ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရး အက္ဥပေဒ ကိုျပင္ဆင္မယ့္အေပၚ ဘယ္လို ျမင္ၾကသလဲ

ဇူလိုင္ ၂၂ ရက္က  အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္၊ ဥပေဒၾကမ္း ေကာ္မတီသို႕  ၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ ျပည့္တန္ဆာ ႏွိပ္ကြပ္ေရး အက္ဥပေဒအား ျပင္ဆင္ေပးရန္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက  တင္ျပခဲ့သည္။ ယင္းသို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက တင္ျပခဲ့သည့္ အေပၚ  ျပင္ဆင္သည့္ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ျပည့္တန္ဆာမ်ားႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံ သူကို အေရးယူရန္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီက အစီရင္ခံလုိက္သည္။
ယင္းအျပင္ ဥပေဒၾကမ္းေကာ္မတီက “ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရးအက္ဥပေဒ” အစား “ျပည့္တန္ဆာ ထိန္းသိမ္းေရးဥပေဒ” ဟု အမည္ေျပာင္းလဲရန္လည္း ဥပေဒၾကမ္ ေကာ္မတီက သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေပးခဲ့သည္။
ျပည့္တန္ဆာနိွပ္ကြပ္ေရးအက္ဥပေဒကို ၁၉၄၉ခုနွစ္၊ ဧျပီ(၂၁)တြင္စတင္ျပဌာန္းခဲ့ၿပီး စတင္ျပဌာန္းစဥ္ ပုဒ္မ (၁၈)ခု ပါ၀င္သည့္ ယင္းဥပေဒသည္ လက္ရွိ ေခတ္အေျခအေနနွင့္ ကိုက္ညီမွုမရွိေတာ့ဟု လည္း ျပည့္တန္ဆာ ႏွိပ္ကြပ္ေရး အက္ဥပေဒအား ျပင္ဆင္ေပးရန္ လႊတ္တာ္သို႔ တင္ျပခဲ့သည့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ ဒုတိယဝန္ႀကီး၊ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ေက်ာ္ထြန္းက ဆိုသည္။
 အဆိုပါ ဥပေဒျပင္ဆင္ရန္ တင္ျပျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လူအခြင့္္အေရး၊ အမ်ိဳသမီးအေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွား သူမ်ား၊ လႊႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား၏ သေဘာထားအျမင္မ်ားကို  မဇၥ်ိမက ေမးျမန္းထားၿပီး ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း (ဒါရိုက္တာ၊ -Equality Myanmar)

