ေသြးစုပ္ဖုတ္ေကာင္ Vampire

ေသြးစုပ္ဖုတ္ေကာင္ Vampire ဆိုတာကို အားလံုး ရင္းႏွီးၿပီး သားပါ။ သူတို႔ေတြက တစ္ကယ္ရွိလို႔လား။ Edward လိုမင္း သား ေခ်ာေလးေတြလား? ဒရက္ ကူလာလို လူဆိုးၾကီးေတြလား? ဖတ္ၾကည့္လိုက္ ရေအာင္။

ေသြးစုပ္ဖုတ္ေကာင္ ဆိုတာ လူေတြရဲ႕ အသက္ေသြးကို မွီ၀ဲတတ္တဲ့ ဒ႑ာရီထဲက မေသႏိုင္တဲ့ လူသ႑ာန္ သတၱ၀ါ တစ္မ်ိဳးပါ။ ေသြးစုပ္ဖုတ္ ေကာင္ေတြ တကယ္ ရွိသလား။ သူတို႔ဟာ Twilight ထဲက Edward လိုစိတ္ကူး ယဥ္စရာ မင္းသား ေခ်ာေလးေတြလား။ ဒရက္ကူလာလို ေၾကာက္စရာ လူဆိုးၾကီး ေတြျဖစ္မလား။

ေသြးစုပ္ဖုတ္ေကာင္ Vampire ဆိုတဲ့ စကားဟာ ၁၈ ရာစု ႏွစ္မွ စျပီး ေပၚေပါက္ လာတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျပင္သစ္ စာလံုး vampyre သို႔မ ဟုတ္ ဂ်ာမန္စာလံုး Vampir ကေန လာတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီ vampire ပံုျပင္ ေတြဟာ Porphyria  ေခၚတဲ့ ထူးျခားတဲ့ ေရာဂါ တစ္မ်ိဳး ကေန စတင္ လာတယ္ လုိ႔ ယူဆ ရပါတယ္။ ဒီ ေရာဂါဟာ ေသြးနီ ဥေတြ ထုတ္လုပ္မႈ ပံုမွန္ မဟုတ္တဲ့ မ်ိဳးရုိးလုိက္ ေရာဂါ တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ ရွားပါး ထူးျခားျပီး ဥေရာပ ေဆြၾကီးမ်ိဳးၾကီး ေတြရဲ႕ အမ်ိဳး အခ်င္းခ်င္း လက္ဆက္မႈ ကေန စတင္ တယ္လို႔ ဆိုၾက ပါတယ္။ သတင္း ေကာင္း ကေတာ့ ဒါဟာ မကူးစက္ တတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သတင္းဆိုး ကေတာ့ ကုရာ နထၱိ ေဆးမရွိပါ။ "porphyria" ဆိုတဲ့ စကားလံုး က အသစ္ အဆန္း ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ေန ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေရာဂါ ကေတာ့ ကမာၻ အစက တည္းက ရွိႏွင့္ ေနခဲ့ျပီး အသည္း ဒါမွ မဟုတ္ရင္ ေသြးနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ျဖစ္ေပၚ ပါတယ္။ ဟစ္ပိုကေရးတီး လက္ထပ္ ကတည္းက သိႏွင့္ေနၾက ေပမဲ့ တကယ္ တမ္းက် ၁၈၇၁ မွာ Felix Hoppe-Seyler က  biochemical နည္းအရ ရွင္းလင္း ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ ၁၈၈၉ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ဒတ္ခ်္ ဆရာ၀န္ Barend Stokvis က acute porphyrias ကို သတ္မွတ္ ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေသြးစုတ္ ဖုတ္ေကာင္ ေရာဂါလို႔ ေခၚၾကျပီး ဒီေရာဂါက Vampire ပံုျပင္ေတြ စတင္ျခင္း ရဲ႕မူလ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ့ လူနာ ေတြဟာ ပံုျပင္ ထဲက ေသြးစုပ္ ေကာင္လို လကၡဏာေတြ ျပပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အေရျပားဟာ ေနေရာင္ နဲ႔ထိလို႔ မရတာ၊ ဆီးသြားရင္ အနီေရာင္ ဒါမွမဟုတ္ ခရမ္းေရာင္ ဆီးေတြ ထြက္လာတာ၊ သြားဖံုး ေတြက က်ံဳ႕၀င္ ေနလို႔ အစြယ္ေတြ ထြက္သလို ျဖစ္ေနတာ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴနဲ႔ မတည့္တာ အားလံုး တူေနတာပါပဲ။ ဒါတင္မက ပါဘူး။ သူတို႔ဟာ ဗိုက္အျမဲ နာေန တတ္ျပီး၊ အေမြး ေတြ ရွည္လာတတ္ မၾကာခဏ အန္တတ္ အေရျပား ေတြကလည္း တင္းမာ ေနတတ္ ပါေသးတယ္။

