ေနာက္ျပန္ လန္မက်ေရးႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြား

From- The Voice Weekly

ျမန္မာ့ အေျပာင္းအလဲကို ႏုိင္ငံတကာက စိတ္ဝင္တစား လက္ခုပ္တီး အားေပးကာ အစိုးရ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္၊ NGO၊ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားမ်ား ေန႔ညမဟူ ဝင္လာမစဲ တသဲသဲ၊ ႏုိင္ငံတကာ သတင္း မီဒီယာမ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ သက္ဆုိင္သမွ် မည္သည့္ အရာမဆုိ သတင္းျဖစ္ေနခ်ိန္၊ အခ်ိန္ေကာင္းတြင္ ျပဳျပင္လက္စ စီးပြားေရးကို ယခုထက္ အရွိန္အဟုန္ ျမႇင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ခ်ိန္ တန္ေနၿပီ။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ မလာမျဖစ္ လာရမည့္ ေနရာဟု အားလုံးက သေဘာေပါက္ ထားခ်ိန္တြင္ ႏုိင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံကို ဆြဲေဆာင္ျခင္း၊ ျမန္္မာ့ပို႔ကုန္ကို ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔မႈ အရွိန္ျမင့္ကာ ေစ်းကြက္ ခ်ဲ႕ျခင္း၊ ျပည္ပမွ စီးပြားေရး အေထာက္အပ့ံ၊ နည္းပညာ အေထာက္အပ့ံ တို႔ကို ရယူျခင္းတို႔ကို လုပ္ေဆာင္လိုက္ႏုိင္မွ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး တစ္ရွိန္ထိုး တက္မည္၊ သို႔မဟုတ္ အေျခခံေကာင္းမ်ား ခ်မွတ္ ႏုိင္မည္။

လူတို႔၏ စိတ္သည္ တစ္ေနရာတည္းတြင္ ၾကာျမင့္စြာ က်က္စား တတ္ျခင္း မရွိေသာ သေဘာ အရ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ က်ေရာက္ေနသည့္ စိတ္၀င္စားမႈ တို႔သည္ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် အာ႐ုံ ေညာင္းကာ တျဖည္းျဖည္း က်ဆင္း သြားခ်ိန္တြင္မွ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ကို ထူေထာင္မည္ ဆိုလွ်င္ မ်ားစြာ ေနာက္က်ၿပီး လုပ္ရကိုင္ရ လည္း ခက္သြားလိမ့္မည္။

ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးတို႔ အျပန္ အလွန္ ဆက္စပ္ ေရာယွက္သည္ ဟူေသာ ႏုိင္ငံေရး ေဘာဂေဗဒ Political Economy သေဘာအရ ႏုိင္ငံေရး အရ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး တစ္နည္း ဒီမိုကေရစီ စနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ စီးပြားေရးတည္း ဟူေသာ အေျခခံ မျမင့္ဘဲ မျဖစ္ႏုိင္။ ဒီမိုကေရစီ စတင္ ထူေထာင ္ၾကသည္ခ်င္း တူတူ တစ္ဦးခ်င္း ဝင္ေငြ ျမင့္ေသာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဒီမုိကေရစီ ရွင္သန္ၿပီး ဝင္ေငြနည္း ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ မည္ကာ မတၱ အမည္ခံ ဒီမိုကေရစီမွ်သာ က်န္ခဲ့သည္ကို အထင္အရွား ေတြ႔ႏုိင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္တြင္ ဒုတိယ ဦးစားေပး ျဖစ္သည့္ စီးပြားတက္ေရး သည္ ပထမ ဦးစားေပး ႏုိင္ငံေရး အတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး အေျခအေန မတက္လွ်င္ ႏုိင္ငံေရးတြင္ ေနာက္ျပန္ လန္က်မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းရန္ ပါရဂူ ဘြဲ႕ရ ႏုိင္ငံျခားျပန္ ျဖစ္ရန္ မလိုပါ၊ အလြယ္ေလးႏွင့္ ျမင္ႏုိင္သည္။

ႏုိင္ငံေရးတြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ေျပာင္းသည္ႏွင့္ ဥဳံဖြ ဆိုၿပီး စီးပြားေရး အလိုအေလ်ာက္ လိုက္ပါျမင့္တက္လာျခင္း မရွိသည္ကို သတိထားရန္ လိုသည္။ ႏုိင္ငံေရးတြင္ ဗဟို ဦးစီးစနစ္ က်င့္သုံးသည့္ ကမၻာ့ အႀကီးဆုံးႏုိင္ငံ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးတြင္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ အားေကာင္းေမာင္းသန္ က်င့္သုံးသည့္ ကမၻာ့ အႀကီးဆုံး ႏုိင္ငံ အိႏိၵယတုိ႔ မည္သည့္ ႏုိင္ငံတြင္ ေနမည္နည္းဟု ႏွစ္ႏုိင္ငံလုံးကုိ ေရာက္ဖူးသူ တုိ႔ကုိ ေမးလွ်င္ လူေနမႈ အဆင့္ ပုိျမင့္သည့္၊ စီးပြားေရး ေတာင့္သည့္ တ႐ုတ္တြင္ ေနမည့္သူက မ်ားသည္။ လတ္တေလာ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ ေအာက္ပါ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ႏုိင္မွသာ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး နာလန္ျမန္ျမန္ထမည္။

