီးခံသံျပားေတြေပၚ တင္ကင္ပါ။

အသားေတြကို မီးခိုး၊ မီးေတာက္ေတြကေန ကာကြယ္ေပးသလို မီးေတာက္ေတြ၊ မီးေသြးေတြေပၚ အဆီေတြ မက်ေအာင္လည္း ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ အကင္ေတြစားရာမွာ တူးေနတဲ့ ေနရာေတြကို မစားပါနဲ႔။ တူးေနတာေတြကို ျခစ္လိုက္ပါ။ ဒီအတူးေတြက က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၲရာယ္အရွိဆံုး အရာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကို ကင္စားႏိုင္ပါတယ္။ အသားကင္ထဲမွာပါတဲ့ ဓာတ္ေတြကသာ က်န္းမာေရးအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိတာပါ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြကိုေတာ့ စိတ္ခ်လက္ခ် စားႏိုင္ပါတယ္။ အတူးေတြကိုတာ့ မစားမိပါေစနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ အကင္ေတြစားတဲ့အခါ သံပရာရည္ကဲ့သို႔ အခ်ဥ္ရည္တစ္ခုခု တြဲေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ သံပရာသီး၊ ေရွာက္သီးညႇစ္ၿပီး စားသင့္ပါတယ္။ အခ်ဥ္မွာပါတဲ့ အက္စစ္ဓာတ္ေတြက အကင္ရဲ႕ အႏၲရာယ္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးတာေၾကာင့္ပါ။

ဗဟုသုတ ဟင္းေပါင္းအိုးႀကီး

No comments:

Post a Comment