ဒီေသြးစုတ္ ဖုတ္ေကာင္ ေရာဂါေၾကာင့္ ေသြးစုပ္ ေကာင္ေတြ တကယ္ ရွိတယ္လို႔ ထင္မွတ္မွား ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာလို႔လဲ ဆိုေတာ့ သိပၸံ ပညာ မ ထြန္းကား တဲ့ေခတ္မွာ ဒီလူနာ ေတြကို ေသြးစုပ္ဖုတ္ေကာင္ ေတြလို႔ ထင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔က ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရွပ္ရွင္ေတြ တီဗြီေတြ ထဲ မွာပါ ေနတာေတြ နဲ႔ေတာ့ ကြာပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ဖ်ားနာ ေနတဲ့ သူေတြသာ ျဖစ္လို႔ အႏၱရာယ္ မျပဳႏိုင္ ပါဘူး။ ဒီ prophyria ေ၀ဒနာရွင္ ေတြဟာ prophyrins နဲ႔ heme ေတြ ထုတ္တဲ့ အခါ အကူ အညီေပးတဲ့ enzyme ေတြ ထုတ္လုပ္ရာ မွာ ျပႆနာ ရွိေနလို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁။ ေနေရာင္ကို အထိမခံ ႏိုင္ျခင္း - ေနေရာင္နဲ႔ ထိေတြ႔တဲ့ အခါ အေရျပားေပၚမွာ ပိုလ်ံတဲ့ prophyrins ေတြ စုလာတာမို႔ ေနေရာင္နဲ႔ ထိေတြ႔ တဲ့ အခါ ဓါတ္ျပဳမႈေတြ ျဖစ္လာရပါတယ္။

၂။ အစြယ္ေတြ ေပၚလာျခင္း - တကယ္ေတာ့ ဒီေ၀ဒနာရွင္ ေတြရဲ႕ ႏွာေခါင္းနဲ႔ ပါးစပ္ေတြ စားသြားတာ မို႔လို႔ ႏႈတ္ခမ္းေတြ နီလာ သြားဖံုးေတြ ေပၚလာျပီး အစြယ္တ ကားကား သ႑ာန္ ျဖစ္ေပၚ လာရတာပါ။

၃။ ေသြးစုပ္ျခင္း - သူတို႔ရဲ႕႔ ခရမ္းေရာင္ ဆီးေတြဟာ ေသြးစုပ္ တာမို႔ လုိ႔ပါလို႔ ထင္ၾကပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ ကေတာ့ သူတို႔ဟာ တကယ္ပဲ ေသြးေသာက္ ၾကပါေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေသြးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ေသြးသြင္းတာ ေခတ္မစား ေသးတဲ့ ကာလမွာ ေသြးအားနည္း တာနဲ႔ နာ က်င္မႈကို သက္သာဖုိ႔ တိရစာၦန္ ေသြးကို ေသာက္ၾက ပါတယ္။

၄။ ၾကက္သြန္ ျဖဴနံ႔ မခံႏိုင္ျခင္း - ၾကက္သြန္ျဖဴမွာ ပါ၀င္တဲ့ ဓါတု ပစၥည္းက ေရာဂါကို ပိုဆိုးေစ ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ၾကက္သြန္ျဖဴနံ႔ ေၾကာင့္ ၿပင္းျပင္း ထန္ထန္ နာက်င္မႈ ကိုခံစား ရပါတယ္။

