ဆင္ေျခမႈအေျခခံျဖင့္

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူဦးေရအထူထပ္ဆံုးလည္းျဖစ္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအျမင့္ဆံုးလည္းျဖစ္ေသာ ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္တြင္ စက္တင္ဘာ ၂၁ ရက္ေန႔က လူငယ္မ်ားစြာပါဝင္သည့္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ယင္းဆႏၵေဖာ္ထုတ္ပြဲအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ပါဝင္ခဲ့သူကိုးဦးကို အမႈဖြင့္စစ္ေဆးအေရးယူမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။ ယင္းဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္

လူငယ္မ်ားၾကားတြင္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားအေပၚ ယံုၾကည္မႈမ်ား ျမင့္မားလ်က္ရွိၿပီး အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးျဖစ္စဥ္တြင္ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာ ပါဝင္ လိုေၾကာင္း ျပသလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈ လိႈင္း

ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈမွာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ ပထမဦးစားေပး တာဝန္တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။  သူသမၼတအျဖစ္ စတင္ တာဝန္ယူၿပီး အင္တိုက္အားတိုက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ ကိစၥလည္းျဖစ္သလို ယခုအစိုးရသက္တမ္းအတြင္းမွာ ေအာင္ျမင္စြာအေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ေနေလသည္။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရွိမွသာ တစ္ႏုိင္ငံလံုး တစ္ေျပးညီ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ိဳးရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရးျဖစ္စဥ္၏ Road map အတိုင္းဆိုလွ်င္ ယခုပထမအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား၏ ရလဒ္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွလြဲလွ်င္ က်န္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္ဆဲေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ေဆာင္ႏုိင္အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ သည္။ အစိုးရႏွင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလုိလားေနသည့္ အခ်ိန္လည္းျဖစ္ရာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အ ေပါင္းလကၡဏာေဆာင္သည့္ အခင္းအက်င္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာလ်က္ရွိေလသည္။ ယခုၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိလားသည့္ လူငယ္မ်ား ဆႏၵေဖာ္ ထုတ္လိုက္သည့္ ပြဲမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈလိႈင္းႀကီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စတင္ျဖစ္ထြန္းလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္သလိုပင္ျဖစ္သည္။

ပကတိအေျခအေနေပၚ ပညာရွင္၏ သံုးသပ္ခ်က္

ဟိုတေလာက လာေရာက္ခဲ့သည့္ ကမာၻေက်ာ္ ႏုိင္ငံေရးေဘာဂေဗဒပညာရွင္ ဖူးကူးယားမား၏ အဆုိအရ ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႕အစည္းသည္ လူမႈႏိုး ႀကိဳးမႈ အေတာ္ျမင့္သည့္ လူ႔အဖြဲအစည္းျဖစ္သည္ဟု သံုးသပ္ခဲ့သည္။  ႏုိင္ငံ၏ လမ္းေၾကာင္းအခ်ိဳးအေကြ႕တုိင္းမွာ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ အေတာ္ ပင္ နာမည္ႀကီးခဲ့သည္ မဟုတ္ပါေလာ။ လူမႈေဗဒပညာရွင္မ်ားအဆိုအရ လူမႈႏိုးၾကားမႈ (Social Mobilization) ေၾကာင့္ လူမႈလႈပ္ရွားမႈမ်ား (Social Movements) ျဖစ္ေပၚလာကာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ ေက်ာင္း သားလႈပ္ရွားမ်ားမွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအေျပာင္းအလဲကို ေဆာင္ၾကဥ္းမည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္း လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ဆင္ေျခမႈအေပၚ အေျခခံျခင္းထက္ စိတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္ဟု စာေရးသူသံုးသပ္မိပါသည္။ ထိုအတြက္ေၾကာင့္ လႈမႈ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႀကီးတစ္ခုလံုးကို အျမစ္မွစတင္၍ ေတာ္လွန္ေျပာင္းလဲလိုသည့္ revolutionary social movement မ်ားသာ အဓိက ျဖစ္ ထြန္းခဲ့ၿပီး လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ အကန္႔အသတ္ေဘာင္မ်ားမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသြားသည့္ reformative social movement မွာေတာ့ အေတာ္ႀကီး အားနည္းသည္ဟုဆုိ၍ ရႏုိင္ပါသည္။

