ရခုိင္ပဋိပကၡမ်ား၌ ေဒသခံမ်ားသာမက ျပင္ပမႇ လံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ရသည္ဟု ေကာ္မရႇင္ ေျပာၾကား

ရခုိင္ပဋိပကၡမ်ား၌ ရခိုင္ျပည္နယ္ရႇိ ေဒသတြင္း ျပည္သူမ်ားသာမက ျပင္ပမႇလံႈ႕ေဆာ္မႈမ်ားကို ေတြ႕ရ သည္ဟု ရခုိင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရႇင္ အတြင္းေရး မႇဴး ေဒါက္တာ ေက်ာ္ရင္လိႈင္က ေျပာသည္။

ဧၿပီ ၂၉ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ဗဟုိ(MPC) တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္အစီရင္ခံစာ သတင္းစာရႇင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ရာ၌ မီဒီယာမ်ား၏ ေမးျမန္း မႈကို ေျဖၾကားရာတြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေကာ္မရႇင္ အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးကိုကိုႀကီးကလည္း ၎တို႔၏ ကနဦး ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားတြင္ လူမ်ဳိးႏႇင့္ ဘာသာကိုပင္ မကြဲျပားဘဲ လူမ်ဳိးအမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟူ၍ တညီတညြတ္တည္း ျဖစ္လာေၾကာင္း၊ ယင္းအခ်က္မႇာ အလြန္အံ့အားသင့္စရာ ျဖစ္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အစီရင္ခံစာတြင္ စာမ်က္ႏႇာ ၁၈၃ မ်က္ႏႇာပါ၀င္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းရႇိ လူ႕အဖြဲ႕ အစည္း ႏႇစ္ခုတို ႔ အၾကား တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ပ်က္ျပားေစသည့္အေျခအေနမ်ား၊ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားေစသည့္ အေၾကာင္း ရင္းမ်ား၊ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ား၊ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အေခၚအေ၀ၚ ျပႆနာ၊ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏႇင့္ ဘဂၤါလီမ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယႇဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရးအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား စသည့္ အခန္းမ်ား ပါ၀င္ သည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ဇြန္လႏႇင့္ ေအာက္တိုဘာလအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ လူေပါင္း ၁၉၂ ဦး အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ၿပီး ၂၆၅ ဦး ဒဏ္ရာရရႇိခဲ့ကာ ေနအိမ္ေပါင္း (၈၆၁၄) လံုး ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈး ခဲ့သည္။ လူေပါင္းတစ္သိန္းေက်ာ္မႇာလည္း အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။

အစီရင္ခံစာတြင္ ဘဂၤါလီဟူေသာ အမည္ကိုသာ သံုးစြဲထားၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တရား၀င္ သန္းေခါင္ စာရင္း ေကာက္ယူမႈအရ ယင္းအမည္သာ ပါရႇိျခင္းေၾကာင့္ သံုးစြဲျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေကာ္မရႇင္ အဖြဲ႕၀င္ မ်ားကရႇင္းလင္းခဲ့ၿပီး ယင္းအေပၚ ရႇင္းလင္းပြဲတက္ေရာက္လာသူ အမ်ဳိးသားဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏႇင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီမႇ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရႇိသူက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသည္မႇာ ႏႇစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီရႇိခဲ့ၿပီ ျဖစ္ၿပီး ဘဂၤါလီ ဆိုသည္မႇာ ၎တို႔ကို အလဲထိုးခ်င္သူမ်ား၏ သံုးစြဲမႈသာ ျဖစ္သည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ယင္းႏႇင့္ပတ္သက္၍ ေကာ္မရႇင္အဖြဲ႕၀င္ ဦးကိုကိုႀကီးက ''ရခိုင္ျပည္နယ္က အစၥလာမ္ အမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ကမန္လူမ်ဳိးေတြက သူတို႔သမိုင္းကို သူတို႔ေဖာ္ျပတာ ႏႇစ္ေလးရာလို႔ ေျပာတယ္။ ဒါကိုေတာင္ ကြၽန္ေတာ္ တို႔က လက္ခံထားၿပီးသားပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တင္ မဟုတ္ဘူး။ တျခား တုိင္းရင္းသားေတြကပါ လက္ခံထားၿပီး သားပဲ'' ဟု ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့သည္။

ယင္းပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ လူမ်ဳိးစု ႏႇစ္ခုအၾကား ကန္႔သတ္တားဆီးမႈမ်ားသည္ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္မား လာေနသျဖင့္ မယံုၾကည္မႈမ်ား တိုးပြားလာျခင္း၊ ဆက္ဆံေရး ျပတ္ေတာက္ျခင္းႏႇင့္ တင္းမာမႈ မ်ား ျမင့္ တက္ေနျခင္းတို႔ ျဖစ္ေပၚလာေန ေစေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

''ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းမႇာ ဒီလူ႕အဖြဲ႕အစည္း ႏႇစ္ခုက ႏႇစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သီးျခားစီ ေနခဲ့ၾကတာ။ အဲဒါေၾကာင့္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ဖို႔ဆိုတာ ခ်က္ခ်င္းထလုပ္လို႔မရဘူး။ အတူတကြ ေနႏိုင္ေရး ဆိုတာကို ေက်ာင္းေတြမႇာက စၿပီး လုပ္သြားရမယ္။ တစ္ဖက္လူမ်ဳိးစု ဖက္ကလည္း လြတ္လပ္မႈ ရႇိလာ မယ္။ ဒီႏိုင္ငံအေပၚ သစၥာရႇိမႈ ခိုင္မာလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဆင္ေျပလာလိမ့္မယ္'' ဟု စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္ အဖြဲ႕၀င္ ဦးကိုကိုႀကီးက ေျပာသည္။

