Wednesday, August 21, 2013

ထုိင္းထိန္းသိမ္းေရးစခန္းရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ လႊတ္ေပးေရး HRW ေတာင္းဆို

 
ထိုင္းႏုိင္ငံ လူ၀င္မႈစခန္းေတြမွာ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေလွစီးေျပး ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို ထိုင္း အစိုးရ က ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ HRW က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ထိုင္းႏုိင္ငံေတာင္ပိုင္း လူ၀င္မႈ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္း တစ္ခုကေန ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၈၀ ေက်ာ္ ထြက္ေျပးသြားတယ္ ဆိုတဲ့သတင္း ထြက္လာခ်ိန္မွာပဲ HRW အဖြဲ႔က အဲဒီလို ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။

သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထားစဥ္ကာလမွာလည္း ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ အကာအကြယ္ေပး သင့္တယ္လို႔ HRW က ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေျပာျပပါမယ္။

ထုိင္းႏုိင္ငံတ၀ွမ္းက လူ၀င္မႈ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းေတြနဲ႔ လူမႈ၀န္ထမ္းေဂဟာေတြမွာ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၁,၈၃၉ ဦးကို ထုိင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တေလွ်ာက္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြဆီ လႊဲေျပာင္းဖို႔ ထိုင္း အစိုးရ အဖြဲ႔က စဥ္းစားေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္း ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ ထြက္လာခဲ့ၿပီး သီတင္း တပတ္ အၾကာ ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ HRW အဖြဲ႔က ထိုင္းအစိုးရကို ေတာင္းဆို တိုက္တြန္း လိုက္တာပါ။

ဆိုးရြားၿပီး ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈ မရွိတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ လက္ရွိမွာ သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထား တာကေန ျပန္လႊတ္ေပးေစခ်င္ပါတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ HRW ရဲ႕ အာရွေဒသဆိုင္ရာ ဒုတိယၫြန္ၾကားေရးမွဴး ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္ (Phil Robertson) က ဗီြအိုေအ ကို ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔ကို ယာယီ အကာအကြယ္ ေပးသင့္ပါတယ္၊ သူတို႔နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာလုပ္မယ္ဆိုတာကို အစိုးရ က နည္းလမ္းရွာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္ေတြ ေပးသင့္ပါတယ္။ သူတို႔ ကို အခုလိုမ်ဳိး လူေတြျပည့္က်ပ္ေနတဲ့၊ သန္႔ရွင္းမႈမရွိတဲ့၊ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ လူ၀င္မႈစခန္းေတြမွာ ပိတ္ေလွာင္ၿပီး ထိန္းသိမ္းမထားသင့္ပါဘူး။”

တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူေတြဆိုၿပီး ထိုင္းအစိုးရက ဖမ္းဆီးထားသူေတြကို အခုလိုမ်ဳိး လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ေတြ၊ အလုပ္လုပ္ခြင့္ေတြ ေပးဖို႔ဆိုတာဟာ တကယ္တမ္း ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိရဲ႕လားဆိုတာက ေမးခြန္းထုတ္စရာပါ။ ဖီလ္ ေရာဘတ္ဆန္ကေတာ့ ဒါဟာ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိသလို ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရး စံႏႈန္းစံထားေတြနဲ႔လည္း ကိုက္ညီတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ကို ႏိုင္ငံေရး ခုိလံႈခြင့္ ေလွ်ာက္ထားသူေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ စဥ္းစားသင့္တယ္လုိ႔ မစၥတာ ေရာဘတ္ဆန္ က ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔ကို ထိုင္းအစိုးရက အကာအကြယ္ ေပးသင့္ပါတယ္၊ သူတို႔ဟာ တတိယႏုိင္ငံ တစ္ခုကို သြားခြင့္ မရၾကဘူးဆိုရင္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဖိႏွိပ္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမွာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆီ ျပန္လို႔ မရႏုိင္တာကေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ သူတို႔အတြက္ ေနာက္ထပ္ အေျဖတစ္ခုကို ရွာရပါမယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ကို ထားတာဟာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာေစေရး ထုိင္းႏုိင္ငံအေနနဲ႔ တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။

ထိုင္းအစိုးရကို HRW အဖြဲ႔က ေတာင္းဆိုလိုက္တဲ့ တစ္ရက္ထဲမွာပဲ ထုိင္းႏုိင္ငံေတာင္ပိုင္း၊ Sadao ခ႐ိုင္က လူ၀င္မႈထိန္းသိမ္း ေရးစခန္းမွာ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြထဲက ၈၆ ေယာက္ ထက္မနည္းဟာ စခန္းကိုေဖာက္ၿပီး ထြက္ေျပးသြားတယ္လို႔ ထိုင္းတာ၀န္ရွိသူေတြ က ေျပာပါတယ္။

ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္း တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာမႈနဲ႔ သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထားတာပါ။ ထြက္ေျပးသြားသူေတြ ထဲက အနည္းဆံုးႏွစ္ေယာက္ကို ျပန္ဖမ္းမိၿပီလို႔ေတာ့ ထုိင္းတာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။

သူတို႔ေတြ အခုလိုထြက္ေျပးရတာဟာ HRW အဖြဲ႔က ေျပာသလိုပဲ စခန္းမွာ လူေတြျပည့္က်ပ္ေနတာ၊ သန္႔ရွင္းမႈနဲ႔ လံုျခံဳမႈမရွိတဲ့ ဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို APHR လို႔ေခၚတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအဖြဲ႔က လည္း ေထာက္ျပ ေျပာ ဆိုပါတယ္။


႐ိုဟင္ဂ်ာေတြပတ္သက္တဲ့ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြကို ထိုင္း အစိုးရအေနနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔နဲ႔ ေဒသဆိုင္ရာ အေျဖတစ္ခုရွာဖို႔ APHR အဖြဲ႔ကလည္း ထုိင္းအစိုးရကို ေတာင္းဆိုပါတယ္။

APHR အဖြဲ႔ဥကၠ႒ အင္ဒိုနီးရွားလႊတ္ေတာ္အမတ္ မစၥ အီဗာ ဆြန္ဒါရီပါ။

တကယ္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းမွာ၊ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ အခုလို ႐ိုဟင္ဂ်ာ လို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲတာကိုက အျငင္း ပြားဖြယ္ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ေနတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူနည္းစု လူမ်ဳိးစုေတြထဲမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မရွိဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရကေရာ ျမန္မာလူထုအမ်ားစုကပါ ရပ္တည္ ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ပဲ ေခၚေ၀ၚသံုးစဲြၾကၿပီး သူတို႔ဟာ ကမာၻေပၚမွာ အဆိုးရြားဆံုး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈနဲ႔ အဖိႏွိပ္ခံရဆံုး လူနည္းစု လူမ်ဳိးစု၀င္ေတြျဖစ္ၾကတယ္လို႔ ကုလသမဂၢက သတ္မွတ္ထားပါတယ္။

VOA Burmese

No comments:

Post a Comment