စစ္ပြဲမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအားၿပိဳင္မႈမ်ားႏွင့္အတူ ဘက္စုံခြၽတ္ျခံဳက် ပ်က္စီးေနေသာႏုိင္ငံေတာ္ကို အျမန္ဆုံးျပန္လည္ တည့္မတ္ရမည့္ အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ေနဟု ပထမအႀကိမ္ UNA ညီလာခံသုိ႔ တင္သြင္း သည့္ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာတြင္ သုံးသပ္ထား

ၾကာေတာင့္ၾကာရွည္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ စစ္ပြဲမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးအားၿပိဳင္မႈမ်ားႏွင့္အတူ ဘက္စုံေထာင့္စုံ ခြၽတ္ျခံဳက်ပ်က္စီးေနေသာႏိုင္ငံေတာ္အား အျမန္ဆုံးျပန္လည္တည့္မတ္မွျဖစ္ေတာ့မည့္ အေျခအေနမ်ဴိးျဖစ္ ေနေၾကာင္း ညီညြတ္ေသာတုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားမဟာမိတ္အဖြဲ႕ (UNA) ၏ ပထမအႀကိမ္ညီလာခံသုိ႔ တင္သြင္းသည့္ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းသုံးသပ္ထားသည္။



UNA ညီလာခံကုိ ဒီဇင္ဘာ ၂၂ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီခန္းမတြင္ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး တက္ေရာက္လာသည့္ UNA အဖြဲ႕၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားက အဆုိပါႏိုင္ငံေရးအစီရင္ခံစာကုိ သုံးသပ္ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အဆုိပါႏိုင္ငံေရးအစီရင္ခံစာတြင္ UNA စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည့္အခ်ိန္မွစ၍ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ၁၂ ႏွစ္တာကာလအတြင္းျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံေရးအလွည့္အေျပာင္းမ်ား၊ ဒီမုိကေရစီေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၊ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ လႊတ္ေတာ္၏အေျပာင္းအလဲမ်ား အျပင္ လက္ရွိအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေပၚ သုံးသပ္ေဖာ္ျပထားသည္။ ထုိ႔ျပင္ အစုိးရက တစ္ႏုိင္ငံလုံးအပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္အၿပီး လုပ္ေဆာင္မည္ဆုိသည့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား မည္သုိ႔စတင္ႏုိင္မည္ႏွင့္ လက္ရွိႏိုင္ငံေရးအေျခအေနတုိ႔ကုိ သုံးသပ္ေဖာ္ျပထားသည္။

လက္ရွိႏုိင္ငံေရးအလွည့္အေျပာင္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေရးခ်ိန္ခြင္လွ်ာအား ျပန္လည္ခ်ိန္ညႇိၾကည့္ပါက ဒီမုိကေရစီလုိလားသူမ်ားဘက္က တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့က်လာေနၿပီး ယခင္စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားမွေန၍ အရပ္၀တ္ေျပာင္းလဲထားေသာ ယခုအရပ္သားအစုိးရႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ႀကီးမ်ားဘက္က တစ္စတစ္စအေလးသာလ်က္ရွိသည္ကုိ ေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီလုိလားေသာအုပ္စုမ်ား ဘက္တြင္ အဓိကအခက္အခဲမွာ ေခါင္းေဆာင္မႈေပ်ာက္ဆုံးေနျခင္းႏွင့္ မည္သူကဦးေဆာင္ေနသည္ကုိ စစ္အစုိးရ ေဟာင္းမ်ားဘက္ကေလာက္ တိတိပပသတ္မွတ္ႏုိင္ျခင္းမရွိေၾကာင္း သုံးသပ္ထားသည္။

မည္သည္ကုိဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရမည္ကိုလည္း အမ်ားစုညႇိႏႈိင္းထားႏုိင္ျခင္းမရွိျဖစ္ေန၍ ကုိယ့္အစုအဖြဲ႔ႏွင့္ ကုိယ္ထင္ရာကုိယ္လုပ္ေနသလုိျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ စုစည္းေပးႏုိင္သည့္ပုဂၢိဳလ္ကုိလည္း ရွာမေတြ႕ႏုိင္ျဖစ္ ေနသည့္အတြက္ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ပစ္ပယ္ထားေသာအပယ္ခံမ်ားလုိ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ထုိ႔အတြက္ ဒီမုိကေရစီထူေထာင္ေရးအဖြဲ႕သား အစုအဖြဲ႕မ်ားအတြက္ အလြန္အေရးႀကီးေသာ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္ေနသည့္ အတြက္ စဥ္းစားအေျဖရွာၾကရန္ အထူးလုိအပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း အစီရင္ ခံစာတြင္ေဖာ္ျပထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံေရးစနစ္ႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရး ကုိ သုံးသပ္ၾကည့္မည္ ဆုိပါက ယခင္က ဖက္ဒရယ္ဟုဆုိလုိက္လွ်င္ ခါးခါးသီးသီးလုံး၀ဆန္႔က်င္ခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားသည္ ယခုအခါ အဘယ္ေၾကာင့္ဖက္ဒရယ္စနစ္ကုိ ေျပာင္းလဲေထာက္ခံလာၾကျခင္းကုိ သုေတသနျပဳသင့္သည္ဟု ထင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

