ပုဂံ သရပါတံခါး ထိန္းသိမ္းေရး အတြက္ ကားျဖတ္သန္းခြင့္ ပိတ္

ပုဂံ၏ ျပယုဂ္တခုျဖစ္သည့္ သရပါတံခါးသည္ ေန႔စဥ္ယာဥ္မ်ား ျဖတ္သန္း သြားလာေနမႈေၾကာင့္ အက္ကြဲမႈမ်ားျဖစ္လာသည့္အတြက္ ကားႀကီး မ်ားျဖတ္သန္းခြင့္ကုိ ပိတ္ပင္လုိက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာနက ေျပာသည္။

မတ္လ ၁ ရက္ေန႔မွ စ၍ ၁ တန္ႏွင့္အထက္ ခရီးသည္တင္ကား၊ ကုန္ကားႀကီးမ်ား သရပါတံခါးမွ ျဖတ္သန္းခြင့္ကုိ တားျမစ္ ပိတ္ပင္ လုိက္သည္ဟု ဆိုသည္။

“ပုဂံ စတည္ကတည္းက ဆုိေတာ့ သရပါတံခါး သက္တမ္းက ၾကာၿပီ၊ ငလ်င္ဒဏ္လည္း ခံထားရေသးတယ္၊ ဒီဘက္ေခတ္မွာ ကား ေတြက ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ျဖတ္တာ အရမ္းမ်ားလာေတာ့ အက္ေၾကာင္းေတြက ပုိပုိၿပီး ေၾကာက္ဖုိ႔ေကာင္းေအာင္ ဟလာတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေရွးေဟာင္းကေန ထိန္းသိမ္းႏုိင္ဖုိ႔ ကားေတြျဖတ္ခြင့္မျပဳေတာ့ပါ”ဟု ေရွးေဟာင္း သုေတသန ဒုညြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းလြင္ကလည္း ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၂၇ ရက္က ပုဂံေရွးေဟာင္းေဒသကို ကမၻာ့အေမြအႏွစ္ စာရင္းတင္သြင္းေရး အတြက္ စီမံခန္႔ခြဲမႈအစီ အစဥ္မ်ား ေရးဆြဲ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ပုဂံေဒသရွိ ေရွးေဟာင္း အေဆာက္ အအံုမ်ားသည္ အုတ္ႏွင့္သရြတ္မ်ား သက္တမ္း ကုန္ဆံုးၿပီျဖစ္သည့္အတြက္ ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ သရပါတံခါးသည္ ေန႔စဥ္ ယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းရာမွ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ တုန္ခါမႈဒဏ္ေၾကာင့္ အက္ေၾကာင္းမ်ား ေပၚထြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ယာဥ္မ်ားျဖတ္သန္းမႈကို ကန္႔သတ္သင့္ေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။

လတ္တေလာတြင္ ကုန္တင္ကားႀကီးမ်ား ႏွင့္ လူစီးဘတ္စ္ကားမ်ားသာ အက်ဴံး၀င္ေသးေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ မည္သည့္ စက္တပ္ယာဥ္မဆုိ ျဖတ္သန္းခြင့္ျပဳေတာ့မည္ မဟုတ္ဟု ဦးသိန္းလြင္က ဆက္ေျပာသည္။

လက္ရွိအေနအထားတြင္ က်ဥ္းေျမာင္းသည့္ သရပါတံခါးမွ ယာဥ္ႀကီးမ်ားျဖတ္သန္းမႈေၾကာင့္ ကြန္ကရစ္ ေဒါက္တုိင္မ်ားႏွင့္ ထိန္း ထားေသာ္လည္း ယုိင္လာေနေၾကာင္း၊ သရပါတံခါးကုိ ထိန္းသိမ္းရန္ လုိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သူကဆုိသည္။

ပုဂံ မင္းဆက္ တဆက္ျဖစ္ေသာ ပ်ဥ္းျပားမင္း(ေအဒီ ၈၄၆-၈၇၈)က ပုဂံၿမိဳ႕ကို ခရစ္ႏွစ္ ၉ ရာစုတြင္ တည္ခဲ့ရာ ယင္း သရပါ တံခါး အပါအ၀င္ ၿမိဳ႕တံခါးေပါင္း ၁၂ ရပ္ရွိေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။