ပထမဆံုးေျပာခ်င္တာက ျပည့္တန္ဆာဆိုတာကို ႏွိပ္ကြပ္လို႕ရမလားဆိုတဲ့ေမးခြန္းပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒါက သမိုင္းစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ရွိလာခဲ့တာပါ။ ဒီကိစၥက ေရာင္းသူ၀ယ္သူ သေဘာတူရင္ စီးပြားေရး တစ္ခုလိုပဲ လုပ္ေန ၾကတာျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဥပေဒတစ္ရပ္က လက္ရွိျဖစ္ ေနတာေတြကို ထိေရာက္ ႏို္င္မွာ မဟုတ္ဘူး ။ ဥပေဒ တစ္ရပ္က လက္ေတြ႕မွ ာလုပ္ကို္င္ေန တဲ႕သူေတြကိ ုထိေရာက္ ကာကြယ္ေပးတာမဟုတ္ဘဲ ျပစ္ဒဏ္ေတြပဲ ႀကီးမား လာတာက မျဖစ္ႏို္င္တဲ့ ကိစၥကို တာဆီး ႏိွပ္ကြပ္တာပါပဲ။ ဒီလို လုပ္မယ့္အစား ျပည့္တန္ဆာ  မျဖစ္ ေသး တဲ့သူေတြကို ဘယ္လို တားဆီးေပးမလဲ ၊ျဖစ္ေနသူေတြကို ဘယ္လို ကာကြယ္ေပးမလဲဆိုတဲ့  ဥပေဒ မ်ိဳးက ပိုမိုၿပီးေတာ့ အဆင္ေျပမယ္လို႕ ကြၽန္ေတာ္ယူဆပါတယ္။ အရင္ကတည္းက ဖိႏွိပ္ေရးႏိွပ္ ကြပ္ေရးဆိုတာ ကို သေဘာမတူပါဘူး၊ အဲဒီ ဥေပဒကလည္း တကယ္တမ္းျပႆနာတစ္ရပ္လံုးကို ေျဖရွင္း ႏိုင္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျပည့္တန္ဆာ ေလာကထဲက အမ်ိိဳးသမီးေတြကို ပိုမိုၿပီး ဒုကၡေရာက္ေစတဲ့ အတြက္ပါ။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ လုပ္ကို္င္ေနသူေတြ၊ ေစခို္င္းသူေတြ၊ေတြကိ ုအျပစ္ေပးေပမယ့္ လာေရာက္ ေပ်ာ္ပါးသူကို အျပစ္ေပးတာမရွိဘူး။ တစ္ဖက္မွာ ေရာင္းသူကို ႏွိပ္ကြပ္ေပမယ္ ့၀ယ္သူကရွိေနေတာ့ တစ္ဖက္မွာ ၀ယ္သူက ဒီလို္ အမ်ိဳး သမီးေတြရွိေအာင္ လုပ္ေနဦးမွာပဲ ။ လာေရာက္ေပ်ာ္ပါးသူကို ဖမ္းမိရင္ ေတာင္ အျပစ္ေပးတာ မ်ိဳးမရွိေတာ့ အမ်ိဳးသားေတြက ပိုမို လက္ရဲဇက္ရဲ ရွိေနဦးမွာပဲ။ ကာကြယ္ေပးမယ့္ဥပေဒ ရွိလာရင္ေတာင္ ေရာင္းသူ နဲ႔ ၀ယ္သူၾကားမွာ မညီမွ်ေသာ သတ္မွတ္ခ်က္က ရွိေနတဲ့ အတြက္ အခု ဥပေဒကလည္း တစ္ ဖက္ေစာင္းနင္း ရွိေနဆဲပဲလို႕ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒက ျပည့္တန္ဆာ ကိစၥကို ထိန္းခ်ုဳပ္သလိုလို ရွိေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ တကယ္ပဲ ျပည့္တန္ဆာ ကိစၥထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္ရင္ ဒီဥပေဒကို ျပဌာန္းမယ့္အစား ပိုမို လက္ေတြ႕ က်ေသာေ ျဖရွင္းႏို္င္မယ့္နည္းလမ္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႕ပဲ ကြၽန္ေတာ္ အားေပးခ်င္ပါတယ္္။

ေဒၚေမစံပယ္ျဖဴ (ဒါရိုက္တာ၊က်ားမ တန္းတူညီမွ်ေရးကြန္ရက္)

အခုအသစ္ျပင္ဆင္ဖို႕လုပ္ေနတဲ႔ ဥပေဒက ျပစ္ဒဏ္အေနနဲ႔ တိုးလိုက္တာက လြဲလို႕ ျပည့္တန္ဆာ အမ်ိဳး သမီးေလးေတြ ကို ဥပေဒအရ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္တဲ႔ အရာဘာမွ မပါဘူးလို႕ သံုးသပ္မိ ပါတယ္။ ဒီဥပေဒနာမည္ကလည္း ေျပာင္းသင့္ပါၿပီ။ ဥပေဒအမည္ကို က ျပည့္တန္ဆာ ႏွိပ္ကြပ္ေရးဆိုေတာ့ သူတို႕ေတြ အတြက္ နစ္နာဖို႕ခ်ည္းပဲျဖစ္ေနတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျပည့္တန္ဆာ ဆိုတာ အစိုးရ အဆက္ဆက္ဘယ္တုန္းကမွ  လံုး၀အရွင္းပေပ်ာက္ေအာင္လုပ္ႏိုင္တဲ့ အရာမဟုတ္ဘူး။ ျပည့္တန္ဆာ ကိုႏွိပ္ကြပ္တာထက္ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ငန္းကို သာအျပစ္ေပးအေရးယူသင့္တယ္။