လက္ရွိတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္ျဖစ္သည့္ ႏုိင္ငံေရးအားၿပိဳင္မႈမ်ားအျဖစ္ အစုိးရႏွင့္ ဥပေဒျပဳေရး မ႑ိဳင္ျဖစ္သည့္ လႊတ္ေတာ္မ်ား၏အားၿပိဳင္မႈမွာ စိတ္၀င္စားဖြယ္အေကာင္းဆုံးေသာ အားၿပိဳင္မႈျဖစ္ေန ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာကဆုိသည္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလာကတြင္ ေလးပြင့္ဆုိင္၊ ၁၄ ပြင့္ဆုိင္၊ ေျခာက္ပြင့္ဆုိင္မ်ားျဖင့္ ႐ႈပ္ေထြးလ်က္ရွိရာ ေနာက္ဆုံးအေနျဖင့္ ရန္ကုန္တုိင္းလႊတ္ေတာ္က ေျခာက္ပြင့္ဆုိင္အစား ၁၂ ပြင့္ဆုိင္လုပ္သင့္သည္ဟုဆုံးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ အထူးသျဖင့္ အစုိးရက ၁၄ ပြင့္ဆုိင္လုပ္ေနဆဲမွာတင္ လႊတ္ေတာ္က ေျခာက္ပြင့္ဆုိင္ကုိ ထပ္မံအဆုိျပဳလုိက္ေသာေၾကာင့္ အစုိးရႏွင့္လႊတ္ေတာ္တုိ႔၏အားၿပိဳင္မႈမွာ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲႀကီးထြားေနခဲ့ေၾကာင္း သုံးသပ္ထားသည္။

ထို႔အျပင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးရာတြင္လည္း အစုိးရဘက္က သေဘာတူခ်င္ေသာဆႏၵရွိေန သလုိ လက္နက္ကုိင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားဘက္ကလည္း ဆႏၵရွိေနၾကေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္လည္း အစုိးရအဆက္ဆက္၏ ကတိက၀တ္မ်ားကုိ မၾကာခဏေျပာင္းလဲတတ္ေသာ အေလ့အထရွိခဲ့ဖူး ေသာေၾကာင့္ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ ယုံၾကည္မႈတည္ေဆာက္ရန္လုိအပ္ေနဆဲဟု ေလ့လာမိသည္ဟုေဖာ္ျပ ထားသည္။

ထို႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးတြင္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးမ်ားသည္ လက္ငင္းအားျဖင့္ အဓိကလုိအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ေနသလုိ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခုလည္း ဆက္ႏႊယ္ေနသျဖင့္ တစ္ခုတည္းကုိ သီးသန္႔ေျဖရွင္း၍မရႏုိင္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ေဖာ္ျပထားသည္။
ညီလာခံတြင္ လက္ရွိ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအား ျပင္ဆင္ရန္ (သုိ႔မဟုတ္) အသစ္ျပန္ေရးရန္ မည္သုိ႔မည္ပုံနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ညီလာခံက်င္းပႏုိင္ရန္ လုိအပ္ေသာ မူေဘာင္ (အေျခခံမ်ား) ႏွင့္ ထုိညီလာခံႀကီးမေပၚေပါက္ေသးမီကာလအတြင္း အႀကိဳႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားက်င္းပႏုိင္ရန္ မည္သုိ႔ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း စသည္တုိ႔ကုိ အဓိကေဆြးေႏြး ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ညီလာခံသုိ႔ UNA အဖြဲ႕၀င္ ပါတီရွစ္ခုမွ တစ္ပါတီလွ်င္ ပါတီေခါင္းေဆာင္ ၁၀ ဦးစီတက္ေရာက္ေဆြးေႏြး ခဲ့ၿပီး ပါတီအားလံုးသေဘာတူညီသည့္ ႏုိင္ငံေရးအစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ကို ျပန္လည္ထုတ္ျပန္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

UNA ကုိ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီ၊ မြန္အမ်ဳိးသားပါတီ၊ ကယန္းအမ်ဳိးသားပါတီ၊ ကရင္အမ်ဳိးသားပါတီ၊ ရွမ္းျပည္ကိုးကန္႔ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီကြန္ဂရက္ႏွင့္ ဇုိမီးဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တို႔ျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည္။

Eleven Media Group