“ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမွာ ဘယ္သူေတြ အဓိက တာ၀န္႐ိွသလဲ”

ငယ္စဥ္ေတာင္ေက်း ကေလးဘ၀ က “ ပ်ားရည္တစ္စက္ေ ၾကာင့္ ျပည္ ပ်က္တယ္” ဆိုတဲ့ ပံု၀ထၳဳကေလးတစ္ပုဒ္ ကိုဖတ္ခဲ့ရ ဖူးပါတယ္ ။ လူတစ္ေယာက္ ပ်ားရည္ဆမ္းတဲ့ မုန္႔ကို စားရာက ပ်ားရည္စက္ တစ္စက္ ၾကမ္းေပၚက်သြားတယ္ ။ သူကအမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ ေပါ့ေပါ့တန္တန္နဲ႔ 

သူစားၿပီး က် က်န္ေနခဲ့တဲ့ ပ်ားရည္စက္ကို မသုတ္ခဲ့မိဘူး ၊ အဲဒီက်ေနတဲ့ ပ်ားရည္ စက္ကို ပု႐ြက္ က လာစားတယ္ ။ ပု႐ြက္ကို အိမ္ေျမွာင္က ဆင္းၿပီးစားတယ္ ၊ ထိုအိမ္ေျမွာင္ကို ေၾကာင္တစ္ေကာင္က ခုတ္ တယ္ ။ အဲဒီေၾကာင္ကို ေခြးတစ္ေကာင္က ကိုက္ တယ္ ။ ေၾကာင္ပိုင္႐ွင္က ကိုက္တဲ့ေခြးကို တုတ္နဲ႔႐ိုက္တယ္ ။ အ႐ိုက္ခံရ တဲ့ေခြး ပိုင္႐ွင္က ေၾကာင္ပိုင္႐ွင္ကို ဓါးနဲ႔ခုတ္တယ္ ။ အဲဒီကေန ညီအကို ေမာင္ႏွမ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ မိတ္ေဆြေတြ ေက်းကၽြန္ ေတြပါ ပါ၀င္လာၾကၿပီး ခုတ္ၾကထစ္ၾက သတ္ျဖတ္ၾကတာ ႐ြာကေနၿမိဳ႕ ၊ ၿမိဳ႕ကေနတိုင္းျပည္ပ်က္ပါေရာဆိုတဲ့ ပံု၀ထၳဳကေလး ပါ ။ ငယ္စဥ္ကေတာ့ ဘာမွန္းမသိပဲ ဖတ္ခဲ့ဘူးတဲ့အေၾကာင္းအရာ ကေလးတစ္ခုအျဖစ္သာ မွတ္ထင္ခဲ့ ရာက အခုေတာ့မွ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပႆနာမ်ားဟာ အဲဒီပံုျပင္ကေလးမ်ား အသက္ ၀င္လာေလသလား လို႔ ေတာင္ ထင္မွတ္ရ ပါတယ္ ။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇြန္လအတြင္း မီးပြားတစ္ခုက်ခဲ့တယ္ ။ ရခိုင္အမ်ိဳးသမီးကေလး တစ္ေယာက္ကိုအဓမၼ က်င့္ၿပီး ရက္စက္စြာ အသတ္ခံရ တဲ့ကိစၥဟာ ေနာက္ဆက္တဲြ ျပႆနာေတြကို ဆိုးဆိုး႐ြား႐ြားေပၚေပါက္လာေစခဲ့တယ္ ။ တစ္ဘက္နဲ႔တစ္ဘက္ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ၾက ၊ အိမ္ေတြ ႐ြာေတြ ဘာသာေရးအေဆာက္အဦးေတြကို မီး႐ိႈ႕ ဖ်က္ ဆီးၾကတဲ့ ႀကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္မႈ အဖ်က္အဆီးစ႐ိုက္မ်ားဟာ ၾကားရျမင္ရသူတိုင္း ရင္နင့္စရာ ျဖစ္ရပါတယ္ ။ အာဏာ႐ွင္ စနစ္ဆိုးေအာက္မွာ ကမၻာက ၀ိုင္းပယ္ျခင္းကို ခံခဲ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု အျဖစ္ကေန ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ စတင္ကူးေျပာင္းလာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခုအျဖစ္နဲ႔ ကမၻာက အာ႐ံု စိုက္လာတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ ၊အဘက္ဘက္က နိမ့္က်ယို ယြင္းေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ဖို႔ အ႐ွိန္အဟုန္နဲ႔ ႀကိဳးစား ပမ္းစား လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ ခ်ိန္ကိုက္ ေပၚေပါက္လာတဲ့ ဒီျပႆနာမ်ားဟာ အလြန္ ကို ဆိုး႐ြားလွပါတယ္။ အခု ဒီေဆာင္းပါးဟာ ပဋိပကၡျဖစ္ၾကတဲ့ဘက္ႏွစ္ဘက္ အၾကား ဘယ္သူ မွန္တယ္ ဘယ္သူ မွားတယ္ ဆိုတာ ၀င္ေရာက္ဆံုးျဖတ္ျခင္း သံုးသပ္ျခင္းမဟုတ္ပါ ။ ေဆာင္းပါး႐ွင္ တစ္ ေယာက္အေန နဲ႔ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ လည္း မ႐ွိပါ ။ ဒီလို ျပႆနာတစ္ရပ္ဟာ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ႀကီးထြားသြားခဲ့ရသလည္း ၊ ျပႆနာႀကီးထြားသြားရတာ ဘယ္သူေတြမွာ တာ၀န္႐ွိသလည္း ဆုိတာကိုပဲ သံုးသပ္တင္ျပ သြားမွာျဖစ္ပါတယ္ ။

