Thursday, January 15, 2015

ဖုန္မႈန့္ ေဆးလိပ္ေငြ႕၊ ကားအိတ္ေဇာေငြ႕မ်ားႏွင့္ အဆုတ္ေရာဂါ

Photo: ဖုန္မႈန့္ ေဆးလိပ္ေငြ႕၊ ကားအိတ္ေဇာေငြ႕မ်ားႏွင့္ အဆုတ္ေရာဂါ

ဇန္န၀ါရီလ ၁၅ ရက္၊ ၂၀၁၅

နာတာရွည္ အဆုတ္ေရာဂါမ်ား ဥပမာ- ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္၊ ပန္းနာ၊ အဆုတ္ တီဘီေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ၊ ႏွလံုး အားနည္း ေရာဂါျဖစ္တတ္သည္။

ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ၏ ေဆးလိပ္ မီးခိုးေငြ႕မ်ား သည္ ေသာက္သူသာမက အနီးဝန္းက်င္ မိသားစုဝင္မ်ား ထံသို႔ပါ မလိုအပ္ဘဲ ေရာက္ရွိ ရွဴ႐ိႈက္မိတတ္သည္။ ေရာဂါျဖစ္ခ်ိန္ ၾကာလွ်င္ ရင္က်ပ္ေရာဂါ ျဖစ္လာတတ္ရာ အခ်ိန္ၾကာလွ်င္ ကုသရ ခက္ခဲသည္။ ပန္းနာရင္က်ပ္ကို ငယ္ရြယ္စဥ္ က ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသရန္လိုသည္။ ထပ္မံမျဖစ္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔လည္း လိုသည္။ ႏွာေစးရာမွ အဆုတ္ေလ ပြျခင္းႏွင့္ ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ ပူးတြဲ ျဖစ္ပြားလာကာ ကုသရ ခက္သြားႏုိင္သည္။

အဆုတ္တီဘီ ေရာဂါသည္ မိုက္ကိုဗက္တီးရီးယား က်ဴဘာကုလိုဆစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ ႏွာေခ်ျခင္း၊ အသက္ရွဴျခင္း နည္းျဖင့္ လူတစ္ဦးမွ တစ္ဦးသို႔ ကူးစက္ႏိုင္သည္။ ေရာဂါ လကၡဏာအရ အစားအေသာက္ ပ်က္ျခင္း၊ ညေနဘက္ ဖ်ားျခင္း၊ ေခါင္းေခြၽးျပန္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့ျခင္းျဖစ္တတ္သည္။ ကုသျခင္းမွာ တုိက္႐ိုက္ၾကည့္႐ႈ အခ်ိန္တိုႏွင့္ ကုသနည္းျဖင့္ ေဆးေလးမ်ဳိးေပါင္း ႏွစ္လေန႔စဥ္ ေဆးႏွစ္မ်ဳိး၊ တစ္ပတ္ ႏွစ္ ရက္ႏွင့္ ေလးလေပါင္း ေျခာက္ လ ေသာက္ေစရမည္။ သို႔မဟုတ္ ရွစ္လ ေသာက္ရသည္။

