ေမာ္ကြန္း၀င္ရဲေဘာ္ေဟာင္းႀကီး၏ စုတ္ခ်က္ျပတုိက္

ႏုိ၀င္ဘာ ၁၇ ရက္ နံနက္ေစာေစာက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကမ္းနားဟုိတယ္တြင္ က်င္းပေသာ ပန္းခ်ီျပပြဲတစ္ခုသုိ႔ ေရာက္ျဖစ္ခဲ့သည္။ သာမန္ပန္းခ်ီျပပြဲမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္။ ပန္းခ်ီေလာက၏ မွတ္ေက်ာက္တစ္ခုဟုပင္ ဆိုရေလာက္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သက္ရိွထင္ရွားပန္းခ်ီ ဆရာမ်ားအနက္ အသက္အႀကီးဆံုး ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးစန္းလိႈင္၏ တစ္ကုိယ္ေတာ္ပန္းခ်ီ ျပပြဲပင္ျဖစ္သည္။

ျပခန္းအ၀င္အ၀တြင္ ဆီလီကြန္ျဖင့္ ထုဆစ္ပံုေဖာ္ထားေသာ လူတစ္ရပ္ခန္႔ျမင့္သည့္ ႐ုပ္တုႏွစ္႐ုပ္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ တစ္႐ုပ္က ဟုိး . . . ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကာလျမန္မာ့ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္တစ္ဦး၏အသြင္။ တစ္ခုက ရင္ဘတ္တစ္ဖက္တစ္ခ်က္စီ တြင္ ဆုတံဆိပ္မ်ား ခ်ိတ္ဆြဲထားသည့္ ေခါင္းဆြတ္ဆြတ္ျဖဴ အဘုိးအိုတစ္ဦး။ ႏွစ္ခုလံုးမွာပန္းခ်ီ ဆရာႀကီး အဘုိးဦးစန္းလိႈင္၏ တစ္ကုိယ္လံုးပံုတူ ႐ုပ္တုမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

ဖ်ာပံုဇာတိပန္းခ်ီေက်ာ္ အဘုိးဦးစန္းလိႈင္သည္ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ဖြားျဖစ္ၿပီး အသက္ (၉၃) ႏွစ္ရိွၿပီျဖစ္ကာ ပန္းခ်ီစုတ္တံကုိသာမက ေသနတ္ကုိပါကုိင္စြဲခဲ့ဖူးသူ။ အႏုပညာကုိသာမက စစ္အနိ႒ာ႐ံုမ်ားကုိပါ မ်က္ျမင္ခံစားႀကံဳေတြ႕ခဲ့ဖူးသူ၊ အသက္အႀကီးဆံုး ဂႏၴ၀င္ပန္းခ်ီဆရာဟူသည့္ ဂုဏ္ပုဒ္အျပင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္း၀င္ ေတာ္လွန္ေရးရဲေဘာ္ဟူသည့္ ဂုဏ္ပုဒ္ကုိပါ ပုိင္ဆုိင္ထားသူတစ္ဦးလည္းျဖစ္သည္။

ပန္းခ်ီဆရာတစ္ဦးအေနျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာမႈကုိ ကြၽမ္းက်င္ပိုင္ႏုိင္သူ။ သ႐ုပ္မွန္ပန္းခ်ီအေရးေကာင္းသူ။ ဇာတိမာန္တက္ႂကြေအာင္ ေရးသားႏိုင္သူ။ စနစ္က်သူ၊ ေရွးအခင္းအက်င္း ပုိင္ႏုိင္သူ ဂႏၴ၀င္ပန္းခ်ီ ေက်ာ္အျဖစ္ ပန္းခ်ီဆရာမ်ားက သတ္မွတ္႐ုိေသၾကၿပီး ျပည္ေထာင္စုဆုိရွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏုိင္ငံ ေတာ္အလံဒီဇုိင္းေရးဆြဲခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။

ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ ေဟာင္း တစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (BIA)၊ ျမန္မာ့ကာကြယ္ေရး တကၠသုိလ္ (BDA) တို႔တြင္ ပါ၀င္ ခဲ့သူ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ က်ဆံုး ေလၿပီးေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္တုိ႔အား လြတ္လပ္ေရးေမာ္ကြန္း၀င္ ဆုေပးအပ္ ေသာအခါ ေမာ္ကြန္း၀င္ဒုတိယ ဆင့္ရရိွခဲ့သူျဖစ္သည္။

အဘုိးဦးစန္းလိႈင္၏ ပန္းခ်ီ ျပပြဲသည္ အသက္ (၉၃) ႏွစ္တြင္ ပထမဆံုးျပဳလုပ္ျဖစ္ေသာ တစ္ ကုိယ္ေတာ္ျပပြဲျဖစ္သည္။ ျပခန္း အျပင္အဆင္ခမ္းနားၿပီး ေရာင္း ရန္မဟုတ္ေသာ ဆီေဆးပန္းခ်ီ ကားေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ျပသထား သည္။ ျပခန္းဖြင့္ပြဲကို အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ နာယက ဦး တင္ဦးက အဖြင့္ႏႈတ္ဆက္စကား ေျပာၾကားေပးသည္။ ဦးတင္ဦး ေျပာသည့္ ‘‘ပန္းခ်ီပညာရွင္အျဖစ္ ကြၽမ္းက်င္မႈကုိသာမက ရဲေဘာ္ တစ္ေယာက္၏ စိတ္၀ိညာဥ္မ်ားကိုပါ သူ႔ပန္းခ်ီကားမ်ားထဲတြင္ ေတြ႕ ႏိုင္သည္’’ဆုိေသာ စကားကိုကြၽန္ေတာ္သေဘာက်မိသည္။ ဖြင့္ပြဲအစတြင္ ဇရာဒဏ္ဖိစီး၍ ၀ွီးခ်ဲေပၚ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ေသာ ဦးစန္းလိႈင္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ တစ္ေခါင္းလံုးျဖဴဆြတ္ေနၿပီး တုိက္ပံုအက်ႌ ေအာက္က ပါးလ်ေနေသာခႏၶာကုိယ္က ေမာဟုိက္ေနပံုရ သည္။ ေဘးနားတြင္လည္း ေအာက္ဆီဂ်င္ဘူးႏွင့္ သူနာျပဳတုိ႔ ကအသင့္။ အသက္အရြယ္အရ စကားအၾကာႀကီးေျပာရန္ တတ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ဟု ထင္မိေသာ္ လည္း ကြၽန္ေတာ္အထင္ႏွင့္ အ ျမင္လဲြသြားခဲ့ပါသည္။

‘‘ငါ့ကုိ နည္းနည္းထိန္းေပး ၾက၊ ငါေျပာရင္း ကို္ယ့္စိတ္ကုိယ္ မႏုိင္ျဖစ္မယ္’’ဟု ဦးစန္းလိႈင္က ၀ွီးခ်ဲကို အားျပဳရင္း တုန္ရီစြာ ေျပာ သည္။ ‘‘ငါက ကြၽန္ေခတ္ႏွစ္ခု ၾကားမွာ ေမြးလာတာ။ ငါတို႔ေခတ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တို႔ ငါတုိ႔ရဲေဘာ္ေတြ ေသသြားၾကတယ္။ အခုထိ ႏုိင္ငံက ကြၽန္ျဖစ္ေနတုန္း။ အခုထိငါတို႔ စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ ဘ၀မွာ အသံုးမ က်တဲ့ လူေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တာ ခံေန ရတုန္းပဲ’’

ကင္မရာမီးမ်ား တဖ်ပ္ဖ်ပ္ ေအာက္တြင္ အဘုိးဦးစန္းလိႈင္က သူေျပာလိုသမွ်ကုိ ဖြင့္ဟသြား သည္မွာ မိနစ္ ၂၀ ခန္႔ရိွေရာ့မည္။သူ႔ပံုသဏၭာန္က တစ္ဘ၀တာ ခံစားရသမွ်ကုိ စကားလံုးျဖင့္ ေဖာ္ျပႏုိင္မစြမ္း၍ အားမရျဖစ္ေနပံုက ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ရာဇ၀င္ အျပည့္အ၀ မရွင္းျပလိုက္ရသည့္ သမုိင္းဆရာလိုအသြင္။

