သမၼတအိုဘားမား အႏိုင္ရမႈ ျမန္မာႀကိဳဆို

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ လက္ရွိသမၼတ Barack Obama ျပန္ၿပီး အႏိုင္ရတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ဆက္ဆံေရး အရွိန္ကို ပိုၿပီးတိုးျမႇင့္သြားမယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း သမၼတ႐ံုးေျပာခြင့္ရ သူက VOA ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ

အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ကေန သမၼတအိုဘားမား အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြ လမ္းမလြဲေအာင္ ကူညီႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အခုလို မစၥတာအိုဘားမား သမၼတ အျဖစ္ ျပန္လည္ အေရြးခံရတဲ့အေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးနယ္ပယ္က တံု႔ျပန္မႈေတြကို ဘန္ေကာက္႐ံုးက မစုျမတ္မြန္က စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အဂၤါေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ သမၼတေရြးေကာက္ပဲြမွာ လက္ရွိသမၼတ Barack Obama က ဒုတိယသက္တမ္းအႏိုင္ရရွိခဲ့တာကို ျမန္မာႏိုင္ငံ သမၼတ႐ံုးက ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ အေမရိကန္ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရး ပိုၿပီးေကာင္းမြန္တိုးတက္လာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္လို႔ သမၼတ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမႈး ဦးေဇာ္ေဌးက VOA ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။

“အိုဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူဝါဒေတြ၊ သူတို႔ ပါတီႏွစ္ရပ္လံုးရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရယူၿပီး ေဆာင္ရြက္ေန  တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တေၾကာင္း၊ အခခု ျမင္ေတြ႔ရတဲ့ အခင္းအက်င္း အရေပါ့။ House မွာေရာ၊ ဆီးနိတ္မွာေရာ အေနအထားေတြကို ၾကည့္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္းမႈ၊ ျမႇင့္တင္ ေဆာင္ရြက္မႈက အိုဘားမား ျပန္အႏုိင္ရတဲ့အတြက္ မူလရရွိထားၿပီး အေျခအေနေကာင္းေတြေပၚ မူတည္ၿပီး အရွိန္အဟုန္ ပိုၿပီး ျမင့္မားလာဖို႔ေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။”

အိုဘားမားအစိုးရနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားႏိုင္တဲ့ နားလည္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈေတြမွာ အေမရိကန္က ဆက္ၿပီး ကူညီအားေပးသြားလိမ့္မယ္လို႔လည္း ယံုၾကည္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ အခုိင္အမာ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ အုိဘားမား အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖဲြ႔နဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ေရာေပါ့ေနာ္-အစိုးရေရာ၊ က်န္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ အင္အားစု ေတြနဲ႔ေရာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တုိ႔ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား တည္ေဆာက္ထားႏုိင္ပါၿပီ။ အဲဒီလုိပဲ အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈေတြ ခုိင္မာလာၿပီး ေတာ့ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ျမင့္မားလာဖို႔ မွန္းၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံေရး အေျခအေန ျမႇင့္တင္ဖို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ အစိုးရဘက္မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက သမၼတ အိုဘားမားအစား တျခားတေယာက္ မစ္ေရာ္မနီေပါ့- တက္လာမယ္ဆိုရင္ တည္ေဆာက္  ထားတဲ့ နားလည္မႈေတြက ဘယ္လိုပဲ ေျပာေျပာ နဂိုရ္လို ဆက္ၿပီးေတာ့ ျမႇင့္ဖို႔ မျမႇင့္ဖို႔ ဆိုတာ ေသခ်ာေပါက္ ေတာ့ အခုေလာက္ေတာ့ မေသခ်ာဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ အျပန္အလွန္ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံၿပီးေတာ့ နားလည္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈေတြ အသစ္တဖန္ ထပ္ၿပီးေတာ့ တည္ေဆာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

သမၼတ Obama ထပ္မံ အႏိုင္ရမႈေၾကာင့္ ျမန္မာနုိင္ငံ နုိင္ငံေရးအတြက္လည္း အေထာက္အပံ့ ျဖစ္နုိင္တယ္လို႔ NLD အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္နာယက ဝါရင့္သတင္းစာဆရာႀကီး ဦးဝင္းတင္က သံုးသပ္ပါတယ္။

“အုိဘားမားအစိုးရက အခု ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြကို ႏုိင္လိုက္တယ္။ ႏုိင္တဲ့ေနရာ မွာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ႏိုင္တဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္ထင္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဗမာျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကိစၥေတြ၊ အေျပာင္းအလဲ ကိစၥေတြမွာ အမ်ားႀကီး အေထာက္အပံ့ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”

လက္ရွိ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ လမ္းလဲြမသြားေရး၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ခိုင္မာေရးအတြက္ ေနာက္ထပ္ တြန္းအားေပးႏိုင္ဖို႔ကိုလည္း ဦးဝင္းတင္က ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

