ဂ်ီဟတ္ကို ျမန္မာျပည္ ေခၚမသြင္းမိပါေစႏွင့္

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ပါကစၥတန္ ပက္ရွဝါရွိ ရဲစခန္းတခုကို တာလီဘန္အေသခံဗုံးခြဲသမားမ်ား ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္အျပီး ျမင္ကြင္း (ဓာတ္ပံု – Reuters)

ကမၻာ့မွာ ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္ဝါဒ မ်က္ႏွာစာသစ္နဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ျမန္မာျပည္မွာ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြ ေပၚေပါက္ေနတာဟာ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ အလြန္စိုးရိမ္စရာ ေကာင္း ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ဟာ ႏိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္ဝါဒီ ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ျဖစ္လာတာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ၁၉၇၀ ျပည့္ လြန္ႏွစ္ ေတြမွာ ဘင္လာဒင္ဆရာလို႔ သတ္မွတ္ၾကတဲ့ ပါလက္စတိုင္း ဂ်ီဟတ္ဝါဒီ အဗၺဒူလာ အာဇန္ရဲ႕ ပစ္မွတ္ ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး အခုေနာက္ဆံုး အီရတ္ ISIL ဆြန္နီသူပုန္ေခါင္းေဆာင္ (အစၥလမၼစ္ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အႀကီးအကဲလို႔ သူပုန္ေတြက တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့) အာဘူဘာခါအယ္ဘာဟာဒီ မိန္႔ခြန္းထဲအထိ ျမန္မာ ျပည္က ပါဝင္ေနပါတယ္။အိုစမာဘင္လာဒင္ရဲ႕ ဗီဒီယို  မိန္႔ခြန္းေတြ၊ အင္တာဗ်ဴးေတြမွာလည္း ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္စလင္ေတြ ခ်ိဳးႏွိမ္ခံရတဲ့အေၾကာင္းေျပာဆိုခဲ့တယ္။ ၂၀ဝ၁ ခုႏွစ္မွာေျပာတဲ့ မိန္႔ခြန္းတခုမွာ အိုစမာဘင္လာဒင္က ျမန္မာျပည္မွာ ဂ်ီဟတ္အဖြဲ႕ခြဲ (jihadist cells) ရွိေနၿပီလို႔ဆိုခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း အာဖဂန္နစၥတန္မွာ အေမရိကန္တပ္ေတြ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ မဟာမိတ္ ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးအတြင္း ဖမ္းမိတဲ့ ဗီဒီယိုတိပ္ေခြ ေတြ၊ ကြန္ပ်ဴတာေတြထဲမွာ ျမန္မာျပည္ဟာ အယ္ ကိုင္းဒါးအဖြဲ႕ကို စာနာတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ စာရင္းထဲမွာ ထည့္ထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြ ခပ္စိပ္စိပ္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ေနာက္မွာလည္း အယ္ကိုင္းဒါး၊ တာလီဘန္၊ ဂ်မား အစၥလာမီရာအဖြဲ႕ (JI) အဖြဲ႕ေတြ က မြတ္စလင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ လက္စားေခ်မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ ခဲ့တယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလမွာ ဂ်ကာတာမွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံ႐ံုးကို တိုက္ခိုက္ဖို႔ႀကံစည္ တဲ့အမႈကို အင္ဒိုနီးရွားမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြက ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ဩဂုတ္လမွာ ဂ်ကာတာ မွာရွိတဲ့ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္။

လတ္တေလာ အေျခအေနကိုၾကည့္ရင္ မႏၱေလး အဓိက႐ုဏ္းၿငိမ္သက္ခါစမွာပဲ မေလးရွားမွာ ျမန္မာေတြ ဆက္တိုက္အသတ္ခံရတယ္။ ဇူလိုင္လ ပထမ ၁၀ ရက္အတြင္း အသတ္ခံရတဲ့ ၄ ေယာက္ထဲမွာ ကြာလာလမ္ပူ နာေရးကူညီမႈအသင္း ဥကၠ႒လို လူမႈေရးကူညီေပးေနသူေတြကေန သာမန္ အလုပ္ သမားလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကလည္း လား႐ိႈးနဲ႔ မိတၳီလာၿမိဳ႕ေတြမွာ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္း ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္နဲ႔ မေရွးမေႏွာင္း မွာဘဲ မေလးရွားမွာ အနည္းဆံုး ျမန္မာ ၉ ဦးေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၁၅ ေယာက္ ဒဏ္ရာရခဲ့တယ္လို႔ သတင္းေတြ ကဆိုတယ္။

ေမလထဲမွာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာ နယ္စပ္မွာ ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ဆက္တိုက္ တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေသြးစည္း ညီၫြတ္ေရး အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ (RSO) လက္ခ်က္ လို႔ ျမန္မာဘက္ကယူဆတယ္။ RSO အဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေရးကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြကို စုစည္းၿပီး သီးျခားႏိုင္ငံထူေထာင္မယ့္ ရည္မွန္းခ်က္ရွိတဲ့ အဖြဲ႕ လို႔ ကြ်မ္းက်င္သူေတြကဆိုၾကတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္မွာ ဂ်မား အစၥလာမီရာအဖြဲ႕၊ ပါကစၥတန္၊ အာဖဂန္နစၥတန္ အေျခစိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိတဲ့အဖြဲ႕လို႔ဆိုတယ္။

အခုအထိေတာ့ ျမန္မာျပည္က မြတ္စလင္ အမ်ားစုကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ အစည္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မိရင္ သူတို႔အေရးမွာေကာင္း က်ိဳးထက္ ဆိုးက်ိဳးေပးမယ္ဆိုတာကို နားလည္ထား ၾကပံုရပါတယ္။ ဥပမာ အခုေနာက္ဆံုး မႏၱေလးမွာ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းမွာ ဂ်ီဟတ္ (ျမင့္ျမတ္တဲ့စစ္ပြဲ) အတြက္ လံႈ႔ေဆာ္ တရားေဟာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို မႏၱေလးၿမိဳ႕ခံ မြတ္စလင္ေတြကပဲ ထိန္းသိမ္းတားျမစ္ခဲ့ တဲ့သတင္းေတြ ၾကားရပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္စလင္လူဦးေရက ၄ ရာခိုင္ ႏႈန္းရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကတယ္။ လူဦးေရ စုစုေပါင္းရဲ့ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း (၁၁ သန္း) ေလာက္အထိ ရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းတာလည္း ရွိပါတယ္။ အမ်ားစုက ဆြန္နီေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ အေျခခ်တဲ့ အခ်ိန္ ကာလအလိုက္ ၄ မ်ိဳးခြဲၾကပါတယ္၊ ပထမအသုတ္ က ၁၃ ရာစုေလာက္က ကုန္သည္ေတြ၊ တရား႐ံုးဝန္ ထမ္းေတြ၊ ေၾကးစား စစ္သားေတြအေနနဲ႔ ဝင္ေရာက္ ခဲ့ၾကၿပီး သူတို႔ကို  ပသီေတြ၊ ကုလားေတြလို႔ ေခၚပါ တယ္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်တယ္။ သူတို႔ကဆင္းသက္လာသူေတြဟာ ျမန္မာမြတ္စလင္ ေတြျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈအရ၊ ဘာသာစကားအရ ေပါင္းစည္းသြားတဲ့ အုပ္စုေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယအုပ္စုကေတာ့ တ႐ုတ္ႏြယ္ မြတ္စလင္ ပန္းေသးအုပ္စုေတြပါ။ ၁၃ ရာစုေလာက္ကစၿပီး ျမန္မာျပည္မွာ အေျခခ်ၿပီး ၁၉ ရာစုမွာ တ႐ုတ္ျပည္ ယူနန္ျပည္နယ္ထဲက ႏိုင္ငံေရး မၿငိမ္သက္မႈေတြေၾကာင့္ အလံုးအရင္းနဲ႔ ဝင္လာၿပီး အေျခခ်ခဲ့တဲ့အုပ္စု ပါ။ ပန္းေသးေတြကလည္း ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြလိုပဲ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ အကြ်မ္းတဝင္ သဟဇာတ ျဖစ္ေနၿပီ။

တတိယအုပ္စုကေတာ့ အဂၤလိပ္ က်ဴးေက်ာ္စစ္ သံုးႀကိမ္ (၁၈၂၆၊ ၁၈၅၂၊ ၁၈၈၅) နဲ႔ အိႏၵိယတိုက္ငယ္ ကေန ပါလာတဲ့ အုပ္စုေတြပါ။ စီးပြားေရးသမားေတြ၊ အရာရွိေတြ၊ အလုပ္သမားေတြအေနနဲ႔ အလံုးအရင္း နဲ႔ ဝင္ေရာက္ ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ မတိုင္ ခင္အထိ ျမန္မာျပည္ မြတ္စလင္ေတြထဲမွာအမ်ားဆံုး၊ ရန္ကုန္လူဦးေရမွာ လႊမ္းမိုးခဲ့တာ ဒီအုပ္စုပါပဲ။ ၁၉၄၂ ဂ်ပန္အဝင္နဲ႔ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း တက္လာၿပီး ျပည္သူပိုင္သိမ္းတာနဲ႔ ႏိုင္ငံသားဥပေဒ သစ္ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ား ျမန္မာျပည္ကို စြန္႔ခြာခဲ့ၾကပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးအုပ္စုကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ေၾကညာ ၾကတဲ့ အုပ္စုေတြပါ။ လူဦးေရ ၈ သိန္းေလာက္အထိ ရွိမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္မွာ အမ်ားစု ျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္မွာလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ေတာင္အာရွ သားေတြျဖစ္ၿပီး ဘဂၤါလီ ဘာသာစကား တမ်ိဳးကို ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီအုပ္စုကေတာ့ နာမည္ သာမက သမိုင္း ေၾကာင္းေနာက္ခံမွာလည္း အျငင္း ပြားစရာေတြ ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ၁၅ ရာစုေလာက္ ရခိုင္ဘုရင္ေတြေခတ္က တည္ရွိခဲ့တယ္လို႔ ဆိုၾက တယ္။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ ျမန္မာျပည္ဘက္ကိုေျပာင္း ေရႊ႔အေျခခ်တဲ့ အုပ္စုေတြ၊ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ေတြက်မွ အေရွ႕ပါကစၥတန္က သဘာဝကပ္ ေဘးေၾကာင့္ ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ် သူေတြ၊ ၁၉၇၁ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲကာလမွာ စစ္ေဘး ေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြ စသျဖင့္ မ်ိဳးစံုပါဝင္ပါတယ္။

ဆိုခဲ့တဲ့အတိုင္း မြတ္စလင္အုပ္စု ၄ စုထဲက ပထမအုပ္စု ၂ ခုက လူမ်ားစုျမန္မာေတြနဲ႔ တသား တည္းလိုၿဖစ္ၿပီး က်န္တဲ့အုပ္စုေတြကေတာ့ သူစိမ္း ေတြလိုျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ မြတ္စလင္ေတြဟာ ႏိုင္ငံသား အခြင့္ အေရးေတြ တစတစနဲ႔ ကန္႔သတ္ခံခဲ့ရတယ္။

အထူးသျဖင့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒအရ ပထမ အဂၤလိပ္က်ဴးေက်ာ္စစ္ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္ ျမန္မာ့ေျမေပၚမွာအေျခခ်တဲ့ ဘိုးဘြား ေတြရဲ႕ အဆက္အႏြယ္ေတြကိုပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ေနာက္မွဝင္လာတဲ့ မြတ္စလင္ အုပ္စုေတြကို ႏိုင္ငံျခားသားအေနနဲ႔ပဲ ခြဲျခားထား လိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား ေတြဟာ စစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွာ စစ္မႈထမ္းခြင့္ မရွိ၊ အစိုးရဌာနေတြမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ ခြင့္မျပဳေတာ့ပါဘူး။ ေခတ္ အလိုက္ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဦးႏုေခတ္မွာ မြတ္စလင္ေတြ ကို အတိုင္းအတာတခုအထိ ေနရာေပးခဲ့ၿပီး ၁၉၆၂ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းတဲ့ေနာက္ပိုင္း ကန္႔သတ္လာ လိုက္တာ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း စစ္အစိုးရေခတ္မွာ ပိုဆိုး သြားပါတယ္။

