မၾကာေသးမီ အခ်ိန္မ်ားက ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ ေပၚတြင္ အရွိန္ျပင္း ေလမုန္ တိုင္းေၾကာင့္ ေလျပင္းမ်ား တေဝါေဝါ တိုက္ခတ္လ်က္ ရွိသည္ကိုေတြ႕ရ၍ သိပၸံပညာရွင္မ်ားအေနျဖင့္ အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုသုိ႔ျဖစ္ေနရေၾကာင္း ေသေသ ခ်ာခ်ာ အေျဖရွာ မေတြ႕ႏိုင္ ၾကေသးေပ။
ဥေရာပ၏ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္
စူးစမ္းေလ့လာေရး ၿဂိဳဟ္တု Venus Express ၏ အကဲခတ္ ေလ့လာမႈ ျပဳလုပ္
ခ်က္မ်ားအရ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ ေပၚရွိ တိမ္တိုက္ အထက္တြင္ ရွိေသာေလ၏ အရွိန္သည္
တစ္နာရီလွ်င္ ၁၈၆ မိုင္ (၃ဝဝ ကီလိုမီတာ)မွ တစ္နာရီလွ်င္၂၄၉ မိုင္(၄ဝဝ ကီလို
မီတာ)သို႔ ခုန္ တက္ ေက်ာ္လႊား သြားေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
''ပတ္ဝန္းက်င္ ေလထုအတြင္း ေလျပင္း တိုက္ႏႈန္းကို သိရွိထားေပမဲ့ ခုဟာကေတာ့ ဧရာမတိုးျမင့္ လာတာျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ရွိ အာကာသ သုေတသနအဖြဲ႕ (Space Research Institute) အစ္ေဂါခါ တြန္စက္ဖ္ (Igor Khatunsev)က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''ေသာၾကာ ၿဂိဳဟ္ ေပၚမွာ ဒီလိုႀကီးမားတဲ့ မူကြဲ အေျပာင္းအလဲကို တစ္ခါမွ မျမင္ဖူးေသးပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလိုဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားမလည္ႏိုင္ ေသးပါဘူး။''
သုေတသန ပညာရွင္မ်ား စိတ္ဝင္စားေသာ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္၏ ပတ္လည္၌ သာမန္ထက္ ထူးကဲေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ ရွိေလသည္။ ပတ္ပတ္လည္တြင္ ဟိုဟိုသည္သည္သို႔ ႐ုတ္ျခည္း လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲေန သျဖင့္ ကမၻာ၏ ေန႔ကဲ့သို႔ ေလးရက္တစ္ႀကိမ္ အလွည့္က် ျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲေနေပ သည္။ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း သူ႔ဝင္႐ိုးစြန္းေပၚတြင္ ကမၻာ၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာေန႔ကဲ့သို႔ ၂၄၃ ရက္ၾကာပါက တစ္ႀကိမ္ တစ္ပတ္ ပတ္မိသြားသည္။ ဥေရာပအာကာသ ေအဂ်င္စီ D(European Space Agency) က ေသာၾကာၿဂိဳဟ္တြင္ တိုက္ခတ္လ်က္ ရွိေသာ ေလမ်ားကို ''ထူးကဲေသာ အရွိန္ျပင္း မုန္တိုင္း'' (Super-hurricane force)၏ ၾကန္အင္ လကၡဏာဟု သတ္မွတ္ ေပးထားေလ ေပသည္။
Venus Express က ဓာတ္ပံုမ်ားကို ႐ိုက္ယူရရွိထားေသာ တိုက္ေလ၏ ႏႈန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ၿပီး ၄င္းတို႔သည္ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၅ဝ ဒီဂရီအၾကားမွ ျဖစ္မည္ဟု ခါတြန္စက္ဖ္ႏွင့္ သူ၏အဖြဲ႕က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္၏မ်က္ႏွာျပင္ အထက္ ၄၃ မိုင္ (၇ဝ ကီလိုမီတာ)ရွိ တိမ္တိုက္ ထိပ္ဖ်ား ၏ ေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ေရြ႕လ်ားမႈမ်ား ေနာက္သို႔ သိပၸံသုေတသန ပညာရွင္မ်ားက ေနာက္ေယာင္ခံ လိုက္ၾကည့္ခဲ့ၾကသည္။