“မစၥတာ အုိဘားမားတို႔အေနနဲ႔ လက္ရွိေပါ့ဗ်ာ။ ဘာပဲေျပာေျပာ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ အႂကြင္းအက်န္ ေတြနဲ႔ အေမြခံၿပီး လုပ္ေနရတဲ့ ဒီအစိုးရကိုလည္း ဒီလမ္းေၾကာင္းကို ဆက္ၿပီး ေျဖာင့္ေျဖာင့္ျဖဴးျဖဴး ေလွ်ာက္ဖို႔၊ တြန္႔ျခင္း၊ ဆုတ္ျခင္း၊ ေကြ႔ျခင္း၊ ေခ်ာ္ျခင္း မရွိေအာင္လုပ္ဖို႔ သူ အမ်ားႀကီး ကူညီထိန္းမ ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီမုိကေရစီကို အစိုးရကပဲ လုပ္ႏုိင္မယ္လို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ မယံုၾကည္ပါဘူး။ ဒီမုိကေရစီေရး ေျပာင္းလဲဖို႔ ကိစၥ ေအာင္ျမင္ဖို႔ ဆိုရင္ တုိင္းရင္းသားအင္အားစုေတြ၊ လက္နက္ကိုင္အင္အားစုေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအင္အား စုေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ စသည့္အဖဲြ႔အစည္းေတြ ဒါေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒီအဖဲြ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြ အားလံုးရဲ႕အင္အားေတြ တုိးျမႇင့္ေအာင္၊ လုပ္ေဆာင္ရည္၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ တုိးျမင့္ေအာင္လည္း ကူညီပါ။ အဲလို ကူညီၿပီးေတာ့ ဒီအစိုးရကိုလည္း ထိန္းေက်ာင္းၿပီးေတာ့ ၊ ၾကပ္မတ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မလွည့္ေအာင္လို႔၊ တိမ္းေခ်ာ္မသြားေအာင္ လို႔ လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ ဗမာျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္ေပၚတုိးတက္မႈေတြကို မစၥတာ အုိဘားမား အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး အကူအညီီေပးႏုိင္မယ္လို႔ ေထာက္ပံ့ေပးႏုိင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ အမ်ားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ယံုၾကည္ပါတယ္။”

ျမန္မာနုိင္ငံနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံတဲ့ မူဝါဒကို က်င့္သံုးတဲ့ အိုဘားမားအစိုးရ အေနနဲ႔ ဒုတိယ သမၼတသက္တမ္းကာလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လိုအပ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြမွာ ပုိၿပီးအာ႐ံုစိုက္ အကူအညီေပးဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္သူကေတာ့ ျမန္မာ့နုိင္ငံေရးကမာၻ႔နုိင္ငံေရးကို စိတ္ဝင္စားသူ ကိုေအာင္ထြန္းဦး ျဖစ္ပါတယ္။

“တကယ္တန္း ပိုၿပီးျဖစ္သင့္တာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို တကယ္ေပါ့ေလ -ေနာက္ျပန္မလွည့္ေအာင္၊ ေသေသခ်ာခ်ာ ေျပာင္းလဲျဖစ္တဲ့ဟာမ်ဳိးေပါ့ေလ၊ ခုိင္ခုိင္မာမာျဖစ္ေအာင္ သူ႔အေနနဲ႔က ပိုၿပီး တုိက္တြန္းအားေပးသြားၿပီးေတာ့ အဓိက-ကေတာ့ ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့တဲ့ အေရးႀကီးတဲ့ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရး၊ က်န္းမာေရးေပါ့- အဲဒီလို က႑ေတြမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ တျခားႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔အတူတူ တတ္ႏိုင္သေရြ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကူအညီေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္လည္းျဖစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္သူလယ္သမားအသင္း ဥကၠ႒လည္းျဖစ္ တဲ့ ေဒါက္တာစိုးထြန္းကေတာ့ အုိဘားမားအစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္လာၾကဖုိ႔ တြန္းအားေပးဖို႔ လိုလားပါတယ္။

“ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အပိုင္းေရာ၊ ေနာက္တပိုင္းကက်ေတာ့ အကူအညီေပးတဲ့ဟာေပါ့ေနာ္။ USAId က အကူအညီေပးတဲ့ဟာမ်ဳိး။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေရး က႑နဲ႔ ေက်းလက္ေဒသ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးကို ပိုၿပီးေတာ့ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

အဲဒီလုိ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ေနရာမွာေပါ့ေလ- ေစာေစာကေျပာသလို လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရး က႑၊ ေနာက္ ေက်းလက္ေဒသ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးပိုင္းေတြမွာ တကယ္ပဲ ေအာက္ေျခ လူတန္းစားေတြ၊ ေအာက္ေျခ ျပည္သူေတြအတြက္ ထိေရာက္တဲ့ အကူအညီေပးမႈေတြ ျဖစ္ေအာင္ေကာ အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ အကူအညီေပးဆိုရင္ ဘာေတြ ကူညီသင့္တယ္လို႔ေရာ အႀကံျပဳခ်င္ပါလဲရွင့္။

“ေက်းလက္အထိ ဆင္းၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ ေက်းလက္မွာရွိတဲ့လူေတြ၊ လယ္သမားေတြ၊ သက္ဆိုင္ ရာ လူေတြနဲ႔ထိေတြ႔ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့မွ အကူအညီေပး ရင္ေတာ့ ပိုၿပီးထိေရာက္မယ္လို႔ ထင္တာေပါ့ေနာ္။ လက္ရွိ အေနအထားအရ လာတဲ့သူ အမ်ားစု ဟာ ေနျပည္ေတာ္ကို သြားတယ္။ လူႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔တယ္။ လက္ေတြ႔ ေအာက္ေျခ အထိ ေရာက္တဲ့ သူေတာ့ နည္းေသးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။”

သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ အုိဘားမားအစိုးရ လက္ထက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ ျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ေတြကို ျပန္လည္ဆက္ခဲ့တဲ့အျပင္ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ မႈေတြကိုလည္း ဖယ္ရွားေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံအေပၚထားတဲ့ အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ သေဘာ ထား ေျပာင္းလဲလာမႈ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ကမာၻ႔ႏိုင္ငံ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကလည္း ျပန္လည္ အဆက္အဆံလုပ္လာ႐ံုမက ျမန္မာႏိုုင္ငံထဲမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ လုပ္ဖုိ႔အထိကို ပါ ေဆာင္ရြက္ လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

VOA (ျမန္မာပိုင္း)

ဒုတိယသက္တမ္း ျပန္လည္အေရြးခံရတဲ့ လက္ရွိသမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား။