တ႐ုတ္ႏုိင္ငံႏိုးထလာျခင္းအေၾကာင္းရင္းေလးခု

တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံး မဟာဗ်ဴ ဟာအဆင့္ႏွင့္ မီဒီယာအဝန္းအဝိုင္းတြင္ အျပန္ အလွန္ယုံၾကည္မႈကင္းမဲ့ေနျခင္းသည္ သေဘာေပါက္ နားလည္မႈရရွိေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္းႏွင့္ လြဲ မွားေသာေကာက္ခ်က္ခ်မႈမ်ားကုိ ဆက္တုိက္ျဖစ္ ေပၚေစခဲ့သည္။ 

ထုိအေျခအေနသည္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈလမ္းေၾကာင္းတြင္ ကန္႔လန္႔ခံေနခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး ပတ္ဝန္းက်င္ကုိလည္း ညစ္ႏြမ္း ေစခဲ့သည္။

အေမရိကန္ဘက္တြင္မူ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ အုိင္ ဒီေရာ္ေလာ္ဂ်ီရပ္တည္ခ်က္မွ ႐ႈျမင္လုိျခင္းကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းက အဓိကက်သည္။ထုိအတားအဆီး ကုိ ဖယ္ရွားႏုိင္ျခင္းမရွိလွ်င္ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး သည္မၾကာခဏအတက္အက်မ်ားရွိေနမည့္အလား အလာရွိသည္။

ဒုတိယအခ်က္မွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးသည္ တစ္ႏုိင္ငံ ခ်င္းစီ၏ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားႏွင့္ စုိးရိမ္မႈမ်ားကုိ ေလး စားမႈရွိရန္ သင္ယူႏုိင္ျခင္းရွိမရွိဆုိသည့္အခ်က္ျဖစ္ သည္။ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားအတြက္ အေမရိကန္ သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏အက်ဳိးစီးပြားပါဝင္ပတ္သက္ ေသာ အေရးကိစၥအားလုံးလုိလုိတြင္ အတုိက္အခံ ဘက္က ရပ္တည္ရန္ပုိ၍လုိလားသည္ဟု ယူဆၾက သည္။ ဥပမာ-တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံ မ်ားထံမွ ရန္စမႈမ်ားရင္ဆုိင္ရခ်ိန္တြင္ အျဖစ္မွန္မ်ား မ်က္ကြယ္ျပဳၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိသာ လက္ညိဳးထုိး စြပ္စြဲခဲ့သည္။ 

ထုိသုိ႔စြပ္စြဲလုိက္ျခင္းအားျဖင့္ အေမရိ ကန္သည္ တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္ ယင္း၏ ပုံရိပ္ကုိ ပုိ၍ဆုိးရြားသြားေအာင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။

ဤအေျခအေနကုိျပင္ဆင္ရန္ ကန္-တ႐ုတ္ႏွစ္ ႏုိင္ငံသည္ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ေလသံမ်ဳိး ပုိမို ျပသသင့္ၿပီး ရာသီဥတုေျပာင္းလဲမႈ၊ အၾကမ္းဖက္ ဝါဒတုိက္ဖ်က္ေရး၊ ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား တုိက္ဖ်က္ေရး၊ ဆုိက္ဘာလုံျခံဳေရးတုိ႔တြင္ ထင္သာ ျမင္သာသည့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ပုိမိုရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။ 

ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံးသည္ ၾကြယ္ဝ ခ်မ္းသာ၍တည္ၿငိမ္ေသာ အာရွေဒသကုိ လုိအပ္ေန သည္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စလုံးကသေဘာတူမည့္ နယ္ပယ္ မ်ားကုိ ရွာေဖြသတ္မွတ္ကာ ထုိနယ္ပယ္မ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္သင့္သည္။ မိမိတို႔သေဘာမတူႏုိင္သည့္ နယ္ပယ္မ်ားတြင္ မတူညီသည္မ်ားကုိ ေဘးဖယ္ ထားၿပီး ေနာက္ထပ္ေဆြးေႏြးမႈရေအာင္ေဆာင္ရြက္ ၾကရမည္ျဖစ္သည္။

အာဆီယံအဖြဲ႕က ဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံေပါင္း စုံႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာမူေဘာင္မ်ားကုိ ေထာက္ခံ ေၾကာင္း မိမိတို႔ႏွစ္ႏုိင္ငံစလုံး ပူးတြဲေဖာ္ျပသင့္သည္။ ကန္-တ႐ုတ္ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ား စုိးရိမ္ပူပန္မႈအနည္းဆုံးျဖစ္ေစရန္ႏွင့္ တစ္ဖက္ဘက္တြင္ရပ္တည္ရမည္ဆုိသည့္စိုးရိမ္မႈမ်ားကုိ အနည္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ေလွ်ာ့ခ်သင့္သည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဘက္တြင္မူ မိမိတို႔၏ အိမ္နီးခ်င္း မ်ားကုိ မိမိတို႔၏ အျပဳအမူမ်ားက မည္သုိ႔သက္ ေရာက္မႈရွိမည္ဆုိသည္ကုိ ဂ႐ုတစုိက္ေလ့လာသုံး သပ္သင့္ပါသည္။ မိမိတုိ႔၏ သေဘာထားအျမင္ကုိ လူအမ်ား ပုိမိုသိရွိေစရန္ အေရးၾကံဳမလာမီ ပုိ၍ လက္ဦးမႈရယူၿပီး ရွင္းလင္းတင္ျပမွသာလွ်င္ ျပင္ပ ကမၻာႀကီးသည္ မိမိတို႔၏ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈႏွင့္ စိတ္ေစတနာမ်ားကုိ ဓမၼဓိ႒ာန္က်က်အခ်ိန္ႏွင့္ တစ္ေျပးညီ နားလည္ႏုိင္ၾကမည္ျဖစ္သည္။

ကမၻာေပၚတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အခန္းက႑ႏွင့္ ယင္း၏အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာတာဝန္ရွိမႈမ်ားကို တ႐ုတ္ျပည္သူမ်ားက မည္သုိ႔႐ႈျမင္ၾကသနည္း။ အေမရိကန္ႏွင့္အတူတကြ ကမၻာလုံးဆုိင္ရာတာဝန္ ယူမႈကုိ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက မွ်ေဝရယူသင့္ပါသလား။

ယေန႔ကမၻာႀကီးသည္ ေဒသေပါင္းစုံမွပဋိပကၡ မ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡေတြ႕ေနရသည္။ ယူကရိန္းအေရး ကိစၥသည္ ေအးခ်မ္းမႈမရရွိေသးဘဲ အေရွ႕အလယ္ ပုိင္းေဒသတြင္လည္း ပဋိပကၡမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ေပၚ ေနဆဲျဖစ္ သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ပါဝင္သင့္သည့္ အခန္းက႑မွ လုံေလာက္စြာပါဝင္ျခင္းမရွိေသးဘဲ တာဝန္ယူမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးလာသည္ဟု ယူဆေနၾက သည္။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ကမၻာေပၚမွ ျပႆနာအမ်ားစု သည္ ေျခလွမ္းမွားျခင္းမွစကာ ႐ႈပ္ေထြးမႈဆီသုိ႔ ေနာက္တစ္ဆင့္တြင္ ဦးတည္သြားသည္ဟု ယူဆ သည္။ အေရးကိစၥတစ္ခုကုိ ေျဖရွင္းရန္အလြယ္ ဆုံးနည္းမွာ ရင္ဆုိင္တုိက္ခုိက္ေနျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ လုိက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာအစုအဖြဲ႕မ်ားၾကားတြင္ ေစ့စပ္ ညိႇႏႈိင္းမႈရရွိေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္သည္။ 

ကမၻာ့ ႏုိင္ငံမ်ားသည္ အျခားႏုိင္ငံမ်ား၏ ျပည္တြင္းေရး ကုိ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳသင့္ဆုိသည့္အခ်က္ အား တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လက္ခံ ယုံၾကည္ထားၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ေျဖရွင္းမႈရရွိေအာင္ ႀကိဳးပမ္းရန္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ အဓိကအေရးကိစၥမ်ားကုိ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ပါဝင္သြားမည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ပဋိပကၡတြင္ပါဝင္သည့္ဘက္တစ္ဖက္ကုိ ပါဝင္ ပတ္သက္ျခင္း သုိ႔မဟုတ္ ျပႆနာႀကီးထြားေစမည့္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားလုပ္ေဆာင္ျခင္းတို႔ကုိ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံကလုပ္မည္မဟုတ္ပါ။ 

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ ကမၻာ့ေရးရာတာဝန္ယူမႈသည္ မည္သုိ႔ျဖစ္သနည္း။ ပထမဦးစြာ ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ငါးပုံတစ္ပုံရွိေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ မိမိတို႔ ၏ ႏုိင္ငံကုိ ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝမႈပုိမိုျဖစ္ထြန္းေစၿပီး တည္ၿငိမ္မႈဆက္လက္ရွိေနေစျခင္းသည္ ကမၻာႀကီး ၌ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အလြန္ အေရးႀကီးေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။

ကမၻာ့လုံျခံဳေရးဆုိင္ရာကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏ်ဴကလီးယား ကိစၥ၌ ၾကားဝင္ေဆာင္ရြက္ေပးသူအျဖစ္ ကမ္း လွမ္းခဲ့ၿပီး အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ တည္ၿငိမ္မႈပုိမို ရရွိေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့သည္။ အလားတူ ေဒသတြင္းလုံျခံဳေရး၊ ကမၻာ့လုံျခံဳေရးတို႔ႏွင့္ပတ္ သက္ၿပီး ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈအမ်ားအျပားတြင္ မိမိတို႔ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ 

သုိ႔ေသာ္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံသည္ အျခားေသာႏုိင္ငံမ်ားကုိ ႀကီးမားစြာ ၾသဇာလႊမ္းမုိးမႈရွိသည့္ႏုိင္ငံအျဖစ္ မိမိကုိယ္ကုိယ္ ခံယူထားျခင္းမရွိပါ။ ႏုိင္ငံတကာကပါဝင္ပတ္သက္ မႈလုိအပ္လာမည္ဆုိလွ်င္ သက္ဆုိင္ရာႏုိင္ငံမ်ား၏ သေဘာထားအျမင္ႏွင့္ေဒသတြင္းသေဘာထားအျမင္ တို႔ကဦးစြာထြက္ေပၚလာရ မည္ျဖစ္ၿပီးကုလသမဂၢ၏ အခြင့္အာဏာကုိ ေက်ာ္လႊား၍မရႏုိင္ဟူေသာအခ်က္ သည္ မိမိတို႔၏ သေဘာထားအျမင္ျဖစ္ပါသည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ASIA SOCIETY က ႀကီးမွဴးက်င္းပသည့္ ASIA SOCIETY DIALOGUE တြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ျပည္သူ႕ကြန္ဂရက္၏ ႏုိင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီဥကၠ႒ ဖုရင္း ေျပာၾကားသည့္ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွ ယခုေဆာင္းပါးကုိ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ဤေဆာင္းပါးတြင္ ကမၻာ့အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံအျဖစ္သုိ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေရာက္ရွိလာရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမ်ားကုိ အပုိင္းေလးပုိင္းခြဲ၍ China Today စာေစာင္၌ Answers to Fours Key Questions about China’s Rise ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသား တင္ျပထားပါသည္။

The Union Daily