ဒီလိုတင္ျပရတာကလည္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးရဲ႕ (ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးမွ) ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၅ရက္ ေန႔စဲြပါ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ၁/၂၀၁၂ နဲ႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၃၁ရက္ေန႔စဲြ ပါ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ၂/၂၀၁၂ တို႔ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္ ။ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ၁/၂၀၁၂ အပိုဒ္ ၆ မွာ “ဤသို႔ေသာ အေျခအေနအတြင္ တစ္ေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္ပြားလာေသာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ မႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၊ ႏိုင္ငံသားတုိ႔၏ ဂုဏ္သိကၡာႏွင့္အက်ိဳးစီးပြားကို ထိခိုက္နစ္နာ ေစႏိုင္သျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖဲြ႕ ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ရပ္႐ြာ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္႐ြက္ သြားမည္ျဖစ္ပါသည္ ။ ထို႔ျပင္ ရခိုင္ျပညနယ္ပဋိပကၡတြင္ ေနာက္ကြယ္ မွ ႀကိဳးကိုင္လႈပ္႐ွားေနေသာ လူပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားလည္း ႐ွိေနေၾကာင္း သိ႐ွိရသျဖင့္ ၎တို႔ကို ေဖာ္ ထုတ္၍ ဥပေဒႏွင့္ အညီထိေရာက္စြာ အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ေၾကျငာ အပ္ပါသည္ ” ဟုေဖာ္ျပပါ႐ွိသကဲ့သို႔ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ၂/၂၀၁၂ အပိုဒ္ ၆ တြင္လည္း “လက္႐ွိအေျခအေနတြင္ျပည္သူလူထု၏ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္မ်ားကို ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ ျဖစ္ရပ္မ်ား ဆက္လက္ မျဖစ္ေပၚေစေရးအတြက္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ား၌ ဆက္စပ္ ပတ္သက္သူမ်ားကို ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္လႈပ္႐ွားေနေသာ လူပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအား ႏိုင္ငံေတာ္မွ စစ္ေဆး အေရးယူ လွ်က္႐ွိေၾကာင္း အသိေပးေၾကျငာအပ္ပါသည္ ” ဟု ေဖာ္ျပပါ႐ွိပါသည္ ။ ဒီေနရာမွာ စာေရးသူတင္ျပခ်င္တာက အဲဒီပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြ ကို မီးပြားအဆင့္မွာတင္ ျငိမ္းေသသြားေအာင္ မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ခဲ့ဘဲ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္မႈ ေပါ့ေလ်ာ့ အားနည္းခဲ့တဲ့ တာ၀န္႐ွိသူေတြ မီးပြားကေလးကေန မီးေတာက္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္သြားေစခဲ့တဲ့ အထိ တာ၀န္ပ်က္ကြက္ခဲ့သူေတြကိုေကာ ဘယ္လိုေဖာ္ထုတ္ အေရးယူမွာလည္း ဆိုတဲ့ တာ၀န္႐ွိမႈ ( accountability) နဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ ( responsibility) တို႔ရဲ႕ အခန္းက႑ ျဖစ္ပါတယ္ ။

တစ္နည္းအားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္နဲ႔ တရားေရးမ႑ိဳင္တို႔ရဲ႕ စိစစ္ ထိမ္းညွိမႈ (Check and balance) အေၾကာင္းတရားျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆိုရင္ “ပ်ားရည္တစက္ေၾကာင့္ ျပည္ပ်က္” တဲ့ ဇာတ္လမ္းလိုပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူေပါင္းမ်ားစြာ အသက္ အိုးအိမ္ စည္းစိမ္မ်ားစြာ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးၾကရၿပီးျဖစ္ပါတယ္ သတင္းမ်ားအရ ေမလ ႏွင့္ ဇြန္လအတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ အသက္ ဆံုး႐ႈံးရသူ (၅၀)ဦး ဒဏ္ရာရသူ (၅၄) ဦး အိမ္ေျခ ၂၂၃၀ ႏွင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦး (၁၄)ခု မီးေလာင္ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရတယ္လို႔ သိရ ပါတယ္ ။ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ျပည္သူလူထု (၆၀၀၀၀) ေက်ာ္တို႔ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္ ဘ၀ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္ ။ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္လိုၾကသူမ်ား ေသာကမ်က္ရည္ပင္လယ္ေ၀ခဲ့ရပါတယ္ ။“ေတာင္လဲရာ ျမက္ျပတ္” ဆိုသလိုပဲ ကေလးသူငယ္လူမမယ္ေတြ အတိ ဒုကၡ ေရာက္ၾကရ ပါတယ္ ။ ေက်ာင္းသား/သူ လူငယ္ေလးေတြရဲ႕ ေအးခ်မ္းစြာပညာသင္ၾကားရျခင္းေန႔ရက္မ်ားဟာ မီးေတာက္ထဲမွာ ေလာင္ကၽြမ္းျပာက်ခဲ့ရပါတယ္ ။ ၾကားရသူ ျမင္ရသူအေပါင္း ႏွလံုး စိတ္၀မ္း ညိႈးႏြမ္းပူေလာင္ရၾကရပါတယ္ ။ တစ္စထက္တစ္စမဟုတ္ဘဲ အ႐ွိန္အဟုန္နဲ႔ ႀကီးထြားလာတဲ့ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရက ျပႆနာျဖစ္ပြားရာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွာ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ျခင္း ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ဥပေဒ ကဲ့သို႔ အာဏာတည္သည့္ အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ျခင္း စသည္တို႔ကို ေဆာင္႐ြက္ၿပီး တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ျပန္လည္ထိမ္းသိမ္းရတဲ့ အေျခအေနထိ ဆိုက္ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ ျပႆနာက လံုး၀ ေအးျငိမ္းမသြားခဲ့ဘဲ ဖဲြမီးလို အတြင္း လႈိက္ေလာင္ ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီျပႆနာမီးဟာ တစ္ေက်ာ့ျပန္ၿပီး ေလာင္ကၽြမ္းခဲ့ရာက ယခုတစ္ဖန္ ေက်ာက္ျဖဴ ၊ မင္းျပား ၊ ေျမပံု ၊ ေျမာက္ ဦး စတဲ့ ၿမိဳ႕မ်ားမွာ ပဋိပကၡမ်ား အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး လူ(၉၀) ေက်ာ္ အသက္ဆံုး႐ႈံးၿပီး (၁၃၀) ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရ႐ွိခဲ့ ရပါတယ္ ။ အိုးအိမ္ ၅၃၀၀ ေက်ာ္ ႏွင့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦး (၈)ခု မီးေလာင္ပ်က္စီးၿပီး လူဦးေရ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ၾက ရျပန္ပါတယ္ ။ အဲဒီအတြက္ ေနာက္ထပ္တဖန္ အေရးေပၚအမိန္႔ ထပ္မံထုတ္ျပန္ရတဲ့ အေျခကို ဆိုက္ေရာက္သြားပါတယ္ ။ ဒီျပႆနာစတင္ေပၚေပါက္လာတဲ့အခ်ိန္ကစလို႔ ဘက္ေပါင္းစံုက သူမွားတယ္ ငါမွန္တယ္လို႔ ေျပာၾကဆိုၾကသံ ေတြကလည္း မီးေလာင္ရာေလပင့္သလို ပြက္ပြက္ ညံေအာင္ထြက္ေပၚလာပါတယ္ ။ တိုင္းရင္းသား နဲ႔ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္သူ ဆိုတဲ့ ျပႆနာေတြကို ေ႐ွ႕တန္းတင္လာၾကပါတယ္ ။ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈေတြကိုပါ ျပႆနာထဲ ဆဲြသြင္းလာတာကိုလည္းေတြ႕ရပါတယ္ ။ အတိတ္က လုပ္ေဆာင္ခ်က္အမွားေတြကို ျပန္လည္တူးဆြ ေဖာ္ထုတ္လာတာေတြလည္း ႐ွိပါ တယ္ ။ ဒါေတြဟာ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္တိုင္း ျဖစ္တိုင္းမွာ ေပၚထြက္လာတတ္တဲ့ ေနာက္ဆက္တဲြ ႐ိုက္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ။ မီးေလာင္ရာေလပင့္ဆိုသလို အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ ေတြေပၚမွာလည္း ဘယ္သူဘယ္၀ါ မသိသူခ်င္းေရာ သိသူခ်င္းပါ ျပႆနာ႐ွာၾကတာေတြကိုလည္း (Storm in the tea cup) ေတြ႕ရပါတယ္ ။

လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ဒီလိုႏွမသားခ်င္းမစာမနာ ကိုယ့္အေသြးအသားထဲကတဏွာရာဂဘီလူးကို မထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္လို႔ ျဖစ္ပြားတဲ့ မုဒိန္းတႏၱမႈေတြ မၾကာခဏ ေပၚေပါက္တတ္ပါတယ္။ အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးသူမိန္းမပ်ိဳေတြကိုသာမက အ႐ြယ္မေရာက္ေသးသူမိန္းကေလး မ်ားကိုမခ်န္ အ႐ြယ္လြန္ မိန္းမအိုေတြကိုပင္အလြတ္မေပးဘဲ ေသြးသားေသာင္းက်န္းၾကသူေတြအေၾကာင္း သတင္းစာ အေစာင္ေစာင္ မႈခင္းဂ်ာနယ္အေစာင္ေစာင္မွာ ဖတ္ဘူးၾကပါလိမ့္မယ္ ။ ေနာက္ဆံုး ကိုယ့္သမီးအရင္းကိုေတာင္ ကိုယ္ျပန္က်င့္တဲ့ တိရိစၦာန္စိတ္ေပါက္ သြားၾကတဲ့ အေဖမ်ားအေၾကာင္းလည္း ဖတ္ဖူးၾကားဖူးၾကမွာပါ ။လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ အလြန္စက္ဆုပ္႐ြံမုန္း ေအာ့ႏွလံုးနာစရာကိစၥ ျဖစ္ေပမဲ့ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြဟာ ျဖစ္တတ္တဲ့အေၾကာင္းေတြ ၊တစ္နည္းအားျဖင့္ ထူး၍ မဆန္းေသာ အေၾကာင္း တရားေတြသာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔(morals) နဲ႔ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ထိမ္းခ်ဳပ္မႈ (self-control) တို႔ အားနည္းတဲ့သူေတြ ႐ွိေနသမွ် ဒီလိုျပႆနာ ေတြနဲ႔ မကင္းႏိုင္ပါဘူး ။ ဒါဟာ မီးပြားတစ္ခုပါ ။ ဒါေပမဲ့ မီးပြားက်တာျခင္း အတူတူ ေျမေပ်ာ့ ေျမစိုေပၚက်တဲ့ မီးပြားနဲ႔ သစ္႐ြက္ေျခာက္ပံုေပၚက်တဲ့ မီးပြားတို႔ရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈတို႔ကေတာ့ ကြာျခားလွပါတယ္ ။ အထူးသျဖင့္ ေရနံတြင္း အစပ္က ယမ္းပံုေပၚက်တဲ့ မီးပြားတစ္ခုရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကေတာ့ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ျဖစ္သြားေတာ့တာပါပဲ။

ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္ပြားတိုင္းမွာ လတ္တေလာအေၾကာင္းတရားႏွင့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ဆိုၿပီးေတာ့ ႐ွိစျမဲပါ။ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းဟာ မီးပြားတစ္စျဖစ္ၿပီး ၊ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ေရနံတြင္းအစပ္က ယမ္းပံုပါပဲ ။ ပထမ ကမၻာစစ္ ျဖစ္ပြားခဲ့တာမွာ ၾသစႀကီးယား အိမ္ေ႐ွ႕မင္းသား ဖရန္စစ္ဖာဒီနန္ နဲ႔ ၾကင္ယာေတာ္လုပ္ႀကံျခင္းခံရတာ က လတ္တေလာ အေၾကာင္းတရားျဖစ္ေပမဲ့ တကယ္တမ္း အေၾကာင္းရင္းေတြက စက္မႈေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ ၊ ကိုလိုနီနယ္ အၿပိဳင္႐ွာေဖြမႈေၾကာင့္ ၊လက္နက္ အၿပိဳင္ တပ္ဆင္မႈေၾကာင့္ ဆိုတာေတြကို သမိုင္းဘာသာရပ္မွာ သင္ခဲ့ၾကဘူးမွာပါ ။ ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္ပြားရတာဟာ ဟစ္တလာေၾကာင့္ ၊ မူဆိုလီနီေၾကာင့္ ၊ နာဇီ၀ါဒ ၊ ဖက္ဆစ္၀ါဒမ်ားေၾကာင့္ လို႔ ဆိုႏိုင္ေပမဲ့ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို အေသအခ်ာေဖြ႐ွာၾကည့္ရင္ ပထမ ကမၻာစစ္မွာ စစ္႐ံႈးခဲ့ရတဲ့ ဂ်ာမန္ႏိုင္ငံကို စစ္ႏိုင္မဟာမိတ္ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ထက္စီးနင္း စာခ်ဳပ္မ်ားခ်ဳပ္ဆိုထားခဲ့တာ ၊ စစ္ေလ်ာ္ေၾကးမ်ား မတရားေပးေဆာင္ေစခဲ့တာ စတဲ့ နာက်ည္းမႈ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကို ႐ွာေတြ႕ၾကမွာပါ ။ အဲဒီမွာမွ စီးပြားေရးကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္ ခ်ယ္လွယ္ ထား ၾကတဲ့ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားကို မုန္းတီးတဲ့စိတ္က မီးေလာင္ရာ ေလပင့္ေပး ခဲ့တာ ပါ ။

အခုရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ပဋိပကၡမ်ားဟာ ဒီသေဘာတရားကို ထင္ထင္႐ွား႐ွားေတြ႕ျမင္ရပါတယ္ ။ ေခတ္သမိုင္း အ ဆက္ဆက္မွာ နယ္ေျမေဒသ ႏိုင္ငံတစ္ခုခုက အေျခခ်ေနထိုင္သူေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ၊ လူ႔အဖဲြ႕အစည္း ျပႆနာ၊အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္းအခက္အခဲ စသည္ျဖင့္ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဇာတိကို စြန္႔ခြာၿပီး အျခားအျခားေသာ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေျခေျပာင္း ေနထိုင္ၾကပါတယ္ ။ အဲဒီလို ေရၾကည္ရာ ျမက္ႏုရာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းလာသူမ်ားဟာ အလ်ဥ္းသင့္ရာ ေဒသတစ္ခုခု မွာ အေျခခ်ၾကပါတယ္ ။ ယခုေခတ္မွာ အဲဒီလိုေ႐ႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်ေနထိုင္သူေတြကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအဖဲြ႕က တရားဥပေဒ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားနဲ႔ အညီ ႏိုင္ငံျခားသား ၊ ဧည့္ႏိုင္ငံသား ၊ ႏိုင္ငံသား စသည္ျဖင့္ စိစစ္ ေဆာင္႐ြက္ေပးရပါတယ္ ။ ဒီေနရာမွာ မိမိတို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို အသံုးခ်ၿပီး အာဏာတည္ေဆာက္လိုသူေတြ ၊ အက်င့္ပ်က္ ကိုယ္က်ိဳး႐ွာ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းဆိုသူေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈ ေတြဟာ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားျပည္သူေတြကို ထိခိုက္နစ္နာေစခဲ့တယ္ ၊ မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္ေစခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ဘယ္နည္းနဲ႔မွ မျငင္းႏိုင္ တဲ့အမွန္တရားျဖစ္ပါတယ္ ။ ဖဆပလ ၊ ပထစ ၊ ပမညတ စတဲ့ပါတီေတြ ျပႆနာေပါင္းစံု ေပၚေပါက္ခဲ့ၾကတဲ့ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ေခတ္ ကတည္းက ႏိုင္ငံေရးကစားကြက္ေတြထဲမွာ အဲဒီေ႐ႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်သူေတြ ကို ထည့္သြင္းခဲ့တာ ကအစ ၊ မဆလပါတီေခတ္က “မူဂ်ာ ေဟဒင္” ျပႆနာမ်ားကအလည္ ၊ န၀တစစ္အစိုးရေခတ္ မွာ နယ္စပ္ေဒသအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ အစုိးရ အဖဲြ႕တာ၀န္႐ွိႀကီးႀကီးပိုင္း ပုဂၢိဳလ္ ေတြ အထက္ေအာက္ညိွႏႈိင္း ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား႐ွာၿပီး ႏိုင္ငံရဲ႕ေနာက္ေဖးေပါက္တံခါး နဲ႔ အေ႐ွ႕ေပါက္တံခါးကို သာလာယံဇရပ္လို ဟင္းလင္းဖြင့္ေပးခဲ့တာ အဆံုး ၊ အားလံုးေသာ အေၾကာင္းတရားေတြက ဒီပဋိပကၡကို အျပင္းထန္ဆံုး ေလာင္ကၽြမ္း ေပါက္ကဲြေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီလို လူမ်ိဳးေရးကဲြျပားမႈ ျပႆနာ ၊ ဘာသာေရး ကဲြျပားမႈျပႆနာေတြ အတြင္းႀကိတ္ အစိုင္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာေဒသတစ္ခုမွာ နာက်ည္းမုန္းတီးစရာေကာင္းတဲ့ လူက်င့္၀တ္ကို အဆိုး႐ြားဆံုး ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ တစ္ခု ေပၚေပါက္လိုက္တာက အႏွစ္ႏွစ္အလလက ခိုေအာင္းေနခဲ့တဲ့ အႀကိတ္အခဲေတြ ေပါက္ကဲြထြက္လာေစတဲ့ လတ္တေလာ အေၾကာင္းတရားတစ္ခု ျဖစ္သြားခဲ့တာပါပဲ ။

ျပႆနာတစ္ခုေပါက္ကဲြေနခ်ိန္မွာ ျပႆနာရဲ႕အေၾကာင္းရင္းကို အရင္႐ွာၾကမလားဆိုတာထက္ ျပႆနာကို အရင္ျငိမ္သက္ ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲဆိုတာက အေရးႀကီးပါတယ္။ မီးေလာင္မႈတစ္ခု အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ မီးဘယ္က စေလာင္သလည္း ၊ဘာေၾကာင့္ ေလာင္သလည္း ၊ ေလာင္မီးလား ႐ႈိ႕မီးလား ဆိုတာေတြကို အေၾကာင္း႐ွာေနဖို႔ အခ်ိန္မဟုတ္ပါဘူး ၊ အဓိက က ေဘးပတ္ ၀န္းက်င္ကို မီးမကူးစက္ဖို႔ နဲ႔ အဲဒီမီးကို အျမန္ဆံုး ျငိမ္းသတ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းအားစိုက္လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာပါ ။ မီးျငိမ္းၿပီဆိုမွ ဘာေၾကာင့္ မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားတယ္ဆိုတာကို အေျဖထုတ္ရမွာပါ ။ လူတစ္ေယာက္ ေသနတ္အပစ္ခံရတယ္ဆိုရင္ ေျခာက္လံုးပူးနဲ႔ အပစ္ခံရတာ လား ၊ ပစ္စတိုနဲ႔ အပစ္ခံရ တာလား ၊ လုပ္ေသနတ္နဲ႔ အပစ္ခံရတာလား အရင္အေျဖ႐ွာေနဖို႔ထက္ အသက္ကယ္ဖို႔ ေဆး႐ုံ အရင္ပို႔ဖို႔ လိုအပ္တယ္ ဆိုတာ အားလံုးသိၾကမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္ ။

အခုလည္း ရခိုင္ကိစၥမွာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကို အရင္႐ွာဖို႔ထက္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ ေတြ ေနာက္ ထပ္ မပ်က္ျပားရေအာင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ထိမ္းသိမ္းဖုိ႔နဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးဖို႔ကို အရင္လုပ္ရပါမယ္ ။ အဲဒီလို ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိမ္းသိမ္းႏိုင္ၿပီ တရားဥပေဒစိုးမိုးေအာင္ လုပ္ႏိုင္ၿပီဆိုမွ ဒီျပႆနာေတြျဖစ္ပြားရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္း ေတြကို ေျမလွန္႐ွာရပါမယ္ ။ အဲဒီအေၾကာင္းရင္း ေတြကို႐ွာေတြ႕မွ ပဋိပကၡမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္တဲ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္အၾကား ေျပလည္ေအာင္ ညွိႏႈိင္းမႈမ်ားနဲ႔ ေရ႐ွည္ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ၊ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးမႈမ်ားကို အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ ပါတယ္ ။