ယခုအသက္အရြယ္တြင္မွ ပထမဆံုးက်င္းပျဖစ္ေသာ သူ၏ တစ္ကုိယ္ေတာ္ျပပြဲ၊ ဦးစန္းလိႈင္ ဟူေသာ ဂႏၴ၀င္အမည္တစ္လံုးကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်ျပသည့္ပြဲတြင္ ဦးစန္း လိႈင္တစ္ေယာက္ သူ၏ ပန္းခ်ီအ ယူအဆ။

သူ၏ ကုိယ္ပုိင္ဟန္၊ သူ႔ပန္းခ်ီရည္ရြယ္ခ်က္၊ သူပုိင္ဆုိင္ေသာ အႏုပညာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျပာဆိုမည့္အစား မေက်နပ္မႈေတြကို မာန္ပါပါျဖင့္ ေျပာေနသည္။ တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ အေရတြန္႔ေနေသာ သူ႔မ်က္၀န္းအိမ္ထဲမွာ မ်က္ရည္စေတြကို ျမင္ေနရသည္။

‘‘ဒီအစိုးရက ဗုိလ္ခ်ဳပ္တို႔ ယူေပးခဲ့တဲ့ လြတ္လပ္ေရးကို အလြဲ သံုးစားလုပ္ခဲ့တယ္။ တန္ဖိုးမထားဘူး။ အခုခ်ိန္မွာ ငါတု႔ိက ေမာ္ဒယ္ဂဲလ္ေတြေလာက္ေတာင္ အသံုးမက်ဘူး’’ဟု စကားမ်ားက ေတာင္စဥ္ေရမရဟု ထင္ႏုိင္စရာရိွေသာ္လည္း ေမာ္ကြန္း၀င္ရဲေဘာ္ပန္းခ်ီ ဆရာ၏ ခံစားခ်က္က ျပင္းထန္သည္။ အခန္းတြင္းမွ လူအခ်ိဳ႕ပင္ မ်က္ရည္၀ဲၾကသည္။

ထို႔ေနာက္ အဘုိးဦးစန္းလိႈင္ ၏ ပန္းခ်ီကားမ်ားကို ေလ့လာျဖစ္ သည္။ ျပခန္းအ၀တြင္ ျမတ္စြာ ဘုရားပံု၊ ဗုဒၶ၀င္ပံုမ်ား၊ ထို႔ေနာက္ ႐ႈေမွ်ာ္လင္းပံုအခ်ိဳ႕၊ တုိင္းရင္း သားပံုမ်ား၊ ရွင္ဘုရင္တုိ႔ စီးခ်င္း ထိုးၾကပံုမ်ား၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုမ်ား။ လူ ႀကိဳက္မ်ားသည့္ ပန္းခ်ီကားမ်ား ကေတာ့ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ စစ္ခ်ီတက္လာပံုမ်ား၊၈၈ အေရးေတာ္ပံုပန္းခ်ီကား၊ စက္ မႈေတာ္လွန္ေရးေက်ာင္းသားပန္း ခ်ီကားမ်ားပင္။ ပန္းခ်ီကားမ်ားက တိက်မႈႏွင့္ ျမန္မာဆန္မႈ ပါ၀င္သည္ကေတာ့ ပန္းခ်ီနားမလည္သူမ်ားပင္ သိႏိုင္သည့္ အခ်က္ျဖစ္ သည္။