အေဟာင္း၊ အသစ္ႏွင့္ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳး

လူမႈလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ လူမႈလုပ္ရွားမႈ ပံုစံအေဟာင္းႏွင့္ လူမႈလႈပ္ရွားမႈ ပံုစံအသစ္တို႔အျပင္ အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ အၾကမ္းမဖက္သည့္ လႈပ္ ရွားမႈဟူ၍ နည္းလမ္းႏွစ္မ်ိဳးလည္း ရွိသည္။ လူမႈလႈပ္ရွားမႈပံုစံအေဟာင္းမွာ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၈ ရာစုႏွင့္ ၁၉ ရာစုေလာက္တုန္းက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္ ဖိႏွိပ္ခံႏွင့္ ဖိႏွိပ္သူမ်ားၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာရာမွ ဖိႏိုပ္ခံရသူမ်ားမွ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ယင္းလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ႐ုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ ၾကြယ္ဝခ်မ္းသာမႈ (materialism) ကိုသာ အဓိကထား လႈပ္ရွားၾကသည့္ လက္ဝဲအယူအဆကဲသည့္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၀ ေနာက္ ပိုင္းေလာက္မွစတင္၍ အေနာက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ေပၚေပါက္လာခဲ့သည့္ လူမႈလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ႐ုပ္ပိုင္းလိုအပ္ခ်က္မ်ားထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈ၊ အမ်ိဳးသမီးလႈပ္ရွားမႈ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္လႈပ္ရွားမႈ၊ ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈ အစရွိသည့္ အေၾကာင္းအရာေပၚ၌သာ အေလးထား ေဆာင္ရြက္ၾကသည့္ လူမႈလႈပ္ရွားမႈ ပံုစံအသစ္မ်ားသို႔ ေရႊ႕လ်ားလာခဲ့သည္။ ယင္းလႈမႈလႈပ္ရွားမႈျဖစ္စဥ္မ်ားကို ဒီမိုကရက္တစ္ေဘာင္မွၾကည့္လွ်င္ ယခင္ ကိုယ္စားျပဳဒီမိုကေရစီ (representative democracy) ထက္ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က်ပါဝင္သည့္ (participating democracy) သို႔ ေျပာင္းလဲလာၿပီဟု သံုးသပ္၍ ရႏုိင္ပါသည္။

ဆင္ေျခမႈကို အေျခခံ၍သာ

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထိုသို႔ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က်ပါဝင္သည့္ ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးမႈျဖစ္ဖို႔ အခ်ိန္အေတာ္ႀကီး ယူရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ သက္တမ္း ႏုနယ္ေသးသည့္ ကာလအတြင္း ဆင္ႏႊဲလိုက္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားမွာလည္း တစ္ပြဲၿပီးတစ္ပြဲပင္ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း လူမႈႏိုးၾကားမႈ အား ေကာင္းသည့္အတြက္ လူမႈလႈပ္ရွားမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ယင္းလႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ စိတ္လႈပ္ရွားခံစားမႈထက္ ဆင္ေျခမႈအေပၚ၌သာ အဓိက တည္မွီေနသင့္ပါသည္။ ျပဳလုပ္သြားခဲ့ၿပီးသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈမွာ လူမႈလႈပ္ရွားမႈ ပံုစံအသစ္ (new social movement) ကို အၾကမ္းမဖက္ သည့္အသြင္ (non-violence) ပံုစံျဖင့္ ေဆာင္ရြက္သြားျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ျပည္သူအမ်ားပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ေပၚေပါက္ဖို႔ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုး ႏုိးၾကားမႈရွိရန္ လိုပါသည္။ ထုိသို႔ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈကို ေဆာင္ရြက္ၾကရာတြင္ အစိုးရေရာ၊ ျပည္သူမ်ားေရာ စိတ္လႈပ္ရွား မႈအေျခခံထက္ ဆင္ေျခမႈအေျခခံျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ၾကမွသာ လိုရာ ထာဝရၿငိမ္းခ်မ္းေရးပန္းတိုင္ကို ဆိုက္ဆိုက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ ေရာက္ရွိမည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း တိုက္ တြန္းအပ္ပါသည္။

From-TranparencyMyanmarblog