သူတို႔ ေဆာင္ရြက္ထားသည့္သုေတသန ျပဳမႈမ်ားကို ICARUS ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပေပးရန္ လက္ခံထား ၿပီး ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္မွ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကလည္း အဆိုပါ တိမ္တိုက္ မ်ား၏ ေရြ႕လ်ားေနမႈမ်ား ကို ေနာက္ေယာင္ခံ၍ လိုက္ၾကည့္ရန္ Venus Express ၏ Data အခ်က္အလက္မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ စိတ္ပါ ဝင္စားစြာ ေလ့လာၿပီး Geophysical Research ဂ်ာနယ္တြင္ ေရးသားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
''ကြၽႏု္ပ္တို႔အေနျဖင့္ ေတာင္ဘက္ ကမၻာျခမ္းက အနိမ့္ပိုင္း လတၱီတြဒ္ရွိ တိမ္တိုက္မ်ား ေရြ႕လ်ားမႈေတြ ကို ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ ေလ့လာၾကည့္ခဲ့ရာ တိုက္ေလမ်ား၏ အလ်င္ ေျပာင္းလဲ မႈမွာ ကမၻာ့ ၂၅၅ ရက္ကာလ အတိုင္းအတာ တစ္ရပ္၌ တစ္နာရီလွ်င္ ၇ဝ ကီလိုမီတာေလာက္ ရွိေၾကာင္း ျပသေပး ေနပါတယ္။ ေသာၾကာ ၿဂိဳဟ္ေပၚမွာက ကမၻာထက္ ပိုမိုၾကာရွည္ ေနေၾကာင္း'' ဦးေဆာင္ ေရး သားသူ တို႐ုကို ယူယာမာ (TORU KOUYAMA)က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အီဘာရာကီၿမိဳ႕ (IBARAKI) ရွိ Information Technology Research Institute မွ ျဖစ္သည္။
ဤေလ့လာမႈ အသစ္ႏွစ္ခုစလံုးမွ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ေလထု (Atmosphere of Venus) ေပၚတြင္ ပံုမွန္ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အေျပာင္းအလဲအမ်ဳိးကြဲမ်ားကိုလည္း ေထာက္လွမ္းရရွိခဲ့သျဖင့္ ၄င္းတို႔သည္ အဆိုပါ ၿဂိဳဟ္၏ အလွည့္က်ျဖစ္ ေနသည့္ ကာလ၊ ၄င္း၏ေဒသတြင္း အခ်ိန္ႏွင့္ မိုးကုပ္စက္ဝိုင္း ေပၚမွေန၍ ျမင့္မားေန မႈ တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေနဟန္ တူေၾကာင္း သုေတသန ပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏွစ္ဖြဲ႕စလံုးသည္ ေလတိုက္ႏႈန္း၌ အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာထူးျခားေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေတြ႕ရွိၾကသည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ဝန္းက်င္ရွိ တိမ္တိုက္မ်ား အလ်င္အျမန္ ေရြ႕လ်ားလ်က္ ရွိတတ္သည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းလဲမႈ၊ ေရြ႕လ်ားမႈမ်ားသည္ ေရရွည္ၾကာျမင့္စြာ ေလတိုက္ႏႈန္းတိုးျမင့္လာ ေနေလ့ရွိသည့္ နည္း တူ လွ်ိဳ႕ဝွက္ဆန္းၾကယ္ လွေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။
''ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ေလတိုက္ႏႈန္း ပ်မ္းမွ်တိုးျမင့္ လာေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းကို အေထာက္အထား မ်ား ရွိေနသည့္ အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င္ေလရဲ႕ လည္ပတ္ေနမႈ ပံုစံေတြဟာ ဘယ္လိုအေၾကာင္း အရင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ ရေၾကာင္း ေနာက္ထပ္ စူးစမ္းဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကြက္ၿပီး ျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာေတြမွာလည္း တိုေတာင္းသည့္အေလ်ာက္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ျမင္ေနရတာ အေၾကာင္းအရင္း ရွိေနမွာမို႔လို႔ ရွင္းရဦးမွာပါ'' ဟု Venus Express စီမံကိန္းမွ သိပၸံပညာရွင္ ဟာကန္စဗက္ဒမ္ (Hakan Svedhem)က ေၾကညာ ခ်က္ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
''ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ေပၚမွာ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ေလအလွည့္က် ေျပာင္းလဲမႈ ႀကီးဟာ ေနစၾကဝဠာ အတြင္း မရွင္းျပႏိုင္ ေသးတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွတ္ ဆန္းၾကယ္ မႈႀကီး တစ္ရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရလဒ္ေတြက ပိုမို ဆန္းၾကယ္ေနၿပီး ၿဂိဳဟ္ေပၚက ေျပာင္းလဲ ျပင္းထန္တဲ့ ေရြ႕လ်ားအားကို Venus Express် အေနနဲ႔ ဆက္လက္ သုေတသနျပဳ ရင္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို အံ့အားသင့္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေနၾကပါတယ္''ဟု ၄င္းက ေၾကညာခ်က္ တြင္ ျဖည့္စြက္ ေရးသားခဲ့သည္။
Myawady
''ပတ္ဝန္းက်င္ ေလထုအတြင္း ေလျပင္း တိုက္ႏႈန္းကို သိရွိထားေပမဲ့ ခုဟာကေတာ့ ဧရာမတိုးျမင့္ လာတာျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ေမာ္စကိုၿမိဳ႕ရွိ အာကာသ သုေတသနအဖြဲ႕ (Space Research Institute) အစ္ေဂါခါ တြန္စက္ဖ္ (Igor Khatunsev)က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''ေသာၾကာ ၿဂိဳဟ္ ေပၚမွာ ဒီလိုႀကီးမားတဲ့ မူကြဲ အေျပာင္းအလဲကို တစ္ခါမွ မျမင္ဖူးေသးပါဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီလိုဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ နားမလည္ႏိုင္ ေသးပါဘူး။''
သုေတသန ပညာရွင္မ်ား စိတ္ဝင္စားေသာ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္၏ ပတ္လည္၌ သာမန္ထက္ ထူးကဲေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ ရွိေလသည္။ ပတ္ပတ္လည္တြင္ ဟိုဟိုသည္သည္သို႔ ႐ုတ္ျခည္း လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲေန သျဖင့္ ကမၻာ၏ ေန႔ကဲ့သို႔ ေလးရက္တစ္ႀကိမ္ အလွည့္က် ျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲေနေပ သည္။ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ ကိုယ္တိုင္ကလည္း သူ႔ဝင္႐ိုးစြန္းေပၚတြင္ ကမၻာ၌ ျဖစ္ေပၚေနေသာေန႔ကဲ့သို႔ ၂၄၃ ရက္ၾကာပါက တစ္ႀကိမ္ တစ္ပတ္ ပတ္မိသြားသည္။ ဥေရာပအာကာသ ေအဂ်င္စီ D(European Space Agency) က ေသာၾကာၿဂိဳဟ္တြင္ တိုက္ခတ္လ်က္ ရွိေသာ ေလမ်ားကို ''ထူးကဲေသာ အရွိန္ျပင္း မုန္တိုင္း'' (Super-hurricane force)၏ ၾကန္အင္ လကၡဏာဟု သတ္မွတ္ ေပးထားေလ ေပသည္။
Venus Express က ဓာတ္ပံုမ်ားကို ႐ိုက္ယူရရွိထားေသာ တိုက္ေလ၏ ႏႈန္းမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ၿပီး ၄င္းတို႔သည္ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၅ဝ ဒီဂရီအၾကားမွ ျဖစ္မည္ဟု ခါတြန္စက္ဖ္ႏွင့္ သူ၏အဖြဲ႕က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္၏မ်က္ႏွာျပင္ အထက္ ၄၃ မိုင္ (၇ဝ ကီလိုမီတာ)ရွိ တိမ္တိုက္ ထိပ္ဖ်ား ၏ ေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ေရြ႕လ်ားမႈမ်ား ေနာက္သို႔ သိပၸံသုေတသန ပညာရွင္မ်ားက ေနာက္ေယာင္ခံ လိုက္ၾကည့္ခဲ့ၾကသည္။
သူတို႔ ေဆာင္ရြက္ထားသည့္သုေတသန ျပဳမႈမ်ားကို ICARUS ဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပေပးရန္ လက္ခံထား ၿပီး ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္မွ ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကလည္း အဆိုပါ တိမ္တိုက္ မ်ား၏ ေရြ႕လ်ားေနမႈမ်ား ကို ေနာက္ေယာင္ခံ၍ လိုက္ၾကည့္ရန္ Venus Express ၏ Data အခ်က္အလက္မ်ားကို အသံုးျပဳ၍ စိတ္ပါ ဝင္စားစြာ ေလ့လာၿပီး Geophysical Research ဂ်ာနယ္တြင္ ေရးသားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