သမိုင္းမွာ ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း ျမန္မာျပည္မွာ “ကုလား-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္း” နဲ႔ကင္းတဲ့ အခ်ိန္ကာလ ရယ္လို႔ ရွားပါတယ္။ မျဖစ္ဖူးတဲ့ ေဒသရယ္လို႔လည္း ရွားရွားပါပါးပါပဲ။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ၁၉၃၀ တဝိုက္က ျမန္မာျပည္မွာ “ကုလား” လူဦးေရတိုးၿပီး စီးပြားေရးမွာ လႊမ္းမိုးလာတာကို အေၾကာင္းျပဳလို႔ အဓိက႐ုဏ္း စတင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္း ေျပာင္းသြားပါတယ္။ ဦးႏု အစိုးရေခတ္မွာေရာ၊ ဦးေနဝင္းေခတ္မွာပါ အဓိက႐ုဏ္းေတြျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဗလီေတြ၊ ေဈး ဆိုင္ေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ၊ အိမ္ေတြ ဖ်က္ဆီးခံရတယ္။ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြအထိ ဆက္ရွိခဲ့ပါတယ္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းတက္ လာတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ လံုၿခံဳေရးကို ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ေပမယ့္ အဓိက႐ုဏ္းေတြက ရပ္မသြား ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ အစိုးရက လူေတြကိုအာ႐ံု လႊဲခ်င္လို႔ တမင္ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖန္တီးခဲ့တယ္ လို႔ ေလ့လာသူေတြက ဆိုၾကတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ထဲကို တ႐ုတ္ေတြ အလံုးအရင္းနဲ႔ ဝင္ေန တာကို မေက်မနပ္ျဖစ္လာတာကိုအာ႐ံုလႊဲဖို႔ မြတ္စလင္ မုန္းတီးေရးနဲ႔ လွည့္တိုက္ေပးခဲ့တာမ်ိဳး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မွာလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုပဲ ၂၀ဝ၁ ခုႏွစ္မွာလည္း စစ္ေတြ၊ ေတာင္ငူ၊ ျပည္ၿမိဳ႕တို႔မွာ အဓိက႐ုဏ္းေတြ ေပၚေပါက္ခဲ့တယ္။ မြတ္စလင္ေတြပိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံေပမယ့္ ရက္ၾကာတဲ့အထိ အစိုးရက မတားဆီးေပးခဲ့ပါဘူး။ ျဖစ္စဥ္တိုင္း အစိုးရ ေထာက္လွမ္းေရးေတြ၊ အစိုးရ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးထားတဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြ က ၾကားကဝင္ဆြေပးတာမ်ိဳး၊ ဘုန္းႀကီးေယာင္ေဆာင္ ၿပီး လံႈ႔ေဆာ္တာမ်ိဳး ရွိခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲတာေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္။