လက္ရိွတြင္ ပန္းခ်ီမေရးႏုိင္ ေတာ့ေသာ္လည္း အသက္ (၈၀) ေက်ာ္အထိ အဆင္ေျပစြာ ေရးဆဲြႏုိင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။ သ႐ုပ္မွန္ ပန္းခ်ီမ်ား ေရးသားရာ၌ အခင္း အက်င္းႏွင့္ အျပင္အဆင္မ်ား သည္ သူတကာႏွင့္ ကြဲထြက္ၿပီး ေရွးဆန္ေသာ ျမန္မာအျပင္အဆင္ကုိ ေတြ႕ရသည္ဟု ပန္းခ်ီဆရာအမ်ားစုက ေျပာပါသည္။ ပန္းခ်ီပံုမ်ားမွာ တိက်ၿပီး လူပံုတူမ်ား ေရးဆဲြရာ၌ ခံစားမႈကုိ ပံုေဖာ္ႏိုင္သည္။ ႐ႈေမွ်ာ္ခင္းမ်ား တြင္ ကုိယ္ပုိင္ခံစားမႈအေရာင္ကုိ အသံုးျပဳႏုိင္သည္ဟု ပန္းခ်ီဆရာ အမ်ားစုက သံုးသပ္ၾကသည္။

ဖ်ာပံုသား အဘုိးဦးစန္းလိႈင္ ၏ လက္ဦးဆရာမွာ ပန္းခ်ီဆရာ မွတ္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဦးသိန္း ၫြန္႔၊ ဦးေငြကုိင္ႏွင့္ ဦးလွေမာင္ ႀကီး၊ ဦးခင္အုန္းတုိ႔ထံတြင္ ေရ ေဆး၊ ဆီေဆးႏွင့္ ျမန္မာမႈလက္ ရာမ်ားကို တပည့္ခံသင္ယူခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္က ႏြမ္းပါးေသာေၾကာင့္ ပညာသင္ယူရာတြင္ အခက္အခဲ မ်ားရိွေသာ္လည္း ပန္းခ်ီဆရာႀကီး မ်ား၏ ေနာက္သုိ႔ ေဆးခြက္ကုိင္ လိုက္ရင္း ပညာသင္ယူခဲ့ရသည္ ဟု ဆုိသည္။

ပန္းခ်ီဆရာတစ္ဦးအေနျဖင့္ဗုဒၶ၀င္႐ုပ္ပံုမ်ားစြာကုိ ဇာတ္ႀကီး ၁၀ ဘဲြ႕၊ ငါးရာငါးဆယ္နိပါတ္၊ ဇိနတၳပကာသနီစသည္တို႔တြင္ သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုမ်ားစြာကုိ ေရးဆြဲခဲ့သည္။ မဆလလက္ထက္က အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ လူငယ္ဆုိင္ရာ အမွတ္တံဆိပ္ပန္းခ်ီ မ်ားကုိ ေရးဆဲြခဲ့ကာ ဆုမ်ားစြာ လည္း ရရိွခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အလံေတာ္ကုိ ဒီဇုိင္းဆြဲသ႐ုပ္ေဖာ္ခဲ့သူတစ္ဦးအျဖစ္ ထင္ရွားသည္။

ပန္းခ်ီဆရာဘ၀ကို ႏွစ္ သက္သေလာက္ ရဲေဘာ္အလုပ္ ကုိ ဂုဏ္ယူသည္ဟု ဦးစန္းလိႈင္ က ေျပာသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ အတြင္း အသက္ (၂၀) အရြယ္ တြင္ တပ္မေတာ္ထဲသို႔ ၀င္ခဲ့ၿပီး BIA ႏွင့္ BDA ႏွစ္ခုစလံုးတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ရဲေဘာ္ဘ၀တြင္ အမွတ္တရမ်ားစြာရိွခဲ့ၿပီး ျပန္ေျပာင္း ေျပာျပေနသည့္ သူ႔မ်က္ႏွာတြင္ ဂုဏ္ယူစရာ အတိတ္မ်ား ျပည့္ေနသည္။