ဒီေဆာင္းပါးမွာ စာေရးသူတင္ျပလိုတာက အပိုင္းႏွစ္ပိုင္းျဖစ္ပါတယ္ ။ အပိုင္းတစ္ပိုင္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ျပႆနာဟာ ဘာ ေၾကာင့္ဒီေလာက္ႀကီးထြားသြားခဲ့ရသလည္း ဆိုတာျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္ပိုင္းကေတာ့ ဒီလို ျပႆနာႀကီးထြားသြားရတာ ဘယ္သူေတြ မွာ တာ၀န္႐ွိသလည္းဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။

ကမၻာေပၚမွာ စစ္ပဲြေတြ အေျမာက္အမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္ ။ ကမၻာႀကီးမွာ စစ္မက္မျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ရယ္လို႔ မ႐ွိသေလာက္ ပါပဲ ။ အဲဒီလိုစစ္ပဲြေတြထဲမွာ သေဘာတရားအေျခခံမ်ားအရ (၁)အာဏာလု စစ္ပဲြ ၊ (၂)တန္ခုိး အာဏာခ်ဲ႕ထြင္မႈ စစ္ပဲြ ၊ (၃)နယ္ခ်ဲ႕စစ္ပဲြ ၊ (၄)နယ္ေျမလုစစ္ပဲြ ၊ (၅)စီးပြားေရးစစ္ပဲြ ၊ (၆)လူမ်ိဳးေရးစစ္ပဲြနဲ႔ (၇)ဘာသာေရး စစ္ပဲြ လို႔ ခဲြျခားေလ့လာ ႏိုင္ပါတယ္ ။
အဲဒီလိုစစ္ပဲြေတြအနက္္က တိုင္းျပည္တစ္ခု၊ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံတစ္ခုအတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေလ့႐ွိတဲ့စစ္ပဲြအမ်ားစုဟာ အာဏာလုစစ္ပဲြေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္ ၊ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ေတြမွာ အျခားႏိုင္ငံပိုင္နက္နယ္ေျမမ်ားကိုသိမ္းပိုက္တဲ့ တန္ခိုးအာဏာခ်ဲ႕ထြင္မႈ စစ္ပဲြေတြျဖစ္ပြား တတ္ပါတယ္ ။ အဂၤလိပ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္ပဲြမ်ားဟာ နယ္ခ်ဲ႕စစ္ပဲြအမ်ိဳးအစား ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမကမၻာစစ္ႀကီးဟာ နယ္ေျမလုစစ္ပဲြနဲ႔ စတင္ခဲ့ တာ ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယကမၻာစစ္ ကေတာ့ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံေတြ စီးပြားေရး စားက်က္လုၾကတဲ့ စစ္ပဲြျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီစစ္ပဲြေတြထဲမွာ အရက္စက္အႀကမ္းၾကဳတ္ဆံုးက လူမ်ိဳးေရးစစ္ပဲြအမ်ိဳးအစား ျဖစ္ၿပီး ၊ ကာလအ႐ွည္ၾကာ ဆံုးနဲ႔ အေသအေပ်ာက္ အပ်က္အစီးအမ်ားဆံုး စစ္ပဲြကေတာ့ ဘာသာေရးစစ္ပဲြအသြင္သ႑ာန္ ျဖစ္ပါတယ္ ။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡဟာ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔စၿပီး ဘာသာေရးပါ ေရာယွက္လာတဲ့အတြက္ ဒီေလာက္ႀကီးထြားသြားခဲ့ရတယ္ လို႔သံုး သပ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ အထက္မွာတင္ျပခဲ့တဲ့အတိုင္း လူမ်ိဳးေရး စစ္ပဲြတိုင္းဟာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့အသြင္ကို ေဆာင္ပါတယ္ ။ ကိုရီးယား ဂ်ပန္စစ္ပဲြမွာ ၀ါးခၽြန္နဲ႔ထိုးၿပီး ရက္စက္စြာသတ္ျဖတ္ၾကတာေတြ ၊ ဒုတိယကမၻာစစ္မွာ ဂ်ဴးေတြကို ဂ်ာမန္ေတြက ရက္စက္စြာ မ်ိဳးျဖဳတ္ သတ္ျဖတ္တာေတြ ၊ၿပီးခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းက ခ႐ိုေအး႐ွားစစ္ပဲြမွာ အျပစ္မဲ့သူေတြကို ရက္စက္စြာ(ေသနတ္နဲ႔မပစ္ဘဲ သစ္သား တင္းပုတ္ျဖင့္ ေခါင္းကိုထု)သတ္ျဖတ္တာေတြဟာ လူမ်ိဳးေရးစစ္ပဲြရဲ႕ အနိဌာ႐ုံေတြပါ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ရက္ရက္ စက္ စက္ ခုတ္ထစ္သတ္ျဖတ္တာေတြမွာ အဲသည္လို မုန္းတီးမႈေတြ ေရာယွက္ပါ၀င္လာတာကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရပါတယ္ ။ ကမၻာေပၚမွာ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈေတြကဲြျပားျခားနားမႈေတြအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဘာသာေရးစစ္ပဲြ(ခ႐ူးဆိတ္စစ္ပဲြ)ဟာ အခ်ိန္ကာလအ႐ွည္ၾကာဆံုးနဲ႔ ကမၻာ့လူ သား မ်ားရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ ပ်က္စိးဆံုး႐ံႈးမႈ အမ်ားဆံုး စစ္ပဲြႀကီးလို႔ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားက ဆိုပါတယ္ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ပဋိပကၡဟာ ဘာသာေရးျပႆနာေတြ ေရာယွက္လာတဲ့အတြက္လည္း အခုေလာက္ ျပႆနာေတြတာ႐ွည္ လာရတယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ဒါေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား႐ုတ္ျခည္းျပင္းထန္ ႀကီးထြားလာရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းတရားေတြ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီအခ်က္ေတြဟာ အ႐ွိကိုအ႐ွိအတိုင္း မျခြင္းမခ်န္မကြယ္မ၀ွက္ သံုးသပ္တင္ျပတာျဖစ္ပါတယ္ ။ တာ၀န္႐ွိသူမ်ားအေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြကို ေျခေျချမစ္ျမစ္သံုးသပ္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေျဖ႐ွင္းရာမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔လည္း ယံုၾကည္မိပါတယ္ ။

