ရွမ္းျပည္နယ္ ကိုးကန္႔ကိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ေလာက္ကုိင္နယ္ေျမတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကိုးကန္႔အဖြဲ႕တုိ႔အၾကား တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းသမားမ်ား သတင္းရယူရာ၌ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရသည့္ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး PEN Myanmar က ယခုကဲ့သို႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယင္းထုတ္ျပန္ခ်က္၌ ေလာက္ကုိင္ေဒသတြင္ တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားလာရာ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၇ ရက္မွစ၍ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ျပ႒ာန္း လုိက္သျဖင့္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ ခ်မွတ္မည့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ားမွာ တည္ဆဲဥပေဒပါ ျပစ္ဒဏ္မ်ားႏွင့္ ကြဲလြဲျခင္း၊ ဥပေဒအခ်င္းခ်င္း ပဋိပကၡျဖစ္ျခင္း ရွိလာေၾကာင္း၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ ျပ႒ာန္းထားေသာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ တရားစီရင္ဆုံးျဖတ္ျခင္းကသာ အျခားဥပေဒမ်ားအား လႊမ္းမုိးမည္ကိုလည္း စီရင္ထုံးမ်ားအရ သေဘာေပါက္ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
သို႔ရာတြင္ ထုိသို႔တုိက္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြား ေနမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး (ၾကည္း) မွ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ျမထြန္းဦးက တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည့္ ကိုးကန္႔အဖြဲ႕မွာ ေသာင္းက်န္းသူအဖြဲ႕ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပုဒ္မ ၁၇ (၁) မတရားအသင္းမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္သူမ်ားအား အေရးယူႏုိင္သည့္ ဥပေဒလည္း ရွိေနေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ကုိးကန္႔ လက္နက္ကုိင္မ်ားအား သတင္းကိစၥအလုိ႔ငွာ ဆက္ဆံသင့္ မသင့္ကို စဥ္စားရန္ မီဒီယာသမားမ်ား၏ ေမးျမန္မႈအေပၚ ျပန္လည္ေျဖၾကား ခဲ့ေၾကာင္း၊ သတင္းမီဒီယာ ဥပေဒအရ သတင္းသမား တစ္ဦးသည္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာေဒသ၊ အေရးအခင္း၊ အဓိက႐ုဏ္း၊ အမ်ားျပည္သူ ဆႏၵျပရာေနရာ ေဒသတုိ႔၌ သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းက သတ္မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းမ်ားႏွင့္အညီ သတင္းရယူစဥ္ (က) လုံျခံဳေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ရပ္၏ ဖမ္းဆီး၊ ထိန္းသိမ္းျခင္း၊ သတင္းမွတ္တမ္းစသည့္ သတင္းရယူျခင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ကိရိယာမ်ားကို သိမ္းယူခံရျခင္းႏွင့္ ဖ်က္ဆီးခံရျခင္းတုိ႔မွ ကင္းလြတ္ ေစရမည္။ (ခ) လုံျခံဳေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားရွိက ယင္းတုိ႔၏ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈကို ေတာင္းခံခြင့္ရွိေစရမည္ဟု ေဖာ္ျပပါရွိေၾကာင္း PEN Myanmar ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ပါဝင္သည္။
ျပည္သူမ်ား၏ သတင္းရပုိင္ခြင့္ကို ျဖည့္ဆည္းရာတြင္ သတင္းဘက္မလုိက္မႈ၊ မွ်တမႈတုိ႔ကို အေျခခံရမည့္နည္းတူ ႏုိင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကိုလည္း မထိပါးေစရဟူသည္ကို သတင္းသမားမ်ား သေဘာေပါက္နားလည္ၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ယူဆေၾကာင္း၊ ေလာက္ကိုင္အေရးတြင္ တုိက္ပြဲဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနသမွ် ျပည္သူတုိ႔အေနျဖင့္ ျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမွာ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး ျပႆနာေၾကာင့္ေလာ၊ ျပည္ပအိမ္နီးခ်င္းက လွည့္စားသည့္ ျပႆနာေၾကာင့္ေလာ စသျဖင့္ အေၾကာင္းအရင္းကို လည္းေကာင္း သိႏုိင္ရန္လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းရန္ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ကိုသာမက ကုိးကန္႔လက္နက္ကုိင္ တပ္ကိုလည္းေကာင္း၊ အျခားေသာေဒသတြင္း လက္နက္ကုိင္တပ္မ်ားႏွင့္ ေနရင္းျပည္သူမ်ားကဲ့သို႔ မ်က္ျမင္သက္ေသ မ်ားကိုလည္းေကာင္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္း တင္ျပရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တုိက္ပြဲသတင္းမ်ား ေဖာ္ျပရာတြင္ ႏွစ္ဖက္တပ္မ်ား၏အသံကို ခ်ျပႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းသည့္ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားအား ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အသြင္ေဆာင္သည့္ ေျဖၾကားမႈသည္ မသင့္ေလ်ာ္ဟု ယူဆေၾကာင္း စသည့္အခ်က္မ်ားလည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ပါရွိသည္။
၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂ဝ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမဝတီသတင္းစာတုိက္တြင္ ျပဳလုပ္ေသာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားအၾကား သတင္းစီးဆင္းမႈ ေခ်ာေမြ႕ေစေရး အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲတြင္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားတြင္ သတင္းရယူႏုိင္မည့္ က်င့္စဥ္ (Code of Conduct) ႏွင့္ပတ္သက္၍ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့သည္ကို သိရေၾကာင္း၊ ယင္းက်င့္စဥ္မ်ဳိး တရားဝင္ မေပၚထြက္ေသးသျဖင့္လည္း မီဒီယာဥပေဒမ်ား ခ်ဳိးေဖာက္မႈအတြက္ တည္ဆဲဥပေဒပါ ျပစ္ဒဏ္ထက္ ျပန္းထန္လြန္ကဲေသာ ေထာင္ဒဏ္၊ ေသဒဏ္မ်ားကို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ အေရးယူခ်မွတ္ ခံရႏုိင္သည္ဟု ေဖာ္ျပလာျခင္းဟု ယူဆရန္ရွိေနေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ စာနယ္ဇင္းေကာင္စီ (ယာယီ)အေန ျဖင့္ အဆုိပါ Code of Conduct ကိစၥ အျမန္ေပၚေပါက္ လာရန္ႏွင့္ ျပည္သူ၏သတင္းသိပုိင္ခြင့္ ျဖည့္ဆည္းရာတြင္ မည္သည့္ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ဳိးမွ မခံရႏုိင္ရန္ အလ်င္အျမန္ စဥ္းစားေဆြးေႏြး ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း တုိက္တြန္းသည္ဟု PEN Myanmar က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
Eleven Media Group
No comments:
Post a Comment