ႏိုင္ငံတကာ အေျခအေနေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ ဂယက္ေတြလည္း ရွိပါတယ္၊ ဥပမာ ၂၀ဝ၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ေလာက္မွာ အာဖဂန္နစၥတန္မွာ တာလီဘန္ ေတြက ဗုဒၶ႐ုပ္တုကို ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ေတြက စိုးရိမ္သြားတယ္။ အဲဒီအျဖစ္ အပ်က္ ႐ုပ္ပံုေတြကို ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္းရဲ႕ လူေတြ ကျဖန္႔ေဝၿပီး အမုန္းမီးကို ဆြေပးခဲ့တာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္။ မြတ္စလင္ေတြဟာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကိုယူၿပီး ျမန္မာျပည္ကို အစၥလာမၼစ္ႏိုင္ငံ ေျပာင္းပစ္မယ္ဆိုတဲ့ ဝါဒျဖန္႔မႈေတြ ကလည္း တေလွ်ာက္လံုး ရွိခဲ့ပါတယ္။ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး စာရြက္စာတမ္းေတြ၊ တရားေဟာတဲ့ တရားတိပ္ေခြေတြလည္း တကၠသိုလ္နယ္ေျမ ကေန ေက်းလက္ေတာရြာေတြအထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀ဝ၁ စက္တင္ဘာအၾကမ္းဖက္မႈ ေနာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္း ဖက္ဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရး စစ္ပြဲနဲ႔အတူ ျမန္မာျပည္မွာ အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ဝါဒအႏၱရာယ္ကို စိုးရိမ္မႈ ေတြျမင့္တက္ခဲ့ျပီး ျပည္တြင္းက မြတ္စလင္ေတြ အေပၚ မယံုသကၤာစိတ္ေတြ ပိုဆိုးသြားခဲ့တယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္စလင္သူပုန္ထမႈကိုၾကည့္ရင္ ၁၉၄၅ ေလာက္အထိ ေျခရာျပန္ေကာက္ရပါမယ္။ ရခိုင္ေဒသ မွာ မြတ္စလင္ သူပုန္အုပ္စုအမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚလာလိုက္၊ ေပ်ာက္သြားလိုက္ပါပဲ။ ဒုတိယကမၻာ စစ္အၿပီးမွာ တခ်ိဳ႕ မြတ္စလင္ေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္ ထဲက အစိတ္အပိုင္းေတြကို အဲဒီအခ်ိန္က အသစ္ ထူေထာင္ခါစ အေရွ႕ ပါကစၥတန္နဲ႔ ေပါင္းစည္းေရး အတြက္ သူပုန္ထခဲ့ၾကတယ္။

မူဂ်ာဟစ္လို႔ေခၚတဲ့အဖြဲ႕က ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ကုလားတန္ျမစ္နဲ႔ ေမယုျမစ္ (မယူျမစ္) ေတြၾကားက နယ္ေျမ ကို လြတ္လပ္တဲ့ မြတ္စလင္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ထူေထာင္ခ်င္တယ္။ လြတ္လပ္ေရးရခါစမွာ ဗဟို အစိုးရက တိုင္းရင္း သား သူပုန္ေတြဘက္ကို ဖိတိုက္ ေနရတဲ့အခ်ိန္မွာ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္ေတြ အင္အားႀကီး ထြားခဲ့တယ္။

၁၉၅၀ ျပည့္ေႏွာင္းပိုင္းမွာ မူဂ်ာဟစ္သူပုန္အဖြဲ႕ ၿပိဳကြဲသြားခဲ့တဲ့ေနာက္ပိုင္း မြတ္စလင္ သူပုန္ေတြ အဖြဲ႕မ်ိဳးစံု ေပၚေပါက္ခဲ့ေပမယ့္ အင္အားမေကာင္း ေတာ့ပါဘူး။ ဒီထဲက ၁၉၆၃ မွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လြတ္လပ္ေရး တပ္ (RIF)၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ိဳးခ်စ္တပ္ဦး (RPF) တို႔မွာ မူဂ်ာဟစ္ သူပုန္ေဟာင္းေတြ၊ အဲဒီအခ်ိန္က မြတ္စလင္ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး လႈပ္ရွားမႈ (Pan-Islamic Movement) ကို အားက်တဲ့ လူေတြနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ပိုင္းႏွစ္ေတြမွာလည္း မြတ္စလင္ သူပုန္ အဖြဲ႕ငယ္မ်ိဳးစံု ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ ေမလထဲမွာ လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာနယ္စပ္မွာ ျမန္မာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေသြးစည္းညီၫြတ္ေရး အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ (RSO) ကေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ိဳးခ်စ္တပ္ဦး (RPF) အဖြဲ႕ကေန ခြဲထြက္လာတဲ့ အဖြဲ႕ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွာ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါတယ္။