ႏိုင္ငံျခား တိုက္ရိုက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ

ကိစၥရပ္မ်ားကို တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ကိုင္တြယ္ေလ့ရွိသည့္ ဂ်ပန္တို႔ပင္ ႏုိင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အသံ ဆူဆူညံညံ ထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ဆုံးျဖတ္မည့္ ႏုိင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒ ထြက္ေပၚလာျခင္း မရွိေသး။

ထိုဥပေဒသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာ ေၾကာင့္ ႏိႈင္းႏိႈင္းခ်ိန္ခ်ိန္ျဖင့္ ေဆာင္ ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းေနသူ တို႔ထက္ ႏုိင္ငံျခားသားတုိ႔က အခြင့္အေရး သာလြန္သြားလွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ျဖစ္ရသည္ထက္ ႏုိင္ငံျခားသား ျဖစ္ရသည္ကပင္ ေကာင္းသလုိလုိ ျဖစ္သြားႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္တို႔ မနစ္နာေစရန္ စဥ္းစား ေဆာင္ရြက္ ေနၾကေၾကာင္း ျမင္ေတြ႕ရသည္။ သို႔ေသာ္ ဝင္လိုသူတို႔ အျပိဳင္အဆိုင္ တာစူေနခ်ိန္ကို လြတ္သြားသည္ အထိ ၾကန္႔ၾကာျခင္းမူ မရွိသင့္။ အျခား အလားအ လာေကာင္း ႏုိင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံက စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းမ်ား ပိုေကာင္းေအာင္ မနက္ျဖန္ သဘက္ ျပဳျပင္လိုက္လွ်င္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ား ထိုႏုိင္ငံသို႔ ျမားဦး လွည့္သြား ၾကလိမ့္မည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ထိုဥပေဒသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လိုေသာ လုပ္ငန္းမ်ား လာေစၿပီး မလိုေသာ လုပ္ငန္းမ်ား မလာေအာင္ တားထား ႏုိင္ရမည္။ ဥပမာ- ေဆးလိပ္၊ အရက္တို႔ ျပည္တြင္းတြင္ ထုတ္ၿပီး ျပည္တြင္း တြင္ပင္ ေရာင္းျခင္းသည္ ျမန္မာတို႔ အတြက္ အက်ိဳးရွိမည္မဟုတ္။ လုပ္အားမ်ားမ်ား သုံးရသည့္ လုပ္ငန္း မ်ား၊ ျမန္မာတို႔ ပညာ ရႏုိင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ထို ကုန္ပစၥည္းမ်ား၊ ‘Made in Myanmar ျမန္မာျပည္တြင္ လုပ္သည္’ ဟု ဝင့္ဝင့္ၾကြားၾကြား ျဖစ္ေစမည့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိ လုပ္ငန္းမ်ား ဝင္ေရာက္လာရန္ ဖန္တီး ေပးႏုိင္ရန္ လိုသည္။ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခား တိုက္႐ိုက္ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံ မႈသည္ ျပည္တြင္း လုပ္ငန္းရွင္ တို႔ကို အျပန္အလွန္ အားျဖည့္ ကြက္လပ္ျဖည့္ေပး (Complementary) ေအာင္ စီမံ ထားရန္ လိုသည္။

ေငြေၾကးေစ်းႏႈန္း ႏွင့္ ေငြေဖာင္းပြမႈ

ေစ်းႏႈန္းတကာ တို႔၏ မိခင္ႀကီး (ဝါ) ကုန္ေစ်းႏႈန္း အားလုံးကို ဆုံးျဖတ္သည့္ ေစ်းႏႈန္း ‘mother of all prices’ ဟု စီးပြားေရး ပညာရွင္ မ်ားက တင္စား ခံရသည့္ ေငြေၾကး လဲလွယ္ႏႈန္း (ဝါ) ေဒၚလာေစ်းသည္ ၈၅၀ႏွင့္ ၉၀၀ ၾကား ရွိေနေသာေၾကာင့္ လုပ္သာကိုင္သာ ရွိၿပီ၊ ပို႔ကုန္ ကို အားေပးႏုိင္ၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုေစ်းႏႈန္း အတိုင္း ေလးငါး ဆယ္ႏွစ္ ဆက္လက္ ရွိေနရန္မွာမူ စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္ႏုိင္သည္။ ေငြေဖာင္းပြမႈ သည္ ဂဏန္း တစ္လုံးသာ ရွိေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ စံႏွင့္ ၾကည့္လွ်င္ အေျခအေန ေကာင္းသည္ဟု ဆိုႏုိင္ေသာ္လည္း အျခား ကုန္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ စားေသာက္စရိတ္၊ သြားလာ စရိတ္တို႔က ႀကီးေန ျခင္းမွာ စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္ တိုးတက္မည့္ ႏုိင္ငံတစ္ခု၏ အဂၤါရပ္ မဟုတ္ေပ။ ထမင္းဖိုးသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံထက္ ဝင္ေငြ အဆမ်ားစြာ သာလြန္ေသာ ဘန္ေကာက္ႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္း ျဖစ္ေနျခင္းသည္ မူမမွန္ စိုးရိမ္ဖြယ္ ေကာင္း သည္။ ထုိ႔အတူ အငွားကားချဖင့္ အသင့္အတင့္ အက်ႌ တစ္ထည္၊ ပုဆိုးတစ္ထည္ ဝယ္ဝတ္ႏိုင္သည္။

အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ

ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး ထိုအေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈ မ်ားသည္ စီးပြားေရး စီမံ ခန္္႔ခြဲမႈ အားနည္းခ်က္ နည္းတူ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး နာလန္ မထူႏုိင္ရျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းသို႔ ေငြေၾကး ျပင္ပမွ လႊဲပို႔ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား မျပဳလုပ္မီက အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသို႔ အဓိက တင္ပို႔ခဲ့သည္မွာ လုပ္အားမ်ားမ်ား သုံးစြဲရသည့္ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္း မ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖြင့္လွစ္လိုက္လွ်င္ လုပ္သားေပါမ်ားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထိုအထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းမ်ား ထိုးတက္သြားၿပီး အလုပ္အကိုင္ မ်ားစြာ ေပးႏိုင္လိမ့္မည္။ ကမၻာ့ အရည္အေသြး ထိန္းသိမ္း စစ္ေဆးမႈ အေကာင္းဆုံး ေစ်းကြက္ႀကီး တစ္ခုျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတြင္းသို႔ ျမန္မာ့ပို႔ကုန္မ်ား ဝင္ေရာက္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားဆဲ ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး ပုံမွန္ တိုးတက္ေရးကို ဟန္႔တား ထားသလို ျဖစ္ေနသည္။ ထိုလုပ္ငန္း မ်ားသည္ ဆူလြယ္နပ္လြယ္ မဟုတ္ဘဲ ေစာက္ခ် လုပ္မွ ရသည့္အတြက္ Crony မ်ား စိတ္ဝင္စားသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားလည္း မဟုတ္။ လုပ္အား ရင္းရသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို အဓိက ပစ္မွတ္ ထားသလို ျဖစ္ေနသည့္ ျမန္မာ့ ပို႔ကုန္ ပိတ္ဆို႔မႈကို အေမရိကန္၊ ျမန္မာႏွစ္ဖက္ လုံးက ႀကိဳးပမ္းႏိုင္လွ်င္ ျမန္မာ့စီးပြား အားတက္စရာ စာမ်က္ႏွာ တစ္ခ်ပ္ ပြင့္လာမည္။ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္၏ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသို႔ သမိုင္းဝင္ ခရီးစဥ္တြင္ အဆိုပါ ကိစၥကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျပာဆို ႏုိင္မည္ဟု ထင္မွတ္ရသည္။

လူသိန္းသန္း စိတ္ဝင္စား ခံရေသာ အရာတိုင္း ေဝဖန္ ေထာက္ျပမႈ မ်ား ခံၾကရၿမဲျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးသည္လည္း ထိုကံၾကမၼာႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရသည္။ လြယ္လင့္ တကူ ေထာက္ျပေလ့ ရွိသည္မွာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးသည္ ထိပ္ပိုင္းမွာသာ ရွိေနၿပီး သာမန္ ျပည္သူ တို႔ထံသုိ႔ မေရာက္ေသး သို႔မဟုတ္ အနည္းအက်ဥ္းသာ ေရာက္ေသး သည္ဟုပင္ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး ေကာင္းလာသည္ ႏွင့္အမွ် ဒီေရ တက္လွ်င္ ေလွ၊ သေဘၤာအားလုံး ျမင့္တက္သည္ ဆုိသကဲ့သုိ႔ ျပည္သူ မ်ား၏ ဘဝ တိုးတက္လာမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဆုိပါ ေဝဖန္ခ်က္ အလိုလို ပေပ်ာက္သြားမည္။

A hungry man is an angry man ‘ဆာေလာင္ေသာ သူသည္ ေဒါသ ထြက္တတ္သည္’ ဟူေသာ ဆုိ႐ိုးစကားက ႏုိင္ငံေရး ႏွင့္ စီးပြားေရး တိုက္႐ိုက္ ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲေရးႀကီး ေအာင္ျမင္ ရန္ စီးပြား မျဖစ္မေန အျမန္ရွာရေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မီးေမာင္း ထိုးျပသည္။