အေမရိကန္ ျမန္မာစစ္ေရး ဆက္ဆံမႈ အကန္႔အ သတ္နဲ႔ စတင္

အာဆီယံကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးေတြကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အေမရိကန္ .ျပည္ေထာင္စု ဟာဝါရီကၽြန္း မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးဖုိ႔ အေမရိကန္ ကာကြယ္ ေရး ဝန္ႀကီးက ဖိတ္ေခၚလိုက္ပါတယ္။
Singapore ႏိုင္ငံမွာ က်င္းပေနတဲ့ Shangri-La Dialogue 2013 ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး Hagel က အာရွ Pacific ေဒသလံုၿခံဳေရးအတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈဆုိတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ဒီကေန႔ ေျပာၾကားသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ခုလို ဖိတ္ေခၚခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဒသတြင္းမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ လံုၿခံဳေရး .ေဆာင္ရြက္ မႈေတြကို အဓိကေျပာၾကားသြားတဲ့အထဲမွာ ျမန္မာနဲ႔ စစ္ေရး ဆက္ဆံမႈကို အေသအခ်ာတြက္ခ်က္ၿပီး စတင္ေနၿပီဆိုတာကိုလဲ ထည့္ၿပီး ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ ခုလို Shangri-La Dialogue ေဆြးေႏြး ပြဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာၾကားသြားတဲ့ အေၾကာင္းေတြကို မစုျမတ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာမဟာျဗဴဟာေလ့လာေရးသိပၸံက စီစဥ္တဲ့ Shangri-La Dialogue ႏိုင္ငံတကာလံုၿခံဳေရး ရာေဆြးေႏြးပြဲမွာ အာရွ Pacific ေဒသ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈအေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး Chuck Hagel က ဒီကေန႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အာရွေဒသအေပၚ အေမရိကန္က မဟာျဗဴဟာေျမာက္ ခ်ိန္ညႇိ အာ႐ံုစိုက္မႈကို ဆက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ အာမခံ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။ သမိုင္းဝင္ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ကမာၻႀကီးမွာ အာရွ Pacific ေဒ သ ဟာ အေျပာင္းအလဲေတြရဲ႕ ဗဟိုမွာ ရွိေနတယ္လို႔ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အာရွ Pacific ေဒသတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေမရိကန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေနတဲ့ ကိစၥေတြကို ေျပာသြားတဲ့ အထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ခုလိုေျပာၾကား သြားခဲ့ ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚမွာ စစ္တပ္က အေသအခ်ာေထာက္ခံဖုိ႔၊ လူ႔အခြင့္ အေရးေတြကို ေလးစားလိုက္နာဖုိ႔နဲ႔ အရပ္သားအစိုးရက အားထားရတဲ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ စစ္ တပ္ျဖစ္ေစဖုိ႔ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ စစ္တပ္ခ်င္း အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရး ပိုင္းကို အေသအခ်ာ ေရြးခ်ယ္ တြက္ခ်က္ဆက္ဆံမႈေတြကို စတင္ေနပါၿပီ။”

အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာပဲ အာရွေဒသတြင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔ အာရွႏိုင္ငံေတြက တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္ က ေထာက္ခံတယ္ ဆိုတာေျပာခဲ့ၿပီး အာဆီယံ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးေတြကို ဟာဝါရီမွာ လာေရာက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ဖိတ္ေခၚ ခဲ့ပါတယ္။

