စိန္ေခၚမႈမ်ား ရိႇေနေသာ္လည္း အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ျမန္မာလဲႊေျပာင္းရယူ

ေအာက္တုိဘာ ၁၀ ရက္တြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဘ႐ူႏုိင္း ဘုရင္ထံမႇ အာဆီယံ ဥကၠ႒တာ၀န္ လႊဲေျပာင္း ယူေနစဥ္ (Photo: AFP)

ျမန္မာႏိုင္ငံႏႇင့္ ပတ္သက္ျပီး စိန္ေခၚမႈမ်ား ရႇိေနသည့္ ၾကားကပင္ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္အတြက္ အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္တြင္ လက္ခံရယူခဲ့သည္။

(၂၃) ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲႏႇင့္ ဆက္စပ္ အစည္းအေ၀းပြဲ ပိတ္ပြဲကို ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္က ဘ႐ူႏိုင္း ႏိုင္ငံရႇိ International Convention Center တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျပီး ထိုအခမ္းအနားတြင္ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္အတြက္ အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက လႊဲေျပာင္းရယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္အတြက္ အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံက လာမည့္ ဇန္န၀ါရီတြင္ စတင္ထမ္းေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အာဆီယံ၏ အစဥ္အလာအရ တာ၀န္ လႊဲေျပာင္းျခင္းကို ႏႇစ္ တစ္ႏႇစ္၏ ဒုတိယအၾကိမ္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

''၂၀၁၄ မႇာ အာဆီယံ ဥကၠ႒တာ၀န္ ယူျခင္းဟာ မိမိတို႔ အဖြဲ႕၀င္ ျဖစ္လာကတည္းက ပထမဆံုး အၾကိမ္ျဖစ္လို႔ အေလးအနက္ ထားပါတယ္'' ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အာဆီယံ အလႇည့္က်ဥကၠ႒ တာ၀န္လႊဲေျပာင္း ရယူျပီးခ်ိန္တြင္ ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၉၇ ခုႏႇစ္က အာဆီယံအဖြဲ႕သို႔ စတင္၀င္ေရာက္ခဲ့ျပီး ေနာက္ ၁၇ ႏႇစ္ အၾကာတြင္ အာဆီယံအလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ပထမအႀကိမ္ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရရႇိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

အာဆီယံ၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအရ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ တစ္ခုခ်င္းစီ၏ ေရႇ႕အကၡရာ အစီအစဥ္အတိုင္း အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ရယူျခင္းျဖစ္ကာ ၂၀၀၆ ခုႏႇစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ရယူရန္ အခြင့္အလမ္း ေပၚခဲ့ပါသည္။

သို႔ေသာ္ ထိုအခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနအရ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာဆီယံ အလႇည့္က်ဥကၠ႒ တာ၀န္ေပးသည္ႏႇင့္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အပါအ၀င္ အာဆီယံႏႇင့္ ဆက္ႏႊယ္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ား အားလံုးကို အေမရိကန္ႏႇင့္ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ား သပိတ္ေမႇာက္မည္ ဆိုျခင္းေၾကာင့္ ၂၀၀၅ ခုႏႇစ္ ဇူလိုင္တြင္ အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒ တာ၀န္ကို စြန္႔လႊတ္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ၂၀၁၁ ခုႏႇစ္ ႏို၀င္ဘာတြင္ ၂၀၁၄ ခုႏႇစ္အတြက္ အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အား ေပးအပ္ရန္ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သေဘာတူ ခဲ့ၾကသည္။

အာဆီယံအလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္၌ အာဆီယံ အသိုက္အ၀န္း ထူေထာင္ေရးကို အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစရန္အတြက္ ရည္ရြယ္ျပီး ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲျခင္း၊ သဘာ၀ ေဘးအႏၲရာယ္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း၊ သမား႐ိုးက် မဟုတ္ေသာ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ ကိစၥရပ္မ်ား၊ စားနပ္ ရိကၡာႏႇင့္ စြမ္းအင္ဖူလံုေရး၊ အေသးစားႏႇင့္ အလတ္စား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးႏႇင့္ ေပါင္းစပ္ဆက္သြယ္ေရး တို႔အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္မည္ဟု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာၾကားသည္။

သို႔ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏႇင့္ မတည္ျငိမ္မႈအခ်ိဳ႕ ဆက္ရႇိေနျခင္းက အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ ရယူခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ား ရႇိေစခဲ့ပါသည္။

အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က လႊဲေျပာင္းရယူစဥ္

ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ အာဆီယံ အလႇည့္က်ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူရန္ အဆင္သင့္ ျဖစ္၊ မျဖစ္ ေမးခြန္းမ်ားကို (၂၃) ၾကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ ကာလအတြင္း သတင္းေထာက္ မ်ားက ေမးျမန္းခဲ့ၾကသည္။

''ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဒီေမးခြန္းေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ ႐ႈေထာင့္က ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အာဆီယံ ဥကၠ႒ရာထူး လက္ခံရယူခဲ့တဲ့ အတြက္ လက္ရႇိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္'' ဟု အင္ဒိုနီးရႇား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီး မာတီနာ တလီဂါ၀ါက ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကားခဲ့သည္။

''ကိစၥရပ္ေတြ က်န္ရႇိေနေသးတယ္ ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ခံပါတယ္။ ဒါေတြကိုလည္း သူတို႔(ျမန္မာ အစိုးရ) အေနနဲ႔ အတတ္ႏိုင္ဆံုး၊ အေကာင္းဆံုး လုပ္ေဆာင္ေျဖရႇင္း ေနၾကတယ္လို႔ ယံုၾကည္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာသမၼတကေန လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေတြနဲ႔ ျမန္ ဆန္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ (အာဆီယံ)အေနနဲ႔ အသိအမႇတ္ျပဳဖို႔ လိုတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ အေကာင္းဆံုး အရာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မႇန္ကန္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ဆက္ေလွ်ာက္လႇမ္းဖို႔ အားေပးတာပဲ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အာဆီယံဥကၠ႒ တာ၀န္ေပးျပီး ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ေထာက္ပံ့အားေပး လိုက္တာပါပဲ'' ဟု ဖိလစ္ပိုင္ သမၼတ၏ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရႇိသူ ရစ္ကီကရန္တန္က ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံအလႇည့္က် ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူခဲ့ျခင္းအေပၚ ေ၀ဖန္သူမ်ားအား ေျပာစရာ မရႇိေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္တြင္ ေျပာ ၾကား သည္။

''ေ၀ဖန္မႈေတြ အေပၚမႇာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေျပာစရာ မရႇိပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ အလႇည့္က်တဲ့ အခါမႇာ ကမၻာေပၚမႇာ ကမၻာ့မ်က္ႏႇာစာမႇာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေဒသတြင္းမႇာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ဟာလည္း သူတို႔နဲ႔ တန္းတူရည္တူ လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အရည္အေသြးမ်ဳိး၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပည္သူ လူထုေတြရဲ႕ အဆင့္အတန္း ဟာလည္းပဲ မနိမ့္က်ဘူး။ ျမင့္မားတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းတဲ့ အခါမႇာလည္း ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ တန္ဖိုးေတြကို သိရႇိနားလည္တဲ့ ျပည္သူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ကမၻာကို ျပသခြင့္ရမႇာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီဟာက မိမိႏိုင္ငံအတြက္ ရေတာင့္ရခဲတဲ့ အခြင့္အေရးမႇာ အားလံုးတက္ညီ လက္ညီ ပူးေပါင္းပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ၾကမယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာ ပိုမိုျမင့္မားလာမႇာ ျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က The Daily Eleven သို႔ ေျပာၾကားသည္။

ထို႔အျပင္ ယခုက်င္းပခဲ့ေသာ အာဆီယံ ထိပ္သီးႏႇင့္ ဆက္စပ္ အစည္းအေ၀း မ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ား ႏႇင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား မရႇိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံ အလႇည့္က် ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူခ်ိန္တြင္ အာဆီယံ-တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရး တုိးျမႇင့္မႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံက အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ဘက္ က ေျပာၾကား ထားသည္။

၂၀၁၄ ခုႏႇစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အာဆီယံ အလႇည့္က်ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူခ်ိန္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အာရႇပစိဖိတ္ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕ (APEC)၏ အလႇည့္က် ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ မည္ျဖစ္သည္။

''ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ မိမိတာ၀န္ယူရမႇာ တာ၀န္ရႇိတဲ့ အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အလႇည့္က်တဲ့ အခါမႇာ အေအာင္ျမင္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္'' ဟု ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ က ေျပာၾကားသည္။

Eleven