ေဆးယဥ္ပါး တီဘီမျဖစ္ရေအာင္ ေန႔စဥ္ သို႔မဟုတ္ သတ္မွတ္ေသာ ေဆးကို သတ္မွတ္သည့္ အခ်ိန္၊ ေန႔ရက္တြင္ အစာႏွင့္ ေဝးေဝးေသာက္ရန္ လုိသည္။ ေဆးယဥ္ပါး တီဘီကိုလည္း ယခုအခါ သတ္မွတ္ေပးထားသည့္ ေဆး႐ံု၌ ကုသေပးေနရာ ထုိးေဆး စထရပ္တုိမုိင္ဆင္ႏွင့္ ေဆး ငါးမ်ဳိး ပါဝင္သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ မိမိသာမက အိမ္သားမ်ားပါ အႏၲရာယ္ ရွိႏုိင္ၿပီး နီကိုတင္း ပါသည့္ အေငြ႕ကို ေန႔စဥ္ ရွဴ႐ိႈက္ေနရ၍ ရင္က်ပ္ေရာဂါသာမက ၾကာလာလွ်င္ အဆုတ္အနာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္လာႏုိင္ သည္။ မိမိ တစ္ဦးတည္း အတြက္ စိတ္အလိုလိုက္ေသာ ကိစၥတစ္မ်ဳိးသာ ျဖစ္ၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ား၍ အႏၲရာယ္ကို ဝယ္ယူေနသည့္ ကိစၥျဖစ္၍ လံုးဝေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ၾကာရွည္လာလွ်င္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေအာင့္ျခင္း၊ ေသြးထဲ၌ ကိုလက္စထေရာ တက္ျခင္း၊ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုး အတိုက္ခိုက္ ခံရျခင္းႏွင့္ ဦးေႏွာက္ အတိုက္ခိုက္ ခံရႏုိင္သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ေဆးငံုျခင္းႏွင့္ ကြမ္းယာထဲ ေဆးထည့္စားျခင္းမ်ားကို လူတိုင္း ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ရာ ေဆးလိပ္ကင္းစင္ နယ္ေျမမ်ား ပိုမိုသတ္မွတ္ရမည္။ ေခ်ာင္းဆုိးရင္က်ပ္ေရာဂါ၊ အဆုတ္တီဘီ ေရာဂါ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါကို ေစာေစာ သိလွ်င္ ေစာေစာကုသဖုိ႔ လိုမည္။ တုိက္႐ိုက္ၾကည့္႐ႈ အခ်ိန္တိုႏွင့္ ကု (DOTS) အရ သတ္မွတ္ေသာ ကာလအျပည့္ သတ္မွတ္ေသာ ေဆး၊ သတ္မွတ္ အခ်ိန္တြင္ တိုက္ရမည္။ ေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ရမည္။ ေလေကာင္း၊ ေလ သန္႔ ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ထားရမည္။ ဖုန္၊ အမႈန္၊ ေဆးလိပ္ မီးခိုး၊ အိတ္ေဇာမီးခိုး စသည့္ အခိုးအေငြ႕မ်ား ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ အဆုတ္ႏွင့္ ႏွလံုးသည္ အတူတြဲ၍ အလုပ္လုပ္ၾကရသျဖင့္ ေရာဂါတစ္မ်ဳိးမွ ေနာက္တစ္မ်ဳိးသို႔ မဆက္ရေစရန္ ေရာဂါေစာေစာ သိရလွ်င္ ေစာေစာ ကုသရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။

ျမ၀တီ
နာတာရွည္ အဆုတ္ေရာဂါမ်ား ဥပမာ- ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္၊ ပန္းနာ၊ အဆုတ္ တီဘီေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ၊ ႏွလံုး အားနည္း ေရာဂါျဖစ္တတ္သည္။

ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ ျဖစ္ရျခင္းမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ၏ ေဆးလိပ္ မီးခိုးေငြ႕မ်ား သည္ ေသာက္သူသာမက အနီးဝန္းက်င္ မိသားစုဝင္မ်ား ထံသို႔ပါ မလိုအပ္ဘဲ ေရာက္ရွိ ရွဴ႐ိႈက္မိတတ္သည္။ ေရာဂါျဖစ္ခ်ိန္ ၾကာလွ်င္ ရင္က်ပ္ေရာဂါ ျဖစ္လာတတ္ရာ အခ်ိန္ၾကာလွ်င္ ကုသရ ခက္ခဲသည္။ ပန္းနာရင္က်ပ္ကို ငယ္ရြယ္စဥ္ က ေပ်ာက္ေအာင္ ကုသရန္လိုသည္။ ထပ္မံမျဖစ္ေစရန္ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔လည္း လိုသည္။ ႏွာေစးရာမွ အဆုတ္ေလ ပြျခင္းႏွင့္ ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ ပူးတြဲ ျဖစ္ပြားလာကာ ကုသရ ခက္သြားႏုိင္သည္။



အဆုတ္တီဘီ ေရာဂါသည္ မိုက္ကိုဗက္တီးရီးယား က်ဴဘာကုလိုဆစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ ႏွာေခ်ျခင္း၊ အသက္ရွဴျခင္း နည္းျဖင့္ လူတစ္ဦးမွ တစ္ဦးသို႔ ကူးစက္ႏိုင္သည္။ ေရာဂါ လကၡဏာအရ အစားအေသာက္ ပ်က္ျခင္း၊ ညေနဘက္ ဖ်ားျခင္း၊ ေခါင္းေခြၽးျပန္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလ်ာ့ျခင္းျဖစ္တတ္သည္။ ကုသျခင္းမွာ တုိက္႐ိုက္ၾကည့္႐ႈ အခ်ိန္တိုႏွင့္ ကုသနည္းျဖင့္ ေဆးေလးမ်ဳိးေပါင္း ႏွစ္လေန႔စဥ္ ေဆးႏွစ္မ်ဳိး၊ တစ္ပတ္ ႏွစ္ ရက္ႏွင့္ ေလးလေပါင္း ေျခာက္ လ ေသာက္ေစရမည္။ သို႔မဟုတ္ ရွစ္လ ေသာက္ရသည္။