မြတ္စလင္ သူပုန္တပ္ဖြဲ႕ေတြ ေပၚေပါက္တဲ့ သမိုင္းကိုၾကည့္ရင္ မြတ္စလင္ေတြ ဖိႏွိပ္ခံရမႈရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ ၁၉၇၀ တဝိုက္က အထက္ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြရဲ႕ ေနာက္ ဆက္တြဲအျဖစ္ မြတ္စလင္ေတြကိုစည္း႐ံုးၿပီး ပုန္ကန္ ဖို႔ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မႏၱေလးမွာပဲ (Ommat Liberation Front) ဆိုတဲ့အဖြဲ႕ ေပၚခဲ့တယ္။ ၁၉၈၀ တဝိုက္က ေမာ္လၿမိဳင္၊ မုတၲမ၊ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကြ်န္း ေပၚေဒသမွာ ကုလား-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္းေတြရဲ႕ အဆက္အျဖစ္ ေကာ္သူေလး မြတ္စလင္လြတ္ေျမာက္ ေရးတပ္ (KMLF) ေပၚခဲ့တယ္။ လူအင္အား ၂၀ဝ ေလာက္နဲ႔ ထိုင္းျမန္မာ နယ္စပ္မွာ လႈပ္ရွားခဲ့ၿပီး ကရင္အမ်ိဳးသား  လြတ္ေျမာက္ေရး  တပ္မေတာ္ (KNLA) ကလည္း အေထာက္အပံ့ေပးခဲ့တယ္။

ဒီေန႔အထိ က်န္ေနတဲ့အဖြဲ႕က ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေသြး စည္းညီၫြတ္ေရး အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ (RSO) ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီအဖြဲ႕ဟာ ႏိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ အစည္းေတြနဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္ရွိတယ္လို႔ ကြ်မ္းက်င္ သူေတြကဆိုၾကတယ္။ အာဖဂန္နစၥတန္မွာ အေမရိကန္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ မဟာမိတ္တပ္ေတြက ဖမ္းမိခဲ့တဲ့ တာလီဘန္ တပ္သားေတြထဲမွာ (RSO) အဖြဲ႕ဝင္ တခ်ိဳ႕ပါဝင္ေနတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ တိုက္ပြဲမဝင္ခင္ မွာ အာဖဂန္နစၥတန္မွာ စစ္ေရးအေတြ႕အႀကံဳ ယူေန တယ္လို႔ဆိုတယ္။

ဒီမတိုင္ခင္ ႏွစ္ေတြကတည္းက RSO အဖြဲ႕ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ျမန္မာနယ္စပ္က စခန္းေတြမွာ တာလီဘန္ ေတြက စစ္ေရး ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ပံုရတဲ့ ဗီဒီယိုမွတ္တမ္းေတြလည္း ဖမ္းမိခဲ့တယ္။ ဒီအျဖစ္ အပ်က္ေတြနဲ႔ အိုစမာဘင္လာဒင္ မိန္႔ခြန္းထဲမွာပါတဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ ဂ်ီဟတ္အဖြဲ႕ခြဲ (jihadist cells) ရွိေနၿပီဆိုတဲ့အခ်က္ကို ဆက္စပ္စဥ္းစားႏိုင္ပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသထဲမွာ အတည္မျပဳႏိုင္ တဲ့ ျမင့္ျမတ္ေသာ စစ္သည္ေတာ္မ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕ကိုအစြန္းေရာက္ မြတ္စလင္ေတြကို ဖြဲ႕စည္း ထားၿပီးဒီအဖြဲ႕ရဲ႕အစည္းအေဝးေတြ (၁၉၉၉၊၂၀ဝ၀) မွာ ျမန္မာျပည္က ကိုယ္စားလွယ္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ဆိုတယ္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသက အယ္ကိုင္းဒါး ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ အိုမာအယ္ဖာရြတ္ရဲ႕ ေျဖာင့္ခ်က္ ေတြထဲမွာ အယ္ကိုင္းဒါးနဲ႔ႏႊယ္တဲ့ ဂ်မားအစၥလာမီရာ (JI) အဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာျပည္ဘက္က မြတ္စလင္ သူပုန္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တယ္ဆိုတာပါ တယ္။