“အေမရိကန္နဲ႔ အာဆီယံနုိင္ငံေတြၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ အင္မတန္အေရးပါ ပါတယ္။ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြက အေမရိကန္ အစိုးရ အဖဲြ႔ဝင္ေတြ အေပၚမွာ ေဖာ္ေရြမႈကို ႏွစ္ တိုင္း ျပသပါတယ္။ အနီးကပ္ ဆက္ဆံမႈေတြ လည္း ေန႔တိုင္း ရွိေနပါတယ္။ ဒီလို ေဖာ္ေရြမႈကို က်ေနာ္တို႔ဘက္က တံု႔ျပန္ တဲ့ အေနနဲ႔ အခု Singapore ေတြ႔ဆံုပြဲကေန အာဆီယံကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးေတြ ကို ဟာဝါရီကၽြန္းမွာ ေရွ႕ႏွစ္ က်ရင္ ေတြ႔ဆံုၾကဖုိ႔ ဖိတ္ေခၚ ပါတယ္။ အာဆီယံ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးအားလံုးကို အေမရိကန္က အိမ္ရွင္ အျဖစ္ ပထမဆံုး လက္ခံ က်င္းပေပးမဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ ကေန ေဒသ အနာဂါတ္ အတြက္ တက္ႂကြ တဲ့အင္အား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ လံုၿခံဳမႈရွိေရး ဘယ္လို .ေဆာင္ရြက္ ၾက မလဲဆိုတဲ့အျမင္ေတြကို အျပန္အလွန္ မွ်ေဝၾကႏိုင္ မယ္ လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။”

အာရွေဒသမွာ မယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ အလားအလာေကာင္းေတြ ရွိေန ေပမဲ့လဲ ေျမာက္ကိုရီးယား Nuclear လက္နက္ျပႆနာနဲ႔ ရန္စမႈ၊ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ လက္နက္နဲ႔ လူကုန္ကူးမႈ ျပႆနာေတြ၊ Online ေပၚကေန Cyber တုိက္ခိုက္မႈေတြ က စိန္ေခၚမႈေတြ အေနနဲ႔ ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာကိုလဲ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး Chuck Hagel က အာရွ Pacific ေဒသလံုၿခံဳေရး အတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ဒီကေန႔ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ Singapore ႏိုင္ငံ Shangri-La Hotel မွာက်င္းပေနတဲ့ Shangri-La Dialogue ေဆြးေႏြးပဲြမွာ Vietnam ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Nguyen Tan Dung ငြင္တန္ေဒါင္းက မေန႔တုန္းက အဖြင့္ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကား ခဲ့ တာမွာ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းမႈနဲ႔ သာယာဝါေျပာမႈ ရွိဖုိ႔အတြက္ စည္းလံုး ခိုင္မာၿပီး ထိေရာက္တဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုိအပ္တယ္ လို႔ ေျပာၾကား သြားခဲ့ ပါတယ္။ ေတ႔ြဆံုေဆြးေႏြး မႈရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈ ဆိုတာ ကို ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ခုလုိ ဥပမာေပးသြားခဲ့ပါတယ္။

“ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ၿပီး ခိုင္မာေစေရး၊ သဘာဝက်တ့ဲ အက်ဳိး စီးပြား ေတြကို တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အျပန္အလွန္ နားလည္ေရးေတြ အေပၚ အေျခခံၿပီး ေတ႔ြဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြကို ဇြဲေကာင္းေကာင္းနဲ႔လုပ္ခဲ့လို႔ ထင္သာ ျမင္သာတ့ဲ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတခုအျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ျပခ်င္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္ခဲ့လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္တင္ မဟုတ္ဘဲ ေဒသ တခုလံုး အတြက္ပါ ေတာက္ပတဲ့ အနာဂါတ္ျဖစ္လာေစခဲ့ပါတယ္။”

ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ကေန June လ ၂ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပေန တဲ့ ႏိုင္ငံ တကာ လံုၿခံဳေရးရာ Shangri-la Dialogue ေဆြးေႏြးပြဲမွာ လံုၿခံဳေရး ကာကြယ္ေရး ဆုိင္ရာ ကိစၥေတြကို ေခါင္းစဥ္ မ်ဳိးစံုခြဲၿပီးေဆြးေႏြးေနၾကတာပါ။ Defence Diplomacy and Conflict Prevention ကာကြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ နုိင္ငံျခား ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပဋိပကၡတားဆီးေရး ဆီးေရး ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေအာင္ေသာ္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ အစီအစဥ္ထဲ မွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ Shangri-la Dialogue ေဆြးေႏြး ပြဲကို ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၇ ႏိုင္ငံ .ေလာက္က ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးေတြ၊ စစ္တပ္ထိပ္ပိုင္း အႀကီး အကဲေတြနဲ႔ အစိုးရ ထိပ္တန္းတာဝန္ရွိသူေတြ တက္ေရာက္ေနၾကပါတယ္ရွင္။

VOA Burmese