တကယ္တမ္းမွာ ေျပာရရင္ ေကတီဗြီ၊ မာဆက္မွာ လုပ္ေနရတဲ႔ ျပည့္တန္ဆာအမ်ိဳးသမီးေလေးတြဟာ လုပ္အားခ မစို႕မပို႕ပဲရၿပီး၊ သူတို႕ကို အေျချပဳေနတဲ႔ သူေတြသာ ေခါင္းပုံျဖတ္ အျမတ္ထုတ္သြားတာ ပါ။ ဒီလိုစီးပြားရွာသူေတြနဲ႕ လာတဲ႔ေဖာက္သည္ေတြက်ေတာ့ အေရးယူဖို႕ ဥပေဒ မရွိဘူ၊အမ်ိဳးသမီးေတြသာ အေရးယူခ့ဲရတယ္၊ ဒါေတြက တကယ္ပေပ်ာက္ဖို႕က ျပည့္တန္ဆာ လုပ္သူကိုသာ အေရးယူ တာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းကိုစီးပြားျဖစ္လုပ္ ေဆာင္ေနေသာလူမ်ားကို ဥပေဒ ေတြသတ္မွတ္ ထိေရာက္တဲ႔ ျပစ္ဒဏ္ေတြ ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အရင္တုန္းကဆို ဖမ္းဆီးႏို္င္ဖို႕ အသြင္ယူ တယ္ဆိုတာ ရွိတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးအသြင္ယူတာက ျပည့္တန္ဆာ အမ်ိဳသမီးေလးေတြကို သာနစ္နာေစတာပါ။ ဒီလိုလုပ္တာက ျပည့္တန္ဆာအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ လိင္ဆက္ဆံျခင္းလည္း ခံရတယ္။ေငြလည္း မရတဲ႔အျပင္ ေထာင္လည္းက်ရေသးတယ္၊ကြၽန္မတို႕ႏို္င္ငံမွ မဟုတ္ဘူး ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလို ျပည့္တန္ဆာ ဆိုတာရွိတယ္။ တကယ္တမ္းမွာ ျပည့္တန္ဆာဆိုတာႏွိပ္ကြပ္ရမွာထက္ သူတို႔ေတြ ရသင့္တဲ႔ က်န္းမာ ေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ အသိပညာေတြကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဥပေဒနဲ႕ ပံံ႕ပိုးေပးရမွာ။ ေခါင္းပံုျဖတ္ မခံရေအာင္။ အႏိုင္က်င့္မခံရေအာင္ေပါ့၊ ျပည့္တန္ဆာဆိုတာ သူတို႕လည္းလူသားပဲေလ။ သူတို႕လည္း လူပဲေလ ဥပေဒ အကာကြယ္ကို သူတို႕လည္းရသင့္တယ္။

မခင္ေလး (founder- Triangle Women Support group)

ဥပေဒ နာမည္ကို ႏွိပ္ကြပ္ေရးကေန ထိ္န္းသိမ္းေရးလို႕အမည္ေျပာင္းလိုက္တာကေတာ့ အမည္အားျဖင့္ လွသြားတာေပါ့။  ျပည့္တန္ဆာအမ်ိဳးသမီးေတြကိုပဲ အေရးယူတာမဟုတ္ဘဲ ေပ်ာ္ပါးသူကိုပါ အေရးယူတာ ေကာင္းတယ္။ ဒါေပမဲ႔ ကြၽန္မတို႕စိုးရိမ္တာေတာ့ရွိတယ္၊  ျပည့္တန္ဆာေတြကို ဒဏ္ေငြေတြတိုးျမွင့္လိုက္တယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆို ေထာင္ဂဏန္းေလာက္နဲ႔ လုပ္ေနရတာေတြရွိတယ္။ သူတို႕ အတြက္က မျဖစ္ႏို္င္တဲ႔ ျပစ္၏ဒဏ္ေတြ ျဖစ္ ေနတယ္။ ရဲစတဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကလူေတြ အက်င့္ပ်က္ျခစားဖို႕ တရား၀င္ ဥပေဒ ျပဌာန္းေပး သလိုျဖစ္မွာစိုးရတယ္။ ဒီျပႆနာေတြရဲ႕ အဓိကအရင္းျမစ္ကေတာ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈပါပဲ။ ဆင္းရဲေတာ့ ပညာမသင္ႏိုင္ဘူး။ လစာေကာင္းအလုပ္ရဖို႕ ခက္ခဲတယ္။

အလုပ္လက္မဲ႔ျဖစ္ဖို႕လြယ္တယ္၊ စား၀တ္ေနေရး ျပႆနာရွိလာေတာ့ ျပည့္တန္ဆာလမ္းေၾကာင္းထဲေရာက္သြားရတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြေၾကာင့္ အဓိက ျပႆနာျဖစ္တဲ႔ ဆင္းရဲမြဲေတမႈကို အရင္ေျဖရွင္းရမယ္။ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈျပႆနာကလည္း ေျဖရွင္းရတာ နက္ရိႈင္းတယ္ ။ အခ်ိန္ယူရမယ္။ ျပႆနာက ႀကီးတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္ယူေျဖရွင္းေနရင္းမွာ ျပည့္တန္ဆာ အမ်ိဳး သမီးေတြကိ ုက်န္းမာေရး အသိပညာေပးတာ။ ေစာင့္ရွာက္ မႈေပးတာေတြပါ အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္သြားရမယ္ ။ ျပည့္တန္ဆာဆိုတာ လံုး၀ပေပ်ာက္သြားဖ ို႕ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

