အေမရိကန္ အင္တာနက္အေရးလႈပ္ရွားသူ အဆံုးစီရင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကြန္ပ်ဴတာျပစ္မႈဥပေဒကို အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္း ေ၀ဖန္လာၾက

 

ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ Aaron Swartz

အင္တာနက္အေရး တက္ႂကြစြာလႈပ္ရွား သူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကြယ္လြန္သူ Aaron Swartz အတြက္
၀တ္ျပဳ ဆုေတာ င္းပြဲ ေတြ က်င္းပေပးေနၾကခ်ိန္မွာ စိတ္ဓာတ္ ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ အစိုးရေရွ႕ေနေတြ အသံုးျပဳေလ့ရွိရာ 'အရမ္းျပင္းထန္လြန္း'တဲ့ ဥပေဒလို႔ေျပာၾကတဲ့ အေမရိကန္ ကြန္ပ်ဴတာျပစ္မႈ

ဥပေဒနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးမႈ ေတြလည္း အမ်ားအျပားေပၚထြက္လာပါတယ္။

သူ႔အမႈအတြက္ လိုက္ေပးေနတဲ့ အစိုးရေရွ႕ေနကို ေျပာင္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အြန္လိုင္း
အသနားခံလႊာ တစ္ေစာင္မွာ ေထာက္ခံလက္မွတ္ ထိုးေပးထားသူအေရအတြက္ဟာ အဂၤါ ေန႔မွာ
၃၁,၀၀၀ ရွိေနၿပီး Swartz သူ႔ကိုယ္သူ သတ္ေသသြားရတာဟာ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္ ကြန္ပ်ဴတာျပစ္မႈ
ဥပေဒ ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ သူ႔ကို ေထာက္ခံသူတခ်ိဳ႕က အျပစ္တင္ထားၾကပါတယ္။

သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို အြန္လိုင္းမွာတင္တဲ့အခါ ေနာက္ဆံုးရ အခ်က္အလက္ေတြကို
မၾကာခဏ ေျပာင္းတင္ဖုိ႔အတြက္ အခုအခ်ိန္မွာ အသံုးျပဳေနၾကၿပီျဖစ္တဲ့ RSS feeds ကုိ ၁၄ ႏွစ္
သားမွာ ပူးတြဲတည္ေထာင္ခဲ့သူ၊ Reddit လူမႈေရး ၀က္ဘ္ဆိုက္စတင္ရာမွာ အကူအညီေပးခဲ့ဖူးသူ
Swartz ဟာ နယူးေယာ့ခ္က သူ႔ရဲ႕တိုက္ခန္းမွာ ေသာၾကာေန႔က ႀကိဳးဆြဲခ်ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္
အဆံုးစီရင္ သြားခဲ့ပါတယ္။

ကြယ္လြန္သြားခ်ိန္မွာ အသက္ ၂၆ ႏွစ္ပဲရွိေသးတဲ့ Swartz ဟာ စိတ္က် ေ၀ဒနာ အျပင္းအထန္
ခံစားခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။

မက္ဆာခ်ဴးဆက္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာခန္းထဲခိုး၀င္ၿပီး ကြန္ပ်ဴတာကြန္ရက္ခ်ိတ္
ဆက္ကာ JSTOR က ၀န္ေဆာင္မႈေပးထားတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ဂ်ာနယ္ေဆာင္းပါး ေတြကို ခိုးကူး
ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲၿပီး သူ႔ကို ဧၿပီလထဲမွာ ႐ံုးတင္စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ကို စြပ္စြဲထားတဲ့ ေထာင္ဒဏ္ အမ်ားဆံုး ၃၅ ႏွစ္နဲ႔ ဒဏ္ေငြေဒၚလာ တစ္သန္းက်ခံရႏိုင္တဲ့
ကြန္ပ်ဴတာ လိမ္လည္မႈ၊ နည္းပညာသံုးလိမ္လည္ ေငြရွာမႈနဲ႔ တျခားျပစ္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မက်ဴး
လြန္ခဲ့ေၾကာင္း သူက တရား႐ံုး မွာ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ပါတယ္။

ဒီစြဲခ်က္ေတြ ကို သူကြယ္လြန္သြားၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ ပလပ္လိုက္ပါၿပီ။

"Swartz က်ခံရႏိုင္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ဟာ လူသတ္သမားေတြ၊ လူကုန္ကူးသူေတြနဲ႔ ဘဏ္ဓားျပေတြ
က်ခံရႏိုင္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ထက္ ပိုမ်ားေနပါတယ္" လို႔ American Progress Action Fund (အေမရိ
ကန္ တုိးတက္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ရန္ပံုေငြဌာန)မွ Ian  Millhiser က ေျပာပါတယ္။