အၾကမ္းဖက္ဝါဒ ဆန္႔က်င္ေရး အရာရွိေတြ၊ သတင္းမီဒီယာေတြမွာလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ဂ်ီဟတ္ အဖြဲ႕ခြဲ (jihadist cells) ရွိႏိုင္တဲ့ ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္ အထား မရွိေပမယ့္ ေပါ့ေလ်ာ့သင့္တဲ့ ကိစၥေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တဖက္မွာ ဒီလိုကိစၥမ်ိဳးေတြကို အေကာက္အယူ လြဲမွားတာမ်ိဳး၊ လြန္လြန္က်ဴးက်ဴး တံု႔ျပန္တာမ်ိဳးဟာ အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္။ အစြန္း ေရာက္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ႐ိုး႐ိုးသား သား သာမန္မြတ္စလင္ေတြကိုလည္း ခြဲျခားဖို႔လိုပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ ေခတ္အဆက္ဆက္ မြတ္စလင္ သူပုန္ထမႈေတြ အင္အားႀကီးထြား မလာတာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနလိုတဲ့ မြတ္စလင္ လူမ်ားစုႀကီးနဲ႔ ဆိုင္ ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ဘယ္လူမ်ိဳး၊ ဘယ္တိုင္းရင္း သားမွာမဆို အစြန္းေရာက္အုပ္စုေတြ ရွိႏိုင္တာကို လည္း သတိထားဖို႔လိုပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြမွာေရာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေတြမွာလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္၊ ရွိေနပါ တယ္။

ျပႆနာကို မီးေမႊးတဲ့ လက္တဆုပ္စာ အစြန္း ေရာက္ေတြကို အင္အားမႀကီးထြားလာေအာင္ ျပတ္ျပတ္ သားသား တားဆီးဖို႔လိုပါတယ္။ တဖက္မွာ သူတို႔ကိုစာနာသူေတြ၊ ပူးေပါင္းလိုသူေတြ ပိုမ်ားလာႏိုင္တဲ့ လုပ္ရပ္မ်ိဳးေတြကို ေရွာင္ရွားၾကဖို႔ လိုပါတယ္။

ဒီေန႔ ႏိုင္ငံတကာ အေျခအေနကိုၾကည့္ရင္ ေလာေလာဆယ္ အီရတ္နဲ႔ ဆီရီးယား နယ္စပ္မွာ ဆြန္နီသူပုန္ေတြ အင္အားႀကီးထြားလာတာနဲ႔အတူ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြသာမက မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား စတဲ့ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြမွာ လည္း အစြန္းေရာက္သမားေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္အေပၚ စိုးရိမ္မႈေတြ ျမင့္တက္ေနပါ တယ္။ ကမၻာ့အရပ္ရပ္က ဆြန္နီသူပုန္ေတြဆီကိုစာနာသူေတြကလည္း အီရတ္ ေရွ႕တန္းစစ္ေျမျပင္အထိသြားၿပီး စစ္ကူတိုက္ေပးေန ၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီထဲမွာ အယ္လ္ကိုင္းဒါးနဲ႔ ပူးေပါင္းတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ဖူးတဲ့  RSO အဖြဲ႕ ဝင္ေတြ မပါ ဝင္ဘူးလို႔ ဘယ္သူမွမေျပာႏိုင္ပါဘူး။ ဒီတိုက္ခိုက္ ေရးသမားေတြ မိခင္တိုင္းျပည္ဆီ ျပန္လာရင္ အခ်ိန္ မေရြး အႏၱရာယ္ေပးႏိုင္တာကို သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ ေတြက ေခါင္းခဲၿပီး ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ လံုၿခံဳေရး အစီအမံသစ္ေတြ လုပ္ေနၾကတယ္။

ဒီအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ေအာက္လမ္းသမားေတြနဲ႔ မ်က္ကန္းမ်ိဳးခ်စ္ေတြက တမင္ဖန္တီး ပံုရတဲ့ လူမ်ိဳးေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြ ေပၚေပါက္ေနတယ္။ အျပင္ဘက္က အႏၱရာယ္ကို ဖိတ္ေခၚ႐ံုသာမက ျပည္တြင္းက အစြန္းေရာက္ သမားေတြကို အင္အားစုရလြယ္ေအာင္ အေျခအေန ေတြဖန္တီးေပးရာ ေရာက္ တယ္ဆိုတာကို မ်က္ကန္း တေစၦမေၾကာက္သမားေတြ သိမွသိပါေလစ။

(ညီေစာလြင္သည္ ျမန္မာ့အေရးႏွင့္ ကမာၻ႔ေရးရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို ေရးသားေနသူ ျဖစ္သည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕တြင္ လတ္တေလာ ေနထိုင္သည္။)
ဧရာ၀တီ