ေဒၚညိဳညိဳသင္း (ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္)

ျပည့္တန္ဆာနဲ႔ေပ်ာ္ပါးသူကိုပါ အျပစ္ေပးရ မယ္ဆိုတဲ႔ အခ်က္တစ္ခ်က္ကိုေတာ့ ေထာက္ခံတယ္။ ျပစ္မႈဆို္င္ရာ ဥပေဒေတြအရဆိုရင္ ျပစ္မႈတစ္ခုကို က်ဴးလြန္သူ၊ အားေပးသူ အားလံုးျပစ္ဒဏ္ က်ခံရမွာျဖစ္ တယ္ ။ အခု ျပည့္တန္ဆာ ကိစၥမွာက်ေတာ့  ျပည့္တန္ဆာ အမ်ိဳးသမီးကိုပဲ အေရးယူေနတာ။ ဒါကိ ုျပစ္မႈလို႕သတ္မွတ္ရင္ ဘယ္သူကိုမွ အလြတ္မေပးသင့္ဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕က အသြင္ယူသက္ေသအေနနဲ႔ လြႊတ္ေနတာေတြရွိတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ က်ေတာ့ အေရးယူခံရတယ္။ ဒါကို တရားမွ်တမႈမ်က္လံုးနဲ႔ပဲၾကည့္ၾကည့္ လူ႕ဂုဏ္သိကၡာ အရပဲၾကည့္ၾ႕ကည့္ ၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးဘက္ကပဲေျပာေျပာ  ဘယ္လိုမွ မမွ်တပါဘူး၊ဒါေၾကာင့္  ေပ်ာ္ပါးသူကိုပါ အေရးယူသင့္တယ္။ ဒိထဲမွာ အသြင္ယူသက္ေသဆိုၿပီးလည္း ကင္းလြတ္ခြင့္ လြတ္မေပးသင့္ဘူး၊

ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္( တရားလႊႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန)

အဲဒီလို ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရးဥပေဒေတြကို ဘယ္လို္တိုးခ်ဲ႕ တိုးခ်ဲ႕ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြာေရး က်ဆင္းမႈေတြ၊ လုပ္ခလစာမလံုေလာက္မႈေတြ၊ အလုပ္လက္မဲ႔ ျပႆနာေတြမရွင္းႏိုင္ရင္  အမ်ိဳးသမီးေတြ အလြႊန္ ထိခိုက္ နစ္နာမႈ ေတြရွိဦးမွာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ လူမႈေရးကူညီမႈျဖစ္တဲ႔ အလုပ္လက္မဲ႔ ေထာက္ပံံ့မႈ မရွိေတာ့ မိမိတစ္၀မ္းတစ္ခါး၊မိသားစူ စား၀တ္ေနေရး၊အတြက္ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း ထဲေမ်ာပါ သြားတဲံ အမ်ိဳူသမီးေတြ ရွိေနဦးမွာပဲ ၊ဒါကို ကကြယ္ေပးမႈ မလုပ္ပဲနဲ႔ ဥပေဒေတြတိုးခ်ဲ႕ ေနတာျပစ္ဒဏ္ေတြ တိုးခ်ဲ႕ဖို႕ လုပ္ေနတာက ေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး၊ တကယ္ဆို ဒီလုပ္ငန္းထဲ ေရာက္ေနသူေတြ တရား၀င္ေသာလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏို္င္ဖို႕စီစဥ္ေပးဖို႕ လိုတယ္။ အရြယ္ေရာက္သူတိုင္း အလုပ္လုပ္လုပ္ႏို္င္တဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးဖို႕လိုတယ္။ လုပ္ခလစာ တစ္ေန႕တာ ဖူလံုဖို႕ လိုတယ္ ။ ဒါေတြနိမ့္တာ မျပင္ဘဲ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ မေလွ်ာ့ခ်ဘဲ ဥပေဒတင္းၾကပ္လည္း မလိုက္နာႏိုင္ တာပဲရွိမယ္။