ယခုအခါ သရပါတံခါးသာ အေကာင္းပကတိက်န္ခဲ့သည့္ တခုတည္းေသာ တံခါးျဖစ္ၿပီး ပုဂံေခတ္ကတည္းက ယေန႔တုိင္ ဆက္ လက္ တည္ရွိေနသည့္ သက္ဝင္ရွင္သန္ေနဆဲ အေဆာက္အအံု(Living Monument) တခု ျဖစ္သည္။

ဦးသိန္းလြင္က“က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ Living Monument လည္းျဖစ္တယ္၊ ကား၀ယ္တဲ့သူေတြက တံခါးက နတ္ကြန္းမွာ ၿမိဳ႕ေစာင့္ နတ္၊ တံခါးေစာင့္နတ္ေတြကုိ လာၿပီး ကားေတြျပတယ္၊ အိမ္၀ယ္ရင္လည္း ေအာင္ျမင္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အေနနဲ႔ ပြဲလာေပးတယ္၊ ရွင္ျပဳတာ၊ မဂၤလာေဆာင္တာကအစ ႐ိုးရာအရ ဒီကုိလာၾကတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီတံခါးကုိ အပ်က္ခံလုိ႔မျဖစ္ဘူး”ဟု ေျပာဆိုသည္။

ထုိ႔အျပင္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းခရီးသြားမ်ား ပုဂံေရာက္ အမွတ္တရအေနျဖင့္ ဓာတ္ပုံ႐ိုက္ရာ ေနရာတခုျဖစ္သည့္ အတြက္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ဆလုိက္မီးမ်ားထြန္းညိွ၍ ျပကြက္တစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲျပသရန္လည္း စီစဥ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

သရပါတံခါးကုိ ျပဳျပင္ရန္အတြက္လည္း ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာန အင္ဂ်င္နီယာမ်ားႏွင့္ စစ္ေဆး တြက္ခ်က္ေနၿပီး ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပံၸႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔ (UNESCO)အျပင္ ဂ်ပန္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး ေအဂ်င္စီ(JICA)အဖြဲ႔ႏွင့္ပါ ဆက္သြယ္ ေျပာဆုိထားေၾကာင္း သိရသည္။

သရပါ တံခါးကုိ ျဖတ္သြားသည့္ လမ္းသည္ ပုံၿမိဳ႕သစ္-ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္း-ေညာင္ဦးကုိ ဆက္သြယ္ထားသည့္ လမ္းျဖစ္ၿပီး ယခုအခါ အေနာ္ရထာလမ္းမွ ကုန္ကားမ်ား သြားႏုိင္ရန္ စီစဥ္ေပးထားသည္။

ပုဂံၿမိဳ႕ခံတဦးျဖစ္သူ ဧည့္လမ္းညႊန္ ကုိႏုိင္က သရပါတံခါးကုိ ကားႀကီးမ်ား ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္မျပဳရန္ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာန က ဆုံးျဖတ္ခဲ့ျခင္းသည္ မွန္ကန္သည့္ လုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ကားႀကီးမ်ား ျဖတ္သန္းသြားလာဆဲျဖစ္ေန သည္ကုိ ေတြ႔ရသည့္အတြက္ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ဥပေဒအရ အေရးယူျခင္းမ်ား ပုိမုိလုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္း ေထာက္ျပ သည္။

“လူေတြက နားမလည္ေတာ့ ၀င္မွာပဲ၊ မ၀င္ရဘူးသာ ဆုိတယ္ အခုအခ်ိန္အထိ ဘာမွအတားအဆီး မလုပ္ေသးဘူး၊ ကားႀကီး ၀င္ လုိ႔ မရတဲ့ အေနအထားတခုေပါ့၊ လူနဲ႔ တားတာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ Slow Down ျဖစ္ျဖစ္ မဖန္တီးေသးဘူး၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပညာေပးမႈ မရွိေသးတာကုိ ေတြ႔ေနရတယ္”ဟု ကိုႏုိင္က ေျပာဆုိသည္။

လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားမ်ား ပုိမုိလာေရာက္ေနသည့္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ား တစုတေ၀းတည္း တည္ရွိရာ ပုဂံေဒသကုိ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီဌာနကUNESCO အသိအမွတ္ျပဳ ကမၻာ့ အေမြအႏွစ္ စာရင္း၀င္ျဖစ္ေရး ႀကိဳးစားလ်က္ရွိသည္။

ဧရာ၀တီ