၅။ မွန္မွာ အရိပ္ မေပၚျခင္း - ဒါကုိ ယံုၾကည္မႈ ကေတာ့ ေရာဂါရွင္ ေတြဟာ ေရာဂါ အျမင့္ဆံုး အဆင့္မွာ ႏွာခါင္း၊ နားရြက္နဲ႔ ႏႈတ္ခမ္းေတြ တစ္ ေၿဖးေျဖးစား သြားတာမို႔ သြားစြယ္ ေတြေပၚလာျပီး မွန္ထဲမွာ ရုပ္ဆိုးစြာ သြားျဖီး ျပသလို ျမင္ေနရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မွန္ကို ေရွာင္လာတဲ့ အခါ လူေတြက တမ်ိဳးျမင္ ၾကတာပါ။

၆။ ေဒါသၾကီး လာျခင္း - acute porphyria ေ၀နာရွင္ေတြမွာ အာရုံေၾကာ နဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ လကၡဏာ ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါသထြက္ လြယ္တာ၊ အေျပာ အဆို မခံႏိုင္တာ၊ ထစ္ခနဲဆို ၾကမ္းတမ္းတာ၊ စိတ္ဓါတ္ ပ်က္ျပားတာ စတာေတြ ျဖစ္ေပၚ ပါတယ္။ က်ိန္စာတိုက္တာ လူေတြနဲ႔ ေ၀း ရာမွာ ေနတတ္တာ ဒါေတြက ေသြးစုပ္ ဖုတ္ေကာင္ ေတြလို႔ ယံုၾကည္ ခံရတာေတြ ျဖစ္သြား တာေပါ့။

၇။ ေသြးစုပ္ ခံရျပီးေနာက္ ေသြးစုပ္ ေကာင္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲျခင္း - အေပၚမွာ ေျပာခဲ့ သလို ဒီေရာဂါဟာ မ်ိဳးရုိး လိုက္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ေ၀ဒနာရွင္က ေရာဂါ အေျခအေန ဆိုးလာတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ တိရစာၦန္ေသြး မရႏိုင္ခဲ့ရင္ မိသားစုထဲက လူတစ္ေယာက္က ေသြးကို ေပးပါလိမ့္ မယ္။ ဒီလူဟာလဲ ဒီေရာဂါ ငုပ္လ်ိဳးေနခ်ိန္ ျဖစ္ေနမယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေရာဂါ စတင္လာတဲ့ အခါ ေ၀ဒနာရွင္က ေသြးစုပ္တာ ေၾကာင့္ လို႔ ထင္မွတ္မွားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေရွးအခါက ဒီလူနာေတြကို ေဆးဘက္ ဆိုင္ရာ အကူအညီ ေပးရမဲ့ အစား ေ၀ဒနာရွင္ေပါင္း ၆၀၀ ေလာက္ကို ေသြးစုပ္ ေကာင္လုိ႔ လြဲမွားစြာ ယံုၾကည္ျပီး မီးရွိဳ႕သတ္ျဖတ္ ခဲ့ပါတယ္။ အခုေခတ္ မွာေတာ့ ဒီေ၀ဒနာရွင္ ေတြဟာ ၁၀၀၀၀ မွာ တစ္ေယာက္ ေလာက္ရွိ ေနပါေသးတယ္။ ကု သလို႔ မေပ်ာက္ ေသာ္လည္း ေရာဂါ ရွာေဖြ ေသြးသြင္းျခင္းနဲ႔ ေနထိုင္မႈ ပံုစံ အကူအညီ ေပးျခင္း စတာေတြနဲ႔ ကုသ ေပးပါတယ္။ တကယ္ ေတာ့ လက္ေတြ႕ဘ၀မွာ ေသြးစုပ္ ဖုတ္ေကာင္ ဆိုတာဟာ အျဖစ္မွန္နဲ႔ ေ၀းလြန္းပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေရာဂါ ေ၀ဒနာ ခံစား ေနရသူေတြ မို႔လို႔ ေၾကာက္ေနမဲ့ အစား ခ်စ္ခင္ ဂရုစိုက္ ေပးတာဟာ မွန္ကန္ လက္ေတြ႔က် ပါလိမ့္မယ္။

Myanmar Youth Media Club