တကၠဆက္ ဂီတပဲြေတာ္ေရာက္ ျမန္မာေရာ့ခ္အဖဲြ႔

Side Effect ေရာ့ခ္ ဂီတဝိုင္းေတာ္သားမ်ား

မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲ ေတြနဲ႔အတူ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံလာရာက အႏုပညာ အသုိင္းအဝုိင္း အတြက္လည္း လမ္းပြင့္လာရာမွာ အခုဆုိရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ႏုိင္ငံတကာ အႏုပညာပဲြေတာ္ တခုမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေရာ့ခ္ဂီတအဖဲြ႔ ပါဝင္ဆင္ႏႊဲခြင့္ ရလာတဲ့အထိ ျဖစ္ပါတယ္။ တကၠဆက္ ျပည္နယ္က နာမည္ေက်ာ္ South By Southwest ပဲြေတာ္မွာ ျမန္မာေရာ့ခ္ဂီတအဖဲြ႔ Side Effect ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ပါဝင္ေဖ်ာ္ေျဖခြင့္ ရခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ေခတ္ေပၚ ေရာ့ခ္ဂီတအဖဲြ႔ရဲ႕ အေမရိကန္ ဂီတပဲြေတာ္ အေတြ႔အႀကံဳကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

တကၠဆက္ျပည္နယ္ ေအာ္စတင္ၿမိဳ႕မွာ ႏွစ္စဥ္က်င္းပတဲ့ South by Southwest အႏုပညာပဲြေတာ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက Side Effect အဖဲြ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္က ပါဝင္ဆင္ႏႊဲႏုိင္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ဖူးေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရးအရ အထီးက်န္ျဖစ္ေနတဲ့ တုိင္းျပည္ အေျခအေနအရ အခြင့္မသာခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြအတြင္း အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔အတူ အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားေပးခဲ့ရာကာ ႏုိင္ငံတကာက ပရိသတ္ေတြရဲ႕အကူအညီနဲ႔ သူတုိ႔ အိပ္မက္ေတြ လည္း အေကာင္အထည္ ေပၚလာရတဲ့အေၾကာင္း Side Effect အဖဲြ႔ရဲ႕ ပင္တုိင္အဆုိေတာ္ Darko C က ေျပာပါတယ္။

“South By South West ဂီတပဲြကုိ သြားဖုိ႔ အခက္အခဲေတြ ႀကံဳခဲ့ရပါတယ္။ အဓိက-ကေတာ့ ေငြေၾကး အခက္အခဲပါ၊ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ပုိက္ဆံမရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း သိတဲ့အတုိင္း Pledge Music ဆုိတဲ့ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပရိသတ္ေတြဆီက က်ေနာ္တုိ႔ ရန္ပုံေငြ ရွာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတာင္မွ တဝက္ေလာက္ပဲ ရပါတယ္။”

၁၉၉၄ ခုႏွစ္ကတည္း စတင္ထူေထာင္ခဲ့တဲ့ Side Effect အဖဲြ႔ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံက တင္းၾကပ္လွတဲ့ ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မႈေအာက္ အႏုပညာေတြ ဖန္တီးရင္း ႐ုန္းကန္ခဲ့ရတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ေလာက္ ပိတ္ထားခဲ့တဲ့ တံခါးေတြ ပြင့္လာရာက ကမာၻကုိ ေျခဆန္႔ဖုိ႔ အသင့္ျဖစ္ေနၿပီလုိ႔လည္း Side Effect ေရာ့ခ္ဂီတ အဖဲြ႔က Facebook စာမ်က္ႏွာမွာ ေႂကြးေၾကာ္ထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း South By Southwest ဂီတပဲြေတာ္မွာ ဆင္ႏႊဲခြင့္ ရတာဟာ မဟာေအာင္ျမင္မႈ တခုလုိ႔ ပင္တုိင္ဂီတပညာရွင္ ဒရမ္မာ ဆာထူးက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔အဖဲြ႔ဟာ ျမန္မာျပည္ကလာတာလုိ႔ ေတြ႔တဲ့လူေတြကုိ ေျပာျပတဲ့အခါ ‘ဟာ၊ ဟုတ္လား’ ဆုိၿပီး တကယ့္ကုိ စိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။”

SXSW ကုမၸဏီက ကမကထလုပ္ၿပီး ၁ဝ ရက္ၾကာ က်င္းပတဲ့ အႏုပညာ ပဲြေတာ္မွာေတာ့ ညီလာခံေတြ၊ ကုန္စည္ျပခန္းေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက လုပ္ငန္းရွင္ေတြလည္း လာေရာက္ၾကတာမုိ႔ အႏုပညာ လုပ္ငန္းေတြ၊ စီးပြားေရး အဆက္အသြယ္ေတြ ခ်ဲ႕ထြင္ႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလန္းေကာင္း တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေအာ္စတင္ၿမိဳ႕ တေနရာမွာ ေဖ်ာ္ေျဖခြင့္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေတြးေတာင္ မေတြးမိခဲ့တဲ့အျဖစ္မ်ဳိးလုိ႔ Side Effect အဖဲြ႔က ဖြင့္ဟေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

အခန္းအနားေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္၊ ဂီတပညာရွင္ေပါင္း ၂ ေထာင္ေက်ာ္နဲ႔ ကမာၻမွာ အႀကီးဆုံး ဂီတပဲြေတာ္ တစ္ခုမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထူးထူးျခားျခား ေရာက္လာတဲ့ Side Effect အဖဲြ႔ကုိေတာ့ အေဝးေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြလည္း ဝမ္းသာအားရ အားေပးခဲ့ၾကတာပါ။

“႐ုိး႐ုိးပဲေျပာရရင္အင္မတန္မွေပ်ာ္မိပါတယ္္။ စိတ္လႈပ္ရွားေလာက္ေအာင္ေပ်ာ္စရာလည္း ေကာင္းပါ တယ္။”

၁၉၈၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ႏွစ္စဥ္က်င္းပတဲ့ ပဲြေတာ္မွာေတာ့ ဂီတ၊ ႐ုပ္ရွင္ စတဲ့ အႏုပညာ ျပပဲြေတြ၊ ေျဖေဖ်ာ္ ပဲြေတြသာမက ဆန္းသစ္တီထြင္ ဖန္တီးမႈနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ပညာေရးဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္း သိမ္းေရး ညီလာခံေတြလည္း က်င္းပေလ့ ရွိပါတယ္။ ပဲြေတာ္ကာလမွာ ေဆြးေႏြးတာ၊ အာ႐ုံစုိက္တာခံရတဲ့ ဂီတဝုိင္းေတြ၊ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြဟာ ဆုိရင္လည္း  ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ ေျခလွမ္းတရပ္ ျဖစ္လာႏုိင္ တာေၾကာင့္ ကမာၻတလႊားက အႏုပညာ ေလာကသားေတြအတြက္ South By Southwest ပဲြေတာ္ဟာ အေရးပါေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။

ကိုေအာင္လြင္ဦး

(ဗီြအုိေအ ျမန္မာဌာန)