ေဆးယဥ္ပါး တီဘီမျဖစ္ရေအာင္ ေန႔စဥ္ သို႔မဟုတ္ သတ္မွတ္ေသာ ေဆးကို သတ္မွတ္သည့္ အခ်ိန္၊ ေန႔ရက္တြင္ အစာႏွင့္ ေဝးေဝးေသာက္ရန္ လုိသည္။ ေဆးယဥ္ပါး တီဘီကိုလည္း ယခုအခါ သတ္မွတ္ေပးထားသည့္ ေဆး႐ံု၌ ကုသေပးေနရာ ထုိးေဆး စထရပ္တုိမုိင္ဆင္ႏွင့္ ေဆး ငါးမ်ဳိး ပါဝင္သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းသည္ မိမိသာမက အိမ္သားမ်ားပါ အႏၲရာယ္ ရွိႏုိင္ၿပီး နီကိုတင္း ပါသည့္ အေငြ႕ကို ေန႔စဥ္ ရွဴ႐ိႈက္ေနရ၍ ရင္က်ပ္ေရာဂါသာမက ၾကာလာလွ်င္ အဆုတ္အနာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္လာႏုိင္ သည္။ မိမိ တစ္ဦးတည္း အတြက္ စိတ္အလိုလိုက္ေသာ ကိစၥတစ္မ်ဳိးသာ ျဖစ္ၿပီး ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ား၍ အႏၲရာယ္ကို ဝယ္ယူေနသည့္ ကိစၥျဖစ္၍ လံုးဝေရွာင္ၾကဥ္သင့္သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ၾကာရွည္လာလွ်င္ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါ၊ ႏွလံုးေအာင့္ျခင္း၊ ေသြးထဲ၌ ကိုလက္စထေရာ တက္ျခင္း၊ ႐ုတ္တရက္ ႏွလံုး အတိုက္ခိုက္ ခံရျခင္းႏွင့္ ဦးေႏွာက္ အတိုက္ခိုက္ ခံရႏုိင္သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ေဆးငံုျခင္းႏွင့္ ကြမ္းယာထဲ ေဆးထည့္စားျခင္းမ်ားကို လူတိုင္း ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ရာ ေဆးလိပ္ကင္းစင္ နယ္ေျမမ်ား ပိုမိုသတ္မွတ္ရမည္။ ေခ်ာင္းဆုိးရင္က်ပ္ေရာဂါ၊ အဆုတ္တီဘီ ေရာဂါ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ ေရာဂါကို ေစာေစာ သိလွ်င္ ေစာေစာကုသဖုိ႔ လိုမည္။ တုိက္႐ိုက္ၾကည့္႐ႈ အခ်ိန္တိုႏွင့္ ကု (DOTS) အရ သတ္မွတ္ေသာ ကာလအျပည့္ သတ္မွတ္ေသာ ေဆး၊ သတ္မွတ္ အခ်ိန္တြင္ တိုက္ရမည္။ ေရာဂါမျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ရမည္။ ေလေကာင္း၊ ေလ သန္႔ ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္ထားရမည္။ ဖုန္၊ အမႈန္၊ ေဆးလိပ္ မီးခိုး၊ အိတ္ေဇာမီးခိုး စသည့္ အခိုးအေငြ႕မ်ား ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။ အဆုတ္ႏွင့္ ႏွလံုးသည္ အတူတြဲ၍ အလုပ္လုပ္ၾကရသျဖင့္ ေရာဂါတစ္မ်ဳိးမွ ေနာက္တစ္မ်ဳိးသို႔ မဆက္ရေစရန္ ေရာဂါေစာေစာ သိရလွ်င္ ေစာေစာ ကုသရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။

ျမ၀တီ

No comments:

Post a Comment