"Swartz ရဲ႕ လုပ္ရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရားမ၀င္တဲ့လုပ္ရပ္ ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္
တရားမ၀င္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုထင္ထင္ အစ္ကိုရင္းကို ေဒါသ နဲ႔
သတ္မိၾကသူေတြထက္ ပိုၿပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ရာဇ၀တ္သား တစ္ေယာက္လုိ႔ သူ႔ကိုယူဆ
တာကေတာ့ မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး"လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

Electronic Frontier Foundation က Marcia  Hofmann ကေတာ့ Swartz ကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေန
နဲ႔ အေကာင္းဆံုး လုပ္သင့္တာကေတာ့ ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာဥပေဒကို ျပင္ဖိုု႔ပဲ ျဖစ္တယ္လို႔
ေျပာပါတယ္။

"မက္ဆာခ်ဴးဆက္နည္းပညာ တကၠသိုလ္ရဲ႕ကြန္ရက္ကို ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ေက်ာင္းက သုေတသန
ေဆာင္းပါးေတြ ကို ေဒါင္းလုပ္ဆြဲခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး သူ႔ကို အစိုးရက ဒီေလာက္အထိ အေရးယူ
ေစခ်င္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဥပေဒပါ တခ်ဳိ႕အခ်က္ေတြဟာ ျပင္းထန္လြန္းတဲ့အတြက္ သူ႔ကို
ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပးရတဲ့ အေျခ အေနမ်ဳိး ေရာက္သြားေစပါတယ္"လို႔ Hofmann က ေရး
ထားပါတယ္။

"ဒါေပမဲ့ Swartz ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသလိုက္တဲ့ျဖစ္ရပ္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာ လိမ္လည္မႈနဲ႔ အလြဲ
သံုးစားျပဳမႈ ဥပေဒ ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေပၚလြင္ သြားေစပါတယ္။ ဒီဥပေဒပါ စကားရပ္ ေတြ
ဟာ မရွင္းလင္းသလို ျပစ္ဒဏ္ကလည္း ျပင္းထန္တဲ့အတြက္ ႂကြတက္ လြန္းေနတဲ့ အစိုးရေရွ႕ေန
ေတြ၊ သူတုိ႔ မႏွစ္သက္တဲ့ သူေတြကို ျပင္းျပင္းထန္ ထန္ အျပစ္ေပးႏိုင္ေစတဲ့ ထိေရာက္တဲ့
လက္နက္တစ္ခုလို ျဖစ္သြားေစပါ တယ္" emptywheel လို႔ေခၚတဲ့ ဘေလာ့ ကို ေရးခဲ့တဲ့
Marcy Wheeler က ေတာ့ တရားစီရင္ေရးဌာနဟာ အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းက လူႀကီးမင္း
မဟုတ္တဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ မညႇာမတာ စြဲခ်က္တင္တတ္တဲ့အဖြဲ႕ပဲလို႔ အျပစ္တင္ထားပါတယ္။

အေမရိကန္သမၼတ႐ံုးဆီ တင္သြင္း ထားတဲ့ ေနာက္ထပ္အသနားခံလႊာ တစ္ေစာင္မွာလည္း ၁၉၈၆
ကြန္ပ်ဴတာ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားၿပီး ေထာက္ခံသူ ၂၃,၀၀၀ က ဒီအသနားခံစာ
ကို လက္မွတ္ထိုးေပးထားၾကပါတယ္။

တတိယ အသနားခံစာမွာေတာ့ Swartz ရဲ႕ အျပစ္ကို သူကြယ္လြန္သြားၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာခြင့္လႊတ္
ေပးဖို႔ ေတာင္း ဆိုထားပါတယ္။

ဒီအသနားခံလႊာမွာေတာ့ လူေပါင္း ၂၁,၀၀၀ က လက္မွတ္ ထိုးေပးထားၾကသလို စြဲခ်က္ေတြနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိးေ၀ဖန္ေျပာဆိုထားၾကပါတယ္။

ဘရြတ္ကလင္းေကာလိပ္က ႏိုင္ငံ ေရးသိပၸံပညာရွင္ ေရာ္ဘင္ေကာ္ေရးက "Swartz ရဲ႕ အျပစ္ကို
ခြင့္လႊတ္ေပး လိုက္ျခင္းဟာ အစိုးရဟာ အစိုးရကိုယ္တိုင္ကို ခြင့္လႊတ္ေပးေအာင္ လုပ္ရာလည္း
ေရာက္ပါတယ္" လို႔ ေျပာပါ တယ္။

ဟားဘတ္ဥပေဒေက်ာင္းမွာ ဧည့္ပညာသင္အျဖစ္ေရာက္ေနတဲ့ မိုက္ခ႐ို ေဆာ့ဖ္သုေတသီတစ္ဦး
ျဖစ္တဲ့ Danah  Boyd ကေတာ့ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ပံုကိုင္ပံု ကို ေဒါသျဖစ္မိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက သူ႔အမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရာမွာ သူဟာ မိုက္မဲတဲ့ လုပ္ရပ္မ်ဳိး လုပ္ခဲ့တယ္၊
မလုပ္ခဲ့ဘူးဆို တာမ်ဳိးေတြ မသတ္မွတ္သင့္ပါဘူး။ ဒီျဖစ္ရပ္က သူတို႔အတြက္ သင္ခန္းစာတစ္ခုပဲ
ရွင့္" လို႔ သူ႔ရဲ႕ဘေလာ့မွာ ေရးထားပါတယ္။

"ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္းမွာ ကြန္ပ်ဴတာအခ်က္အလက္ ခိုးယူသူ ဟက္ကာေတြကို ဒီမိုက
ေရစီ ဆန္႔က်င္ေရး သမားေတြအျဖစ္ ကြ်န္မတို႔ ျမင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကေတာ့ သူတို႔ကို သူတို႔
ေခတ္ေပၚ လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲ ၀င္သူေတြအျဖစ္သတ္မွတ္ၾကပါတယ္" Swartz ရဲ႕ နာေရးအခမ္း
အနားကုိ ရွီကာဂိုၿမိဳ႕မွာ အဂၤါေန႔က က်င္းပခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ Swartz အထိမ္းအမွတ္ ၀က္ဘ္ဆိုက္မွာ
သူ႔မိသားစု၀င္ေတြနဲ႔ အေပါင္းအသင္းေတြက "Swartz ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကေတာ့ သာမန္
အျဖစ္ဆိုးတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြနဲ႕ အလြန္အကြ်ံ တရားစြဲဆိုမႈေတြ တင္းၾကမ္းျပည့္
ႏွက္ ေနတဲ့၊ တရားမဲ့တဲ့ တရားစီရင္မႈစနစ္ရဲ႕ သားေကာင္ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ" လို႔ ေရးထားၾကပါတယ္။

Swartz ရဲ႕ ျပစ္မႈကို ေထာင္ဒဏ္ ၃၅ ႏွစ္ က်ခံရႏိုင္တဲ့အျဖစ္ကေန ေထာင္ ေျခာက္လေလာက္ပဲ
က်ခံေစရမဲ့ ျပစ္မႈအျဖစ္ ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္မဲ့ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ကို ထြက္ဆိုဖုိ႔ ညိႇႏႈိင္းခဲ့တာကို မက္ဆာ
ခ်ဴးဆက္္နည္းပညာတကၠသိုလ္ က လက္မခံခဲ့ဘူးလို႔ တခ်ဳိ႕က ေျပာပါတယ္။

မက္ဆာခ်ဴးဆက္ နည္းပညာ တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဥကၠ႒ Rafael Rief က JSTOR အမႈမွာ သူတို႔ဌာနရဲ႕
ပါ၀င္မႈ ကို "အေသးစိတ္ စိစစ္ရာမွာ ပါေမာကၡ Hal Abelson က ဦးေဆာင္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထား
ပါတယ္"လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အစုိးရဟာ သူတို႔လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေဘာင္ထက္ေက်ာ္ၿပီး လုပ္တာမ်ဳိး မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ဥပေဒေၾကာင္း
ကြ်မ္းက်င္သူ တခ်ဳိ႕က ေျပာပါတယ္။

ကြန္ပ်ဴတာျပစ္မႈဥပေဒကုိ အထူး ေလ့လာေနတဲ့ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ဥပေဒ ေက်ာင္းက ပါေမာကၡ Orin
Kerr က Swartz ကို စြဲထားတဲ့ စြဲခ်က္ေတြဟာ "ဥပေဒပါ အခ်က္ေတြကို အေျခခံထားတာျဖစ္ၿပီး
အလြန္အကြ်ံ စြဲခ်က္တင္ထားတာမ်ဳိး မရွိဘူး"လို႔ ေျပာပါတယ္။

"သူ႔ကို စြဲထားတဲ့စြဲခ်က္အားလံုးဟာ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ စီရင္ခ်က္ေတြကို အေျခခံျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒ
ကို အေျခခံၿပီး တရားစြဲထားတာပါ။ ၿပီးေတာ့ အစိုးရ ေရွ႕ေနအားလံုး ဒီလိုပဲ စြဲခ်က္တင္ၾကမွာပါပဲ"
လို႔ သူ႔ရဲ႕ ဘေလာ့စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးထားပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ မန္ဟက္တန္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဥပေဒေရးရာ မူ၀ါဒဌာနက လက္ေထာက္ဌာနမႉး တက္ဒ္ဖရန္႔က
Kerr ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ေတြဟာ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ နည္းပညာတကၠသိုလ္နည္းရဲ႕ 'ဟက္ကာအေပၚ
ထားတဲ့ အျမင္'ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"ကြန္ပ်ဴတာအတတ္ပညာဟာ အျပင္ပန္း႐ုပ္၀တၳဳနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ ပရိယာယ္မ်ားတယ္လို႔ ထင္ရႏိုင္
ပါတယ္"လို႔ ဖရန္႔က ေျပာပါတယ္။

(ေအအက္ဖ္ပီ)

ျမန္မာ့တိုင္းမ္