ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး

ဒီတပတ္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးရာ ေဆြးေႏြးခန္းအစီအစဥ္မွာ ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲမယ့္အေရး စိုးရိမ္ရတယ္လို႔ ဆိုေနတဲ့ အစုိးရနဲ႔ ဖယ္ဒရယ္စနစ္လိုလားတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားအဖဲြ႔ေတြၾကားမွာ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈေတြ အခုထိ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့အတြက္ တေန႔မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးဆုိင္ရာ ပညာရွင္ ဦးဇာက်ဲလ်န္က ေျပာဆိုပါတယ္၊

Switzerland ႏိုင္ငံ Geneva အေျခစိုက္ Center for Humanitarian Dialogue ရဲ႕ ရန္ကုန္ရံုးခြဲ အႀကီးတန္း စီမံကိန္းအရာရွိ ဦးဇာက်ဲလ်န္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ဟာ ကမာၻတဝန္း ပဋိပကၡျဖစ္ပြားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ကၽြမ္းက်င္မႈ အေထာက္အပံ့ေပးေနတဲ့ အဖဲြ႔ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေပၚ ဦးဇာက်ဲလ်န္ရဲ႕ အျမင္ကို သိရွိႏိုင္ဖုိ႔ ရန္ကုန္ရံုးခဲြတာဝန္ခံ ေဒၚခင္စိုးဝင္းက ေတ႔ြဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ မဂၤလာပါရွင္။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ မဂၤလာပါ အန္တီ။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ က်မတို႔ ဗီြအိုေအအသံကို ဦးဇာက်ဲလ်န္ ကိုယ္တုိင္လာၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ ျပဳတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီး တင္ပါတယ္ရွင္။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ က်ေနာ္လည္း အရမ္းေက်းဇူးတင္တယ္။ ႏုိင္ငံသားတေယာက္အေနနဲ႔ အခုလို ကိုယ့္အျမင္ ကိုယ့္အေတြးေတြကို မွ်ေဝခြင့္ရတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးပဲ။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ဦးဇာက်ဲလ်န္အေနနဲ႔ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ နည္းပညာပိုင္ဆိုင္ရာ အကူအညီေတြ ေပးေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္ရွင့္။ ဒီလုိမ်ုိး အကူအညီေပးေနတဲ့ ေနရာမွာ လတ္တေလာ မၾကာခင္က လက္မွတ္ေရးထုိးလိုက္တဲ့ NCA လုိ ေခၚတဲ့ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူဖုိ႔အတြက္ မူၾကမ္း လက္မွတ္ေရးထိုးတာ။ အဲဒီ လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ အဲဒါကို အတည္ျဖစ္ေအာင္ အားလံုးဝုိင္းဝန္းသေဘာတူဖုိ႔အတြက္ အလားအလာ ဘယ္လုိမ်ား ရွိပါသလဲရွင့္။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ ျဖစ္ႏုိင္ဖြယ္ ရွိမရွိအပိုင္းမွာ အဓိကေတာ့ သူတုိ႔ဘက္မွာ တကယ္လိုလားတဲ့ လုိခ်င္တဲ့ စိတ္ဆႏၵ ရွိလာမရွိဘူးလား ဆိုတာက က်ေနာ္တုိ႔အားလံုးလည္း မသိၾကဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဓိကေတာ့ အဲဒီစာခ်ဳပ္အေပၚမွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ဘက္က ဒီအဆင့္မွာ ပါဝင္ေစခ်င္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ျပည့္စံုေနတယ္။ တကယ္လို႔ အစိုးရဘက္ကမွာ တကယ္ လိုလားခ်က္ဆႏၵ ရွိတယ္ဆုိရင္ တဆက္တည္း တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း လိုလားတဲ့ စိတ္ဆႏၵ ရွိတယ္ဆိုရင္ မထိုးႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘူးေလ။ အဲဒီလုိပဲ သံုးသပ္ခ်င္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အဲဒီ NCA သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းမွာ ပါဝင္တဲ့အခ်က္ေတြကို ဗမာျပည္သူလူထုေတြ သိရေအာင္ နည္းနည္းေလး ရွင္းျပေပးပါလားရွင့္။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ ျဖစ္စဥ္ကို နည္းနည္းေလး ရွင္းျပမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေခါင္းေဆာင္ဘက္ကလဲ ဒီစာခ်ဳပ္မွာ ပါဝင္ေစခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြကို သီးသန္႔ျပင္ဆင္လာတယ္။ ၿပီးေတာ့ အစိုးရဘက္ကလည္း ျပင္ဆင္လာတယ္။ အဲဒီႏွစ္ခုကို ေပါင္းၿပီးမွ ဒီမူၾကမ္း စာခ်ုပ္ေပၚလာေအာင္ ႏွစ္ဘက္စလံုးက တြဲၿပီးေတာ့ လုပ္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီ အခု မူၾကမ္းမွာ     အခန္း (၇) ခန္း ပါပါတယ္။ အဲဒီ အခန္း (၇) ခန္းမွာ အဓိကေတာ့ ပထမအခန္းက အေျခခံမူမ်ား။ ဒုတိယဆုိရင္ ဦးတည္ခ်က္ေတြ။ တတိယအခန္းဆုိရင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ။ အဲဒီလုိမ်ဳိး အခန္း (၇) ခန္း ရွိပါတယ္။ အဓိကေတာ့ အေျခခံမူမ်ားလို႔ ေျပာတဲ့ေနရာမွာ ဥပမာ ထပ္ၿပီးေတာ့ ရွင္းျပရမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္လည္တည္ေထာင္တဲ့အခါမွာ ဘာကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ျပဳျပင္မွာလဲ။ အစိုးရ အႀကံျပဳ လိုခ်င္တဲ့ဟာမ်ဳိးမူ။ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ။ တဘက္က ျပန္ေျပာမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တုိ႔အားလံုး ျပည္ေထာင္စု မၿပိဳကြဲေအာင္၊ တုိ႔တာဝန္ အေရး (၃) ပါးကို လက္ခံတယ္။ အဲဒီ အေျခခံမူထဲမွာ ပါပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ၾကားေန ပုဂၢိဳလ္တေယာက္အေနနဲ႔ ႏွစ္ဘက္ရဲ ႔ ယံုၾကည္မႈ အတုိင္းအတာကို ဘယ္လို တိုင္းတာသံုးသပ္လို႔ ရပါလဲရွင့္။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ အယံုအၾကည္မႈေတာ့ လံုးဝမရွိဘူးလို႔ စၿပီးေတာ့ ေျပာပါရေစ။ အဓိက အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တုိက္ပြဲေတြလည္း ျဖစ္ေနတဲ့အခါၾကေတာ့ တခ်ဳိ ႔က က်ေနာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတဘက္က ေျပာေနတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ စစ္တပ္ဘက္ကလည္း နယ္ေျမတုိးခ်ဲ ႔လာတယ္။ တိုက္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲလာတယ္။ ၿပီးေတာ့လဲ က်ေနာ္တုိ႔ သမိုင္းေၾကာင္းကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္တဲ့အခါမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈေတြ မရွိခဲ့တဲ့အပိုင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တဲ့အခါၾကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ အခု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ သြားေနတဲ့ လက္မွတ္ေရးထိုးမယ္ဆိုရင္ သူတို႔ စိုးရိမ္ခ်က္က အစိုးရဘက္က တကယ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈေတြ မရွိလာဘူးဆိုရင္ ျပည္သူေတြ၊ ေနာက္မွာရွိတဲ့ လူေတြ ေဝဖန္မလား။ သမိုင္းတရားခံအေနနဲ႔ အပစ္ပံုခ်မလား။ သူတုိ႔ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ရွိလာတယ္။ အဲဒါက ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အယံုအၾကည္ စိတ္ခ်မႈေတြ မရွိတဲ့အေၾကာင္းေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခု ေကာင္းတယ္လို႔ သံုးသပ္တဲ့ဟာက ေဆြးေႏြးမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ လုပ္မယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အရင္လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ုိးနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ စေတြ႔ၿပီးေတာ့ လူခ်င္း ေဆြးေႏြးလာတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔အခ်င္းခ်င္းလည္း နားလည္မႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ခုိင္မာလာတယ္။ အခ်င္းခ်င္းလည္း ခင္လာတယ္။ ယံုၾကည္မႈက တျဖည္းျဖည္းခ်င္းေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ခ်င္းေျပာရင္ ပုိျမင့္တက္လာတယ္။ အဲဒီလို ေျပာခ်င္ျဖင့္ သူတုိ႔ လိုခ်င္တဲ့ စာခ်ဳပ္ေတာ့ ရတယ္လို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ဘူး။ လူခ်င္းေတြ႔ ေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ယံုၾကည္မႈ ပိုခိုင္မာလာတယ္လို႔ ထင္တယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းလာတယ့္ သေဘာေပါ့။ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရင္နဲ႔ပဲ ႏွစ္ဘက္ေျပလည္လာတဲ့သေဘာ ရွိတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ က်မ သိခ်င္တာက MPC ရဲ ႔ အခန္းက႑က ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အက်ုိးသက္ေရာက္မႈ ေတာ္ေတာ္ရွိတယ္လို႔ ယူဆပါလား။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ အဲဒီအေပၚမွာ အျမင္ခ်င္းကေတာ့ မတူၾကဘူး။ ဒါေပမဲ့ MPC ရဲ ႔ လုပ္ငန္းက အခုထိ က်ေနာ္ နားလည္သေလာက္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ စၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆံု၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ဖို႔အတြက္ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ အဓိကအခန္းက႑အျဖစ္ ပါဝင္တဲ့ Secretariat အဖြဲ႔လို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္။ သူတို႔က အစည္းအေဝး က်င္းပတာကအစ၊ ေတာ္ေတာ္ေလး ပင္ပန္းၾကပါတယ္။ က်ေနာ္အေနနဲ႔ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ေပၚမွာ အစိုးရကိုယ္စား တာဝန္ေပးခံရတဲ့ MPC ျဖစ္သလို၊ သူတုိ႔ကလည္း အတတ္ႏုိင္ဆံုး ႀကိဳးစားပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ဒါကေတာ့ MPC အပိုင္းပါ။ NCCT အပိုင္းမွာေကာ။ NCCT မွာ ပါဝင္တဲ့ လူႀကီးေတြအားလံုး ေခါင္းေဆာင္ေတြက တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ညိႇညိႇႏိႈင္းႏိႈင္း တိုင္တုိင္ပင္ပင္နဲ႔ သေဘာထား ကြဲလြဲတာေတြ ဘာေတြ ရွိလား။ ဒါမွမဟုတ္ တသေဘာတည္း ရပ္တည္ၾကပါလား။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ NCCT အဖြဲ႔ထဲမွာ (၁၆) ဖြဲ႔ ရွိတယ္။ သူတို႔ အေက်အလည္ ျငင္းခုန္ၾကမွာပဲ။ တခ်ဳိ ႔ အစည္းအေဝးေတြမွာ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အားလံုးရဲ ႔ သေဘာတူညီခ်က္၊ ဘံုသေဘာတူညီခ်က္ကိုပဲ အာရံုစိုက္ၿပီးေတာ့ လာမယ့္အပိုင္းမွာ ေလ့လာေစခ်င္တယ္။ အခုအထိ NCCT ရဲ ႔ စရပ္တည္ကတည္းကေန ႏိုဝင္ဘာလ (၁၃) ကေန ဒီေန႔အထိ သူတုိ႔က ညီညီညႊတ္ညႊတ္ ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ ခံစားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ရဲ ႔ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္က သီးသန္႔သြားတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တုိင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္တည္ေထာင္တဲ့ ေနရာမွာ ႏုိင္ငံေရးအရ ဘာ အဓိကထား လိုခ်င္တာလဲဆုိတဲ့အပိုင္းမွာ သူတုိ႔ရဲ ႔ ႏုိင္ငံေရးပန္းတုိင္က အတူတူပဲ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒီအခါၾကေတာ့ တူညီေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပန္းတုိင္နဲ႔ ဘံုရပ္တည္ခ်က္အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ လက္တြဲၿပီး လုပ္ၾကရေအာင္။ အဲဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ရဲ ႔ Principle guideline ေနနဲ႔ သံုးတဲ့ တခုက က်ေနာ္တို႔ လက္မွတ္ထိုးတယ္ဆိုရင္ တဖြဲ႔ခ်င္း သီးသန္႔လက္မွတ္ထုိးတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အားလံုးလက္တြဲၿပီး ထုိးမယ့္ဟာမ်ုိးနဲ႔ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုၿပီး အခု ျဖစ္စဥ္ကို ဦးေဆာင္လာသလို။ ဒီေန႔အထိလဲ ညီညီညႊတ္ညႊတ္နဲ႔ သြားလာႏုိင္တာကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္မႈ၊ တခါတေလေတာ့ ပုဂိၢဳလ္ေရးအရ အျမင္လႊဲတာေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ အရုပ္ဆိုးတဲ့ သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ုိး မေတြ႔ရေသးဘူး။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔နဲ႔ အစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူမယ္ဆိုရင္ ႏွစ္ဖြဲ႔ပဲ ရွိမွာေပါ့။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အေနအထားအရ တုိင္းရင္းသားေတြက အေတာ္ေလးမ်ားတယ္။ တရားဝင္ (၁၃၅) မ်ဳိးေလာက္ ရွိတယ္ဆိုတဲ့အခါၾကေတာ့ အဲဒီအထဲမွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔က အေတာ္ေလးမ်ားပါတယ္။ ဒီလုိမ်ဳိး ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ လုပ္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ အေနအထားနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြရဲ ႔ အေနအထားကို ႏိႈင္းယွဥ္ၿပီးေတာ့ ဒီႏိုင္ငံရဲ ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာက ဘယ္လုိမ်ား သံုးသပ္လို႔ ရပါလဲ။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးၿပီဆိုရင္ ဘာေတြ ေတာင္းဆိုမယ္ဆိုတဲ့အပိုင္း။ ဥပမာ က်ေနာ့္ ခ်ဲ ႔ျပခ်င္တာက ႏုိင္ငံေရးပန္းတိုင္ သူတို႔အားလံုး တူၾကတယ္။ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ခ်င္ၾကတယ္။ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလို႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ျပည္နယ္ေတြမွာ ကိုယ့္ၾကမၼာ ကုိယ္ဖန္တီး ျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ေတြ ရွိမယ္ဆိုတဲ့ေနရာမွာ သူက ကခ်င္ဆိုရင္ ကခ်င္ေတြက ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ကို ကခ်င္လူမ်ဳိးေတြက အုပ္ခ်ဳပ္မယ္။ ဒါက တပိုင္း။ ဒုတိယအပိုင္းက က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပါဝင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္သလို။ က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့အပိုင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ပါဝင္မယ္ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိး။ ႏုိင္ငံေရးအရ တန္းတူမႈေတြ ရွိမယ္။ ဒီမုိကေရစီစနစ္က်က် ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ပန္းတိုင္ေတြ တူေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ျပင္ဆင္လာတဲ့အေပၚမွာ အမွန္ဆုိရင္ တဖြဲ႔ခ်င္း သီးသန္႔အျမင္ကြဲလြဲတာ မရွိေတာ့ဘူး။ အဓိက အပိုင္းမွာ သေဘာက တခ်ုိ ႔ကိစၥ ထူးထူးေထြးေထြ သိပ္အေရးမႀကီးတဲ့အပိုင္းမွာ ကြဲလြဲတာေတာ့ ရွိမွာေပါ့။ အဓိကအက်ဆံုး ႏုိင္ငံေရးအပိုင္းမွာေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ပန္းတုိင္ေတြ တူေနေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္းက စုေနၾကၿပီ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ တဘက္က ေကာင္းတယ္လို႔ ျမင္တာက က်ေနာ္တို႔ အစိုးရအတြက္ လြယ္တာေပါ့။ ညိႇတဲ့အပိုင္းမွာ ကဲ မင္းတို႔စုၾက၊ အခ်င္းခ်င္းစုၾကၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတာမ်ဳိး ေျပာစရာမလုိေတာ့ဘူး။ ကိုယ္တုိင္က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စုလာတဲ့အခါမွာ အခု ဒီေန႔အထိ NCCT မ်ုိး ေပၚလာတာကလည္း အဖြဲ႔ေတြ မ်ားေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္ေလး အျပဳသေဘာေဆာင္္ၿပီးေတာ့၊ အေကာင္းဆံုးကို ေမွ်ာ္လင့္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေပၚေပါက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္ ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့ ကမကထ လုပ္တဲ့အေပၚမွာ ခ်ီးက်ဴးစရာလုိ႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္။ အဲဒီအပိုင္းမွာေတာ့ အဖြဲ႔မ်ားတဲ့အေပၚ သိပ္ၿပီးေတာ့ မစိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္သြားတာေပါ့။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေနာက္တခုက Federalism ဖယ္ဒရယ္မူလို႔ အရင္တုန္းက ေျပာလိုက္လို႔ရွိရင္ ဒီႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ အစိုးရေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဖယ္ဒရယ္မူဆိုရင္ နည္းနည္းေလး သေဘာမက်တာ ရွိပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ဖယ္ဒရယ္မူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူညီမႈ၊ နားလည္မႈ အထိုက္အေလ်ာက္ အေပးအယူ၊ အေလွ်ာ့အတင္းေတြနဲ႔ နားလည္မႈေတြ ရသြားၿပီလို႔ ယူဆပါလား။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြက လက္နက္ကိုင္ၿပီးေတာ့ ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ေနတာ အဓိက သူတုိ႔ ရခ်င္တာက ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာတဲ့ဟာ ႏုိင္ငံေရးပန္းတုိင္။ အရင္တုန္းကေတာ့ အန္တီ ေျပာသလို။ အဲဒီ့ ဖယ္ဒရယ္မူက ႏိုင္ငံကို ပူးေပါင္းမယ့္ စနစ္မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ခြဲထြက္ႏုိင္တဲ့ စနစ္မ်ဳိး ျဖစ္တဲ့သေဘာနဲ႔ နားလည္မႈ လႊဲတာမ်ဳိးေတြ ရွိခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဖယ္ဒရယ္မူက မတူကြဲျပားတဲ့လူမ်ဳိးေတြက ခိုင္မာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ တည္ေထာင္တဲ့ေနရာမွာ သူတုိ႔ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္လည္းေပးတယ္။ အဲဒီ လူနည္းစုေတြကိုလည္း ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ ကိုယ္စားျပဳမႈလည္း ေပးတဲ့ အဂၤလိပ္လုိ ေျပာမယ္ဆိုရင္ Self Rule and Share Rule ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ၾကမယ္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ။ ကိုယ့္ျပည္နယ္မွာ ကိုယ္ပိုင္းအုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္လည္း ရမယ္ဆိုတဲ့ စနစ္ေပးတဲ့ စနစ္ျဖစ္တယ္။ အမွန္တကယ္ဆုိရင္ အခြင့္အေရး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ပူးေပါင္းေပးတဲ့ စနစ္ျဖစ္တယ္။ အဲဒါကို အားလံုးလည္း လက္ခံၾကၿပီ။ ေကာင္းတဲ့အခ်က္က က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရကလည္း အခု လက္ခံၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္တည္ေထာင္တဲ့ေနရာမွာ ဖယ္ဒရယ္မူ ျဖစ္ရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ ႔ အႀကီးအကဲ ေခါင္းေဆာင္ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ ကိုယ္တိုင္က ေဖေဖၚဝါရီလ (၁၂) ရက္ေန႔မွာ လက္မွတ္ထိုးလိုက္ၿပီ။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေအာင္ျမင္ႏုိင္တယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အပိုင္းက တုိင္းရင္းသားေတြ လက္နက္ကိုင္တာကို  ပစ္ပယ္ခ်င္တယ္။ ပစ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အပိုင္းက ဒီ ဖယ္ဒရယ္မူ။ တဘက္ကေန ျပန္သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကလည္း ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲမွာကို အရမ္းစိုးရိမ္တယ္။ ခြဲထြက္ေရးတို႔ ဘာတုိ႔ေပါ့။ အခု တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက က်ေနာ္တို႔ အခု ခြဲမထြက္ခ်င္ဘူး။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံက က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံပဲ။ ျပန္လည္ၿပီးေတာ့ ခ်ဳိ ႔ယြင္းခ်က္ရွိတဲ့ စနစ္ေတြကို ျပင္ၿပီးေတာ့ ခုိင္မာေအာင္ ျပဳျပင္ၾကမယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မခြဲထြက္ဘူး။ ဒို႔တာဝန္ အေရး (၃) ပါးကိုလည္း လက္ခံတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကတိကဝတ္နဲ႔ ေပးလာတဲ့အခါမွာ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အန္တီ သံုးသပ္ၾကည့္ တုိင္းရင္းသားေတြ လိုခ်င္တဲ့ ဖယ္ဒရယ္မူလည္း မူအားျဖင့္ သေဘာတူလာၿပီ။ အစိုးရရဲ ႔ အစိုးရိမ္ဆံုး ျပည္ေထာင္စု ၿပိဳကြဲမွာ စိုးရိမ္တဲ့အခ်က္ကိုလည္း တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက မခြဲထြက္ဘူးဆုိေတာ့ ဒါက အဓိကအခ်က္လုိ႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ လာမယ့္အပိုင္းမွာေတာ့ အခ်ိန္ေတာ့ ၾကာမယ္။ ဒါေပမဲ့ ျဖစ္စဥ္ပဲ ႏွစ္ဘက္ပူးတြဲၿပီးေတာ့ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔ ညိႇႏိႈင္းၾကမယ္ဆုိရင္ အဓိကအပိုင္းမွာ သူတုိ႔ သေဘာတူညီမႈ ရႏုိင္မယ္။ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ဆက္ၿပီး ႀကိဳးစားမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ေရရွည္အေနနဲ႔ သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ ျဖစ္ႏုိင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။

ေဒၚခင္စိုးဝင္း ။ ။ ေက်းဇူးအမ်ားႀကီး တင္ပါတယ္။

ဦးဇာက်ဲလ်န္ ။ ။ အခုလို အခ်ိန္ေပးတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ကလည္း ေက်းဇူးပါပဲ။

VOA