''ကြၽႏု္ပ္တို႔အေနျဖင့္ ေတာင္ဘက္ ကမၻာျခမ္းက အနိမ့္ပိုင္း လတၱီတြဒ္ရွိ တိမ္တိုက္မ်ား ေရြ႕လ်ားမႈေတြ ကို ေျခာက္ႏွစ္ၾကာ ေလ့လာၾကည့္ခဲ့ရာ တိုက္ေလမ်ား၏ အလ်င္ ေျပာင္းလဲ မႈမွာ ကမၻာ့ ၂၅၅ ရက္ကာလ အတိုင္းအတာ တစ္ရပ္၌ တစ္နာရီလွ်င္ ၇ဝ ကီလိုမီတာေလာက္ ရွိေၾကာင္း ျပသေပး ေနပါတယ္။ ေသာၾကာ ၿဂိဳဟ္ေပၚမွာက ကမၻာထက္ ပိုမိုၾကာရွည္ ေနေၾကာင္း'' ဦးေဆာင္ ေရး သားသူ တို႐ုကို ယူယာမာ (TORU KOUYAMA)က ေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ အီဘာရာကီၿမိဳ႕ (IBARAKI) ရွိ Information Technology Research Institute မွ ျဖစ္သည္။
ဤေလ့လာမႈ အသစ္ႏွစ္ခုစလံုးမွ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ေလထု (Atmosphere of Venus) ေပၚတြင္ ပံုမွန္ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အေျပာင္းအလဲအမ်ဳိးကြဲမ်ားကိုလည္း ေထာက္လွမ္းရရွိခဲ့သျဖင့္ ၄င္းတို႔သည္ အဆိုပါ ၿဂိဳဟ္၏ အလွည့္က်ျဖစ္ ေနသည့္ ကာလ၊ ၄င္း၏ေဒသတြင္း အခ်ိန္ႏွင့္ မိုးကုပ္စက္ဝိုင္း ေပၚမွေန၍ ျမင့္မားေန မႈ တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ ရွိေနဟန္ တူေၾကာင္း သုေတသန ပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ႏွစ္ဖြဲ႕စလံုးသည္ ေလတိုက္ႏႈန္း၌ အံ့အားသင့္ဖြယ္ရာထူးျခားေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေတြ႕ရွိၾကသည္။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ဝန္းက်င္ရွိ တိမ္တိုက္မ်ား အလ်င္အျမန္ ေရြ႕လ်ားလ်က္ ရွိတတ္သည္။ ယင္းသို႔ ေျပာင္းလဲမႈ၊ ေရြ႕လ်ားမႈမ်ားသည္ ေရရွည္ၾကာျမင့္စြာ ေလတိုက္ႏႈန္းတိုးျမင့္လာ ေနေလ့ရွိသည့္ နည္း တူ လွ်ိဳ႕ဝွက္ဆန္းၾကယ္ လွေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။
''ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ ေလတိုက္ႏႈန္း ပ်မ္းမွ်တိုးျမင့္ လာေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္းကို အေထာက္အထား မ်ား ရွိေနသည့္ အတြက္ ပတ္ဝန္းက်င္ေလရဲ႕ လည္ပတ္ေနမႈ ပံုစံေတြဟာ ဘယ္လိုအေၾကာင္း အရင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ ရေၾကာင္း ေနာက္ထပ္ စူးစမ္းဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကြက္ၿပီး ျဖစ္ပြားတဲ့ ေနရာေတြမွာလည္း တိုေတာင္းသည့္အေလ်ာက္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ျမင္ေနရတာ အေၾကာင္းအရင္း ရွိေနမွာမို႔လို႔ ရွင္းရဦးမွာပါ'' ဟု Venus Express စီမံကိန္းမွ သိပၸံပညာရွင္ ဟာကန္စဗက္ဒမ္ (Hakan Svedhem)က ေၾကညာ ခ်က္ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
''ေသာၾကာၿဂိဳဟ္ေပၚမွာ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ေလအလွည့္က် ေျပာင္းလဲမႈ ႀကီးဟာ ေနစၾကဝဠာ အတြင္း မရွင္းျပႏိုင္ ေသးတဲ့ လွ်ိဳ႕ဝွတ္ ဆန္းၾကယ္ မႈႀကီး တစ္ရပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရလဒ္ေတြက ပိုမို ဆန္းၾကယ္ေနၿပီး ၿဂိဳဟ္ေပၚက ေျပာင္းလဲ ျပင္းထန္တဲ့ ေရြ႕လ်ားအားကို Venus Express် အေနနဲ႔ ဆက္လက္ သုေတသနျပဳ ရင္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို အံ့အားသင့္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေနၾကပါတယ္''ဟု ၄င္းက ေၾကညာခ်က္ တြင္ ျဖည့္စြက္ ေရးသားခဲ့သည္။
Myawady
No comments:
Post a Comment