အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မူၾကမ္း အတည္ျပဳႏိုင္ျခင္း အေပၚ ျပည္ တြင္း၊ ျပည္ပ အဖြဲ႕အစည္းေပါင္းစံုႀကိဳဆို

တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတုိင္းအတာ ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ေနာက္ဆံုးမူၾကမ္း အတည္ျပဳလက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္မႈအေပၚ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၊ အေမရိကန္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုက္အဝန္းႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္တြင္းအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ ေကာ္မရွင္အခ်ိဳ႕က ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မ်ား ဆက္တိုက္ ထုတ္ျပန္လာၾကသည္။

ဧၿပီ ၁ ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္တြင္ ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ အမွတ္ (၁)မဲဆႏၵနယ္မွ ကိုယ္စား လွယ္ ေဒၚၾကည္ၾကည္မာက NCA ေနာက္ဆံုးမူၾကမ္း အတည္ျပဳ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ျခင္းအတြက္ ဝမ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူေၾကာင္း အေရးႀကီး အဆို တင္သြင္းခဲ့ၿပီး လႊတ္ေတာ္ကလည္း ေထာက္ခံခဲ့သည္။

တစ္ႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္သည္ တိုင္းျပည္တြင္ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေပ်ာက္ကြယ္ဆိတ္သုဥ္းေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးရရွိမႈဆီ ဦးတည္ေသာ သမိုင္းဝင္ ေျခလွမ္း တစ္လွမ္းျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အေမရိကန္ သံ႐ံုးက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ဒီမိုကေရစီ၊ တရားမွ်တမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရးတို႔ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု က ေထာက္ပံ့ေပးေန သည့္အတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေရွ႕ဆက္ေဖာ္ေဆာင္ေန မႈကို ျမန္မာျပည္သူမ်ားက ႀကိဳဆိုေထာက္ခံၾကသကဲ့သို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ဆက္လက္ေထာက္ပံ့သြားရန္ အဆင္သင့္ရွိေနေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ သည္။

ျမန္မာ့သမိုင္း၏ ယခုကဲ့သို႔ သမိုင္းဝင္မွတ္တိုင္တစ္ခုကို ႀကိဳဆိုၿပီး သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သူ၏ေစ့စပ္ညႇိႏိႈင္းသူမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ NCCT တို႔ကို ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ယူေၾကာင္း ကမၻာ့ကုလသမဂၢက ေၾကညာခဲ့သည္။ 

ယခုသေဘာတူညီမႈသည္ ရန္သူေတာ္ေဟာင္းမ်ားအၾကား ယံုၾကည္မႈ၊ ယံုၾကည္အားထားမႈ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အေနအထားအသစ္မ်ား ရရွိ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေၾကာင္း ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေျပာင္းအလဲမ်ိဳးေစ့မ်ား အေညႇာင့္ထြက္ အပင္ေပါက္ရန္ စတင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သေကၤတတစ္ခုပင္ျဖစ္သည္ဟု ကုလအတြင္းေရးမွဴးဘန္ကီမြန္း ၏ ျမန္မာ ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဗီေဂ်းနမ္ဘီယား က ေျပာသည္ဟု အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္၏ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဖာဟန္ဟက္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကုလသမဂၢကေလးသူငယ္မ်ားရန္ပံုေငြအဖြဲ႕- ယူနီဆက္ (UNICEF) ကလည္း ယခုလက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္မႈသည္ ကမၻာေပၚ တြင္ ျပည္တြင္း စစ္အရွည္ၾကာဆံုး ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ေဘးအႏၲရာယ္ ႏွင့္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္ သတင္းေကာင္းတစ္ရပ္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လာသည္။ 

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကေလးသူငယ္မ်ားသည္ ပဋိပကၡဒဏ္ကို ခံစားႀကံဳေတြ႕ေနၾကရၿပီး ကေလးသူငယ္မ်ားအတြက္ ေပးအပ္ေနေသာ အေျခခံ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားျဖစ္သည့္ ကာကြယ္ေဆးထိုး၊ ေဆးတိုက္ခံရခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား၊ ပညာသင္ၾကားႏိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးခဲ့ၿပီး ကေလးသူငယ္မ်ား၏ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ လူမႈဘ၀ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈကိုလည္း ထိခိုက္ပ်က္စီးေစသည့္အျပင္ လူကုန္ကူးခံရျခင္း၊ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားတြင္ တပ္သားအျဖစ္ ေခၚယူစုေဆာင္းအသံုးခ်ခံ ရျခင္း စသည့္ အႏၲရာယ္မ်ားႏွင့္လည္း ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္ဟု ယူနီဆက္က ေထာက္ျပသည္။

ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ သံ႐ံုးကလည္း NCA မူၾကမ္းတစ္ခု သေဘာတူလိုက္ႏိုင္သည့္ UPWC ႏွင့္ NCCT ဆိုသည့္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္း အလုပ္အဖြဲ႕မ်ားကို ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳခဲ့သည္။ ယခုျဖစ္ရပ္သည္ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အေရးပါသည့္ မိုင္တိုင္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး လူထုအေနျဖင့္ ၎တို႔၏ မတူကြဲျပားမႈမ်ားကို အတင္းအဓမၼနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းရန္ ႀကိဳးစားျခင္းထက္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ျခင္းကို ျပဳလုပ္စျပဳလာသည့္ ဤေျပာစမွတ္ျပဳေလာက္ေသာ ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးယဥ္ေက်းမႈ အခန္းသစ္ စတင္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

‘‘ဒါဟာ ပဋိပကၡဒဏ္ခံေဒသ ေတြမွာ ေနထိုင္ေနရတဲ့ ျပည္သူလူထုနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕လြတ္လပ္စြာလႈပ္ရွားခြင့္၊ ေစ်းကြက္နဲ႔ဝန္ေဆာင္မႈ ဆိုင္ရာ အခြင့္အလမ္းေတြ ျပန္ လည္ရရွိဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနသူေတြ အားလံုးအတြက္ သာမန္ဘဝသစ္တစ္ခု စတင္မႈလည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္’’ ဟု ဆြစ္ဇာလန္သံ႐ံုး ေၾကညာခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပသည္။

တိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားသည့္ ညီ ေနာင္တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ား ဖက္ဒေရးရွင္း (NBF)ကလည္းNCA ေနာက္ဆံုးမူၾကမ္းသေဘာ တူညီမႈကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္းေၾက ညာခဲ့သည္။ NCA ကို အျမန္ဆံုးလက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာမူေဘာင္ အျမန္ဆံုးခ်မွတ္ကာ ႏိုင္ငံေရးေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပျခင္းမွတစ္ဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္ လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္ေရးအတြက္ NCA ကို အျမန္ ဆံုးလက္မွတ္ေရးထိုးရန္ NBF က တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (DPNS) ကလည္း NCA ေနာက္ဆံုးမူၾကမ္းအတည္ျပဳႏိုင္ ျခင္းအတြက္ ဂုဏ္ျပဳေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ဧျပီလထဲတြင္ ျပဳလုပ္သြားမည့္ တိုင္းရင္းသားထိပ္သီးညီလာခံ၌ NCCT အဖြဲ႕ဝင္ ၁၆ ဖြဲ႕ကိုသာမက NCCT အဖြဲ႕တြင္ မပါေသးေသာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕မ်ား ကိုပါ ဖိတ္ၾကားၿပီး အပစ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးပြဲတြင္ အားလံုးပါ ဝင္ႏိုင္ရန္ ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းသြားၾကမည္ဆိုေသာ အစီအစဥ္ကိုလည္း ေထာက္ခံေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ ဖမ္းဆီးထားေသာ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၊ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားမ်ား အပါအဝင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အားလံုးကို ႁခြင္းခ်က္မရွိလႊတ္ေပး ရန္ႏွင့္ ဤၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ ေဆာက္မႈျဖစ္စဥ္တြင္ ႏုိင္ငံသား အားလံုးလြတ္လပ္စြာ ပါဝင္ခြင့္ျပဳရန္လည္း DPNS က တိုက္တြန္း သည္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ Centre for Humanitarian Dialogue (HD) ကလည္း ေနာက္ဆံုးမူၾကမ္း သေဘာတူညီမႈကို ႀကိဳဆိုလိုက္ၿပီး ယခုသေဘာတူညီမႈက ပါဝင္သင့္ ပါဝင္ထုိက္ေသာ ႏိုင္ ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ အျခားအ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္ မ်ား အားလံုးပါဝင္ႏိုင္ သည့္ ႏိုင္ငံ ေရးေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ႏုိင္ရန္ လမ္းခင္းေပး လိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။

7Day News Journal