‘‘မိုးေတြ ရြာတဲ့အခ်ိန္ကုိယ္ က ယူနီေဖာင္းေလးနဲ႔ ျပန္လာ တုန္း လူကလည္း ခိုက္ခိုက္တုန္ ေနၿပီ။ ေရွ႕မွာ လာေနတဲ့ ကား တစ္စီးေပၚက လူတစ္ေယာက္က ဆင္းလာၿပီး ရဲေဘာ္ပါလား။ လာ လာဆုိၿပီး လွမ္းေခၚတယ္။ ေရေႏြးတုိက္၊ အ၀တ္ထပ္ၿခံဳေပးၿပီး သူ႔ ကုိယ္နဲ႔ ေပြ႕ထားတယ္’’ဟု ဦးစန္း လိႈင္တစ္ေယာက္ ေဆြးလ်စြာ ျပန္ ေျပာေနသည္။ ‘‘ၿပီးေတာ့ မိတ္ ဆက္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္သခင္ျမ ပါရဲေဘာ္။ ေတြ႕ရင္ေခၚပါဆုိၿပီး။ ဘယ္ေလာက္ ႏွိမ့္ခ်တတ္လဲ။ အခုေခတ္လူေတြမ်ား အသံုးက ျဖင့္ မက်ဘူး။ ဟုိေျပာဒီေျပာနဲ႔’’ ဟု အာဇာနည္တစ္ဦးႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပံုကုိ ဦးစန္းလိႈင္က စီကာပတ္ ကံုးျပန္ေျပာျပေနသည္။

ပန္းခ်ီႏွင့္ ပတ္သက္၍ သူ႔ ခံစားခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာပန္းခ်ီ ဆိုလွ်င္ ျမန္မာမႈပါရမည္ဟူ၍။ သူက ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္။ ေမာ္ဒန္ေခတ္ လြန္ပန္းခ်ီတုိ႔ကုိ ႏွစ္သက္ပံုမရ။ သ႐ုပ္မွန္မဟုတ္ေသာ ပန္းခ်ီမ်ား မ်ားစားစားဆဲြသည္ကို မေတြ႕ရ။ ‘‘အိမ္နဲ႔ သစ္ပင္ကုိ ဟုိဘက္၊ ဒီဘက္ေျပာင္းဆဲြတဲ့ ပန္းခ်ီမဟုတ္ ဘူး။ ဇာတိမာန္ႏိုးၾကားဖို႔ ဆြဲတာ’’ ဟု သူက ေျပာပါသည္။

‘‘သူ႔ပန္းခ်ီေတြမွာ အေတြး ေတြ ႐ႈပ္ယွက္ခတ္မေနဘူး။ ရွင္း လင္းျပတ္သားတယ္။ ပန္းခ်ီကုိ အျမင္နဲ႔ ခံစားၿပီး အသိနဲ႔ ဆံုးျဖတ္ ဖို႔ လြယ္ကူတယ္။ ဟန္ရိွတယ္’’ ဟု ပန္းခ်ီဆရာႀကီး ဦးလြန္းႂကြယ္ က ေျပာသည္။

သူ႔ပန္းခ်ီမ်ားထဲတြင္ ေခတ္ ကို ျမင္ရသည္။ သူ႔ေခတ္သူ႔အခါ သူ႔အေျခအေနႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရ ေသာ အေျခအေနမ်ားကုိ ဓာတ္ပံု သဖြယ္ ပန္းခ်ီတြင္ ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္းျမင္ေနရသည္။ ယခုျပ ပြဲသည္လည္း ဦးစန္းလိႈင္၏ ရင္ ဖြင့္သံတစ္စံုတစ္ရာျဖစ္လိမ့္မည္ ထင္သည္။ ဂႏၴ၀င္ပန္းခ်ီဆရာႀကီး တစ္ေယာက္ သူ႔အသက္အရ ပန္း ခ်ီဆဲြဖို႔ မလြယ္ကူႏုိင္ေတာ့ေပမယ့္ ေမာ္ကြန္း၀င္ရဲေဘာ္တစ္ဦးအ ေနျဖင့္ေတာ့ ေျပာစရာမ်ား ထပ္ ရိွေနဦးမည္မွာ အမွန္ပင္ . . .။

7 day