၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ဦးပိုင္းက စတင္ျဖစ္ပြားတဲ့ ဂီနီ ႏိုင္ငံမွတစ္ဆင့္ ဆီယာရာလီယြန္၊ လိုက္ေဘးရီးယားနဲ႔ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယားႏိုင္ငံတို႔မွာပ်ံ႕ႏွံ႔ၿပီး ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ မတ္လ ကေန ေအာက္တိုဘာလအထိကူးစက္ခံရသူ ၁ဝဝဝဝ ေက်ာ္ရွိကာ ေသဆံုးသူ ၅ဝဝဝေက်ာ္ရွိၿပီးျဖစ္တယ္။
မူရင္း။ အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ဟာ ေမ်ာက္ဝံ၊ လင္းႏို႔ စေသာ တိရစၧာန္မ်ားမွတစ္ဆင့္စတင္ျဖစ္ပြားၿပီး လူအမ်ားက မက်က္တစ္က်က္ ကိုင္တြယ္စားေသာက္ရာမွ လူကိုကူး စက္ရျခင္းျဖစ္တယ္။
ဆားစ္ေရာဂါ၊ မားစ္ေရာဂါ၊ ၾကက္ ငွက္တုပ္ေကြး၊ ဝက္တုပ္ေကြးကဲ့သို႔ ေလထဲမွအသက္ ႐ွဴလမ္းအရ ကူးစက္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ အီဘိုလာေရာဂါ သည္ (သို႔)ေရာဂါရွိသူရဲ႕(သို႔) တိရစၧာန္ရဲ႕တံေတြး၊ ေသြး၊ ေခြၽး၊ ခႏၶာကိုယ္မွထြက္ရွိေသာအရည္မ်ားမွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ေစတယ္။
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO)က ႏွစ္ ေပါင္း၄ဝအတြင္း အဆိုးရြားဆံုးေရာဂါကူးစက္ေသ ဆံုးမႈျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ခက္ ခဲေသာေရာဂါအျဖစ္ ထုတ္ျပန္ထားတာျဖစ္တယ္။
လကၡဏာမ်ား။ တုပ္ေကြးေရာဂါႏွင့္ဆင္တူျခင္း၊ အင္ အားခ်ည့္နဲ႔ျခင္း၊ ၾကြက္သားမ်ားနာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ဝမ္း အရည္သြားျခင္းျဖစ္ပြားကာ အသည္းႏွင့္ေက်ာက္ကပ္ ပ်က္စီးႏိုင္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ေသြးယိုစီးမႈျဖစ္ကာ ေသြးဆိပ္တက္၍ ေသဆံုးႏိုင္တယ္။
ႀကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္း။ အီဘိုလာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္မႈ မရွိေစရန္ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းေရး အေလးထားရမယ္။ လက္ကို ေရ၊ ဆပ္ျပာတို႔ျဖင့္ ေဆးေၾကာရမယ္။ ေသြး ႏွင့္အရည္မ်ားကိုင္တြယ္ျခင္း၊ ေရာဂါပိုးရွိသူလူႏွင့္တိရ စၧာန္တို႔ရဲ႕အရည္မ်ားရွိႏိုင္တဲ့အရာဝတၴဳမ်ား၊ စားပြဲ၊ ခံု၊ ေနအိမ္၊ ခုတင္၊ အိပ္ရာ၊ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ား ကိုင္တြယ္အသံုးမျပဳေစရ၊ သီးျခားေဆးကုသရမယ္။ ေရာ ဂါရဲ႕ကူးစက္ေရာဂါ လကၡဏာမ်ားျပပါက ခံစားရပါက နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာနသို႔ျပရပါမယ္။ ေရာဂါကာ ကြယ္ေရးႏွင့္ ထိန္းခ်ဳပ္သတ္ျဖတ္ေရးေဆာင္ရြက္ေန တဲ့က်န္း မာေရးဝန္ထမ္းမ်ားဟာ ေရာဂါကူးစက္ခံရ လို႔ ေသဆံုး တာ ေတြ႕ရ တယ္။ ျပဳစု ကုသေပးေန တဲ့ ေဆြမ်ဳိး မ်ား၊ ဝန္ထမ္း မ်ားကူးစက္ ေစတယ္။
ကုသျခင္း။ အီဘိုလာ ေရာဂါကုသ ရန္ ေဆးဝါးမေပၚေသးပါ။ ကာကြယ္ေဆးလည္းမထြက္ ေသးပါ။ ေရာဂါေဝဒနာခံစားရပါက သက္သာမႈရွိေစ ရန္သာ ေနာက္ထပ္မဆိုးရြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္႐ုံသာ တတ္ႏိုင္လို႔ ႏွစ္၄ဝအတြင္း ေၾကာက္စရာကူးစက္ေရာဂါအသြင္ ျဖစ္လာရတယ္။
အီဘိုလာေရာဂါကူးစက္ခံ ရတဲ့ ဂီနီ၊ လိုက္ေဘးရီးယားနဲ႔ ဆီယာရာလီယြန္ႏိုင္ငံ တို႔မွွာ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးၾကပ္ မႈျဖင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာသန္း၂ဝဝကူညီသြားမယ္ လို႔ဆိုတယ္။
Ref: Health Update
No comments:
Post a Comment