အစီရင္ခံစာတြင္ ရခိုင္ႏႇင့္ ဘဂၤါလီမ်ား၏ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားသည္ တိက်သည္ဟုေျပာရန္ ခက္ေသာ္လည္း လံုး၀မႇားသည္ဟု ေျပာ၍မရေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အစီရင္ခံစာပါ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးႏႇင့္ ပတ္သက္သည့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား ကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးႏႇင့္ ႏုိင္ငံတကာမႇ အေသအခ်ာ ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ရႇိရာ အစိုးရ တာ၀န္ရႇိသူမ်ားသည္ ပဋိပကၡႏႇင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းမီဒီယာမ်ားသို႔ ေျပာၾကားရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားႏႇင့္ ဆက္ဆံ၍ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္အတြင္း ရႇိၿပီးသား ျပႆနာမ်ားကို ပိုမိုဆိုးရြား သြားေစႏုိင္သည့္ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆို မ်ားကို ေရႇာင္ၾကဥ္ သင့္ေၾကာင္း၊ အစိုးရအေနျဖင့္ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသူမ်ားႏႇင့္ ထိုကိစၥမ်ားတြင္ အဂတိ လိုက္စားသည့္ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားကို ဥပေဒႏႇင့္အညီ စိစစ္၍ ထိေရာက္စြာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ သြားမည္ဟုသာ ေျပာသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။

ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရအေနျဖင့္ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ့အစည္းႏႇင့္ အစၥလာမ္လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တို႔အၾကား ျဖစ္ပ်က္ခဲ့မႈ မႇန္သမ်၏ မူလအေၾကာင္းရင္း မႇန္တို႔ကို သိရႇိႏုိင္ရန္အတြက္ ရႇာေဖြစိစစ္ ေဖၚထုတ္တင္ျပေရး ေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို ဖြဲ႕စည္းသင့္ေၾကာင္း၊ ေနာင္တြင္ ျပႆနာထပ္မျဖစ္ေစရန္ မည္သို႔ ကိုင္တြယ္ ေျဖရႇင္း ရမည္ကို အေျဖထုတ္ႏုိင္ရန္ျဖစ္ၿပီး လိုအပ္ပါက ျပည္ပတိုင္းျပည္မ်ားသို႔ပါ ျဖစ္ရပ္မႇန္ ရႇင္းလင္းေရး အဖြဲ႕မ်ား ေစလႊတ္ႏုိင္ရန္ စဥ္းစားထားသင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳခဲ့သည္။

ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသမ်ားသို႔ လက္ေတြ႕ကြင္းဆင္း ေလ့လာရာတြင္ မိမိအုပ္စုႏႇင့္ အဖြဲ႕အစည္း၏ အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ အသံုးခ်ရန္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ ၀င္ေရာက္ခ်ယ္လႇယ္ရန္ ႀကိဳးစားလာၾကသူမ်ား၊ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားကို ေတြ႕ရႇိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥအျဖစ္မႇ ႏုိင္ငံတကာ အေရး ကိစၥ ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားလာမူမ်ား၊ လူမ်ဳိးတံုး သတ္ျဖတ္မႈမ်ားႏႇင့္ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ မ်ားျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးပံုေဖာ္မႈမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္လာေနၾကသည့္ အေျခအေနမ်ားကို လည္း ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္၏ အႀကံျပဳခ်က္ ေနာက္ဆက္တြဲတြင္ ဒုကၡသည္ မ်ားကိစၥႏႇင့္ ပတ္သက္၍ မိုးမက်မီ အမိုးအကာ ေအာက္ေရာက္ရႇိေရး၊ ျပန္လည္ေနရာ ခ်ထားေရး၊ စာသင္ေက်ာင္း ဖြင့္လႇစ္ႏုိင္ေရး၊ အစားအစာ ဖူလံုေရးႏႇင့္ အဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈမ်ား၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း လုပ္ငန္းႏႇင့္ အေျခတက် ေနထုိင္ႏုိင္ေရးတို႔ကို အႀကံျပဳထားသည္။

ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား အေနျဖင့္ ဘဂၤါလီမ်ား၏ လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္း အဆမတန္ ျမင့္မားျခင္း ကိုလည္း ေၾကာက္ ရြံ႕ေၾကာင္း၊ ယင္းကိုထိန္းခ်ဳပ္ရန္မႇာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒအရ သီးျခားေမြးဖြားႏႈန္း ထိန္း ခ်ဳပ္ျခင္းျဖင့္ မရႏိုင္ဘဲ ပညာေပးျခင္းကိုသာ ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေကာ္မရႇင္က ဆိုသည္။

နယ္စပ္လံုျခံဳေရးကို တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္သင့္ၿပီး လံုျခံဳေရးတပ္အင္အားမ်ား မ်ားျပားစြာ ႐ုတ္တရက္ ေလ်ာ့ခ်ျခင္းမ်ဳိး မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္၊ အစြန္းေရာက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အႏၲရာယ္မႇ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ေထာက္လႇမ္းသိရႇိႏိုင္ရန္ စစ္ဘက္၊ အရပ္ဘက္ ေထာက္လႇမ္းေရးမ်ား ပါ၀င္သည့္ Special Team တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းတာ၀န္ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ အႀကံျပဳထားသည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္ကို ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ က ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတကိုယ္တုိင္ ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ရႇစ္လေက်ာ္ အၾကာမႇသာ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

From...Eleven