ေနာက္တစ္ပိုင္းကေတာ့ ဒီလို ျပႆနာႀကီးထြားသြားရတာ ဘယ္သူေတြမွာ တာ၀န္႐ွိသလည္းဆိုတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ သမၼတ ႀကီး သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ပါ၀င္သလို ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္လႈပ္႐ွားေနေသာ လူပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားလည္း ပါ၀င္ ေနလိမ့္ မယ္ ဆိုတာ ျငင္းခ်က္မထုတ္လိုပါဘူး ၊ အိမ္တစ္အိမ္မွာ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ အခန္႔မသင့္လို႔ ရန္ျဖစ္ၾကရင္ေတာင္ “နင့္ဘက္က နာလို႔ ေျပာတာ ၊မင္းဘက္က ငါမခံႏိုင္လို႔” စတဲ့ တို႔မီး ႐ႈိ႕မီး အေမွာင့္ပေယာဂမ်ား၀င္တတ္ေသးရင္ ဒီလို ပဋိပကၡမွာ ပဲြလွန္႔ၿပီး ဖ်ာခင္းလိုသူေတြ လည္း ႐ွိႏိုင္တယ္ဆိုတာကို လက္ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ “မစြမ္းရင္း မ႐ွိရင္ ကန္းစြန္းခင္းျငိလည္း အေရးမဟုတ္ပါဘူး ” အဲဒီ ျပႆနာ မီးပြားစတင္ခဲ့တဲ့ ေဒသဆိုင္ရာ တာ၀န္႐ွိသူေတြကသာ မီးပြားကို မီးပြား အဆင့္မွာ ျငိမ္းသတ္ႏိုင္တဲ့၊ ျပည္သူေတြက ေပးအပ္ ထားေသာ တာ၀န္ကို ေက်ျပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ျပည့္၀တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ရင္ ဒီျပႆနာ ဒီေလာက္ႀကီးထြား လာမွာ မဟုတ္ ဘူး လို႔ ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း ျမင္ဖို႔လိုပါတယ္ ။ သမၼတႀကီးေျပာတဲ့ ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္လႈပ္႐ွားမႈေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ႏွင့္အဖဲြ႕အစည္း မ်ား ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာခ်င္တာေလးတစ္ခု ႐ွိပါတယ္ ။ အဲဒါကိုေတာ့ ပံုျပင္ေလးတစ္ခုနဲ႔ပဲ ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္ ။ “ေ႐ွးတုန္းက ကုန္သည္ ခရီးသြားတစ္စုဟာ ေတာလမ္းခရီးတစ္ခုကိုျဖတ္သန္းလာတံုး ညေန႐ိုးရီမွာ ဓါးျပတိုက္ခံရပါသတဲ့။ ပါသမွ် ကုန္စည္ေတြေရာ ႐ွိစုမဲ့စု ပစၥည္းေလးေတြေရာ အကုန္ပါသြားတာေပါ႕ ။ ေနာက္တေန႕မနက္က်ေတာ့ ရြာတစ္႐ြာကို ေရာက္သြားၿပီး အေၾကာင္းစံုေျပာျပလို႔အကူအညီေတာင္းတဲ့အခါ ႐ုိးသားၾကတဲ့႐ြာသူ႐ြာသားေတြကသူႀကီးအိမ္ကိုေခၚသြားၿပီး တိုင္ခိုင္းတာေပါ႕ အဲဒီမွာ သူႀကီးက ဓါးျပအဖဲြ႕မွာဘယ္ႏွစ္ေယာက္ပါသလည္း၊ မ်က္ႏွာေတြကိုမွတ္မိလိုက္လား နဲ႔ ေမးၿပီးအမႈစစ္တယ္။ အဲသည္အခါမွာ ခရီးသည္ အဖဲြ႕ထဲက ေခါင္းေဆာင္အဖိုးအိုက တုန္တုန္ယင္ယင္နဲ႔ ေျပာ႐ွာတယ္“ သူႀကီးရယ္” တဲ့ “ ဓါးျပေတြက သူႀကီးနဲ႕ သူႀကီးတပည့္ေတြ လည္ပင္းမွာ ပတ္ထားတဲ့ မာဖလာမ်ိဳးေတြကို မ်က္ႏွာေတြမွာစည္းထားေတာ့ ဘယ္သူဘယ္၀ါေတြမွန္း မသိလိုက္ရပါဘူး” တဲ့ ။

တိုင္းျပည္တစ္ခုမွာ အစိုးရအဖဲြ႕ဆိုတာ တိုင္းသူျပည္သားေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္မ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ ေ႐ွာက္ေပး ႏိုင္ဖို႔ဟာ အဓိကက်ေသာ တာ၀န္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီနည္းတူ တိုင္း/ျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႕မ်ားဟာ မိမိတို႔ သက္ဆိုင္ရာ တိုင္း/ျပည္ နယ္အတြင္း႐ွိ တိုင္းသူ တိုင္းသား ၊ ျပည္နယ္သူ ျပည္နယ္သား မ်ားရ႕ဲ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္ တို႔ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္ ေပးရန္တာ၀န္႐ွိၾကပါတယ္ ။ ထိုကဲ့သို႔ ျပည္နယ္အတြင္း ရပ္႐ြာေအးခ်မ္းသာယာေရးႏွင့္ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးေရး တာ၀န္မ်ားကိုိ ထမ္းေဆာင္ရန္အတြက္ ျပည္နယ္သူ/ သားမ်ား ေဘးကင္းရန္ကြာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္၊လုပ္ကိုင္၊စားေသာက္ႏိုင္ေရး တို႔အတြက္ ထိုျပည္နယ္သူျပည္နယ္သားမ်ား က ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေပးထားေသာ အစိုးရအဖဲြ႔ဟာ ၊ အဲဒီလို အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ကို မွ အကာအကြယ္မေပးႏိုင္လွ်င္ ဘယ့္အတြက္ေၾကာင့္ ဆက္လက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကဦးမွာလဲ ၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ အာဏာေတာ့ယူၿပီး တာ၀န္မွ မေက်ၾကရင္ ဘာအတြက္ေၾကာင့္ ဆက္လက္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနၾကဦးမွာလဲ ” လို႔ ျပတ္ျပတ္သားသား ေမးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။

အထက္မွာ တင္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း အဓမၼက်င့္သတ္ျဖတ္ျခင္းခံရသူ အမ်ိဳးသမီးကေလး ႏွင့္ လူမဆန္စြာက်င့္ႀကံခဲ့ ၾကသူ (၃)ဦး တို႔၏ ျပႆနာမီးပြားမွာ ရခိုင္ အမ်ိဳးသမီးကေလး ႏွင့္ လူမ်ိဳးျခား (၃)ဦးဟူေသာ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာ ၀င္ ေရာက္ မေထြးယွက္ခဲ့ပါလွ်င္ ၊ ဘာသာေရး ျပႆနာမ်ား သာ မေရာယွက္ မဆက္ႏြယ္လာခဲ့ရင္ ဒါဟာ ရဲအေရးပိုင္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈႀကီး တစ္ခုသာလွ်င္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္ ။ အဲဒီလုိျပႆနာကို ကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္းရာမွာ အမႈအခင္းစတင္ျဖစ္ပြားရာ ၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖဲြ႕အႀကီးအကဲရဲ႕ ကုိင္တြယ္ေဆာင္႐ြက္ပံု အားနည္းမႈေၾကာင့္ ဒီျပႆနာ ႀကီးထြားဖို႔ အစျပဳတယ္ လို႔ ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ (မိမိ၏ အားနည္းခ်က္ကို ဖံုးကြယ္လို၍ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေဒါသႏွင့္ ဆႏၵေစာမႈမ်ား ေၾကာင့္ဟု ဆင္ေျခေပး၍ မရပါ) ။ ေနာက္ထပ္တာ၀န္႐ွိသူကေတာ့ ထိုၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးျဖစ္ပါတယ္ ။ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးဟာ ျပႆနာျဖစ္ေပၚသည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳင္နာက္ ကာယကံ႐ွင္မ်ား ၊ ရပ္မိရပ္ဖမ်ား ေဒသဆိုင္ရာအႀကီးအကဲမ်ားနဲ႔ ညွိႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားကို ထင္သာျမင္သာ႐ွိစြာ ျပဳလုပ္ၿပီး ျပႆနာ မီးပြားကို အျမန္ဆံုးျငိမ္းသတ္ရမဲ့ တာ၀န္ကို ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္ ။ အထူးသျဖင့္ မတူကဲြျပားေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား ၊ ဘာသာေရး အယူ၀ါဒကဲြျပားေသာ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ယွဥ္တဲြေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသတစ္ခုမွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို တာ၀န္ယူရတဲ့ ဥပေဒ၀န္ထမ္းမ်ားရဲ႕ တာ၀န္ဟာ အလြန္ပဲ ႀကီးေလးလွေၾကာင္း ၊ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ေသာ ျပႆနာမ်ားကို ေပါ့ေပါ့ဆဆ ကိုင္တြယ္ေျဖ႐ွင္း၍ မရႏိုင္ေၾကာင္းကို မဆြကတည္းက သိနားလည္ ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ တစ္ဆက္တည္းမွာ ေနာက္ဆက္တဲြေပၚေပါက္လာႏိုင္ေသာ ျပႆနာမ်ားကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ အေမွ်ာ္ အျမင္ ႏွင့္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ကာကြယ္တားဆီးမႈမ်ားလည္း လုပ္ေဆာင္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ျပႆနာမ်ားဟာ ေနာက္ဆက္တဲြ ျပႆနာမ်ား လြယ္လင့္တကူ ႀကီးထြားလာႏိုင္တာကို ႀကိဳတင္မတြက္ဆ၊မျပင္ဆင္၊မကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ အထက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားမွာ အဓိက တာ၀န္႐ွိတယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္ ။

တာ၀န္႐ွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ား စာရင္းမွာ ခ်န္ထားခဲ့လို႔ မရႏိုင္သူမ်ားကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ခ႐ိုင္အစိုးရအဖဲြ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ၊ ခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖဲြ႕မွဴး ၊ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ ျပည္နယ္အစိုးရအဖဲြ႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၊ ျပည္နယ္ ရဲခ်ဳပ္ တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ရခိုင္ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႕ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႕ရဲ႕ တာ၀န္အ႐ွိဆံုးသူ ျဖစ္ပါတယ္ ။ကိုယ့္ျပည္နယ္အတြင္း မွာ ျဖစ္ပြားလာတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈတစ္ခု ကေန လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡ ဘာသာေရးပဋိပကၡေတြအထိႀကီးထြားလာရတာဟာ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ စီမံခန္႕ခဲြမႈ နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္း အားနည္းခ်က္ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ ျငင္းခ်က္မထုတ္ႏိုင္ပါဘူး ။ ျပႆနာ တစ္ခုရဲ႕ အတိမ္အနက္ ကို ေလ့လာဆန္းစစ္ၿပီး ျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားကို တြက္ဆ၍ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား တားဆီးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ကို ခ်မွတ္ေပးရမယ့္ အဓိကတာ၀န္႐ွိသူ တစ္ဦးအေနနဲ႔ မိမိတာ၀န္ကို ေက်ျပြန္စြာမထမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္ ။ ထိုနည္းတူ ျပည္နယ္ရဲခ်ဳပ္ဟာ ကိုယ့္ျပည္နယ္ အတြင္း တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈ က႑မွာ တာ၀န္အ႐ွိဆံုးသူ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႕ ၊ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေသာ ပဋိပကၡမ်ားကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ တားဆီးႏိုင္ဖို႔ ၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္မ်ားကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ကာကြယ္ဖို႔ တာ၀န္ အ႐ွိဆံုးသူ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီျပႆနာမွာ ျပည္နယ္ ရဲခ်ဳပ္သည္လည္းပဲ တိုင္းျပည္က ေပးအပ္ထားေသာ တာ၀န္ကို ေက်ျပြန္စြာ မထမ္းေဆာင္ႏိုင္ဘူး လို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏိုင္ပါတယ္ ။

ျပည္သူေတြက အစိုးရကို ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ၿပီး လစာအသံုးစာရိတ္ေငြမ်ား ခံစားခြင့္မ်ားေပးအပ္လ်က္ မိမိတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္ပိုင္ ခြင့္ ၊စီမံပိုင္ခြင့္မ်ားေပးအပ္တယ္ ဆိုတာ အလကားသက္သက္ အလုပ္မ႐ွိအလုပ္႐ွာတာ မဟုတ္ၾကပါဘူး ၊ ေက်ာက္ေခတ္၊ေၾကးေခတ္ ၊ သံေခတ္ ၊အမိအုပ္ထိမ္းေသာေခတ္ ၊ အဖ အုပ္ထိမ္းေသာေခတ္တို႔က စလို႔ အုပ္ခ်ဳပ္သူ (ေခါင္းေဆာင္) ဆိုတာဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ခံတို႔ရဲ႕ အသက္နဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကိုကာကြယ္ေပးႏိုင္မယ့္သူကို ေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ၾကတာပါ ။အစိုးရႏွင့္ ျပည္သူရယ္လို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ မေပၚေပါက္ မီ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ အဖဲြ႕အစည္းဟု စတင္ သေႏၶတည္ခဲ့ခ်ိန္ကပင္၊ ေခါင္းေဆာင္သူသည္ အဖဲြ႕အစည္း၀င္တို႔၏ အသက္ အိုးအိမ္စည္းစိမ္ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္ ရမည္ ဆိုေသာအခ်က္သည္ ပဋိညဥ္ ျပဳရန္မလို ၊ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုရန္မလိုဘဲ အလိုအေလ်ာက္ သေဘာ သက္၀င္ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္ ။ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုကို ဦးေဆာင္သူ အုပ္ခ်ဳပ္သူတစ္ေယာက္ဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ခံတို႕ကို ေကာင္းစြာေစာင့္ေ႐ွာက္ ရမယ္ ၊ ၎တို႔၏အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္႐ံုသာမက အက်ိဳးစီးပြား တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းကိုလည္း ဖန္တီး လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ အျပည့္အ၀ တာ၀န္႐ွိပါတယ္ ။

