ျမန္မာႏိုင္ငံ အာဆီယံ ဥကၠ႒ရာထူး ရယူခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏႇင့္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားအၾကား အျငင္းပြားေနသည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္ အေရးအား အဓိက ေျဖရႇင္းရဖြယ္ရႇိ

အာဆီယံ စကား၀ိုင္းကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ဇူလိုင္ ၁၂ ရက္က ျပဳလုပ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရစဥ္

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏႇင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမ်ား ရႇိေနသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနႏႇင့္ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္ အာဆီယံ အလႇည့္က်

ဥကၠ႒ရာထူး ရယူခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏႇင့္ မေလးရႇား၊ ဘ႐ူႏုိင္း၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္ စသည့္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားအၾကား ေရပိုင္နက္ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပႆနာအား တာ၀န္ယူ ေျဖရႇင္း ရဖြယ္ ရႇိေၾကာင္း ဇူလိုင္ ၁၂ ရက္က ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနႏႇင့္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ ဟန္းဆိုင္ဒယ္ ေဖာင္ေဒးရႇင္း တို႔ ျပဳလုပ္သည့္ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္ အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒ရာထူးအတြက္ အႀကိဳေဆြးေႏြးမႈ ျပဳလုပ္သည့္ အာဆီယံ စကား၀ိုင္းမႇ သိရသည္။

''ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ အာဆီယံဥကၠ႒ ရာထူးရယူခ်ိန္မႇာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရး ေကာင္းေတြ ရႇိတယ္။ အာဆီယံ ဥကၠ႒ရာထူးလည္း ရယူထားတဲ့ အခ်ိန္ဆိုေတာ့ အားလံုးက စိတ္၀င္တစားေ စာင့္ၾကည့္ ေနၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး အခုျဖစ္တဲ့ ျပႆနာက ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းနဲ႕ သက္ဆုိင္ေနတဲ့အတြက္ ကမၻာကလည္း စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ေန ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႕ ျပန္ၾကည့္ရမႇာက တစ္ဖက္ကအိမ္နီးခ်င္းတ႐ုတ္၊ တစ္ဖက္က အာဆီယံ မိသားစု ျဖစ္ေနေတာ့ ျပႆနာက မလြဲမေသြ တက္မႇာပဲ။ တစ္ခု ကံေကာင္းတာက လက္ရႇိကာလ မႇာ ေရပိုင္ နက္ အျငင္းပြားမႈေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ အၾကားမႇာ တင္းမာမႈ ေလ်ာ့ပါးေနတာပါ'' ဟု သံအမတ္ ဦးညြန္႔ေမာင္ရႇိန္က ဆုိသည္။

အေရႇ႕အလယ္ပိုင္း၊ ပစိဖိတ္ေဒသ ေတာင္ပိုင္း၊ အေရႇ႕ေတာင္အာရႇ၊ အေရႇ႕ေျမာက္ အာရႇႏႇင့္ ေျမာက္ အေမရိက ေစ်းကြက္မ်ားအား အဓိက ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္း တစ္ခု ျဖစ္ေန သည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္သည္ ကုန္သြယ္မႈ အခ်က္အခ်ာ သာမဟုတ္၊ ပင္လယ္အတြင္း ခုိ၀င္ေနသည့္ ေရနံသိုက္ ပမာဏမႇာလည္း 17 Billion Barrels ရႇိႏိုင္သည္ဟု ပညာရႇင္မ်ား ခန္႔မႇန္းတြက္ခ်က္ ထားသည့္အတြက္ ကူ၀ိတ္ႏုိင္ငံ၏ ေရနံသိုက္ ပမာဏထက္ ေလးဘီလ်ံေက်ာ္ မ်ားျပားေနၿပီး ငါးသယံဇာတလည္း ေပါမ်ားေနျခင္းအတြက္ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ားႏႇင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အၾကား အျငင္းပြား မႈမ်ား ျဖစ္ပြားေနၿပီး မဟာဗ်ဴဟာ ေလ့လာသူမ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ အာရႇ၏ ႏိုင္ငံအခ်င္းခ်င္း စစ္မက္ျဖစ္ပြား ႏုိင္ေျခရႇိေသာ ေနရာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနႏႇင့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္အား ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ပိုင္ဆိုင္သည္ ဆိုေသာ္လည္း ခိုင္မာသည့္ အေထာက္အထား ျပသႏုိင္မႈ မရႇိသည့္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေရပိုင္နက္ တရား႐ံုးသို႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ တက္ေရာက္လိုသည့္ ဆႏၵမရႇိ ျဖစ္ေနေၾကာင္းလည္း ဦးညြန္႔ေမာင္ရႇိန္က ဆိုသည္။

ထိုသို႔ ခိုင္မာမႈ မရႇိသည့္ အျငင္းပြားမႈ မ်ားအျပင္ ဖိလစ္ပိုင္၊ ဗီယက္နမ္ ႏုိင္ငံမ်ားႏႇင့္ စစ္ေရးဆိုင္ရာ တင္းမာမႈမ်ားေၾကာင့္ လက္ရႇိ ကာလတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ၂၀၀၂ ခုႏႇစ္တြင္ အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားႏႇင့္ သေဘာတူညီခဲ့သည့္ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္အတြင္း ပါ၀င္သူမ်ား လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈႏႇင့္ ပတ္သက္သည့္ ေၾကညာခ်က္ (Declaration of Conduct of Parties on the South China Sea) ပါ အျငင္းပြားမႈအား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖရႇင္းႏုိင္ရန္ ဦးတည္ႏိုင္ဖြယ္ ရႇိေၾကာင္းလည္း ဦးညႊန္႔ေမာင္ရႇိန္က သံုးသပ္ သည္။

''အာဆီယံ ေလးႏုိင္ငံနဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ ျပႆနာကို ဖိအားေပးလိုက္ရင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ပါလာမႇာကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ စိုးရိမ္ေနသလို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ အာဆီယံ ဆက္ဆံမႈရဲ႕ (၁၀)ႏႇစ္ေျမာက္ ျဖစ္ေနေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္း လိုခ်င္တယ္ ဆိုတဲ့ အေနအထားမႇာ ရႇိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ဒီျပႆနာကို ေျဖရႇင္းမယ္ဆိုရင္ တစ္ႏုိင္ငံတည္းကို တစ္ဖက္သတ္ ဖိအားမေပး ဖို႔၊ အင္အားမသံုးဖို႔ အျပင္ အျငင္းပြားေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ အၾကားမႇာ နားလည္မႈ တည္ေဆာက္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္တာမ်ဳိး လုပ္ရမယ္'' ဟု ဦးညြန္႔ေမာင္ရႇိန္က ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏႇင့္ အာဆီယံ မိသားစုမ်ား အၾကား အျငင္းပြားမႈ ျဖစ္ပြားပါက အာဆီယံ ႏုိင္ငံမ်ားသို႔သာ ဦးစားေပး ေျဖရႇင္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အာဆီယံ ေလ့လာေရး ဌာနမႇ သုေတသီ ေဒၚမိုးသူဇာက အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားသည္။

From...EMG