ျပည္သူေတြက ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ တာ၀န္ေပးအပ္ျခင္းခံတဲ့သူေတြမွာ တာ၀န္ယူမႈ ဆိုတာ႐ွိရပါတယ္ ။ တာ၀န္ ကို မေက်ျပြန္ သူေတြအေနနဲ႔ ထိုတာ၀န္မ်ားကို ေပးအပ္ထားေသာ ျပည္သူမ်ားကို ႐ွက္တတ္ရပါမယ္ ။ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ တစ္ခုမွာ တာ၀န္ဆိုတာ ကို ယူၿပီးရင္ ေက်ျပြန္ေအာင္ထမ္းေဆာင္ရင္ထမ္းေဆာင္ မထမ္းေဆာင္ႏိုင္ရင္ မိမိကို ေပးအပ္ထားေသာ တာ၀န္မ်ားကို ျပည္သူ႔ထံ ျပန္လည္အပ္ႏွံရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီလိုလုပ္ေဆာင္တာဟာ ဒီတာ၀န္ကို ထမ္း ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ အျခားပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးကို ထပ္မံေ႐ြးခ်ယ္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အေရးကို ျပည္သူ႔ထံ ျပန္လည္ေပးအပ္လိုက္တာပဲျဖစ္ ပါတယ္ ။ ႏိုင္ငံတစ္ခုမွာ ကြန္ျပဴတာ ထိန္းခ်ဳပ္စနစ္ ခၽြတ္ယြင္းလို႔ မီးရထားႏွစ္စင္းေခါင္းခ်င္းဆိုင္တိုက္မိတဲ့အတြက္ ျပည္သူေတြ အသက္ဆံုး႐ံႈးရတာကို မိမိမွာ တာ၀န္႐ွိပါ တယ္လို႔ လူသိ႐ွင္ၾကား ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ၿပီး ရာထူးက ႏႈတ္ထြက္သြားတဲ့ မီးရထား၀န္ႀကီးအေၾကာင္း သတင္းေလးတစ္ပုဒ္ ဖတ္လိုက္ ရပါတယ္ ။ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ပြားတာကို မထိမ္းသိမ္းႏိုင္တဲ့အတြက္ ရဲခ်ဳပ္က သူ႔တာ၀န္သူယူၿပီး ႏႈတ္ထြက္သြားတဲ့ သတင္းကို ဖတ္ရတယ္ ။ အဲဒါေတြဟာ တာ၀န္သိမႈနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈ ေတြပါ ၊ စာေရးသူတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက အစိုးရအရာ႐ွိႀကီးေတြ ၊ ၀န္ႀကီးေတြ ၊ အႀကီးအကဲေတြမွာ အဲဒီလို တာ၀န္သိမႈနဲ႔ တာ၀န္ယူမႈေတြ နည္းပါးေနေသးတာကို ေတြ႕ျမင္ေနရတာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ မ်ားစြာ စိတ္မခ်မ္းသာ ျဖစ္ရပါတယ္ ။ တာ၀န္ေက်ဖို႔ မေက်ဖို႔ က အဓိက မဟုတ္ဘူး သက္တမ္း႐ွည္ႏိုင္သမွ်႐ွည္႐ွည္ ေနရာျမဲဖို႔က အဓိက လို႔ ယူဆၾကတဲ့ ေအာက္တန္းက်စိတ္ထားသေဘာထားေတြ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ေတြကို မကူးစက္ေစခ်င္ပါဘူး ။ အဲဒါေၾကာင့္ ျပည္သူ႔တာ၀န္ မ်ား ကို ထမ္းေဆာင္ေနၾကပါတယ္ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားအေနနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈညံ့ဖ်င္းအားနည္းမႈေတြေၾကာင့္ ၊ ျပည္သူေတြအေပၚတာ၀န္မေက်မႈေၾကာင့္ အသက္ဆံုး႐ႈံးခဲ့ၾကရတဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕ ၀ိညဥ္ေတြကို ႐ွက္ၾကေစခ်င္ပါတယ္ ။ ကိုယ့္အိုးကိုယ့္အိမ္နဲ႔ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ကိုယ့္၀မ္းစာ ကိုယ္႐ွာစားၿပီး ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္းေနထိုင္ေနရတဲ့ ဘ၀ကေန ဒုကၡသည္စခန္း ေတြကို ေရာက္သြားၾကရၿပီး သူတစ္ပါးေပးစာကမ္းစာ ေထာက္ပံ့စာနဲ႔နဲ႔ ဆင္းဆင္းရဲရဲ၀တ္စားေနထိုင္ေနၾကရတဲ့ ျပည္သူေတြကို ႐ွက္ၾကေစခ်င္ပါတယ္ ။ ငယ္ငယ္႐ြယ္႐ြယ္နဲ႔ မိဘမဲ့ဘ၀ေရာက္သြားၾကရတဲ့ အျပစ္မဲ့ ကေလးငယ္မ်ားကို ႐ွက္ပါ ။ ပညာသင္စခန္း ၊ ေက်ာင္းသင္ခန္းမ်ားမွာ စာသင္စာအံ ေနၾကရမယ့္အစား ဒုကၡသည္စခန္းမွာ လြယ္အိပ္ကို ေဘးခ်ၿပီး ငိုေၾကြးေနၾကရ႐ွာေသာ ေက်ာင္းသားအ႐ြယ္လူမမယ္ကေလးမ်ားကို ႐ွက္ၾကပါ ။ မိမိတို႔ ျပည္သူေတြအေပၚ ဘာေတြတာ၀န္လစ္ဟင္း ခၽြတ္ယြင္းခဲ့ပါသလည္း ဟု နဖူးေပၚလက္တင္၊လက္ေပၚနဖူးတင္၍ ဆင္ျခင္စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါ ၊ ၿပီးလွ်င္ မိမိတို႔ ဘာလုပ္သင့္သည္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ဆံုးျဖတ္ၾကပါေစ ဟု တိုက္ တြန္း လိုက္႐ံုမွတပါး …………… ။

ထင္လင္းဦ (Wisdom Villa)
by Myanmar News Now